We LOVE ATHENS
H LiFO γιορτάζει τα δωδέκατα γενέθλιά της και έχει 26 λόγους που –ειδικά τώρα– αγαπάει την Αθήνα.
1
Επειδή η documenta14 μάς άφησε κάτι φεύγοντας
Πρόκειται για όλα εκείνα τα οφέλη, τα μάλλον διακριτικά προβεβλημένα, ή και εντελώς αφανή σε ορισμένες περιπτώσεις, που προέκυψαν από το πέρασμα της documenta 14 από την Αθήνα. Μερικά παραδείγματα από τη μεγαλούτσικη λίστα που τα περιλαμβάνει είναι οι βασικές επισκευές της οικίας του Γιάννη Τσαρούχη, που είναι η έδρα του ομώνυμου ιδρύματος, η αποκατάσταση του EMS Synthi 100, του σπάνιου συνθεσάιζερ που είχε αγοραστεί στις αρχές της δεκαετίας του 1970 από το Κέντρο Σύγχρονης Μουσικής Έρευνας, η πλήρης ανακαίνιση του Κέντρου Τεχνών του Δήμου Αθηναίων στο Πάρκο Ελευθερίας και η εγκατάσταση ενός συστήματος φωτισμού στον εκθεσιακό χώρο «Νίκος Κεσσανλής» στην ΑΣΚΤ, το οποίο, αν και ιδιαίτερα ενεργειοβόρο, φέρνει τη συγκεκριμένη τεχνική υποδομή του χώρου στο αξιοπρεπές επίπεδο που όφειλε να βρίσκεται. Τα «τυχερά» που συνδέονται με τις δράσεις της documenta 14 δεν περιορίζονται μόνο στην επίλυση ζητημάτων υποδομής. Χάρη στην έκθεση αποκτήσαμε για πρώτη φορά την αίσθηση τού να επισκέπτεσαι όλους τους ορόφους του ΕΜΣΤ για να δεις έργα. Επιπλέον, παρακολουθήσαμε τα «Κείμενα», ένα πρόγραμμα ταινιών στην ΕΡΤ2, που προβάλλονταν κάθε Δευτέρα τα μεσάνυχτα, επί 9 μήνες, με τεράστια ανταπόκριση από τους τηλεθεατές.
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν
Γιάννης Κωνσταντινίδης
2
Επειδή περάσαμε το καλοκαίρι στο Latraac.
To «αναψυκτήριο κήπου» με ράμπα για σκέιτ έγινε το απόλυτο σημείο συνάντησης όλων των φυλών της κουλτούρας του δρόμου της Αθήνας
Μετά από πολλές περιπέτειες, το Latraac στην οδό Λεωνίδου στον Κεραμεικό άνοιξε τις πόρτες του φέτος το καλοκαίρι και σύντομα αυτό το «αναψυκτήριο κήπου» με ράμπα για σκέιτ έγινε το απόλυτο σημείο συνάντησης όλων των φυλών της κουλτούρας του δρόμου της Αθήνας, ντόπιων και ξένων, που σε κάνει να ξεφεύγεις από την καθημερινή γκριζάδα της πόλης. Μια ράμπα σκέιτ στο κέντρο της πόλης ήταν όνειρο ζωής του αρχιτέκτονα Ζάχου Βάρφη, που από μικρός λάτρευε το συγκεκριμένο άθλημα. Ταυτόχρονα, δημιούργησε έναν όσο δεν πάει hip χώρο, ιδανικό για μεσημεριανά και βραδινά ραντεβού, με σάντουιτς, γλυκά pancakes και όμορφο κόσμο που κάνει πατίνια και σκέιτ. Δεν είναι μόνο η αρχιτεκτονική του χώρου που εντυπωσιάζει αλλά και η δυνατότητα να δεις εν δράσει μερικούς από τους καλύτερους σκέιτερ της χώρας.
Μαρία Παππά
3
Επειδή σε ένα στενάκι στου Ψυρρή υπάρχει μια ροκ πιτσαρία που στο υπόγειό της κρύβει ένα προβάδικο-λαϊβάδικο
Η οδός Πρωτογένους, που σφύζει από νεολαία και είναι γεμάτη ζωή, φιλοξενεί από τον Ιούνιο του 2017 το Crust, μια πιτσαρία με εξαιρετικές πίτσες όπου από τις 5 το απόγευμα ο κόσμος κάνει ουρά για να πάρει το δικό του κομμάτι. Εκτός από τις 12 λαχταριστές πίτσες του, αυτό που κάνει το μαγαζί μοναδικό είναι ότι στον κάτω όροφο φιλοξενούνται live με ελληνικές μπάντες και συγκροτήματα και βραδιές με ηλεκτρονική μουσική. Το μικρό venue που έχει στηθεί εκεί ήταν μια ιδέα που προέκυψε από τους τρεις ιδρυτές του χώρου και τις μουσικές τους επιρροές. Έτσι, μαζί με τις πίτσες που έχουν ονόματα με ροκ αναφορές (Lawless, Shroom, Lemmy) ζωντανεύουν μπροστά σου electro, πανκ, post rock και metal μουσικές σε έναν συνδυασμό που δεν συναντάς σε άλλο νεανικό στέκι. Ο πρωτότυπος αυτός τρόπος προσηλυτισμού των νέων στο μαγαζί φαίνεται να έχει περίσσια επιτυχία, αφού οι φαν του όλο και πληθαίνουν.
Ευτυχία Διαμαντή
4
Επειδή οι ηθοποιοί μας δεν φοβούνται να αναμετρηθούν με δύσκολους ρόλους.
Η Θέμις Μπαζάκα υποδύεται τη Βάιολετ στον «Αύγουστο» του Τρέισι Λετς και σφραγίζει με την ερμηνεία της έναν απαιτητικό ρόλο
Η Θέμις Μπαζάκα και άλλη μια συγκλονιστική της εμπειρία.
Ο Αύγουστος του Τρέισι Λετς, κείμενο βραβευμένο με Πούλιτζερ, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Είναι ένα έγκλημα διανθισμένο με κυνικό χιούμορ, ένας νοσηρός ύμνος στην παθογένεια της «οικογένειας». Όταν έγινε ταινία από τη Στριπ (με ονόματα όπως η Τζούλια Ρόμπερτς, η Τζουλιέτ Λιούις, ο Σαμ Σέπαρντ κ.ά. να παίζουν δίπλα της), η ηθοποιός προτάθηκε για Όσκαρ, αλλά δεν το πήρε. Η τάση της να δραματοποιήσει ένα ήδη σκληρό και γεμάτο παγίδες κείμενο παρέσυρε τους πάντες και την ίδια σε μια χαοτική, δύσκαμπτη ερμηνεία.
Από την άλλη, με την Μπαζάκα ως Βάιολετ Ουέστον στη σκηνή του «Δημήτρης Χορν» σχεδόν ακούς τα δόκανα να χτυπούν στο σκοτάδι, στα διπλανά καθίσματα. Σχεδόν ακούς πώς σφίγγονται τα στομάχια των θεατών, των ίδιων που δευτερόλεπτα πριν γελούσαν, ανυποψίαστοι γι’ αυτό που έρχεται. Η υποκριτική ευφυΐα της ηθοποιού και η σκηνοθετική απόφαση του Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη να μην «πειράξει» το κείμενο, να μην του αφαιρέσει τη φαινομενικά ανάλαφρη πρόζα του πρώτου ημιώρου και τελικά να μιλήσει για όλα (τη σχέση μάνας - παιδιών, την ενδο-οικογενειακή βία, τη σεξουαλική κακοποίηση, τα θανάσιμα μυστικά) καταλήγουν σε ένα συναισθηματικό σφαγείο.
Το αποτέλεσμα; Όλοι αναγνωρίζουν ένα μύχιο, θαμμένο κομμάτι της δικής τους οικογένειας, όλοι πλέον «διαβάζουν» διαφορετικά την ημίτρελη κυρία απέναντί τους, φεύγουν από την παράσταση δαγκώνοντας τα χείλη για τις ομοιότητες που εντόπισαν, ο καθείς τις δικές του κι ο καθείς για τους λόγους του. Δεν είναι εύκολο πράγμα η οικογένεια, δεν μιλάς εύκολα γι’ αυτήν, ακόμη και αγία να είναι, και η Μπαζάκα είχε τον τρόπο να τα πει όλα. Το βραβευμένο κείμενο ακολούθησε τον σωστό αγωγό για να επικοινωνηθεί, χωρίς δραματικότητες και εξυπνακισμούς, κι είναι ωραίο να βρίσκεις τέτοια δώρα στη (θεατρική) Αθήνα.
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν
Χριστίνα Γαλανοπούλου
5
Επειδή στηθήκαμε στην ουρά για να ακούσουμε τα λόγια σημαντικών ανθρώπων.
Στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση επιστήμονες, αθλητές, συγγραφείς και ακτιβιστές μάς έδωσαν κουράγιο
Στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση επιστήμονες, αθλητές, συγγραφείς και ακτιβιστές μάς έδωσαν κουράγιο
Είναι αυτές οι απίθανες βραδιές που βουρκώσαμε ακούγοντας τη μαμά Αντετοκούνμπο να τραγουδά στον Γιάννη και στον Θανάση «Όταν θα πάω κυρά μου στο παζάρι...» ‒τραγούδι με το οποίο τους ξυπνούσε πιτσιρίκια‒, που μας αποκαλύφθηκε μια σκηνή από το άμεσο μέλλον, που γεμίσαμε τις φεμινιστικές μας μπαταρίες με την τόλμη των Pussy Riot, που ακούσαμε τα Guerrilla Girls να την πέφτουν στον Πυθαγόρα, στον ιμπρεσιονιστή Ρενουάρ και στον Μαρτίνο Λούθηρο για το πόσο υποτιμητικά έχουν εκφραστεί για τις γυναίκες στα έργα τους, που μας έκαναν να σφίξουμε το χέρι στη Μόνα Ελταχάουι, μία από τις πιο τολμηρές γυναικείες φωνές των καιρών μας, η οποία στην ομιλία της παρέθεσε μέχρι και ανατριχιαστικές λεπτομέρειες για την εμμονή με την παρθενία στις μουσουλμανικές κοινωνίες.
