Ο Τζούλιαν Ασάνζ μετά από πέντε χρόνια στη φυλακή, συμφώνησε να ομολογήσει την ενοχή του για μία μόνο κατηγορία κακουργήματος στις ΗΠΑ.
Αυτό θα μπορούσε να σημάνει το τέλος μιας πολυετούς περιπέτειας όπου για κάποιους ο Ασάνζ ήταν υπέρμαχος της ελευθερίας του Τύπου και για άλλους απειλή για την αμερικανική εθνική ασφάλεια.
Ο Τζούλιαν Ασάνζ γεννήθηκε το 1971 στο Τάουνσβιλ, στην αυστραλιανή πολιτεία Κουίνσλαντ. Σε νεαρή ηλικία εξέφρασε το ενδιαφέρον του για τους υπολογιστές και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 θεωρούνταν ένας από τους πιο καταξιωμένους χάκερ της Αυστραλίας. Το 2006 ίδρυσε το WikiLeaks, έναν οργανισμό που δημοσίευε απόρρητες πληροφορίες, και το 2010 έγινε παγκοσμίως γνωστός μετά τη δημοσίευση απόρρητων στοιχείων από την Τσέλσι Μάνινγκ, πρώην στρατιώτη του αμερικανικού στρατού.
Μεταξύ των αρχείων ήταν ένα βίντεο από την επίθεση με ελικόπτερο Απάτσι από τις αμερικανικές δυνάμεις στη Βαγδάτη το 2007, κατά την οποία σκοτώθηκαν 11 άτομα, μεταξύ των οποίων και δύο δημοσιογράφοι του Reuters. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ ξεκίνησε ποινική έρευνα και η Μάνινγκ καταδικάστηκε τελικά και φυλακίστηκε για τις διαρροές, αν και αργότερα η ποινή της μετατράπηκε.
Τον Νοέμβριο του 2010, το WikiLeaks δημοσίευσε πάνω από 250.000 διπλωματικά έγγραφα των ΗΠΑ - ορισμένα από τα οποία δημοσιεύθηκαν στον Guardian. Λίγα χρόνια μετά, το 2016, έγινε και πάλι πρωτοσέλιδο μετά τη δημοσίευση μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος κατά την προεκλογική περίοδο των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ.
Αμερικανοί εισαγγελείς δήλωσαν ότι τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είχαν κλαπεί από τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες και αποτελούσαν μέρος μιας επιχείρησης παρέμβασης στις εκλογές για λογαριασμό του Ντόναλντ Τραμπ. Ο Τζούλιαν Ασάνζ έχει ανακηρυχθεί από πολλούς σε όλο τον κόσμο ως ήρωας που έφερε στο φως τις αμερικανικές στρατιωτικές παραβάσεις στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, αλλά η φήμη του έχει επίσης αμαυρωθεί από ισχυρισμούς περί βιασμού, τους οποίους αρνείται.
Γιατί ήταν στη φυλακή ο Τζούλιαν Ασάνζ;
To 2010 εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης για τον Τζούλιαν Ασάνζ για δύο διαφορετικές κατηγορίες σεξουαλικής επίθεσης στη Σουηδία. Αφού ένα δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου αποφάνθηκε ότι μπορεί να εκδοθεί στη Σουηδία, ο Ασάνζ βρήκε καταφύγιο στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο, όπου του χορηγήθηκε πολιτικό άσυλο. Εκείνη την εποχή αναφέρθηκε ότι φοβόταν πως αν εκδοθεί στη Σουηδία θα μπορούσε στη συνέχεια να εκδοθεί στις ΗΠΑ.
Παρέμεινε εκεί για σχεδόν επτά χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων οι σχέσεις του με την κυβέρνηση του Ισημερινού γίνονταν όλο και πιο εχθρικές. Ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας το 2019 κατηγόρησε τον Τζούλιαν Ασάνζ για αγενή συμπεριφορά, η οποία εκτεινόταν από το να κάνει βόλτα με σκέιτμπορντ και να παίζει ποδόσφαιρο μέσα στην πρεσβεία μέχρι το να κακομεταχειρίζεται και να απειλεί το προσωπικό της πρεσβείας.
