Η μουσική είναι πανταχού παρούσα στη ζωή μας σε καθημερινή βάση: Είναι η κινητήριος δύναμη στο γυμναστήριο, το ξυπνητήρι μας κατά την πρωινή έγερση, η παρέα μας στις συγκοινωνίες ή πολύ απλά ο τρόπος για να ξεδίνουμε και να διασκεδάζουμε.
Το Ινστιτούτο Εγκεφάλου και Δημιουργικότητας, μία ερευνητική μονάδα του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας, μελετά τη σχέση μουσικής και εγκεφάλου τα τελευταία πέντε χρόνια. Εκεί, οι ερευνητές, χρησιμοποιούν μεθόδους μαγνητικής για να δουν το ποσοστό εγκεφαλικής δραστηριότητας όταν ακούμε ή όταν παίζουμε μουσική.
Τα αποτελέσματα δείχνουν πως όσα μέρη του εγκεφάλου έχουν ανακαλυφθεί μέχρι τώρα επηρεάζονται με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο στο άκουσμα της μουσικής.
Από τη στιγμή που η μουσική εισχωρεί στον εγκέφαλο, ενεργοποιεί πολλές διαδικασίες του νευρικού συστήματος στο πέρασμά της, από όλες τις πλευρές του εγκεφάλου ταυτόχρονα.
Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει και το συναίσθημα. Η απόλαυση που παίρνουμε στο άκουσμα ενός πολύ ωραίου κομματιού οφείλεται στις χημικές ενώσεις που παράγονται.
Σύμφωνα με τον Daniel J. Levitin, συγγραφέα του βιβλίου "This is your brain on music" η μουσική ευχαρίστηση παράγει μία χημική ένωση που μας κάνει να νιώθουμε ωραία και μας ανακουφίζει από τον πόνο. Λειτουργεί κάπως σαν οπιοειδές.
Αντιθέτως όταν ακούμε μουσική που απεχθανόμαστε κάνουμε τόσο κακό στον εαυτό μας, που ο οργανισμός μας παράγει κορτιζόλη, την ορμόνη του στρες.
Σε μερικούς ανθρώπους, που έχουν ισχυρότερη σύνδεση του ακουστικού φλοιού με την περιοχή των συναισθημάτων, τα αποτελέσματα της ευχαρίστησης που παίρνουν έρχονται με τη μορφή ρίγους ή αλλιώς ανατριχίλας.
Γιατί είναι σημαντικές όμως αυτές οι πληροφορίες;
Γνωρίζοντας τις νοητικές διαδικασίες που ενεργοποιούνται χάριν της μουσικής οι ερευνητές έχουν καταλήξει στο ότι η εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου μπορεί να βελτιώσει τη συγκέντρωση ενός παιδιού, να βοηθήσει στη λήψη αποφάσεων και την κοινωνική συμπεριφορά αλλά και να αλλάξει τη φυσιολογική δομή του εγκεφάλου, αναπτύσσοντας ισχυρότερους δεσμούς ανάμεσα στο αριστερό και δεξί ημισφαίριο. Η ενίσχυση αυτού του συνδέσμου μπορεί να κάνει ένα παιδί δημιουργικότερο και ικανότερο στην επίλυση προβλημάτων.
Ένας άλλος τρομερός αντίκτυπος που έχει η μουσική στον ανθρώπινο εγκέφαλο έχει να κάνει με το πεδίο της λογοθεραπείας. Η μουσική βοηθά στην εξάσκηση της ικανότητας του μυαλού να θυμάται.
Έτσι, αν κάποιος έχει «τραυματίσει» το αριστερό μέρος του εγκεφάλου του που ελέγχει την ομιλία, όπως σε περιπτώσεις Πάρκινσον, και του είναι δύσκολο να προφέρει μία λέξη που αρχικά μπορούσε, το τραγούδι μπορεί να λειτουργήσει ως παράκαμψη από τον τραυματισμένο «κεντρικό δρόμο».
Μπορεί δηλαδή, να προσφέρει πρόσβαση σε εναλλακτικούς δρόμους στο μυαλό, όπου είναι αποθηκευμένη η λέξη, και να αποκαταστήσει την ομιλία.
Με λίγα λόγια η μουσική, χωρίς να το καταλαβαίνουμε, μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που σκεφτόμαστε, τον τρόπο που μιλάμε αλλά και τον τρόπο που αισθανόμαστε.