Οι εκδηλώσεις του κύκλου «Λέξεις & Σκέψεις» (δωρεάν και με διανομή δελτίων εισόδου που ξεκινά μία ώρα πριν από κάθε ομιλία) που διοργανώνει η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση δίνουν την ευκαιρία να συνομιλήσει η Αθήνα με τον κόσμο, οι τέχνες μεταξύ τους, εμείς με τους δημιουργούς με τους οποίους ταυτιζόμαστε, το σήμερα με το αύριο.
Φέτος, πάντως, η μαγεία αυτών των συζητήσεων φάνηκε με το «καλημέρα». Ο 87χρονος Άδωνις, στις αρχές Ιανουαρίου, παραδεχόταν ότι «μέχρι τα 12 μου χρόνια δεν είχα δει τηλέφωνο ούτε και αμάξι μπροστά μου και δύο μέρες μετά ο 36χρονος καθηγητής του MIT Κωνσταντίνος Δασκαλάκης δημιούργησε χαμό κι ατελείωτες ουρές στη Στέγη για να μας υποσχεθεί ότι «σε πέντε χρόνια θα κυκλοφορούν στους δρόμους αυτοκίνητα χωρίς οδηγούς. Και σε 15 χρόνια από σήμερα θα μπορούμε να αναζητάμε κάτι χωρίς να πληκτρολογούμε ή να μιλάμε. Θα αρκεί να το σκεπτόμαστε».
Ματούλα Κουστένη
6
Επειδή οι σκηνές που εκτυλίχθηκαν στα θεωρεία της Βουλής, όταν επιτέλους ψηφίστηκε η Νομική Αναγνώριση Ταυτότητας Φύλου, ήταν από τις πιο συγκινητικές της χρονιάς
Η πρώτη νίκη για την LGBT κοινότητα (και για κάθε νοήμονα άνθρωπο σε αυτήν τη χώρα) ήρθε λίγο πριν από τα Χριστούγεννα του 2015, με την επέκταση του Συμφώνου Συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια. Ήταν όμως μια νίκη λειψή. Η ανάγκη για τη συνέχεια ήταν επιτακτική. Οι μέρες που προηγήθηκαν της ψήφισης της ΝΑΤΦ υπήρξαν ντροπιαστικές για τη σύγχρονη ελληνική κοινωνία. Τα κηρύγματα μίσους της Εκκλησίας, οι συζητήσεις επί παντός επιστητού από ανθρώπους που δεν είχαν ιδέα ούτε σε θεωρητικό επίπεδο για ποιο πράγμα μιλούσαν, ο σουρεαλισμός στη ρητορική όσων βουλευτών ‒προερχόμενων από όλο το βουλευτικό τόξο, από την άκρα δεξιά μέχρι την άκρα αριστερά‒ επιχείρησαν να εξηγήσουν γιατί καταψηφίζουν το νομοσχέδιο, καθώς και ένας αξέχαστος εξωγήινος στον Υμηττό, θύμισαν εποχές σκοταδισμού.
Ευτυχώς, δεν είναι αυτά που θα μας μείνουν από την υπόθεση. Ο καθημερινός εξευτελισμός μιας μερίδας συνανθρώπων μας, που μπορούσαν να αλλάξουν επίσημα όνομα και ταυτότητα μόνο έπειτα από χειρουργική επέμβαση επαναπροσδιορισμού φύλου, αποτελεί παρελθόν για την Ελλάδα. Μετά από ονομαστική ψηφοφορία, το νομοσχέδιο υπερψηφίστηκε επί της αρχής με 171 «ναι» σε σύνολο 285 παρόντων βουλευτών, με το επίμαχο άρθρο 3 που αφορά τους ανήλικους άνω των 15 ετών να περνά επίσης, με 148 θετικές ψήφους. Σαφώς οι διεκδικήσεις του LGBT κινήματος δεν σταματούν εδώ. Τεκνοθεσία, πολιτικός γάμος, επέκταση της ΝΑΤΦ στα μη δυαδικά άτομα, είναι μερικά από τα επόμενα θέματα στην ατζέντα. Μέχρι τότε, στη μνήμη μας θα μείνουν χαραγμένες οι εικόνες των ανθρώπων που βρίσκονταν στα θεωρεία της Βουλής μετά την ψήφιση, η ικανοποίηση και τα χαμόγελά τους, και η προσμονή για ένα μέλλον πιο φωτεινό.
Φωτο: Eurokinissi
Αλέξανδρος Διακοσάββας
7
Επειδή δεν διστάσαμε να βουτήξουμε δημιουργικά σε ένα εικαστικό πρότζεκτ
Είναι κάτι που επιβεβαιώθηκε με την έκθεση «Breaking news - Athens», η οποία πραγματοποιήθηκε την άνοιξη, χάρη στη συνεργασία του οργανισμού ΝΕΟΝ με τον Βρετανό καλλιτέχνη Michael Landy. Ο Landy, πλαισιωμένος από ευσυνείδητο επιτελείο Ελλήνων βοηθών, παραλάμβανε αποτυπώσεις της καθημερινότητας της πόλης από τον κόσμο, ο οποίος του τις έστελνε επειδή έκρινε ότι αποτελούν χαρακτηριστικά ή και αποκαλυπτικά στιγμιότυπά της. Κι ο καλλιτέχνης, κατόπιν επιλογής και επεξεργασίας αυτού του υλικού, δημιούργησε μια μάλλον τεράστια ποσότητα έργων, που ήταν όλα τους γαλανόλευκα και που ολοκληρώνοντάς τα προοδευτικά τα κρεμούσε στους τοίχους της Διπλαρείου Σχολής. Το αποτέλεσμα ήταν μια εντυπωσιακή πανδαισία μεταπλάσεων των ιδιωματισμών της γλώσσας των εικόνων με την οποία μας απευθύνεται αυτή η πόλη.
Είδαμε απλές, κοινές, διαρκώς παρούσες και ελαφρώς παράδοξες «στερεοτυπίες» της Αθήνας, ντυμένες με τα εθνικά χρώματα, να μοιάζουν με αγουροξυπνημένα παιδάκια του δημοτικού στη φάση του χαρούμενου βουητού τους, πριν στοιχηθούν για παρέλαση. Κι αυτό έκανε τις στερεοτυπίες να φαντάζουν ήπιες, χαριτωμένες και αγαπητές (είτε ήταν είτε όχι). Επρόκειτο για κατάκτηση ενός απρόσμενου βαθμού οικειότητας με διάφορα λαϊτμοτίφ της πόλης και επειδή το κατάφερε ο Michael Landy του αξίζουν συγχαρητήρια. Ωστόσο, το πλούσιο σε πινελιές πορτρέτο της αθηναϊκής καθημερινότητας το συνέθεσε κατά βάση ο κόσμος, επειδή έστειλε όλο εκείνο το υλικό. Ήταν περίπου 1,200 τα έργα που εκτέθηκαν, σύμφωνα με τα στοιχεία του οργανισμού ΝΕΟΝ, και οι επισκέπτες άγγιξαν τους 4.800. Άρα αξίζει και ο κόσμος εξίσου πολλά συγχαρητήρια. Ίσως και λίγα παραπάνω, γιατί χάρη στη δική του συνεισφορά το «πορτρέτο» της πόλης από τον Landy υπήρξε τόσο πιστό και αληθινό.
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν
Γιάννης Κωνσταντινίδης
8
Επειδή ο «άρχοντας των κρίκων» Λευτέρης Πετρούνιας έμαθε να παλεύει στην Αθήνα και δεν την εγκατέλειψε ποτέ
Για το ταλέντο, τις επιδόσεις και τα κατορθώματα του 27χρονου oλυμπιονίκη έχουν χυθεί τόνοι μελάνης. Είναι σίγουρα άξιο διερεύνησης το πώς, μέσα από μία περίοδο πολυετούς κρίσης που κατάφερε να αφήσει το σημάδι της παντού, ξεπήδησαν δύο αθλητές παγκόσμιας κλάσης, όπως ο Πετρούνιας και η Στεφανίδη. Κι αν η δεύτερη είχε την τύχη να φύγει νωρίς για τις ΗΠΑ, δεν ισχύει το ίδιο για τον Νεοσμυρνιώτη αθλητή που έμεινε στην Αθήνα και έμαθε να παλεύει από δω με όσα διαθέτει. Ο ίδιος, άλλωστε, έχει αναφερθεί σε ουκ ολίγες συνεντεύξεις του στη συμπεριφορά της πολιτείας απέναντι στους Έλληνες αθλητές, τόσο σε οικονομικό όσο και σε επίπεδο οργάνωσης.
Στις επιτυχίες του νεαρού αθλητή, ο οποίος είναι αυτήν τη στιγμή ταυτόχρονα χρυσός ολυμπιονίκης, πρωταθλητής Ευρώπης αλλά και κόσμου, θα μπορούσε κανείς να αντιπαραθέσει τη μεγάλη παράδοση του ελληνικού αθλητισμού στην ενόργανη (σ.σ. έχει χαρίσει 27 μετάλλια στην Ελλάδα) και τους σπουδαίους αθλητές του πρόσφατου παρελθόντος, όπως ο Ταμπάκος ή ο Μάρας.
Όμως, με τον Πετρούνια συμβαίνει κάτι άλλο. Κάτι που αγγίζει τα όρια του μεταφυσικού. Τα προγράμματά του, παρότι αποτελούν προϊόν επίπονης και πολυετούς προσπάθειας, μοιάζουν περισσότερο με τυπική διαδικασία. Κάθε φορά που πιάνεται από τους κρίκους είναι σαν να ξέρουν όλοι μέσα στο γήπεδο, συναθλητές, προπονητές, κριτές, φίλαθλοι και τηλεοπτικό κοινό, πως είναι αδύνατον να ηττηθεί. Ό,τι κι αν κάνει.
