Παρά τις οικονομικές δυσχέρειες, για τις οποίες όλοι παραπονιούνται και λόγω των οποίων πολλοί μάλιστα ματαιώνουν τα προγραμματισμένα τους, το φεστιβάλ MIR, μια ουσιαστικά εναλλακτική φωνή που καταφέρνει να συνδυάζει καίρια και με νόημα τις διαφορετικές μορφές έκφρασης (χωρίς αυτό να γίνεται μεγάλο ζήτημα), ξεκίνησε και φέτος, αποδεικνύοντας πως ίσως οι εξωθεσμικές προσπάθειες είναι αυτές που δεν θα εκλείψουν καθόλου στους χαλεπούς αυτούς καιρούς. Απεναντίας: μοιάζει πως τελικά θα επιζήσουν μόνο οι πραγματικοί λάτρεις, αυτοί για τους οποίους η διάδοση του σύγχρονου πολιτισμού είναι πάνω απ' όλα ανάγκη! Χωρίς να έχω ακόμη δει το πιο αμιγώς εικαστικό κομμάτι του φεστιβάλ, το περασμένο Σάββατο το βράδυ το πέρασα στο θέατρο Χώρα, παρακολουθώντας μαζί με πολλούς άλλους (το θέατρο ήταν ευτυχώς σχεδόν γεμάτο) το πιο ενδιαφέρον θέαμα στην ιστορία αυτού του αρχιτεκτονικού χώρου!
«Το Hauts Cris (miniature) του Γάλλου Vincent Dupont είναι ένα θέαμα που συνδυάζει τη χορογραφική κίνηση, τον ήχο και τα νέα μέσα», αναφέρει το δελτίο Τύπου, αλλά ποτέ δεν φαντάστηκα πόσο δυνατή θα ήταν αυτή η εμπειρία για τους θεατές, τόσο μέσω των συναισθηματικών μεταβολών όσο και μέσω της φορμαλιστικής σύνθεσης, όπως αυτή εκφράστηκε από τα συμβολικά αντικείμενα και την επαναλαμβανόμενη κίνηση. Κατά τη διάρκεια του θεάματος, ένας χαρακτήρας, μέσα σε ένα «πειραγμένο» αλλά φαινομενικά στερεοτυπικό μικροαστικό σαλονάκι, βιώνει μια σειρά εσωτερικές καταστάσεις, τις οποίες εξωτερικεύει με την κραυγή καταρχάς, καθώς και με τη διάλυση του χώρου στον οποίο βρίσκεται. Η όλη ατμόσφαιρα παραπέμπει σε παρόμοιες καταστάσεις όπως τις έχουμε βιώσει σε έργα του Ντέιβιντ Λιντς, και ειδικότερα στο Blue Velvet ή στο Inland Empire, αλλά δεν είναι αυτό που κάνει το έργο συρναπαστικό. Η διαφορά με κάποιο δομικά σκηνοθετημένο θέαμα είναι ότι στην προκειμένη περίπτωση φαίνεται πως ο Dupont μπαίνει σε ενός είδους ατομική μεταφυσική κατάσταση (trance) κάθε φορά που εκτελεί αυτό το κομμάτι, κάτι που έχει περισσότερες αναφορές στην έννοια της εικαστικης περφόρμανς (ας μου επιτραπεί ο όρος, εννοώ πιο ελεύθερη) ή μιας σύγχρονης μυστικιστικής τελετουργίας. Αν κάτι εκπλήσσει, νομίζω πως είναι το γεγονός ότι ο καλλιτέχνης δεν παίζει τελικά κάποιον ειδικά προσχεδιασμένο χαρακτήρα, αλλά τον ίδιο του τον εαυτό και ταυτόχρονα το καθέναν από εμάς που βρισκόμαστε στο κοινό εκείνη τη δεδομένη στιγμή. Η κραυγή αλλά και οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις μέσα στον χώρο μοιάζουν να βγαίνουν από κάποια περιοχή του ασυνείδητου και, μάλιστα, όσο εξελίσσεται η δράση τόσο περισσότερο γίνεται αντιληπτό αυτό. Το κρεσέντο, με τη στενή του έννοια, μου φαίνεται πως δεν θα είναι ποτέ το ίδιο, γεγονός που κάνει το θέαμα μοναδικό κάθε φορά. Μια σειρά μοναδικών έργων τέχνης με ένα δεδομένο: τον χώρο. Μια εικαστική σύνθεση, στην οποία κυριότερο ρόλο από τον απλό συμβολισμό των κοινότοπων επίπλων κ.λπ. παίζουν η ανεπαίσθητα διαβρωμένη κλίμακα μεταξύ της πραγματικότητας (του πραγματικού ανθρώπου) και των γύρω αντικειμένων και ταυτόχρονα οι σένσορες ήχου, που μετατρέπουν ενίοτε την κραυγή ή την κίνηση σε ζωντανό «σύγχρονο θόρυβο»!
Παρατηρώ ότι το κοινό αργεί να αντιδράσει μετά το πέρας της ιδιότυπης περφόρμανς. Μόλις, βέβαια, οι περισσότεροι επιστρέφουν -σχηματικά- στη θέση τους, τα χειροκροτήματα φέρνουν τον καλλιτέχνη τουλάχιστον 4 φορές στη σκηνή. Πάντως, και για τον ίδιο μοιάζει να είναι δύσκολη η επαναφορά. Τις πρώτες φορές που υποκλίνεται, το οργισμένο πρόσωπό του μοιάζει να ελέγχεται δύσκολα από τον νου. Όπως τα περισσότερα σημαντικά έργα τέχνης, έτσι και το Hauts Cris κάνει τους θεατές συνένοχους σε μια μοναδική εικόνα και στιγμή κι αυτό είναι η μεγάλη του επιτυχία. Παρόλο που η περιγραφή «συνδυασμός νέων μέσων κίνησης και ήχων», και ιδιαίτερα όταν γίνεται ζήτημα, είναι κάτι που πλέον με κάνει να τρέχω στην αντίθετη κατεύθυνση (πάντα με έκανε δηλαδή, όπως και το new age), το έργο αυτό ήταν ολοκληρωμένο, εξαιτίας αυτού του συνδυασμού, τον οποίο ο Dupont δεν μοιάζει να ακολούθησε ως μετα-μεταμοντέρνα συνταγή ή διαβατήριο στον επιτυχημένο «δια-τεχνικο πειραματισμό», αλλά απλά τον χρησιμοποίησε επειδή δεν μπορούσε να εκφράσει αλλιώς την εσωτερική ανάγκη του.
Συγχαρητήρια και στην επιμέλεια και την οργάνωση του MIR , πιστό στο στυλ έκφρασης που υποστηρίζει είναι πραγματικά μια από τις ιδιωτικές πρωτοβουλίες που δεν αναμασάει "υλικό " προκειμένου να υπάρχει...και μπαίνει στο ιδιαίτερο κόπο και έξοδο να κάνει ΄τοτι καλύτερο είναι δυνατόν ! Το Hauts Cris είναι μια εξαιρετική δημιουργία ακόμη και για τους άπιστους του είδους, η μηπως είναι υπεράνω κατηγοριοποίησης , όπως είπαμε !
σχόλια