Απ' όλα τα σοβαρά νοσήματα, ο καρκίνος έχει το μεγαλύτερο ειδικό βάρος, γιατί το χαστούκι της διάγνωσης συνοδεύεται από τον άμεσο φόβο του επικείμενου θανάτου. Ειδικά στον καρκίνο του μαστού, που είναι ο πιο διαδεδομένος στις γυναίκες –και στην Ελλάδα, με 5.000 νέα περιστατικά ετησίως–, η πρώτη σκέψη που περνά από το μυαλό της ασθενούς, μόλις μάθει το σοκαριστικό νέο από τον γιατρό της, είναι «Πόσο θα ζήσω; Τι θα απογίνει η οικογένειά μου» και η δεύτερη «Τι είδους ζωή θα έχω; Θα πονάω;». Μέχρι πρόσφατα οι ερωτήσεις αυτές δεν είχαν ευχάριστες απαντήσεις. Και το πλήγμα για την οικογένεια ήταν βαρύ, καθώς, όπως έχει πολλάκις πει ο πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, κ. Ευάγγελος Φιλόπουλος, όταν μια γυναίκα, σύζυγος και μητέρα νοσεί από καρκίνο, υποφέρει μαζί της όλη η οικογένεια. Αυτά όμως γίνονταν... χθες. Σήμερα, το βιβλίο της Ιατρικής γυρίζει σελίδα, χαρίζοντας αισιοδοξία σε εκατομμύρια ασθενείς παγκοσμίως και αποδεικνύοντας πως τελικά τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο. Χάρη στις νέες στοχευμένες θεραπείες και στο αληθινά βαρύ πυροβολικό της επιστήμης, την ανοσο-ογκολογία, αρκετές μορφές καρκίνου που φάνταζαν μέχρι πρόσφατα ανίκητες είναι πλέον θεραπεύσιμες. Ο καρκίνος του μαστού, η χρόνια μυελογενής λευχαιμία, το μελάνωμα, αποτελούν μερικά μόνο παραδείγματα νεοπλασματικών νοσημάτων για τα οποία το προσδόκιμο επιβίωσης ξεπερνά πλέον τη δεκαετία. «Αυτό για την ογκολογία ισοδυναμεί με ίαση», λένε οι ειδικοί της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας. Ακόμα και στον μεταστατικό καρκίνο του μαστού και στο μεταστατικό μελάνωμα, μια μεγάλη ομάδα ασθενών φτάνει την 7ετία ή και την ξεπερνά, γεγονός που αποτελεί απίστευτο επίτευγμα. Όπως λέει χαρακτηριστικά ο καθηγητής Ογκολογίας-Παθολογίας του νοσοκομείου «Η Σωτηρία», κ. Κωνσταντίνος Συρίγος, τη δεκαετία του 1980 τους ογκολόγους που ασχολούνταν με τον καρκίνο του πνεύμονα στο Πανεπιστήμιο Γέιλ των ΗΠΑ οι άλλοι γιατροί τους αποκαλούσαν «Dr. Death», καθώς οι καρκινοπαθείς πέθαιναν μέσα σε τέσσερις μήνες. Κι από 'κει φτάσαμε σήμερα στους ανοσοθεραπευτικούς παράγοντες που σταματούν την ικανότητα του πανέξυπνου καρκινικού κυττάρου να ξεγελά το ανοσοποιητικό σύστημα. Τότε ενεργοποιούνται οι μηχανισμοί του ανοσοποιητικού και εξαπολύουν επίθεση ενάντια στα καρκινικά κύτταρα μονάχα, αφήνοντας αλώβητους τους υγιείς ιστούς του σώματος.