Και αυτό είναι ίσως το μεγαλύτερο παράσημο γι’ αυτό το υπερκινητικό παιδάκι που στις αρχές της δεκαετίας του ’90 γράφτηκε στο γυμναστήριο ενόργανης του Πανιωνίου, γιατί η δασκάλα του στο νηπιαγωγείο δεν μπορούσε να το κάνει καλά.
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν
Βασίλης Καψάσκης
9
Επειδή φέτος μας προτίμησε όλος ο κόσμος.
Η Αθήνα αυτό το καλοκαίρι κέρδισε τους τουρίστες και κατάφερε να γίνει από ενδιάμεσος σταθμός ένας βασικός προορισμός, σχεδόν όλο τον χρόνο
Η Αθήνα αυτό το καλοκαίρι κέρδισε τους τουρίστες και κατάφερε να γίνει από ενδιάμεσος σταθμός ένας βασικός προορισμός, σχεδόν όλο τον χρόνο
Το ελκυστικό περιβάλλον, το άνοιγμα νέων ξενοδοχείων κι η άνθιση περιοχών του κέντρου έχουν προσελκύσει επισκέπτες από κάθε γωνιά του πλανήτη. Γερμανοί, Αμερικανοί, Καναδοί, Κινέζοι, Ρώσοι, Γάλλοι, Βρετανοί, Ιταλοί, Ολλανδοί και Πολωνοί διάλεξαν το 2017 την Ελλάδα για τις διακοπές τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι το θετικό πρόσημο του ελληνικού τουρισμού συνεχίστηκε από το περασμένο καλοκαίρι και φέτος το φθινόπωρο. Τα ποσοστά που αποτυπώνουν την πληρότητα των ξενοδοχείων και οι κρατήσεις των αεροπορικών εταιρειών κάνουν λόγο για ρεκόρ. Συγκεκριμένα, οι διεθνείς αφίξεις τον Σεπτέμβριο στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» ξεπέρασαν τις 580.000, επιτυγχάνοντας αύξηση 6,2% σε σχέση με το 2016, ενώ συνολικά τον Σεπτέμβριο είχαμε 4,64 εκατομμύρια επισκέπτες με εισπράξεις που ξεπέρασαν τα 2,4 δισεκατομμύρια. Να υπενθυμίσουμε ότι το 2012 οι αφίξεις άγγιξαν τα 16,9 εκατ., πέρσι τα 28 εκατ. και φέτος αναμένεται να ξεπεράσουν τα 30 εκατομμύρια, ενώ μόνο στην Αθήνα πλησίασαν τα 5 εκατομμύρια. Την ίδια στιγμή, οι τουριστικές εισπράξεις από 10,4 εκατ. το 2012 και 13,2 εκατ. ευρώ το 2016, το 2017 θα προσεγγίσουν τα 14 δισ. ευρώ. Μόνο από τη Γερμανία και τις ΗΠΑ παρατηρήθηκε άνοδος της τουριστικής ροής κατά 15%. Σημαντικό είναι ότι, όπως διαπιστώνεται από τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η μέση δαπάνη ανά ταξίδι προσέγγισε τα 518 ευρώ, ενώ πέρσι άγγιζε τα 498 ευρώ. Σύμφωνα, πάντως, με τα στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) φαίνεται ότι κατά μέσο όρο ο ξένος επισκέπτης ξόδεψε για ένα 6ημερο περίπου 435 ευρώ, ενώ ανά ημέρα η δαπάνη άγγιξε τα 67 ευρώ. Τέλος, οι τουρίστες επισκέφθηκαν κατά μέσο όρο 3,5 αξιοθέατα. Την πρωτιά σε ποσοστό 87% καταλαμβάνει η Ακρόπολη και ακολουθεί το ομώνυμο μουσείο με 71%, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο με 37% και το Καλλιμάρμαρο με 33%. Η Αθήνα λοιπόν έγινε sold out κι αυτό μας αρέσει.
Φωτο: SOOC
Γιάννης Πανταζόπουλος
10
Επειδή φέτος δοκιμάσαμε poké, bao buns και άλλα εξωτικά φαγητά!
Στην Αθήνα πλέον μπορείς να φας τα πάντα
Το φαγητό από τους δρόμους του Καράκας και της Μπογκοτά, από τα στενά της Ταϊβάν και του Μέξικο Σίτι, την κόστα της Χονολουλού και τις γειτονιές της Δαμασκού βρήκε τη θέση του στα στενάκια πέριξ του κέντρου της Αθήνας σε μαγαζάκια που φτιάχνουν μικρά γαστρονομικά θαύματα τα οποία μπορείς να γευτείς στα όρθια, γρήγορα, φθηνά και υγιεινά. Μέχρι τώρα οι επιλογές στην Αθήνα περιορίζονταν σε σουβλάκι, καλαμάκι, σάντουιτς, πίτσα, κρέπες και τυρόπιτες. Ώπου έγινε ένα «μπαμ» και αρχίσαμε να αγαπάμε τα φαλάφελ, να δοκιμάζουμε burritos, chicharrón, dumplings, dim sum και bao buns, να ρουφάμε με ικανοποίηση ένα μπολ σούπας μαχλούτα και να προσπαθούμε να πιάσουμε με τα ασιατικά ξυλάκια ένα κομμάτι ωμό, μαριναρισμένο ψάρι από τα ποκέ μας.
Αν έχετε περισσότερες από μία άγνωστες λέξεις στην παραπάνω παράγραφο, διαβάστε πού μπορείτε να δοκιμάσετε το καθετί.
Poké
Πρόκειται για ένα μικροσκοπικό μαγαζάκι που σερβίρει το λεγόμενο χαβανέζικο σούσι, το οποίο δεν έχει την ίδια όψη με το σούσι που ξέρεις αλλά τα ίδια βασικά υλικά: ρύζι και ωμό ψάρι. Επιλέγεις κάποιο από τα είδη ψαριών και θαλασσινών που διατίθενται ανάλογα με την εποχή (σολομός, μαγιάτικο, γαρίδες, χταπόδι κ.ά.) και το συνδυάζεις με toppings, φρούτα και λαχανικά που «κάθονται» πάνω σε μια γενναία δόση ρυζιού. Σερβίρεται σε μικρό ή μεγάλο μπολάκι και είναι τρομερά εθιστικό.
Poké Hawaiian Sushi, Πετράκη 7, Σύνταγμα, 6937 000078
Dumplings, dim sum και bao bun
Εμπνευσμένος από το τελευταίο του ταξίδι στο Χονγκ-Κονγκ και την ποπ κουλτούρα της πόλης, ο γνωστός τηλεμάγειρας Βασίλης Καλλίδης έστησε ένα μαγαζί που σερβίρει dumplings, dim sum και bao bun , όλα χειροποίητα και φρέσκα, καθώς φτιάχνονται στο εργαστήριό του. Επιλέγεις ανάμεσα σε τρεις διαφορετικές εκδοχές dim sum (χοιρινό και τζίντζερ, κοτόπουλο-γαρίδα και vegan), και υπάρχει και το bao bun, ένα ψωμάκι ατμού, του οποίου η γέμισή του αλλάζει κάθε βδομάδα. Τελευταία έχει προστεθεί και η επιλογή με custard cream.
Pink Flamingo, Σκούφου 2-4, Σύνταγμα, 210 3316177
Λαχματζούν, πίντε, πίτα ζάαταρ, σούπα μαχλούτα
Δεν είναι καινούργιο μαγαζί η Feyrouz. Είναι όμως το μέρος όπου εξακολουθείς να πηγαίνεις γιατί ξέρεις ότι θα φας το πιο αυθεντικό ανατολίτικο street food. Ουρές σχηματίζονται καθημερινά για ένα φρεσκοψημένο λαχματζούν, χορτόπιτα με φρέσκο, ωμό σπανάκι, ντιπ μπαμπαγκανούς, ζάαταρ (μείγμα μυρωδικών), πεϊνιρλί σε διάφορες εκδοχές και σούπα μαχλούτα ‒μια παραδοσιακή σούπα με βάση την κόκκινη φακή, με μαραθόριζα, γλυκιά κολοκύθα και αγριοκύμινο‒ που ταιριάζει πολύ σε αυτές τις πρώτες μέρες του χειμώνα.
Feyrouz, Καρόρη 23 & Αγάθωνος, 213 0318060
Arepas, empanadas, chicharrón
Οι arepas φτιάχνονται από καλαμποκάλευρο και πρόκειται για λεπτά, στρογγυλά ψωμάκια που ανοίγονται στη μέση και εκεί τοποθετείται η γέμιση π.χ. κεφτές μαύρου φασολιού, plantain, καλαμπόκι, κινόα, γουασακάκα και salsa picada ή κοτοσαλάτα, γουασακάκα, μαγιονέζα, αβοκάντο και λάιμ. Τα τηγανητά empanadas υπάρχουν κι αυτά σε αρκετές εκδοχές, όπως με φιστικοβούτυρο, αβγό, πατάτα, ρύζι, achiote και λάιμ ή με ξεψαχνισμένο μοσχάρι και triguisar. Όμως η Νο 1 επιλογή στο Los Loros είναι το chicharrón με τραγανή πανσέτα, αβοκάντο, ντομάτα, κρεμμύδι, iceberg, φρέσκο κόλιανδρο και μαγιονέζα.
Los Loros, Ξενοφώντος 14 & Νίκης, Σύνταγμα, 210 3243232
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν
Μερόπη Κοκκίνη
11
Επειδή ο Μαραθώνιος της Αθήνας είναι (όπως φαίνεται) το αγαπημένο μας άθλημα
Τα τελευταία χρόνια οι Αθηναίοι τρέχουν. Τρέχουν παντού. Σε άλση, σε πάρκα, σε γήπεδα, στον δρόμο, σε events κάθε είδους. Και μπορεί πράγματι να έχει παραγίνει το κακό με τις κεντρικές αρτηρίες που κλείνουν κάθε λίγο και λιγάκι για κάποιον αγώνα, εντούτοις είναι κοινώς αποδεκτό πως η συνήθεια του τρεξίματος είναι πιθανότατα ό,τι καλύτερο έχουμε κοπιάρει από το εξωτερικό στο πλαίσιο του well-being.
