Με μια υπογραφή, ο Ντόναλντ Τραμπ άνοιξε τον δρόμο για τις εξορύξεις στον θαλάσσιο βυθό, με στόχο την απόκτηση κρίσιμων μετάλλων όπως το νικέλιο, ο χαλκός, το κοβάλτιο και το μαγγάνιο.
Η εκτελεστική εντολή που υπεγράφη από τον Ντόναλντ Τραμπ στις 24 Απριλίου επιτρέπει στις αμερικανικές εταιρείες να προχωρούν σε εξόρυξη όχι μόνο εντός της αμερικανικής αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (ΑΟΖ), αλλά και πέρα από αυτή, σε διεθνή ύδατα.
Η περιοχή Clarion-Clipperton στον Ειρηνικό, βάθους 5.500 μέτρων, θεωρείται θησαυρός ορυκτών πόρων, με πιθανές αποθέσεις μεγαλύτερες από κάθε γνωστή χερσαία πηγή.
Ντόναλντ Τραμπ: Παρακάμπτοντας τον ΟΗΕ και το Δίκαιο της Θάλασσας
Η κίνηση αυτή παρακάμπτει τη Διεθνή Αρχή Βυθού του ΟΗΕ (ISA), που έχει απαγορεύσει προσωρινά την εξόρυξη σε διεθνή ύδατα. Οι ΗΠΑ, αν και δεν έχουν υπογράψει ποτέ τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), έως τώρα τηρούσαν τις βασικές αρχές της. Η μονομερής κίνηση του Τραμπ αμφισβητεί αυτό το status quo, προκαλώντας ανησυχία για παραβίαση του διεθνούς δικαίου και οικολογική καταστροφή.
Γιατί το κάνει τώρα ο Ντόναλντ Τραμπ
Ο Τραμπ επιδιώκει την ενεργειακή και τεχνολογική ανεξαρτησία των ΗΠΑ από χώρες όπως η Κίνα, που ελέγχει σε μεγάλο βαθμό την παγκόσμια επεξεργασία σπάνιων γαιών. Η εντολή προβλέπει:
- Συνεργασία μεταξύ κυβερνητικών φορέων
- Ανάπτυξη τεχνολογιών εξόρυξης και επεξεργασίας
- Δημιουργία έως και 100.000 νέων θέσεων εργασίας
- Αδειοδοτήσεις υπό την εποπτεία της NOAA
Η The Metals Company (TMC), καναδική εταιρεία εισηγμένη στις ΗΠΑ, βρίσκεται ήδη στην πρώτη γραμμή. Οι μετοχές της εκτινάχθηκαν κατά 47% μετά την ανακοίνωση. Αντιδράσεις υπάρχουν, όμως, ακόμη και από συμμάχους: χώρες όπως ο Καναδάς και η Νέα Ζηλανδία έχουν εκφράσει ανησυχίες για την περιβαλλοντική καταστροφή και την παράκαμψη των διεθνών κανόνων.
Η πρωτοβουλία Τραμπ αναμένεται να επιταχύνει τον παγκόσμιο αγώνα εξόρυξης. Κράτη όπως η Κίνα, η Ινδία, η Ιαπωνία και η Ρωσία πιθανόν να πιέσουν τον ΟΗΕ να δώσει το "πράσινο φως". Η Κίνα, που ήδη επενδύει σε νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού, επιδιώκει να καλύψει το τεχνολογικό χάσμα και να ενισχύσει τον γεωπολιτικό της ρόλο.
«Είμαστε και πάλι στο έλεος εξωτερικών δυνάμεων, σαν την εποχή της αποικιοκρατίας», είχε προειδοποιήσει το 2023 ο πρόεδρος του Παλάου.
Η κούρσα προς τον βυθό έχει μόλις ξεκινήσει. Και δεν θα έχει μόνο νικητές.
Με πληροφορίες από Economist