Όταν έκλεισε ο «Ελεύθερος Τύπος» μπήκα στο σάιτ της LifΟ και έκανα το ακόλουθο ποστ:
«Το όχι και τόσο αιφνιδιαστικό κλείσιμο του πολυτελούς μαγαζιού της Γιάννας έχει ήδη εγείρει πολλούς θρήνους και αναθέματα. Κανείς όμως δεν λέει το αυτονόητο (αυτό που έλεγε ευθαρσώς η Ελένη Βλάχου): οι εφημερίδες πρέπει να πουλάνε και να ενδιαφέρουν τον κόσμο, αλλιώς πρέπει να κλείνουν. Η εποχή που συντελούσαν κοινωνικό έργο, ήταν λειτούργημα και αποστολή, έχει παρέλθει, τουλάχιστον για την Ελλάδα. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει ελληνική "Guardian", "Monde" ή "Ζeit" (που αποτελούν εθνικούς πόλους παιδείας, δημοκρατίας και ελεύθερης ενημέρωσης), θα βλέπουμε να φυλλορροούν ένα ένα τα παλιά μέσα, από τα οποία έχει απομείνει μόνο η φλούδα του συμφέροντος και η διαπλοκή με το κράτος. Είναι κρίμα να μένουν χωρίς δουλειά τόσοι εργάτες της ενημέρωσης. Ήταν όμως αναμενόμενο. Ανέκαθεν στην ιστορία της επικοινωνίας η μοίρα του δημοσιογράφου είναι συνδεδεμένη με τα παιχνίδια του αφεντικού του. Πράγμα που και αυτό θα αλλάξει με την υπόκωφη εφόρμηση των ψηφιακών μέσων».
Ξαναδιαβάζω το ποστ, δυο μέρες μετά. Είναι, όντως, μια λογική παρατήρηση -που κάπου χάνει. Γιατί ο άνθρωπος δεν είναι μαθηματικά. Και αν τραβήξουμε τη λογική γραμμή στα άκρα, θα φτάσουμε σε μια κτηνώδη, ατσαλένια κοινωνία όπου επιβιώνουν μόνο οι δυνατοί και οι δευτεραγωνιστές αφανίζονται. Όντως, ο νόμος της αγοράς είχε αποφασίσει προ πολλού το κλείσιμο του «Ελεύθερου Τύπου» (που περισσότερο κι από παιχνίδι δύναμης της προέδρου, ήταν ένα καπρίτσιο της, από το οποίο πλούτισαν ορισμένοι νωθροί ξενιστές). Οκέι, αλλά οι άνθρωποι;
Σε μια πολιτισμένη ευρωπαϊκή χώρα, το Σύστημα Πρόνοιας θα αναλάμβανε να μαζέψει τα σπασμένα. Τα παντρεμένα ζευγάρια δεν θα ένιωθαν ανασφάλεια μέχρι να ξαναβρούν δουλειά. Οι προχωρημένοι ενήλικες. Άνθρωποι που έχουν αρρώστιες, ή άλλα βάσανα. Εδώ; Ειδικά σε αυτό το νέο τοπίο όπου τα παραδοσιακά media καταρρέουν ένα ένα και οι εργάτες του Τύπου θα ψάχνουν δουλειά με το ντουφέκι, τι γίνεται;
Ειλικρινά, δεν έχω απάντηση. Από τη μια βλέπω πως δεν είναι δυνατόν να συντηρούνται στο σωλήνα media που είναι άχρηστα, αντιδημοφιλή και ζημιογόνα (συνήθως για λόγους νοσηρούς και συνήθως με παράνομη κρατική διαφήμιση - αν και αυτό δεν ίσχυε για τη Γιάννα). Από την άλλη, κάποιος πρέπει να βρει τρόπο να διαχειριστεί τα αποπαίδια της αλλαγής - το πλήθος των απολυμένων. Διότι το κλείσιμο της Γιάννας είναι η αρχή μιας κατακλυσμιαίας, ιστορικής αλλαγής στο μοντέλο των media που θα εξαφανίσει χιλιάδες παλιές θέσεις και θα δημιουργήσει καινούργιες εκεί που δεν το περιμένεις. Πάντα συνέβαινε αυτό: για κάθε παλιό λιθογράφο, ή φωτοσυνθέτη που απολύθηκε το '70 και το '80 σήμερα δουλεύουν δυο και τρεις κομπιουτεράδες. Οι πρωινοί να φεύγουν - αυτή είναι η αμείλικτη, αμνήμων ορμή της ζωής.
Ταυτόχρονα, η διόρθωση που επισυμβαίνει μετά το ξέσπασμα της κρίσης συμμαζεύει την πλημμυρίδα των μέσων που χωρίς ακροατήριο, νόμους ή πλάνο μπήκαν στην γκλάμορους αρένα της δημόσιας προσοχής, έχοντας στο μυαλό οτιδήποτε άλλο εκτός από τη δημοσιογραφία.
Στο σημείο αυτό, κανονικά, εμφανίζονται οι πολιτικοί. Για να μην αφήσουν την αγορά στα μαθηματικά της και την κοινωνία στα ένστικτά της. Αλλά ποιοι πολιτικοί; Ποιο κόμμα;
Με αποτέλεσμα, άνθρωποι σαν και μένα, σαν κι εσάς, να στέκονται ανίδεοι μεταξύ λογικής και ευαισθησίας...
σχόλια