Συνέπεια της ραγδαίας ανάπτυξης του αποκαλούμενου «δρομικού κινήματος» είναι και η ανάδειξη του Κλασικού Μαραθωνίου σε Νο 1 event της πόλης. Και δεν είναι μόνο το ρεκόρ συμμετοχών που καταρρίπτεται κάθε χρόνο (σ.σ. φέτος πήραν μέρος περισσότεροι από 51.000 δρομείς απ’ όλο τον κόσμο, 18.500 εκ των οποίων έτρεξαν στον αυθεντικό Μαραθώνιο των 42,1 χλμ.), η μαζική συμμετοχή εθελοντών ή η σχεδόν εμμονική προσήλωση χιλιάδων Αθηναίων στην πολύμηνη προετοιμασία που απαιτείται.
Είναι και η γιορτινή ατμόσφαιρα που απλώνεται σαν κύμα στην πόλη ανήμερα του αγώνα. Τα social media κατακλύζονται από νωρίς το πρωί με φωτογραφίες και βίντεο, το hashtag του Μαραθωνίου είναι κάθε χρόνο trending topic στο Twitter, σχεδόν όλα τα ΜΜΕ καλύπτουν εκτενώς τον αγώνα, δεκάδες παρέες δίνουν ραντεβού σε διάφορα σημεία της διαδρομής για να συμπαρασταθούν στους δρομείς που κοπιάζουν κυνηγώντας τις δικές τους προσωπικές υπερβάσεις.
Μπορεί ο μαραθώνιος να έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα και να διοργανώνεται αδιαλείπτως στην Αθήνα τα τελευταία 35 χρόνια, τώρα είναι όμως που φαίνεται να βρίσκει τη θέση που του αρμόζει στην πόλη που τον γέννησε.
Βασίλης Καψάσκης
12
Επειδή κάποιοι Αθηναίοι φροντίζουν τα ζώα που τραυματίζονται από δικά μας λάθη
Το σωματείο περίθαλψης άγριων ζώων ΑΝΙΜΑ ασχολείται με την περίθαλψη τραυματισμένων άγριων ζώων και πτηνών, ενώ φροντίζουν για την επανένταξή τους στο φυσικό τους περιβάλλον. Διαθέτει ένα δίκτυο εθελοντών που είναι καθημερινά έτοιμοι να ανταποκριθούν, ώστε να περιμαζέψουν όποιο ζώο χρειάζεται τη βοήθειά τους, είτε γιατί τραυματίστηκε είτε επειδή έχει χαθεί. Όταν μόλις πριν από μερικούς μήνες ο Σαρωνικός βρέθηκε με μια τεράστια πετρελαιοκηλίδα να απειλεί την πανίδα του, στην ΑΝΙΜΑ απευθύνθηκαν όλοι όσοι ευαισθητοποιήθηκαν σχετικά με τη διάσωση των υδρόβιων πτηνών. Μιλήσαμε με την πρόεδρο της ΑΝΙΜΑ κ. Μαρία Γανωτή και μας είπε: «Λόγω διαφόρων συγκυριών, φέτος δεν είχαμε πολλά περιστατικά. Από την πετρελαιοκηλίδα πήραμε δύο αλκυόνες και τρεις γλάρους. Από τύχη, γιατί θα μπορούσε πράγματι να έχει δημιουργηθεί μεγάλο πρόβλημα. Ο κόσμος ευαισθητοποιήθηκε, δεχόμασταν συνεχώς τηλεφωνήματα, παρατηρήθηκε πολύ μεγάλη κινητοποίηση από το κοινό. Υπάρχει όμως μία περίπτωση στο Κερατσίνι, με ένα εργοστάσιο της ΔΕΗ, το οποίο αποτελεί μόνιμη πηγή ρύπανσης με μαζούτ. Γι’ αυτό δεν έχει ενδιαφερθεί κανείς, δεν έχουν δείξει αντίστοιχη ευαισθησία».
Αυτό που προσπαθεί να περάσει η ΑΝΙΜΑ είναι το ενδιαφέρον για τη φύση σε καθημερινή βάση. Αν χαθούν μερικοί γλάροι και αλκυόνες δεν θα απειληθεί το οικοσύστημα. Αντίθετα, άλλα είδη που είναι σπάνια οφείλουμε να τα προστατεύουμε, ώστε να μην εξαφανιστούν τελείως, όπως έχει συμβεί. Η κ. Γανωτή εξηγεί: «Σε επίπεδο οικολογίας και διατήρησης της βιοποικιλότητας υπάρχει μια αλυσίδα στη φύση. Υπάρχουν είδη που έχουν εξαφανιστεί εξαιτίας του ανθρώπινου παράγοντα και ο πληθυσμός τους είναι πια, και άλλα, που πάλι εξαιτίας του ανθρώπινου παράγοντα, υπεραυξάνονται». Οπότε, το θέμα είναι σε τι βαθμό κατανοούμε το μέγεθος της ευθύνης μας; «Η ανθρώπινη ευαισθησία απέναντι σε μια ζωή πάσχουσα είναι θετικό πράγμα. Είναι φυσικό οι άνθρωποι εξεγείρονται με μια αλκυόνη βουτηγμένη στο πετρέλαιο ή ένα καμένο ελάφι στην Πάρνηθα. Αυτή η ευαισθησία μπορεί να μεταμορφωθεί σε κάτι που να αγκαλιάζει όλη τη φύση και να τη διασώσει. Στην πραγματικότητα, η Πάρνηθα ευνοήθηκε από την πυρκαγιά και o πληθυσμός των ζώων αυξήθηκε, γιατί άνοιξαν ξέφωτα και βγήκε χόρτο. Ήταν η θέα των καμένων ελαφιών που προκάλεσε. Θέλω να τονίσω ότι έχουμε κάποια στερεότυπα και καλό θα είναι να δούμε πιο πλατιά το θέμα της φύσης, η οποία είναι πολύ δυνατή. Να μάθουμε να μη χρησιμοποιούμε τη δύναμή μας για να την καταστρέφουμε».
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν
Χρήστος Παρίδης
13
Επειδή το αθηναϊκό off Broadway έκανε και φέτος τη διαφορά
Τα τελευταία χρόνια όμως η κατηγορία που κάνει την έκπληξη σταθερά, τόσο καλλιτεχνικά όσο και εισπρακτικά, είναι εκείνη που αντιστοιχεί στο off Broadway. Μικρότερα θέατρα εκτός κέντρου, ομάδες ή σκηνοθέτες με μεγάλο ταλέντο που προτείνουν παραστάσεις που αρέσουν και γίνονται sold out, αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές. Ας δούμε μερικές από αυτές που άρεσαν και γέμισαν τα θέατρα τη χρονιά που πέρασε.
Η ομάδα του Γιάννη Σκουρλέτη bijoux de kant, σε συνεργασία με το θέατρο Faust του Αλέκου Συσσοβίτη στην Καλαμιώτου, έκανε τη μεγάλη έκπληξη με τα Αμάραντα του Παύλου Μάτεσι και της Γλυκερίας Μπασδέκη. Παίχτηκε με μεγάλη επιτυχία τον προηγούμενο χειμώνα και επαναλήφθηκε το φθινόπωρο που μας πέρασε. Από τον ίδιο σκηνοθέτη, το έργο Ναπολέων με τον Αντώνη Γκρίτση, ο οποίος κέρδισε το βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας στα Queer Theatre Awards 2017, πρωτοανέβηκε στο hood της οδού Αθηνάς και μεταφέρθηκε στο υπόγειο του Θεάτρου του Νέου Κόσμου, όπου ολοκλήρωσε το φθινόπωρο τον κύκλο του με όλες του τις παραστάσεις sold out. Στο ίδιο θέατρο, σταθερά sold out για 3η χρονιά, παίζεται το ρομάντζο του Δημητρίου Παπαδόπουλου Η ωραία του Πέραν με την Αντιγόνη Φρυδά και τον Γιώργο Παπαγεωργίου.
Το νεανικό, πολυβραβευμένο και πολυταξιδεμένο Ρωμαίος και Ιουλιέτα για δύο, διασκευή του διάσημου έργου του Σαίξπηρ από την ομάδα ΙΔΕΑ, συνεχίζει, για 4η σεζόν τις παραστάσεις του στο θέατρο Άλφα-Ιδέα της οδού Πατησίων. Μια άλλη απολαυστική παράσταση με εφηβικό χαρακτήρα είναι το Σεξλεξικόν - Η επιστήμη του έρωτα του Σπύρου Μιχαλόπουλου σε σκηνοθεσία Αγγελίτας Τσούγκου, που μετά από μια ιδιαίτερα πετυχημένη πορεία πέρσι τον χειμώνα στο θέατρο 104 στο Γκάζι συνεχίζει και φέτος, με νέα διανομή. Ερωτική, κωμική και παιχνιδιάρικη, η παράσταση Το πεπρωμένο ονομάζεται Κλοτίλδη του Τζοβάνι Γκουαρέσκι (πρώτο βραβείο του Bob Theater Festival 2016), με την Αμαλία Καβάλη και τον Γιάννη Σοφολόγη, επέστρεψε για έναν δεύτερο κύκλο παραστάσεων, μετά τον πρώτο πετυχημένο κύκλο στο Bios της οδού Πειραιώς.
Ξεκίνησε ως καλοκαιρινή επιτυχία στην «Αυλή» της Ακαδημίας Πλάτωνος. Το Τάβλι, η σπαρακτική κωμωδία του Δημήτρη Κεχαΐδη, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Λάλου με τους Σαμουήλ Ακίνολα και Στέφανο Μουαγκιέ, συνεχίζει την πορεία του φέτος στο θέατρο Αποθήκη.
Ασφυκτικά γεμάτη ήταν πέρσι τον χειμώνα, κάθε βράδυ, η σκηνή του Πολυχώρου Vault στον Βοτανικό, όπου παιζόταν το αντιπολεμικό κοινωνικό δράμα του Ντέιβιντ Ίαν Λι The curing room σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Καρατζιά. Βασισμένο σε αληθινά γεγονότα του B’ Παγκοσμίου Πολέμου και αυστηρώς ακατάλληλο, καθώς οι 7 άντρες πρωταγωνιστές παρουσιάζονται εντελώς γυμνοί καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης, είναι ένα σπαρακτικό έργο που, αν και ιδιαίτερα σκληρό, συγκινεί και συνεχίζει και φέτος με ανανεωμένη διανομή τις παραστάσεις του.
