Χρήματα αντί για δώρο; Όχι, λένε οι ειδικοί!

Φέτος στις γιορτές δώστε μεγαλύτερη χαρά στα αγαπημένα σας πρόσωπα, δείχνοντάς τους πως αφιερώσατε χρόνο για την αγορά του δώρου τους.

Χριστούγεννα… έφτασε επιτέλους η αγαπημένη περίοδος μικρών και μεγάλων! Το γιορτινό τραπέζι, η οικογενειακή ατμόσφαιρα, τα μελομακάρονα και οι κουραμπιέδες, τα πολύχρωμα λαμπιόνια και τα στολίδια πάνω στο δέντρο – όλα δημιουργούν μια όμορφη ατμόσφαιρα, αλλά ένα περισσότερο απ’ όλα: τα δώρα!

Κανείς δεν μπορεί να πει όχι σε δώρο. Αλλά από τη μεριά αυτού που το προσφέρει, τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Η αγορά απαιτεί σκέψη, ψάξιμο, χρόνο, και πολύ συχνά οι συνθήκες δεν το επιτρέπουν. Η λύση πολλές φορές έρχεται με τη μορφή ενός φακέλου με χρήματα. Σίγουρα κανείς δεν θα πει όχι ούτε σε αυτό. Αλλά είναι η αξία της προσφοράς η ίδια; Και κυρίως, είναι η χαρά του παραλήπτη η ίδια; Οι ψυχολόγοι έχουν ερευνήσει πολύ το θέμα και έχουν τις απαντήσεις.

Ο αντίλογος

Ας ξεκινήσουμε λίγο ανάποδα. Ποιος είναι αυτός που δεν θέλει να δώσει δώρο; Για αρχή, αρκετοί οικονομολόγοι. Σε ένα διάσημο στους οικονομικούς κύκλους κείμενο, ο οικονομολόγος Joel Waldfogel ισχυριζόταν ότι το δώρο σε είδος χάνει την αξία του από τη στιγμή που φτάνει στον παραλήπτη του, αν αυτός δεν το εκτιμήσει σωστά. Για παράδειγμα, ένα δώρο των 50 ευρώ ο παραλήπτης του οποίου θα εκτιμούσε ότι δεν θα άξιζε να πληρώσει πάνω από 10 ευρώ για να το αποκτήσει (επειδή δεν το χρειάζεται ή δεν του αρέσει), χάνει αμέσως 40 ευρώ από την αξία του. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται απώλεια οικονομικής αποτελεσματικότητας. Η αξία αυτή δεν θα χανόταν από ένα χρηματικό δώρο, τι γίνεται όμως με το συναίσθημα που αυτό προκαλεί;

Η χαρά του να ξοδεύεις (για άλλους)

Λένε ότι το χρήμα δεν φέρνει την ευτυχία. Ωστόσο, το πώς χρησιμοποιούμε το χρήμα έχει σημασία. Έρευνες έχουν δείξει πως το να ξοδεύουμε χρήματα για άλλους ανθρώπους έχει μεγαλύτερη επίδραση στην ευτυχία μας απ’ ότι όταν ξοδεύουμε για τον εαυτό μας. Είναι όμως ίδια η χαρά όταν προσφέρεις ένα δώρο και όταν απλά δίνεις χρήματα;

Η καθηγήτρια ανθρωπολογίας Wendy James μελέτησε πριν από μερικές δεκαετίες τη φυλή των Uduk στο Σουδάν, οι οποίοι τηρούσαν έναν πολύ βασικό κανόνα όταν δώριζαν κάτι (συνήθως σιτηρά ή ζωντανά): θα έπρεπε αυτά να καταναλωθούν και όχι να πωληθούν ή να προστεθούν στην περιουσία της οικογένειας, επειδή αυτό θα σήμαινε πως κάποιος θα πλούτιζε στις πλάτες άλλου. Η μη τήρηση αυτού του κανόνα θα έφερνε κακοτυχία, πίστευαν οι Uduk.

