Η οδός Σουηδίας στο πέρασμα των χρόνων

ΤΑ ΚΤΙΡΙΑ ΤΟΥ ΠΙΟ ΟΜΟΡΦΟΥ ΔΡΟΜΟΥ ΤΟΥ ΚΟΛΩΝΑΚΙΟΥ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ

10.2.2017 LIFOTEAM

10.02.17 | 20:15

Βρετανική Σχολή Αθηνών (1889)

Το πρώτο κτίριο της Βρετανικής Σχολής Αθηνών επί της οδού Σουηδίας 52.

Συνεστήθη το 1886, οπότε κατασκευάστηκε και το συγκεκριμένο κτίριο, σε σχέδια του Francis C. Penrose, ο οποίος υπήρξε και ο πρώτος διευθυντής της.

Κολωνάκι (1924)

Η αρχαιολόγος Dorothy Burr Thompson στην πρώτη επίσκεψή της στην Αθήνα φωτογραφίζει από το δώμα του κτιρίου της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα.

Αριστερά φαίνεται περιφραγμένος ο χώρος που ανεγείρεται ήδη η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη. Βλέπουμε άλλωστε και υλικά που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή.

Ο δρόμος που κατηφορίζει από τα αριστερά προς τα δεξιά της φωτογραφίας είναι η σημερινή οδός Αναπήρων Πολέμου. Η κάθετος είναι η Σουηδίας.

Το συγκρότημα κτιρίων στο κέντρο της φωτογραφίας χρησιμοποιείται την εποχή της φωτογραφίας και ήδη από το 1899 από το Β΄ Στρατιωτικό Νοσοκομείο, το οποίο θα περάσει από διάφορες μετονομασίες (όπως Στρατιωτικό Νοσοκομείο Εκπαιδεύσεως το 1914, Στρατιωτικό Παθολογικό Νοσοκομείο Αθηνών το 1926, Α΄ Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο το 1929 κ.ο.κ) μέχρι το 1946 να εμφανιστεί για πρώτη φορά ο αριθμός 401 στην ονομασία του. Η τελική ονομασία "401 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών" θα ισχύσει για πρώτη φορά το 1970. Θα παραμείνει σ' αυτά τα κτίρια μέχρι το 1971, που θα μετακομίσει στο νέο κτίριο της Κατεχάκη.

Σήμερα ο χώρος αυτός ανήκει στην Εκκλησία της Ελλάδος. Η μισή περίπου έκταση δόθηκε στην Εκκλησία ως ανταλλαγή για την παραχώρηση στο Δημόσιο του ακινήτου όπου κατασκευάστηκε η Σχολή Ευελπίδων στη Βάρη. Την άλλη μισή την αγόρασε. Το τραγελαφικό στην όλη υπόθεση είναι ότι αρχικά η έκταση αυτή μαζί με όλη την ευρύτερη περιοχή ανήκε στη Μονή Πετράκη και συνεπώς στην Εκκλησία. Από το 1875 και μετά το Δημόσιο κατέλαβε μεγάλες εκτάσεις και εγκατέστησε εκεί στρατιωτικές μονάδες στα γνωστά ως "Παραπήγματα", χωρίς όμως ποτέ να απαλλοτριώσει ή να αποζημιώσει με οποιοδήποτε τρόπο την Εκκλησία. Και κατέληξε τη δεκαετία του 1970 να αγοράσει η Εκκλησία το δικό της, ουσιαστικά, οικόπεδο.

Επτά από τα κτίρια έχουν χαρακτηρισθεί διατηρητέα μνημεία. Στο ένα λειτουργεί το Εκκλησιαστικό Λύκειο. Τρία ακόμα εντάχθηκαν το 2013 στο ΕΣΠΑ για την επισκευή, ενίσχυση, διαρρύθμιση και μετατροπή σε πολιτιστικούς χώρους για τη στέγαση Μουσείου Εκκλησιαστικής Τέχνης, Βιβλιοθήκης και του Ιστορικού Αρχείου της Ιεράς Συνόδου. Ήδη το Ιστορικό Αρχείο έχει μεταφερθεί και λειτουργεί στα κτίρια αυτά.

Δίπλα-δίπλα, τότε όπως και σήμερα, οι δύο αρχαιολογικές σχολές. Αριστερά (Σουηδίας 54) το αρχικό κτίριο της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Η σχολή συνεστήθη το 1881 και ξεκίνησε την δραστηριότητά της στην Ελλάδα το 1882. Το κτίριο κατασκευάστηκε μεταξύ 1887 και 1889, σε έκταση ιδιοκτησίας της Μονής Πετράκη, που παραχωρήθηκε με πρωτοβουλία του Χαριλάου Τρικούπη στους Αμερικανούς, που είχαν απευθυνθεί στον πρωθυπουργό για να εξεύρουν χώρο για την ανέγερση της Σχολής.

Δεξιά (Σουηδίας 52) το αρχικό κτίριο της Βρετανικής Σχολής Αθηνών. Συνεστήθη το 1886, οπότε κατασκευάστηκε και το συγκεκριμένο κτίριο.

Μονή Πετράκη

Φωτογραφημένη από το κτίριο της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα (Σουηδίας 54) στο "εξοχικό" Κολωνάκι των αρχών του 20ου αιώνα.
Ο δρόμος σε πρώτο πλάνο είναι η οδός Γενναδίου.

Οδός Σουηδίας (1931)

Η κάθετος στο άκρο δεξιά είναι η Γενναδίου και η λήψη είναι από τη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη.

Το κτίριο στη γωνία ήταν γνωστό ως "Το σπίτι του Ναυάρχου". Είχε ανεγερθεί μετά το 1924 γιατί δεν εμφανίζεται σε φωτογραφίες κατά την ανέγερση της βιβλιοθήκης. Στις αρχές του 1965 η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα εκδήλωσε ενδιαφέρον να αγοράσει το κτίριο και πληροφορήθηκε ότι ανήκε στην οικογένεια Ευσταθίου που ζούσε στο Λονδίνο. Τελικά η αγορά δεν έγινε λόγω υψηλού τιμήματος και στις αρχές του 1966 κατεδαφίστηκε προκειμένου να ανεγερθεί στη θέση του πολυκατοικία.

Σουηδίας και Γενναδίου (1962)