Τέλος, η πιο χαρακτηριστική περίπτωση μεγάλης καλλιτεχνικής επιτυχίας η οποία προσέλκυσε απαιτητικούς θεατές, χωρίς να γνωρίζουν τους περισσότερους συντελεστές της παράστασης, ήταν το Έξυπνο Πουλί, η ξεκαρδιστική φάρσα του Ζορζ Φεντό σε διασκευή και σκηνοθεσία των Μάνου Βαβαδάκη και Γιώργου Κατσή, που παίχτηκε για δύο σεζόν στο Tempus Verum - Εν Αθήναις στο Γκάζι.
Χρήστος Παρίδης
14
Επειδή για δύο ανοιξιάτικες νύχτες ο Λυκαβηττός έχει ένα drive-in του ονείρου
Τα τελευταία χρόνια η Αθήνα έχει γεμίσει με φεστιβάλ κάθε είδους, για όλα τα κοινά και όλα τα γούστα, ακόμα και για τα πιο ειδικά: μουσικά, κινηματογράφου, θεάτρου, εικαστικά, βιντεο-φεστιβάλ, queer, mainstream και ακραία. Ένα από τα πιο ξεχωριστά είναι το ανοιξιάτικο διήμερο των προβολών του En Lefko 87.7 που αναβιώνει την περίοδο της ρετρό κινηματογραφικής μαγείας, και ειδικά το σινεμά των drive-in. Για μια βραδιά του Απριλίου και μία του Μαΐου το En Lefko Festival έδωσε την ευκαιρία σε πολλούς οπαδούς της 7ης τέχνης να ζωντανέψουν μια νοσταλγική τους φαντασίωση και ο Λυκαβηττός θυμήθηκε ξανά τις εποχές που το υπαίθριο σινεμά στο αυτοκίνητο ήταν σημείο συνάντησης φίλων και ερωτικών ραντεβού. Το θερινό σινεμά που δημιουργήθηκε σε ένα από τα πιο ψηλά σημεία της «πιο κινηματογραφικής πόλης του πλανήτη», της Αθήνας, δημιούργησε ένα μαγευτικό background για το κλασικό σινεμά του Χόλιγουντ, που αποκτάει πιο μυθικές διαστάσεις από κει ψηλά. Το ραντεβού ανανεώνεται για το 2018.
15
Eπειδή έχουμε διανυκτερεύοντα ανθοπωλεία.
Ένα λευκό φορτηγάκι σταθμευμένο στην 1η πλατεία του Παλαιού Ψυχικού (Βασ. Γεωργίου Β’) είναι ανοικτό 24 ώρες το 24ωρο (!) και ειδικεύεται στο να ανακουφίζει ματαιωμένες στιγμές, ανασφάλειες, υποχρεώσεις για τις οποίες δεν φρόντισες εγκαίρως.
Ο Δημήτρης έχει τα ωραιότερα λουλούδια αυτής της πόλης. Είκοσι πέντε χρόνια στέκεται σε αυτήν τη γωνιά που δεν είναι πέρασμα, ανάμεσα σε πελώριους φράχτες και πολυτελείς κατοικίες, για να γεμίζει το πεζοδρόμιο με μπουκέτα φρεσκοκομμένα ή προσγειωμένα στην Αθήνα από τα πιο απίθανα μέρη του κόσμου.
Τους πελάτες του τους γνωρίζει με τα μικρά τους ονόματα. Είμαι σχεδόν σίγουρη πως ξέρει πόσα ψηλά βάζα έχουν στα σπίτια τους, με τι λουλούδια θέλουν να γιορτάζουν, πώς να τους πλέκει τα ομορφότερα στεφάνια, πώς να αφαιρεί από τα οριεντάλ τους πορτοκαλί στήμονες για να μη λερώνονται οι κυρίες. Στον πάγκο του θα βρεις τα πάντα: μικρά, άγρια κυκλάμινα μαζεμένα από τα βουνά, υπέροχες, καλοστεκούμενες ορχιδέες που δεν καταδέχονται το πεζοδρόμιο και παραμένουν στην καρότσα του λευκού βαν, συγκλονιστικά τριαντάφυλλα (που είναι το best seller του), τουλίπες που πριν τις αγοράσεις σε προειδοποιεί: «Μακριά από το τζάκι, θα λυγίσουν».
Την Πρωτομαγιά και του Αγίου Βαλεντίνου αξίζει να περάσεις από κει για να καταλάβεις τι σημαίνει «λουλουδοπόλεμος». Ένα αγιοβαλεντίνικο πρωινό ήταν που στη γωνιά του Δημήτρη εισέπραξα μία από τις πιο χαριτωμένες ταπεινώσεις της ζωής μου. Η κυρία Σωσώ, μια θεά 84 ετών με περήφανο μαλλί, βαμμένη και ντυμένη στην πένα, μου πήρε τη σειρά, παραμερίζοντάς με απαξιωτικά. Όταν διανοήθηκα να της ζητήσω τον λόγο, μου είπε: «Εγώ, κούκλα μου, τις τελευταίες δύο δεκαετίες έρχομαι εδώ κάθε χρόνο τέτοια μέρα με διαφορετικό παρτενέρ». Έπειτα γύρισε στον λουλουδά και με περιφρόνηση του είπε: «Άσε τη μικρή, δεν βιάζεται. Δεν τη βλέπεις; Σπίτι θα πάει. Εξυπηρέτησε εμένα που τρέχω να γλεντήσω». Κοίταξα τις φόρμες και τις χοντροκομμένες μου μποτούλες κι έκανα ένα βήμα πίσω.
Ματούλα Κουστένη
16
Επειδή η σκηνή των κόμικς ανθίζει ξανά
Τα ελληνικά κόμικς δεν γνωρίζουν απλώς μια δεύτερη άνθηση το 2017. Η άφιξη του «Μπλε Κομήτη», ενός νέου περιοδικού (με βάση του την Αθήνα) για κόμικς, αποτελεί ίσως την κυριότερη ένδειξη ότι βρίσκονται στην καλύτερή τους στιγμή. Ο διμηνιαίος «Μπλε Κομήτης», που ετοιμάζεται να βγάλει το δεύτερο τεύχος του σε λίγες μέρες, έρχεται να καλύψει το μεγάλο κενό που άφησε πίσω του το κλείσιμο του «9» και της «Βαβέλ» πριν από επτά χρόνια. Έκτοτε δεν είχε εμφανιστεί ένα μέσο που να προβάλλει σε ένα ευρύτερο κοινό νέες δουλειές και νέους δημιουργούς από τον χώρο των κόμικς. Όπως μας λέει ο Γιώργος Γούσης, αρχισυντάκτης του περιοδικού και δημιουργός ο ίδιος: «Καθημερινά λαμπυρίζουν τα μάτια μας και απορούμε πού ήταν κρυμμένοι όλοι αυτοί οι άνθρωποι. Ελπίζουμε πως ο “Μπλε Κομήτης” θα είναι το βάζο που αξίζει σε όλα αυτά τα άνθη».
Αυτό το καταλαβαίνει κάποιος από την επιτυχία φεστιβάλ όπως το Comicdom Con Athens που διοργανώνεται κάθε χρόνο. Οι πάγκοι με τις αυτοεκδόσεις που παρουσι- άζουν κυρίως νέα ταλέντα στα πρώτα τους βήματα στον χώρο φέτος έκαναν ρεκόρ με πάνω από 70 συμμετοχές και οι δημιουργοί ξεπουλάνε το υλικό τους από την πρώτη μέρα, γεγονός ενδεικτικό του έντονου ενδιαφέροντος του αναγνωστικού κοινού. Μια βόλτα στα βιβλιοπωλεία, επίσης, ενισχύει αυτή την εντύπωση. Μεγάλοι εκδοτικοί στηρίζουν το ελληνικό κόμικ και κυκλοφορούν
Μεγάλοι εκδοτικοί στηρίζουν το ελληνικό κόμικ και κυκλοφορούν πρωτότυπα έργα Ελλήνων δημιουργών αλλά και οι μικρότερες εξειδικευμένες εκδόσεις συνεχίζουν να βγάζουν νέους τίτλους. Η Jemma Press επιμένει να μεταφέρει στο χαρτί τα πιο δη- μοφιλή ελληνικά διαδικτυακά κόμικς από το socomic.gr με το τέταρτο άλμπουμ των Κουραφέλκυθρων του Αντώνη Βαβαγιάννη και το Hard Rock του Τάσου Μαραγκού. O Τasmar εικονογράφησε φέτος και το Γιατί μου φταίνε όλα! του Βασίλη Παπαθεοδώρου από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Ένα άλλο αξιοσημείωτο στοιχείο είναι ότι οι Έλληνες δημιουργοί στρέφουν το βλέμμα τους σε πιο ελληνοκεντρικά θέματα και στην ελληνική Ιστορία για έμπνευση. Το Γρα- Γρου των Τάσου Ζαφειριάδη, Γιάννη Παλαβού και Θανάση Πέτρου από τις εκδόσεις Ίκαρος αναφέρεται σε μια ταβέρνα στο Βέρμιο που βρίσκεται στο πέρασμα που ένωνε την Κεντρική με τη Δυτική Μακεδονία πριν φτιαχτεί η Εγνατία Οδός. Το Στη Σαλαμίνα και στις Πλαταιές της Κατερίνας Σέρβη, σε εικονογράφηση Θανάση Πέτρου από τον Πατάκη, ένα θεατρικό έργο που εκτυλίσσεται στην Αρχαία Ελλάδα, ανασύρει ιστορι- κές μνήμες. Η Comicoτραγική ιστορία της Ελλάδας 1909-1949 του Παναγιώτη Κατσανάκη από τις εκδόσεις Αρμός είναι ακριβώς αυτό που αναφέρει ο τίτλος. Το Τέρμινους του Λευτέρη Παπαθανάση αφορά τη βαριά ιστορία της Αντίστασης και του Εμφυλίου στα βουνά της Ηπείρου και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΚΨΜ. Ακόμα και τα Εξάρχεια έχουν το δικό τους graphic novel με το Εξάρχεια: Το πικρό νεράντζι του Nicolas Wouters σε εικονογράφηση Δημήτρη Μαστώρου, που αφηγείται φανταστικές ιστορίες από την περιοχή. Ειδική μνεία στη Στέλλα Στεργίου που μετέφερε εμπνευσμένα τον Μικρό Πρίγκιπα του Ντε Σεντ-Εξιπερί σε graphic novel (εκδόσεις Polaris).