Θα αρέσει το δώρο μου άραγε;

Πολλοί πιστεύουν ότι επιλέγοντας να δώσουν χρήματα, αποφεύγουν το ενδεχόμενο το δώρο τους να μην ικανοποιήσει τον παραλήπτη. Ο φόβος αυτός είναι βάσιμος, καθώς πολύ συχνά έχουμε την προσδοκία να λάβουμε ένα χρήσιμο δώρο από τους κοντινούς μας ανθρώπους, οι οποίοι μας γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα. Όσο κι αν τα χρήματα είναι ένα δώρο χρήσιμο, έρευνες έχουν δείξει πως οι παραλήπτες δεν εκτιμούν τόσο τη χειρονομία. Ακόμη χειρότερα, μπορεί να δημιουργήσει και παρεξηγήσεις.

Δωρίζω σημαίνει νοιάζομαι

Ανέκαθεν η προσφορά ενός δώρου συνδεόταν με την ένδειξη εκτίμησης. Γι’ αυτό και ένα δώρο που δείχνει ότι προσφέρθηκε με αγάπη από έναν άνθρωπο που αφιέρωσε χρόνο για να το βρει, έχει μεγαλύτερη αξία από ένα δώρο που απλά είναι ακριβό. Ένα δώρο που δείχνει αγάπη ανεβάζει την αυτοεκτίμηση αυτού που το λαμβάνει, καθώς αισθάνεται σημαντικός/σημαντική και συμβάλλει σε μια γενικότερα καλή διάθεση και θετική άποψη του κόσμου.

Η θετική αυτή επίδραση δεν είναι έκδηλη μόνο στον οικογενειακό και φιλικό μας κύκλο, αλλά παρατηρείται ακόμη και στον εργασιακό χώρο. Ένα κοινωνικό πείραμα από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βόννης έδειξε ότι όταν οι εργαζόμενοι ανταμείβονταν για την προσφορά τους με δώρα αντί χρημάτων, τα αντιμετώπιζαν ως μεγαλύτερη ένδειξη ευγνωμοσύνης και καλοσύνης από την πλευρά του εργοδότη τους. Ακόμη, η αντίδρασή τους ήταν πιο θετική και έκδηλη όταν παραλάμβαναν το δώρο σε είδος, ακόμη κι αν θα διάλεγαν τη χρηματική ανταμοιβή όταν τους δινόταν η δυνατότητα επιλογής. 

Ας μην ξεχνάμε ότι το δώρο είναι πάντα μια έκπληξη. Ποτέ δεν ξέρουμε τι μας περιμένει, γι’ αυτό και σκίζουμε με τόση ανυπομονησία το περιτύλιγμα – μικροί και μεγάλοι. Και δεν χρειάζεται καν να ξοδέψετε μια περιουσία γι’ αυτό. Φέτος, προσφέρετε στους αγαπημένους σας δώρα αγάπης και εξοικονομήστε χρήματα για όσα έχετε εσείς ανάγκη. Έως και 5/1/19 μπορείτε να κάνετε τις γιορτινές αγορές σας με 10% €πιστροφή σε επιλεγμένους συνεργάτες, με την χρεωστική ή πιστωτική κάρτα σας της Eurobank που συμμετέχει στο πρόγραμμα επιβράβευσης, αρκεί να έχετε την εφαρμογή €πιστροφή app. Απλά κατεβάστε  την εφαρμογή στο smartphone σας, συμπληρώστε τον αριθμό ή σκανάρετε την κάρτα σας, και ενημερωθείτε πρώτοι για τις προσφορές ή εντοπίστε την επιχείρηση που σας ενδιαφέρει.

Αν το καλοσκεφτείτε, το πιο πολύτιμο αγαθό που έχει ο καθένας μας να προσφέρει, είναι ο χρόνος. Το να αφιερώσετε λίγο χρόνο για να προσφέρετε ένα δώρο σε αυτούς που αγαπάτε, για να περάσετε μαζί τις γιορτές, για να του δείξετε πόσο τον αγαπάτε, είναι το πιο πολύτιμο δώρο που μπορείτε να του κάνετε.