Σκέφτομαι ότι με τον ίδιο ρυθμό που προσπαθώ να περιορίσω τη λευκή ζάχαρη, το λευκό ψωμί και οτιδήποτε υπέρ-κατεργασμένο στη ζωή μου, προσπαθώ να περιορίσω και τα ρούχα «της ντροπής»: αυτά που γεννήθηκαν στα χέρια εκατοντάδων εργατριών σε ένα μακρινό εργοστάσιο της Ινδίας ή στο βάθος της Κίνας.
Ξέρω ότι όσο δύσκολο είναι να κόψεις τον πρωινό σου φρέντο τόσο δύσκολο είναι και να κόψεις τα fast fashion ρούχα που «κοστίζουν» στο περιβάλλον και σε εκείνους που τα φτιάχνουν. Πόσο αναίμακτα ντύνεται όμως ο καθένας μας; Και ποια είναι τα καινοτόμα brands που δείχνουν τον «ηθικό» δρόμο της «αργής» μόδας;
To Fashion Revolution ήταν από τα πρώτα διεθνή κινήματα που έβαλαν το ζήτημα στο τραπέζι και με σωστό marketing έθεσαν το καίριο ερώτημα: Ποιος έφτιαξε τα ρούχα σου;
Μετά την κατάρρευση του εργοστασίου Rana Plaza στο Μπαγκλαντές καταμετρήθηκαν πάνω από 1.000 θύματα, ανάμεσά τους φυσικά πάμπολλες γυναίκες και παιδιά. Στα ερείπια του εργοστασίου βρέθηκαν ετικέτες από μεγάλα γνωστά brands, πολλά από τα οποία μέχρι και σήμερα δεν έχουν ξεπληρώσει τις οικογένειες των θυμάτων.
Ίσως κάποια πρωινά μερικοί από μας να το ξανασκεφτόμασταν, αν ο καθένας έκανε μια γρήγορη προσωπική αποτίμηση και μετρούσε «Πόσοι Σκλάβοι Δουλεύουν για Σένα» στο Slavery Footprint, μια διεθνή πλατφόρμα αφύπνισης του καταναλωτή η οποία παροτρύνει να ψωνίζουμε με συνείδηση από εταιρείες που δεν εμπλέκονται σε πρακτικές εκμετάλλευσης υποβαθμισμένων χωρών και παιδικής εργασίας.
Ίσως κάποια πρωινά μερικοί από μας να το ξανασκεφτόμασταν, αν ο καθένας έκανε μια γρήγορη προσωπική αποτίμηση και μετρούσε «Πόσοι Σκλάβοι Δουλεύουν για Σένα» στο Slavery Footprint, μια διεθνή πλατφόρμα αφύπνισης του καταναλωτή η οποία παροτρύνει να ψωνίζουμε με συνείδηση από εταιρείες που δεν εμπλέκονται σε πρακτικές εκμετάλλευσης υποβαθμισμένων χωρών και παιδικής εργασίας.
Βάσει ενός ερωτηματολογίου που συμπληρώνεις σχετικά με τις καθημερινές σου συνήθειες στο τέλος αποτυπώνεται το προφίλ των καταναλωτικών σου αναγκών και το ποσοστό «σκλαβιάς» στο οποίο συμμετέχεις.
Το αποτέλεσμα στο δικό μου κουίζ, που εσφαλμένα μάλλον θεωρώ ότι διάγω έναν προσεκτικό βίο, ήταν ότι έχω 30 «σκλάβους» σε ημερήσια βάση. Φριχτό έτσι;
Η συγκεκριμένη έρευνα δεν αφορά μόνο τα ρούχα αλλά το σύνολο της κατανάλωσης που κάνει κάποιος. Παρόλ' αυτά στο σημείο που επιλέγεις των αριθμό ρούχων που απαρτίζουν την ντουλάπα σου ένας αστερίσκος σε ενημερώνει ότι περί το 1.4 εκατ. παιδιά δουλεύουν στις πεδιάδες βαμβακιού στο Ουζμπεκιστάν. Λίγο περισσότερα από τα παιδιά που την ίδια στιγμή πάνε σχολείο στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Από πού το πιάνεις όμως ως καταναλωτής; Ποιες εταιρείες έχουν πραγματικά κοινωνική και περιβαλλοντική πολιτική και ποιες απλά το «πουλάνε»; Το κόστος του ethical shopping μοιάζει δύσκολο. Παρακάτω αναφέρω μερικά brands από την Ελλάδα και το εξωτερικό που καινοτομούν στην ηθική πλευρά του slow fashion.
Οι Έλληνες της αργής μόδας
VΑΤΗOS apparel
Mίνιμαλ μοντέρνα ρούχα με «βάθος», φτιαγμένα από 100% οργανικά υφάσματα και οικολογικές πρακτικές. Στο VATHOS Apparel χρησιμοποιούν πιστοποιημένο οργανικό βαμβάκι που προέρχεται από καλλιέργειες χωρίς τοξικά φυτοφάρμακα και λιπάσματα, ενώ κατά τη διαδικασία της βαφής χρησιμοποιούνται χρώματα εγκεκριμένα από τον Global Organic Textile Standard.