Μαρία Παππά
17
Επειδή η Μαρίνα Σάττι και οι φίλες της έκαναν την πιο τέλεια βόλτα στο κέντρο της πόλης (και το μεγαλύτερο μουσικό viral της χρονιάς)
Δεν είχα δώσει ιδιαίτερη σημασία όταν, εκεί προς τα μέσα Μαΐου, ένα καινούργιο κλιπ από τη Μαρίνα Σάττι είχε πρωτοεμφανιστεί στο timeline μου. Τη χαρακτηριστική φωνή της Μαρίνας την είχα μάθει από την εξαιρετική διασκευή στις «Κούπες» που είχε κάνει πέρσι, την οποία διασκεύασαν υποδειγματικά στη συνέχεια, με τη σειρά τους, τόσο ο Alceen όσο και ο Αντώνης Κανάκης – το πρώτο remix μάλιστα είχε συμπεριληφθεί και στην επετειακή συλλογή για τα 20 χρόνια του Buddha Bar. Σταδιακά, όμως, μέσα σε μερικές ώρες αυτή η «Μάντισσα» άρχισε να πετάγεται σε τέτοια συχνότητα στην αρχική μου σελίδα στο Facebook, που δεν μπορούσα να συνεχίσω να την αγνοώ. Αυτό το «100+ φίλοι πόσταραν το συγκεκριμένο κλιπ» το θυμάμαι να συμβαίνει μόνο με το «Hello» της Adele, άντε και παλιότερα με τα πρώτα event-clips της Lady Gaga, στην ολιγοετή ιστορία των social media.
Ο χαμός που ακολούθησε δεν περιγράφεται. Αναλύσεις επί αναλύσεων, παρωδίες, κράξιμο, αποθέωση, αναζήτηση με το τουφέκι «από πού έχει κλέψει την ιδέα» κι ένα σωρό άλλες ανοησίες που έξι μήνες και σχεδόν 29 εκατομμύρια προβολές μετά φαντάζουν εντελώς γραφικές. Η ουσία ωστόσο παραμένει: η «Μάντισσα» ήταν ένα μελωδικό, πιασάρικο τραγούδι, που ντύθηκε με ένα πανέμορφο, έξυπνο, low budget, αλλά όχι «φθηνό» βιντεοκλίπ, γεμάτο φρεσκάδα, που μπορούσε να σου φτιάξει τη διάθεση και τη μέρα. Αυτό το εθιστικό μονοπλάνο με την αυτοσχέδια χορογραφία κατάφερε να γίνει το μεγαλύτερο ελληνικό viral video της χρονιάς από ένα πολυτάλαντο κορίτσι που δεν είναι διόλου χθεσινό στον χώρο. Και τα στενά του Ψυρρή, κάτω από την Αθηνάς, δεν φάνηκαν ποτέ ομορφότερα, πιο πολύχρωμα και πιο ζωντανά.
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν
Αλέξανδρος Διακοσάββας
18
Επειδή τα μουσεία μας έκαναν ρεκόρ εισιτηρίων
Αλλεπάλληλα ήταν τα ρεκόρ για τα ελληνικά μουσεία το έτος που διανύουμε. Πολυάριθμοι επισκέπτες απ’ όλες τις χώρες του κόσμου πέρασαν τις πόρτες των μουσείων της Αθήνας για να δουν από κοντά την πλούσια ιστορία της, τους κρυμμένους θησαυρούς της και τα αρχαιολογικά της ευρήματα.
Ενδεικτικό είναι ότι κατά το επτάμηνο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2017 παρατηρήθηκε αύξηση 17,8% στους επισκέπτες των μουσείων και άνοδος 16,4% στους επισκέπτες ελεύθερης εισόδου, ενώ οι εισπράξεις παρουσίασαν αύξηση 22,4%. Ταυτόχρονα, στους αρχαιολογικούς χώρους, την ίδια περίοδο και σε σχέση με την αντίστοιχη του 2016, παρατηρήθηκε αύξηση των επισκεπτών κατά 19,6% και κατά 21,4% των επισκεπτών ελεύθερης εισόδου, ενώ οι αντίστοιχες εισπράξεις παρουσίασαν άνοδο 20,2%.
Ο τουρισμός, που έχει ως βασικό του περιεχόμενο τις πολιτιστικές αναζητήσεις και εμπειρίες, έχει αυξηθεί ραγδαία στη χώρα μας το τελευταίο χρονικό διάστημα. Την πρωτοκαθεδρία διατηρεί το Μουσείο της Ακρόπολης, το οποίο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, κατά το επτάμηνο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2017 προσέλκυσε περισσότερους από 900.000 επισκέπτες, ενώ στη δεύτερη θέση βρίσκεται το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην οδό Πατησίων με περισσότερους από 300.000 επισκέπτες. Να υπενθυμίσουμε ότι κατά την αντίστοιχη περσινή περίοδο, το Μουσείο Ακρόπολης είχε περίπου 788.000 επισκέπτες και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 254.000. Στην τρίτη θέση ακολουθεί το Μουσείο Μπενάκη με 108.000 επισκέπτες και έπεται το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, με περισσότερους από 60.000 επισκέπτες. Να υπογραμμίσουμε ότι μόνο για τον Ιούλιο του 2017 οι εισπράξεις του Μουσείου της Ακρόπολης άγγιξαν τις 636.000 ευρώ και του Εθνικού Αρχαιολογικού μουσείου τα 340.000 ευρώ. Ανάμεσα σε όλα τα παραπάνω, το 2017 το Μουσείο της Ακρόπολης βρέθηκε στην 8η θέση παγκοσμίως από τους χρήστες του TripAdvisor καθώς και στην τρίτη θέση της λίστας με τα καλύτερα ευρωπαϊκά μουσεία. Είναι γεγονός λοιπόν ότι φέτος τα μουσεία της πόλης, αναδεικνύοντας την πολιτιστική μας κληρονομιά, κέρδισαν το στοίχημα της προσέλκυσης χιλιάδων επισκεπτών.
Γιάννης Πανταζόπουλος
19
Επειδή στην Αθήνα συνεχώς ανακαλύπτουμε νέα ταλέντα
21 άνθρωποι που ξεχωρίσαμε το 2017 απ’ όλο το φάσμα της τέχνης, και για τη συνέχεια των οποίων ανυπομονούμε, μας λένε τι κρατάνε από τη χρονιά που φεύγει και τι ετοιμάζουν για το άμεσο μέλλον.
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν
Από τον M. Hulot & τον Αλέξανδρο Διακοσάββα
20
Επειδή η ΑΣΚΤ που γίνεται 180 χρονών φέτος είναι ακόμα το πιο δημιουργικό μέρος της πόλης
Η ΑΣΚΤ, που ξεκίνησε το 1837 ως Σχολείο των Τεχνών στην οικία Κωνσταντίνου Βλαχούτση στην οδό Πειραιώς, δίνοντας το στίγμα της νεοελληνικής τέχνης στο τέλος του 19ου αιώνα (ο Γύζης ξεκίνησε από εδώ και ο Λύτρας δίδασκε και ζωγράφιζε από το 1866 ως το 1904), ανέδειξε όλα τα ελληνικά και παγκόσμια εικαστικά κινήματα των τελευταίων δύο αιώνων «και συνέβαλλε αδιάλειπτα στην κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη του τόπου, αποτελώντας τον σημαντικότερο πυρήνα εκπαίδευσης και παραγωγής εικαστικής τέχνης». Από το 1992 έχει μεταφερθεί από τo κεντρικό κτίριο Αβέρωφ της Πατησίων στον σημερινό της χώρο, το εργοστάσιο υφαντουργίας Σικιαρίδη, στην οδό Πειραιώς, σε 30.000 τ.μ. δομημένου χώρου που άλλαξαν όχι μόνο τη φυσιογνωμία της σχολής αλλά και τον τρόπο λειτουργίας της. Σήμερα η ΑΣΚΤ αποτελείται από δύο τμήματα, το Εικαστικών Τεχνών (Τομέας Ζωγραφικής, Γλυπτικής και Χαρακτικής) και το Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης (από το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 λειτουργεί και το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Θεωρία και Ιστορία της Τέχνης»), και στα κτίριά της φοιτούν περίπου 1.000 φοιτητές. Στην αρχή της χρονιάς εγκαινιάστηκε η βιβλιοθήκη της ΑΣΚΤ στην οδό Πειραιώς 256, μία από τις πιο άρτιες καλλιτεχνικές βιβλιοθήκες της Ευρώπης που στεγάζεται σε ένα κτίριο 2.500 τ.μ. σχεδιασμένο από τους αρχιτέκτονες Σουζάνα και Δημήτρη Αντωνακάκη, με 64.000 βιβλία, 413 τίτλους περιοδικών και 600 χαρακτικά. -Πρόκειται για την αρχαιότερη και πληρέστερη βιβλιοθήκη τέχνης στην Ελλάδα. Αυτήν τη στιγμή το παρόν και το μέλλον των εικαστικών της Ελλάδας βρίσκεται μέσα στα κτίρια της ΑΣΚΤ, από την τέχνη του δρόμου και τα installations μέχρι τους χαράκτες, τους γλύπτες και τους ζωγράφους. Οι εκθέσεις των πτυχιακών φοιτητών κάθε χρόνο στους χώρους της ΑΣΚΤ είναι ένας από τους λόγους που αγαπάμε την Αθήνα.
