Όλοι οι καπνιστές γνωρίζουν καλά τόσο τι σημαίνει να είσαι σκλάβος του τσιγάρου, όσο και το τι ακριβώς αγαπούν σ' αυτό. Ακόμη και όσοι έχουν κόψει το κάπνισμα, μετά από καιρό μπορούν κυριολεκτικά να γράψουν ποίηση για την απόλαυση της πρώτης ρουφηξιάς, του τρόπου που αισθάνονταν τον καπνό να καταλαμβάνει τις αισθήσεις τους, σχεδόν τον έλεγχο του σώματος τους, σε κάθε πρώτη ρουφηξιά. Είναι οι ίδιοι που χρόνια μετά τη διακοπή του καπνίσματος, μπορούν να συγκινηθούν από αυτή την πρώτη μυρωδιά που αναδύεται από ένα τσιγάρο που μόλις άναψε. Όμως, τι πραγματικά συμβαίνει στο σώμα μας, όταν ανάβουμε ένα τσιγάρο, από την πρώτη εισπνοή και μέχρι να τελειώσουν αυτά τα 6-7 λεπτά ένοχης απόλαυσης, όσο διαρκεί, δηλαδή, ένα τσιγάρο;
1.
Τα πρώτα δευτερόλεπτα της ρουφηξιάς, ο καπνός περνά από το στόμα στον φάρυγγα κι από εκεί στους πνεύμονες, εκλύοντας αμμωνία, φορμαλδεΰδη και άλλες τοξικές ουσίες, οι οποίες αυτομάτως προκαλούν ένα μικρό σοκ στον οργανισμό (μεγάλο για όσους καπνίζουν για πρώτη φορά). Το ανοσοποιητικό σύστημα «αντιλαμβάνεται» εισβολή, σύμφωνα με τους επιστήμονες και για όσο διαρκεί το τσιγάρο θα βρίσκεται σε κατάσταση επιφυλακής.
2.
Ήδη από τους αεραγωγούς, ο καπνός καταφέρνει να επιβραδύνει τη δραστηριότητα των κροσσών. Πρόκειται για κυτταροπλασματικές προσεκβολές που βοηθούν το αναπνευστικό σύστημα να απομακρύνει βλέννες και σωματίδια που εισχωρούν σε αυτό. Με την ίδια ταχύτητα και με τη βοήθεια των τριχοειδών των πνευμόνων, η νικοτίνη περνά στο αίμα.
3.
Είναι η στιγμή που το ανθρώπινο σώμα ερμηνεύει την εισβολή καπνού σαν ένα χαστούκι ενέργειας, είναι η ίδια στιγμή που η νικοτίνη διεγείρει τα επινεφρίδια και προκαλεί εκρήξεις αδρεναλίνης, ανεβάζοντας την αρτηριακή πίεση και τους καρδιακούς παλμούς. Αυτός είναι και ο λόγος που ο καπνιστής διατρέχει μόνιμα τον κίνδυνο ενός εμφράγματος ή ενός εγκεφαλικού: η καρδιά δεν σταματά ποτέ τη γρήγορη λειτουργία τους, όσα λεπτά καπνίζετε.
4.
Μετά από αρκετές ρουφηξιές, στο αίμα έχει ήδη συσσωρευθεί αρκετό μονοξείδιο του άνθρακα, ανακόπτοντας την ικανότητα του οργανισμού να στείλει οξυγόνο στα όργανα του σώματος. Ο καπνιστής δεν απέχει πολύ από την εικόνα κάποιου που μπορεί να εισπνέει ακριβώς το ίδιο αέριο που εκλύει η εξάτμιση ενός αυτοκινήτου.
5.
Στα μισά του τσιγάρου, η νικοτίνη έχει ήδη φτάσει στον εγκέφαλο, επιδρώντας σε μια σειρά νευρικών κυττάρων, κυρίως εκείνων που απελευθερώνουν ντοπαμίνη. Εδώ είναι η στιγμή που ο καπνιστής νιώθει ευφορία, ακριβώς επειδή εκκρίνεται στο σώμα του η ορμόνη που είναι γνωστή και ως ορμόνη της χαράς.
6.
Σβήνοντας το τσιγάρο και μετά από περίπου 5-10 λεπτά, η ντοπαμίνη επανέρχεται στα φυσιολογικά της επίπεδα, μόνο που ο εγκέφαλος ζητά μια επανάληψη ευχαρίστησης. Ο εθισμός στο τσιγάρο κρύβεται ακριβώς εδώ. Όσο συχνότερα ο καπνιστής ενδίδει στην επιθυμία του για λίγη ντοπαμίνη ακόμη, τόσο συχνότερα ανάβει τσιγάρο. Εδώ κρύβεται και ο βαθμός δυσκολίας για όσους προσπαθούν να διακόψουν το κάπνισμα και έχουν να αντιμετωπίσουν αυτή την επιθυμία του εγκεφάλου που αντιλαμβάνεται τη στέρηση και θέτει εμπόδια στις προσπάθειες διακοπής του καπνίσματος.
7.
8 ώρες μετά το τελευταίο τσιγάρο, ο ανθρώπινος οργανισμός ακόμη «καθαρίζει» τα τοξικά κατάλοιπα του.
Με στοιχεία από το Healthline.com, Prevention.com