Το 2017, οι σουηδικές αρχές απέσυραν τις κατηγορίες εναντίον του Τζούλιαν Ασάνζ, αλλά το ένταλμα σύλληψής του στο Ηνωμένο Βασίλειο για παράλειψη εγγύησης παρέμενε. Το 2019 ο Ισημερινός απέσυρε το άσυλό του και επέτρεψε στην αστυνομία του Ηνωμένου Βασιλείου να εισέλθει στην πρεσβεία για να τον συλλάβει. Μετά την αναχώρησή του από την πρεσβεία, συνελήφθη για λογαριασμό των ΗΠΑ, οι οποίες είχαν ζητήσει την έκδοσή του.
Οι ΗΠΑ ήθελαν να αντιμετωπίσει 18 κατηγορίες και τον κατηγορούσαν ότι ενθάρρυνε και βοήθησε την Μάνινγκ να κλέψει τα στρατιωτικά αρχεία. Αν κριθεί ένοχος αντιμετώπιζε ποινή φυλάκισης έως και 175 ετών.
Γιατί αφέθηκε ελεύθερος ο Τζούλιαν Ασάνζ;
Τα τελευταία πέντε χρόνια, κρατούνταν σε φυλακή υψηλής ασφαλείας στο νότιο Λονδίνο, όπου δεν του έχει επιτραπεί η αποφυλάκιση με εγγύηση, με την αιτιολογία ότι θεωρείται ύποπτος φυγής. Καθ' όλο αυτό το διάστημα, η οικογένειά του και οι υποστηρικτές του λένε ότι η σωματική και ψυχική του υγεία έχει καταρρεύσει. Το 2021, δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε ότι μπορεί να εκδοθεί στις ΗΠΑ, αλλά νωρίτερα φέτος κέρδισε το δικαίωμα να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης αυτής.
Τον Φεβρουάριο, το αυστραλιανό κοινοβούλιο ενέκρινε πρόταση, που καλούσε τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, να επιτρέψουν στον Τζούλιαν Ασάνζ να επιστρέψει στη χώρα του. Στη συνέχεια τον Απρίλιο, ο Τζο Μπάιντεν, δήλωσε ότι εξετάζει το αίτημα της Αυστραλίας να αποσύρει τη δίωξη κατά του Τζούλιαν Ασάνζ.
Αν και δεν είναι σαφές γιατί η συμφωνία διακανονισμού συνομολογήθηκε τώρα, η οικογένεια του Ασάνζ -συμπεριλαμβανομένης της μητέρας του- δήλωσε την Τρίτη ότι το τέλος της «δοκιμασίας» του οφείλεται στην "ήρεμη διπλωματία", ενώ ο πατέρας του ευχαρίστησε τον Αυστραλό πρωθυπουργό, Άντονι Αλμπανέζε.
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία για να βγει από τη φυλακή;
Ο Τζούλιαν Ασάνζ έχει προγραμματιστεί να εμφανιστεί σε ομοσπονδιακό δικαστήριο στις Βόρειες Μαριάνες, μια κοινοπολιτεία των ΗΠΑ στον δυτικό Ειρηνικό, όπου αναμένεται να δηλώσει ένοχος σε μία κατηγορία βάσει του νόμου περί κατασκοπείας για συνωμοσία με σκοπό την παράνομη απόκτηση και διάδοση διαβαθμισμένων πληροφοριών εθνικής άμυνας. Το αίτημα έκδοσης αναμένεται να απορριφθεί και έτσι δεν θα αντιμετωπίσει άλλες κατηγορίες.
Η ακροαματική διαδικασία διεξάγεται στις Βόρειες Μαριάνες Νήσους λόγω της αντίθεσης να ταξιδέψει στις ΗΠΑ και της εγγύτητας του δικαστηρίου με την Αυστραλία. Οι εισαγγελείς συμφώνησαν σε ποινή πέντε ετών, αλλά δήλωσαν ότι ο χρόνος που έχει ήδη εκτίσει σε βρετανική φυλακή θα προσμετρηθεί σε αυτήν. Αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα θα μείνει ελεύθερος μετά την καταδίκη του.
Η ομολογία ενοχής πρέπει ακόμη να εγκριθεί από δικαστή, αλλά αν εγκριθεί, αναμένεται να επιστρέψει στην Αυστραλία μετά την καταδίκη.
Με πληροφορίες από Guardian