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν
21
Επειδή ένας Αθηναίος street artist, ο Ino, είναι ο μοναδικός Έλληνας καλλιτέχνης που μπήκε στο Μουσείο Street Art του Βερολίνου
Τα έργα του ΙΝΟ με τα μονοχρωματικά σχέδια και τις αποχρώσεις του γαλάζιου που τα κάνουν αναγνωρίσιμα και δημιουργούν ένα προσωπικό, καταδικό του στυλ, είναι από τα πιο χαρακτηριστικά της Αθήνας. Είναι επίσης τα πιο γνωστά από τα μεγάλης κλίμακας έργα στους τοίχους της πόλης και τα πιο πολυφωτογραφημένα. Έχουν γίνει εξώφυλλα, έχουν ταξιδέψει σε κάθε χώρα του κόσμου μέσα από το Ιnstagram κι έχουν αφήσει το στίγμα τους στην αστική κουλτούρα της τελευταίας δεκαετίας. Τα τελευταία χρόνια η φήμη του έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον κόσμο, με συμμετοχές σε εκθέσεις και πρότζεκτ σε Λονδίνο, Παρίσι, Ίμπιζα, Νέα Υόρκη, Μαϊάμι, Ντόχα, Μινσκ, Σικάγο, Σαν Φρανσίσκο, Άμπου Ντάμπι, Άμστερνταμ, Βερολίνο, Βοστώνη, Στοκχόλμη, Ισλανδία, Βραζιλία, Δανία, Νορβηγία και Κύπρο. Έχει φτιάξει έργα για το «National Geographic», τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση (το τεράστιο πρόσωπο στην πρόσοψη), για τη Nike, την Coca Cola, τον DJ Avicii, την Aldar Properties, το FCB New York, το Story Nightclub στη Miami Beach και άλλους πολλούς. Επίσης, δουλειές του έχουν δημοσιευτεί, μεταξύ άλλων, σε «Guardian», Reuters, «New York Times», «Juxtapoz Magazine» και NBC News. Καθόλου άσχημα για έναν απόφοιτο της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας που ξεκίνησε βάφοντας τρένα. Σήμερα εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας, φτιάχνοντας τοιχογραφίες και πίνακες, και η δουλειά του είναι περιζήτητη παντού. Σχετικά με το Μουσείο Street Art στο Βερολίνο, λέει ότι πολλοί έχουν προσπαθήσει να φτιάξουν μουσεία street art, αλλά αυτό είναι η πιο σοβαρή απόπειρα που έχει δει. Έλαβε ένα μήνυμα, μελέτησε, έφτιαξε ένα έργο και μπήκε στο μουσείο. «Είναι φυσικά καλό για κάποιον να εκπροσωπεί την Ελλάδα σε έναν τέτοιο χώρο της παγκόσμιας σκηνής της δημόσιας τέχνης».
M. Hulot
22
... κι επειδή άλλος ένας Αθηναίος street artist, ο b., αυτήν τη στιγμή βάφει στην Baía das Gatas, ένα πολύ μικρό χωριό στο Πράσινο Ακρωτήρι στην Αφρική
«Σε συνεργασία με την αποστολή της Action Synergy από την Ελλάδα αλλά και πολλές οργανώσεις, εθελοντές και street artists απ’ όλο τον κόσμο προσπαθούμε να κάνουμε κάτι καλύτερο για τη ζωή των κατοίκων αυτού του χωριού» λέει ο b. «Μετά την αρχική δράση, που ήταν η κατασκευή βασικών υποδομών, όπως υδραυλικές, ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις και μόνωση, στα σπίτια των κατοίκων, ήρθαμε για το S-Fest project με σκοπό να ζωφραφίσουμε τα σπίτια του χωριού αλλά και να συνεργαστούμε με τους κατοίκους μεσα από workshops με χορό, μουσική, μαγειρική, χειροτεχνίες και ανταλλαγή ιδεών. Από την πρώτη μέρα κάθε street artist επέλεξε ένα σπίτι για να ζωγραφίσει ‒ εγώ επέλεξα το σπίτι της Αρλίντα. Η Αρλίντα μεγαλώνει τα παιδιά της πολύ δύσκολα και όπως οι περισσότερες γυναίκες του χωριού είναι μόνη, αφού οι συζυγοί τους φεύγουν μετανάστες ή πολλές φορες τις εγκαταλείπουν εντελώς. Ο σκοπός του προτζεκτ είναι να αναπτυχθεί το χωριό μέσα απο πολιτιστικές δράσεις, να προσελκύσει επισκέπτες και να δημιουργηθούν δουλειές για τους κατοίκους».
M. Hulot
23
Επειδή την ξαναχτίζουμε
Παλιά κτίρια που ανακαινίζονται στην εντέλεια, καινούργια που ετοιμάζονται να φιλοξενήσουν μουσεία, κολυμβητήρια και ξενοδοχεία. Πολλοί λόγοι για να είμαστε αισιόδοξοι.
Η τόνωση του τουριστικού ρεύματος έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές στον αστικό ιστό και την μελλοντική ανάπτυξη της Αθήνας. Παρά το εμπόδιο της οικονομικής κρίσης, η πόλη εκσυγχρονίζεται και «ξαναχτίζεται» με ταχείς ρυθμούς. Η έντονη κινητικότητα που παρατηρείται με παλιά κτίρια τα οποία ζωντανεύουν ξανά, τη δημιουργία εμπορικών κέντρων, εκπτωτικού χωριού και μουσείων, με τις ιστορικές κατοικίες που αναδιαμορφώνονται καθώς και με τις πολυάριθμες κατασκευές νέων ξενοδοχειακών μονάδων έχουν ως απώτερο στόχο τη ριζική αναδιαμόρφωση της πόλης.
Από τη λειτουργία του Σεράφειου Κολυμβητηρίου στη διασταύρωση των οδών Πέτρου Ράλλη και Πειραιώς, το οποίο παρέμενε για 17 χρόνια κλειστό, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Μουσείου Γουλανδρή, τη δημιουργία του Εκπτωτικού Χωριού στην πλατεία Ομονοίας, το Μουσείο «Μαρία Κάλλας» στην οδό Μητροπόλεως και το Μουσείο Παιχνιδιών του Μουσείου Μπενάκη έως τη λειτουργία νέων ξενοδοχείων, όπως το παλιό κτίριο του ΟΤΕ της οδού Σταδίου ή το Esperia Palace στη γωνία με την Εδουάρδου Λω, και το νέο Coco-Mat Ad Athens πίσω από το Μουσείο της Ακρόπολης, ο κατάλογος μεγαλώνει ολοένα και περισσότερο. Στα ήδη προαναφερθέντα να προσθέσουμε την αναπαλαίωση του Μεγάρου Δεληγιώργη, που παλιά στέγαζε την Ταινιοθήκη, και της «εκκεντρικής κατοικίας» της οδού Πινδάρου, καθώς και τη μεταμόρφωση της Δημοτικής Αγοράς στην Κυψέλη και την ανακαίνιση της οικίας της Λέλας Καραγιάννη. Τέλος, η κίνηση που αναμένεται να δώσει πνοή στην πολύπαθη πλατεία Ομονοίας είναι η αναστήλωση του χτισμένου από τον Τσίλερ ιστορικού ξενοδοχείου «Μπάγκειον», από την εταιρεία Βενέτης. Σε μικρό χρονικό διάστημα θα αποκαλυφθούν ξανά η ιστορία και η μοναδική αισθητική του κτιρίου μέσα την ανάδειξη των στοιχείων της αρχιτεκτονικής του δομής που είχαν κρύψει προηγούμενες παρεμβάσεις.
Αναμφίβολα, η αστική αναζωογόνηση έρχεται να επουλώσει τις αμέτρητες πληγές που υπέστη η πόλη κατά τη διάρκεια των περασμένων ετών. Σημαντικές προσθήκες σε σημεία της Αθήνας που αποτελούν τα βήματα για τη δημιουργία ενός νέου προσώπου της αθηναϊκής ζωής κι επαναφέρουν στην πρωτεύουσα τη δυναμική εκείνη που θα την καταστήσει και πάλι έναν λειτουργικό και ζωντανό οργανισμό.
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν
Γιάννης Πανταζόπουλος
24
Επειδή γίναμε πόλος έλξης ξένων καλλιτεχνών
Πριν από μερικούς μήνες ένας νεαρός Άγγλος, ο Hugo Wheeler, απόφοιτος του τμήματος Θεωρίας και Κριτικής της Τέχνης της Σχολής Central St Martins του Λονδίνου και η εξίσου νεαρή συνεργάτις του Julia Gardener, που είναι από την Πολωνία, αλλά έχει σπουδάσει στο Λονδίνο, άνοιξαν έναν χώρο παρουσίασης εικαστικών πρότζεκτ με την ονομασία «Hot Wheel Projects». Βρίσκεται σε ένα σημείο της πόλης που όταν συνδυάζεται με σύγχρονη τέχνη δικαίως προκαλεί κραυγή εκπλήξεως ‒ στο νούμερο 41 της οδού Πατησίων, σε πλουμιστό νεοκλασικό κτίριο με θέα το Πολυτεχνείο. Τον Hugo και την Julia τους έφερε στην Αθήνα το φαινόμενο συρροής καλλιτεχνών και λοιπών συναφών ειδικοτήτων από διάφορα μέρη του κόσμου, κυρίως από τη Ευρώπη, εδώ. «Προσωπικά, μου φαίνεται ότι η δυναμική που εκδηλώνεται στην Αθήνα θυμίζει εκείνη της Νέας Υόρκης κατά τη δεκαετία του 1940, όταν μαζεύονταν εκεί καλλιτέχνες από όλες τις ΗΠΑ εξαιτίας των νέων συνθηκών που είχε επιβάλει η Μεγάλη Ύφεση (από το 1929, έως το 1939). Με το ρεύμα των ξένων καλλιτεχνών που έρχονται στην Αθήνα δημιουργείται κι εδώ μια “υβριδική γενιά”, χάρη στη συνάντησή τους με τους ντόπιους καλλιτέχνες που έχουν δημιουργήσει αυθεντική δική τους εικαστική σκηνή» λέει ο Hugo Wheeler.
