Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ζητά την ανανέωση για ακόμη έξι μήνες της θητείας της UNFICYP (Ειρηνευτική Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο), μέχρις τις 31 Ιανουαρίου 2019.
Στην έκθεσή του, που δόθηκε αργά την Παρασκευή ανεπίσημα στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, ο Γκουτέρες υποστηρίζοντας θερμά τον ρόλο που διαδραματίζει η UNFICYP, τονίζει ότι η Δύναμη έχει υπηρετήσει τα συμφέροντα της ειρήνης στην Κύπρο για πάνω από πενήντα χρόνια, αποτρέποντας την επανάληψη των συγκρούσεων, συμβάλλοντας στη διατήρηση του νόμου και της τάξης και στην επιστροφή σε κανονικές συνθήκες.
«Είμαι πεπεισμένος ότι η Κύπρος παρέμεινε ήρεμη και σταθερή όλα αυτά τα χρόνια σε μεγάλο βαθμό λόγω της αδιάκοπης παρουσίας της UNFICYP, των προληπτικών και αποτρεπτικών δυνατοτήτων της και του ρόλου της στην εξουδετέρωση των εντάσεων.
»»Κατά τη διάρκεια αυτής της μακράς περιόδου, η UNFICYP διατήρησε την εμπιστοσύνη των αντιτιθέμενων δυνάμεων, διασφαλίζοντας ότι τα περιστατικά δεν κλιμακώνονται, δεν προκαλούν εντάσεις ή να διακόπτουν τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις. Από αυτή την άποψη, ενήργησε ως ο μόνος δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ των αντιτιθέμενων δυνάμεων, αποφεύγοντας παρεξηγήσεις ή κακούς υπολογισμούς και εξασφαλίζοντας ένα συνεχές κλίμα ηρεμίας και ασφάλειας», αναφέρει.
Λόγω της προηγούμενης έκθεσης της 14ης Ιουνίου, δεν υπάρχουν ιδιαίτερες αναφορές στις καλές υπηρεσίες του γ.γ. του ΟΗΕ. Αρκετές αναφορές υπάρχουν στην στρατηγική αξιολόγηση της δύναμης, την οποία παρουσίασε ο γ.γ. με έκθεσή του προς το Σ.Α. τον περασμένο Νοέμβριο.
«Ο αντίκτυπος του ποσοστού ολοκλήρωσης κατά 94% της εφαρμογής των συστάσεων στρατηγικής αξιολόγησης του Νοεμβρίου 2017, ιδίως η αυξημένη εστίαση της αποστολής στη διασύνδεση και την εμπλοκή, αρχίζει να εκδηλώνεται στους τομείς, με ενισχυμένο συντονισμό των συνιστωσών και αποτελεσματικότερη προσέγγιση. Μέσω των αποτρεπτικών και προληπτικών ρόλων της, που είναι ενισχυμένες ως αποτέλεσμα της στρατηγικής αξιολόγησης, η UNFICYP μπόρεσε να επιλύσει περιστατικά χαμηλού επιπέδου, περιπολώντας κατά μήκος της ουδέτερης ζώνης, λειτουργώντας ως σύνδεσμος και εμπλεκόμενη συστηματικότερα με τους στρατιωτικούς, αστυνομικούς και πολιτικούς συνομιλητές», γράφει.
Ο Γκουτέρες επισημαίνει ότι ανυπομονεί να δει τα περαιτέρω οφέλη της ενισχυμένης ικανότητας διασύνδεσης και εμπλοκής της δύναμης που απορρέουν από τις πρόσφατες συστάσεις στρατηγικής αξιολόγησης, οι οποίες αναγνώρισαν τον συνεχή κρίσιμο ρόλο της UNFICYP στην πρόληψη σοβαρών περιστατικών και τη διατήρηση χαμηλά των εντάσεων.
«Ταυτόχρονα, η Γραμματεία παραμένει έτοιμη, όπως και με όλες τις αποστολές, να συνεχίσει να διατηρεί την UNFICYP υπό αναθεώρηση», προσθέτει.
Επίσης, χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Δύναμης να επικαιροποιήσει το Μνημόνιο του 1989, ενώ επαναλαμβάνοντας σχετική αναφορά της έκθεσής καλών υπηρεσιών, χαρακτηρίζει ενθαρρυντικό το γεγονός ότι, παρά το σημερινό κενό στις συνομιλίες, ορισμένα τμήματα της κοινωνίας και στις δύο πλευρές, συμπεριλαμβανομένων των συνδικάτων, ομάδων γυναικών και άλλων οργανωμένων ομάδων πολιτών, συνεχίζουν να προωθούν μια λύση βασισμένη στη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα.
Ταυτόχρονα, ο γγ των Ηνωμένων Εθνών ενθαρρύνει τους ηγέτες να εφαρμόσουν τα εναπομένοντα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης που συμφώνησαν το 2015, ιδίως τη διαλειτουργικότητα των κινητών τηλεφώνων, και να εξετάσουν άλλα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Τέλος παροτρύνει τις πλευρές να συμφωνήσουν σε ένα σχέδιο εργασίας για την αποναρκοθέτηση.