Περισσότεροι καρκίνοι του μαστού, αλλά λιγότεροι θάνατοι
Φυσικά, σε όλες τις ωραίες ιστορίες υπάρχει ένα «αγκάθι». Εδώ το αγκάθι είναι το υπέρογκο κόστος των νέων αυτών φαρμάκων και το γεγονός πως αποδεικνύονται αποτελεσματικά μόνο στο 25% των ασθενών. Έτσι, από το εξώφυλλο των «Times» της Νέας Υόρκης το 2001 με τις... χρυσές σφαίρες φτάσαμε στο πολύ πιο πρόσφατο τεύχος του Απριλίου του 2016, με τον επίσης εύγλωττο τίτλο: «Μια διεισδυτική ματιά στις βίαια εκλεκτικές και υπέρογκα δαπανηρές, αλλά σωτήριες έρευνες της ανοσοθεραπείας», με υπότιτλο: «Πώς θα σας φαινόταν αν μπορούσε το ανοσοποιητικό σας σύστημα να εκπαιδευτεί ώστε να σκοτώνει τον καρκίνο;». Το μήνυμα του εξωφύλλου του πιο πολυδιαβασμένου περιοδικού στον κόσμο είναι σαφές. Λύσεις υπάρχουν, αλλά είναι πανάκριβες. Κι έτσι, παρότι τα περιστατικά καρκίνου παγκοσμίως πληθαίνουν –ειδικά ο καρκίνος του μαστού και του πνεύμονα που αποτελούν την κορυφή του παγόβουνου–, χάρη στην πρόοδο της Ιατρικής η θνησιμότητα μειώνεται. Για παράδειγμα, στην Ευρώπη καταγράφονται περισσότερα από 525.000 νέα περιστατικά καρκίνου του μαστού ετησίως, αλλά οι ασθενείς γίνονται καλά ή έστω ζουν περισσότερο μέχρι η νόσος να υποτροπιάσει, με συνέπεια η θνησιμότητα να έχει μειωθεί κατά 30%. Ειδικά για τον καρκίνο του μαστού, εκτός από τα περίφημα ογκογονίδια BrCa 1 και BrCa 2, ενοχοποιούνται πολλοί περιβαλλοντικοί λόγοι και συνήθειες ζωής, όπως η καθυστέρηση στην τεκνοποίηση και το γεγονός ότι οι γυναίκες δεν θηλάζουν πια τα παιδιά τους, αλλά και η διατροφή. Επίσης, ενοχοποιείται το κάπνισμα, που ως παράγοντας κινδύνου εμπλέκεται σε όλες τις μορφές καρκίνου, και η παχυσαρκία, η οποία προσφάτως αποδείχτηκε ισχυρά καρκινογόνος σε πληθώρα ερευνών.
Υπάρχει και ο καρκίνος της παιδικής ηλικίας
Πέραν των νεοπλασματικών ασθενειών στους ενήλικες, υπάρχει και ο καρκίνος της παιδικής ηλικίας, ο οποίος, αν και σπάνιος, αποτελεί μια πραγματικότητα. Στην Ελλάδα κάθε χρόνο καταγράφονται 300 περίπου νέα περιστατικά παιδικού καρκίνου, με τα τέσσερα στα πέντε παιδιά να γίνονται καλά. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κάθε χρόνο 35.000 παιδιά και έφηβοι νοσούν από καρκίνο και συνολικά εκτιμάται ότι σε κάθε 600 γεννήσεις ένα παιδί θα νοσήσει από νεοπλασματικό νόσημα πριν κλείσει τα είκοσί του χρόνια. Η πρόοδος που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια στην οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία αποτελεί τον θρίαμβο της Ιατρικής, καθώς οι ασθενείς γίνονται πλέον καλά στο 90% των περιστατικών! Στον ευαίσθητο τομέα του παιδικού καρκίνου, τεράστιο είναι το έργο που έχει επιτελέσει ο Σύλλογος «Φλόγα», ο οποίος δημιουργήθηκε από γονείς ασθενών. Η «Φλόγα», με την υπηρεσία της κατ' οίκον νοσηλείας που προσφέρει τα τελευταία επτά χρόνια στο λεκανοπέδιο της Αττικής, έχει συμβάλει στο να γίνουν περισσότερες από 20.000 επισκέψεις στα σπίτια των παιδιών με καρκίνο για εξετάσεις και απλές ιατρικές πράξεις. Αυτό έχει ως συνέπεια να μειωθεί κατά 35% η μεταφορά των πασχόντων στο νοσοκομείο και μαζί να ελαχιστοποιηθεί η ταλαιπωρία όλης της οικογένειας. Επίσης, στον ξενώνα της «Φλόγας» φιλοξενούνται δωρεάν 43 παιδιά και οι οικογένειές τους απ' όλη την επικράτεια, που έρχονται στην Αθήνα για να υποβληθούν σε θεραπεία στα δύο παιδιατρικά ογκολογικά νοσοκομεία της Αττικής. Το μήνυμα που στέλνει η πρόεδρος της «Φλόγας» Μαρία Τρυφωνίδου είναι πως τα παιδιά πρέπει να θεραπεύονται στην Ελλάδα, καθώς οι νοσηλείες είναι μακροχρόνιες και η οικογένεια πρέπει να μένει δεμένη, σαν μια γροθιά, στη διάρκειας αυτής της δοκιμασίας.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO
σχόλια