Για την παραγωγή των ρούχων η ομάδα του VATHOS Apparel συνεργάζεται με μικρές, οικογενειακές επιχειρήσεις, προκειμένου να ενισχύσουν τις μικρές οικονομίες και να συνεισφέρουν στην αναβάθμιση του επαγγέλματος.
KIMALE
Υποστηρικτές του slow fashion, οι δημιουργοί του Kimalé χρησιμοποιούν σπάνια και χειροποίητα υφάσματα μέρος των οποίων προέρχονται από την Αφρική, και δημιουργούν μοναδικά χρωματιστά σχέδια με tribal chic ύφος και μοντέρνα αισθητική.
Η εταιρεία συνεργάζεται για την ανεύρεση αρκετών υφασμάτων με το γαλλικό οργανισμό «Les Piroguiers», ο οποίος δραστηριοποιείται στο Τόγκο και την Μπουρκίνα Φάσο της Αφρικής για την ενίσχυση των τοπικών δημιουργών και τεχνιτών.
http://www.kimale.co/collections
Kyrvan Shoes
Οι πιο ευφάνταστες χειροποίητες εσπαντρίγιες κατασκευάζονται σε ένα από τα τελευταία υφαντουργεία στο Ηράκλειο της Κρήτης. Κάθε ζευγάρι είναι μοναδικό, τα πανιά του είναι φτιαγμένα από ελληνικό βαμβάκι και επενδυμένα από μη χημικά επεξεργασμένο δέρμα, ενώ πακετάρεται στην παραδοσιακή Βούργια, κρητική χειροποίητη τσάντα την οποία κουβαλούσαν στον ώμο οι αγρότες της Κρήτης στα χωράφια.
Το brand είναι εμπνευσμένο από τη λαογραφική παράδοση κρητικών υφαντών και μινωικών και μυκηναϊκών μοτίβων και κάθε σχέδιο παράγεται σε περιορισμένα κομμάτια.
Savapile
Ελληνικά χειροποίητα ψάθινα καπέλα. Σε ένα μικρό εργαστήριο στου Ψυρρή η χαμένη τέχνη της ψάθας αναβιώνεται από την κόρη ενός πιλοποιού, την Λίζα Σαρηγιαννίδου, η οποία δημιουργεί καπέλα κατά παραγγελία.
Η ψάθα είναι το πλέον φυσικό υλικό και η Λίζα μας εκμυστηρεύεται ότι η καλή πλεκτή χειροποίητη ψάθα ανά τη γη εξαφανίζεται λίγο λίγο και αντικαθίσταται από φασόν μηχανές που κατασκευάζουν ψεύτικες από χαρτί και τις βγάζουν όλες ίδιες.
Οι διεθνείς πρωτοπόροι
Reformation
Το πιο κουλ ηθικό brand της Αμερικής στο Instagram και παραπέρα. Ευθαρσώς δηλώνουν ότι το να είσαι γυμνός είναι η Νο1 ηθική επιλογή, και το Reformation έρχεται ακριβώς στο Νο2. Το 15% των ρούχων τους φτιάχνεται από deadstock ή αλλιώς ρούχα που θα κατέληγαν στη σκουπιδό-ρουχο-δεξαμενή.
Όλα τους τα ρούχα φτιάχνονται από ανακυκλωμένα υλικά, μη χημικά επεξεργασμένα υφάσματα, ενώ το 75% των υπολειμμάτων τους ανακυκλώνεται. Στο Earth Day δήλωσαν ότι 75.000 κομμάτια θα ανακυκλωθούν.
https://www.thereformation.com/
Everlane
Τα πιο ηθικά μοντέρνα basics ρούχα που μπορείς να βρεις. Πρόκειται για το αμερικανικό brand με τη μεγαλύτερη διαφάνεια στην κατασκευή των ρούχων. Στο site τους υπάρχει χάρτης με όλα τα συνεργαζόμενα εργοστάσια όπου αναφέρονται οι βιώσιμες πρακτικές που ακολουθούνται, μαζί με τις συνθήκες εργασίας και την ιστορία των ιδιοκτητών τους.
https://www.everlane.com/factories
Patagonia
Ακτιβιστές και πρωτοπόροι του radical fashion. Κάθε τους καμπάνια είναι σαν ντοκιμαντέρ που καταγγέλλει τις λάθος περιβαλλοντικές πρακτικές ανά τον κόσμο. Το πρόσφατο πρότζεκτ τους «Blue Heart» μας καλεί να λάβουμε δράση και να σώσουμε τα τελευταία άγρια ποτάμια στα Βαλκάνια λέγοντας στις διεθνείς τράπεζες να σταματήσουν να επενδύουν στην καταστροφή των ποταμιών.
Veja vegan sportswear
Το μοναδικό brand αθλητικών παπουτσιών που φτιάχνονται από πρωτογενή υλικά τα οποία προέρχονται από οικολογικές παραγωγές χωρίς χημική επεξεργασία και δυσμενείς πρακτικές προς το περιβάλλον.
180 τόνοι βιολογικού βαμβακιού από τη Βραζιλία έχουν χρησιμοποιηθεί μέχρι σήμερα για κάθε ζευγάρι Veja. Στο site τους αναγράφεται με λεπτομέρεια η ιστορία και η κατασκευή των παπουτσιών.