Για τα σχολικά εκπαιδευτικά προγράμματα και τη ρητορική των μέσων μαζικής ενημέρωσης, η έκθεση σημειώνει ότι έχουν ενισχύσει παράλληλες αφηγήσεις ανά γενεές, καθιστώντας ιδιαίτερα δύσκολο για κάποιους Κύπριους να οραματιστούν ένα κοινό και αμοιβαία επωφελές μέλλον.
Ο Αντόνιο Γκουτέρες καλεί επίσης τους ηγέτες να υποστηρίξουν το άνοιγμα των οδοφραγμάτων Λεύκας και Δερύνειας το συντομότερο δυνατό και ζητά από την αρμόδια Τεχνική Επιτροπή να επικεντρωθούν σε επιπλέον διαβάσεις.
Σε σχέση με τα ανωτέρω, ο γ.γ. του ΟΗΕ ζητά να καταβληθεί μεγαλύτερη προσπάθεια για τη δημιουργία κλίματος που θα ευνοεί την επίτευξη μεγαλύτερης οικονομικής και κοινωνικής ισοτιμίας μεταξύ των δύο πλευρών, το οποίο θα διευρύνει και θα εμβαθύνει τους οικονομικούς, κοινωνικούς, πολιτιστικούς, αθλητικούς και παρόμοιους δεσμούς και επαφές, μαζί και την ενθάρρυνση του εμπορίου.
«Τέτοιες επαφές προάγουν την εμπιστοσύνη μεταξύ των κοινοτήτων και βοηθούν στην αντιμετώπιση των ανησυχιών των Τουρκοκυπρίων σχετικά με την απομόνωση. Όσον αφορά στο ενδοκοινοτικό εμπόριο, θα ήθελα να υπογραμμίσω τη σημασία και τις ευκαιρίες που παρουσιάζει η πλήρης εφαρμογή του κανονισμού του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αριθ. 866/2004, "Κανονισμός για την Πράσινη Γραμμή", προς όφελος και των δύο κοινοτήτων», υπογραμμίζεται.
Θεωρώντας ότι οι κανονικές συνθήκες εντός και κατά μήκος της ουδέτερης ζώνης θα παραμένουν περιορισμένες εφόσον αυτή η έκταση της επικράτειας παραμένει «κλειδωμένη» μεταξύ δύο αντιτιθεμένων δυνάμεων, εκτιμά ότι η επίλυση αυτής της κατάστασης έγκειται σαφώς σε μια πολιτική λύση του Κυπριακού, για την οποία καλεί τις πλευρές να αντιμετωπίσουν με την απαιτούμενη πολιτική βούληση.
Σχετικά με τους αγνοούμενους, η έκθεση γράφει πως για το ευαίσθητο και τραγικό αυτό ζήτημα, τα Ηνωμένα Έθνη παραμένουν αποφασισμένα να υποστηρίξουν τη σημαντική ανθρωπιστική εργασία που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό των οικογενειών των θυμάτων από την Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων στην Κύπρο.
Στο σχετικό κεφάλαιο, παρατίθενται λεπτομέρειες για την πορεία των εκταφών και των ταυτοποιήσεων, αλλά και τα αποτελέσματα της έκκλησης σε χώρες που συμμετείχαν τότε στην UNFICYP, για παροχή πληροφοριών από τα αρχεία τους.
«Μέχρι στιγμής, 11 από τις 12 χώρες που ήρθαμε σε επαφή απάντησαν στο αίτημα της Επιτροπής για συνεργασία. Ενώ τα Ηνωμένα Έθνη έχουν καταβάλει εκτεταμένες προσπάθειες για την πρόσβαση της επιτροπής σε όλα τα σχετικά αρχεία, τόσο στη Λευκωσία όσο και στη Νέα Υόρκη, κανένα από τα μέρη δεν έχει μέχρι στιγμής μοιραστεί με την επιτροπή αρχειακές πληροφορίες σχετικά με πιθανές θέσεις ταφής», αναφέρει η έκθεση Γκουτέρες.
Η υιοθέτηση του ψηφίσματος θα λάβει χώρα στη διάρκεια ανοιχτής συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας, στις 26 Ιουλίου.
Θα προηγηθούν, κεκλεισμένων των θυρών ενημέρωση των μελών του Σ.Α. στις 17 Ιουλίου, από την ειδική αντιπρόσωπο του γ.γ. στην Κύπρο, Ελίζαμπεθ Σπέχαρ για την έκθεση της UNFICYP και αυτή των καλών υπηρεσιών που υποβλήθηκε λίγες μέρες νωρίτερα, καθώς και συνάντηση της κ. Σπέχαρ με τις χώρες που συνεισφέρουν με προσωπικό στην UNFICYP.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