Είναι πια συνηθισμένο ένας ξένος, νέος καλλιτέχνης να λαμβάνει χρηματοδότηση όταν υποβάλει αίτηση για παραμονή στην Αθήνα με κάποιο από τα λεγόμενα προγράμματα residency, τα οποία επιδοτούν διαμονή σε έναν τόπο με σκοπό την καλλιτεχνική έρευνα και την παραγωγή έργων από τα ερεθίσματα που θα προσφέρει αυτός ο τόπος στον καλλιτέχνη. Είναι κάτι που δείχνει ότι ο αιτών καλλιτέχνης αλλά και ο φορέας (του εξωτερικού, εξυπακούεται) που εγκρίνει την αίτησή του πιστεύουν ότι υπάρχει ουσιαστικός λόγος για να συμβεί κάτι τέτοιο. Τα πράγματα δεν συμβαίνουν τυχοδιωκτικά. Η «υβριδική γενιά» που ανιχνεύει ο Hugo Wheeler στην Αθήνα δεν απαρτίζεται από desperados που προσγειώνονται στο Φαρ Ουέστ της σύγχρονης ελληνικής τέχνης για να αρπάξουν ό,τι τύχει να βρεθεί μπροστά τους. Αντιθέτως, πρόκειται για καλλιτέχνες που γνωρίζουν ήδη ανθρώπους με τους οποίους μοιράζονται κοινά καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα. Είναι σπουδαίο επίσης ότι δεν έρχονται εδώ για να συνδιαλλαγούν με μια πόλη κουρασμένη και να κοιτάξουν εξεταστικά αυτό το εξουθενωμένο τέρας να γλείφει τις πληγές του. Έρχονται με το καθαρό και αισιόδοξο μυαλό εκείνου που επιθυμεί να εμπλακεί με την «μπόλικη και καλή ενέργεια που παράγεται εδώ». Πρόκειται για ένα ευπρόσδεκτο κι ελπιδοφόρο φαινόμενο, απότοκο των ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών δομών, από τις οποίες οι γνωστότερες είναι τα προγράμματα Erasmus.
Γιάννης Κωνσταντινίδης
25
Επειδή έχουμε λόγους να ονομάζουμε κάποιους ανθρώπους ήρωες
Υπερπροσπάθεια, κόπωση και πάντοτε στην πρώτη γραμμή της μάχης. Διαρκώς δίπλα σε κάθε κρίσιμη και δύσκολη στιγμή κάθε πολίτη. Με αυταπάρνηση, αυτοθυσία και ελάχιστες ώρες ξεκούρασης. Αυτή, λοιπόν, είναι η ζωή του πυροσβέστη. Πολλοί τους κατηγορούν ότι κατά τη διάρκεια του χειμώνα δεν εργάζονται. Όμως αν παρατηρήσουμε τα καταγεγραμμένα στοιχεία, όπως φάνηκε και πρόσφατα στην περίπτωση της Μάνδρας, θα διαπιστώσουμε ότι όλο το έτος προκύπτουν πλημμύρες, χιονοπτώσεις, πυρκαγιές, απεγκλωβισμοί, διασώσεις, αναζητήσεις κι επεμβάσεις σε τροχαία.
Το περασμένο καλοκαίρι τα πύρινα μέτωπα στην Αττική ήταν πάρα πολλά: Κάλαμος, Βαρνάβας, Καπανδρίτι, Γραμματικό, Σέσι, Ωρωπός, Λαγονήσι και Καλύβια ήταν μερικά από τα σημεία όπου οι πυροσβέστες κατέβαλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες κι έδωσαν ολονύχτιες μάχες με τις φλόγες. Τις περισσότερες φορές οι κατασβέσεις κράτησαν πολλά 24ωρα και το μέγεθος της κούρασής τους ήταν τεράστιο. Ενδεικτικά, η πύρινη λαίλαπα μόνο στην Ανατολική Αττική συμπαρέσυρε κι έκαψε πάνω από 26.000 στρέμματα δασικής και αγροτικής γης. Ειδικότερα, αν ανατρέξουμε στον προηγούμενο Δεκαπενταύγουστο, είχε συγκλονίσει το πανελλήνιο η φωτογραφία του ανώνυμου πυροσβέστη αλλά και η μελοδραματική ανάρτησή του: «Κάπου εδώ ΝΑΙ αρχίζω να το πιστεύω, ο Θεός μάς ξέχασε. Ίσως να μην είναι φωτιά αυτό που αντιμετωπίζουμε, δεν γίνεται με τίποτα να την ελέγξουμε, είναι υπεράνω των δυνάμεών μας, λιγοστεύουμε και υποχωρούμε, έχουμε ανάγκη να ξαποστάσουμε, δεν ελέγχουμε το σώμα μας, αλλά η ψυχή λέει σήκω, μην κάθεσαι, για πόσο ακόμα, πες μου, Θεέ μου, για πόσο ακόμα; Έχουμε μαζί μας 4 μικρόσωμα σκυλιά, τα βρήκα εγκλωβισμένα σε μια αποθήκη, έκοψα τα σχοινιά τους και με ακολουθούν. Βρισκόμαστε βόρεια 1,6 χλμ. πάνω από τη ράχη θα τα κατεβάσω σε προσβάσιμη και ασφαλή περιοχή. Σε δύο ώρες παρακαλώ τους εθελοντές φιλόζωους να είναι εκεί με νερά και φάρμακα για τα ζώα». Παρόμοιο σκηνικό ζήσαμε πριν από λίγο καιρό και με την ανείπωτη τραγωδία στην Μάνδρα.
Φυσικά, οι εξαντλητικές μάχες πολλές φορές έχουν κόστος. Χαρακτηριστικά, τον περασμένο Ιούλιο, στο Ζευγολατιό Κορινθίας, έχασε τη ζωή του σε ηλικία 33 ετών ο δόκιμος ανθυποπυραγός Αριστείδης Μουζακίτης, ενώ πέρσι, στις 14 Αυγούστου, ο πυροσβέστης πενταετούς υποχρέωσης Ευάγγελος Πάνος, που σε ηλικία 49 ετών σκοτώθηκε στο πύρινο μέτωπο στο Παρόριο Βοιωτίας.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Πυροσβεστικού Σώματος, από το 1998, έτος που η δασοπυρόσβεση ανατέθηκε στο Πυροσβεστικό Σώμα, έχουν καταγραφεί 36 θύματα, ενώ από το 1911 μέχρι σήμερα ο συνολικός αριθμός ανέρχεται σε 57. Επίσης, κατά το φετινό έτος οι δασικές πυρκαγιές με άγνωστη αιτία πλησίασαν τις 7.000, ενώ συνολικά οι επεμβάσεις ξεπέρασαν τις 8.000. Την ίδια στιγμή οι παροχές βοήθειας (π.χ. ατυχήματα, απεγκλωβισμοί) άγγιξαν τις 6.000, ενώ οι αστικές πυρκαγιές, για παράδειγμα αυταναφλέξεις, καύσεις απορριμμάτων, κακόβουλες ενέργειες, ξεπερνούν συνολικά τα 12.5000 συμβάντα.
Το επάγγελμα του πυροσβέστη αποτελεί μια αποστολή για το κοινωνικό σύνολο, έχοντας σκοπό την ασφάλεια, την προστασία της ζωής, της περιουσίας των πολιτών και του κράτους, καθώς και του δασικού πλούτου και του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας από πυρκαγιές και άλλες καταστροφές. Μια επικίνδυνη εργασία με επίκεντρο την προσφορά στον συνάνθρωπο με βασικό σύνθημα τους: «Εκεί που πάνε οι πυροσβέστες, όλοι φεύγουν». Αναμφίβολα, είναι οι ήρωες μας.
Γιάννης Πανταζόπουλος
26
Επειδή ο Κτιστάκης και οι λουκουμάδες του είναι από τα λίγα κλασικά και παλιά σημεία της πόλης που στέκουν ακόμα
Ο παππούς Κτιστάκης έμαθε την τέχνη του χανιώτικου λουκουμά σε ένα ελληνικό ζαχαροπλαστείο της Αλεξάνδρειας. Το 1912 γύρισε στα Χανιά για να ξεκινήσει στην πατρίδα το πρώτο λουκουματζίδικο της οικογένειας. Το 1950 πέθανε και τα παιδιά του ήρθαν στην πρωτεύουσα, μεταφέροντας στην Αγ. Κωνσταντίνου την τέχνη του χανιώτικου λουκουμά που έχει τα δικά του μυστικά. Στη Σωκράτους, στις εσχατιές της Ομόνοιας, από το 1997, με τα τραπεζάκια που θυμίζουν Ελλάδα του ελληνικού κινηματογράφου, τότε που τα ζευγαράκια έδιναν μελωμένα, σιροπιαστά ραντεβουδάκια. Τα ίδια ζευγαράκια θα συναντήσεις και σήμερα, με άλλη καταγωγή, από τις βαλκανικές χώρες ή τη Μέση Ανατολή, σε μια αύρα από κείνη την ευχάριστη τηγανίλα, το άρωμα του λουκουματζίδικου που έρχεται από το βάθος της παράδοσης. Και ηθοποιούς από το Εθνικό εκεί κοντά. Ο χανιώτικος λουκουμάς είναι ολοστρόγγυλος και μικρός, μια ιδανική μπουκιά τραγανή και κανελάτη απέξω, με λίγα σουσαμένια σποράκια, σχεδόν στεγνός, με όσο-τόσο αραιό σιρόπι από ζάχαρη και μέλι σε ποσότητα που ίσα να σου έρχεται μια αύρα από θυμάρι. Στο δάγκωμα, σαν τις τσίχλες με τη δροσοσταλίδα, το σιρόπι κάνει μια μικρή έκρηξη στον ουρανίσκο, σώμα αφράτο και ελαστικό συνάμα, διόλου λιγωτικό. Ο λουκουμάς που κρατά την έκρηξη στην καρδιά του –πολλοί πιστεύουν ότι το σιρόπι μπαίνει με σύριγγα– έχει διαφορετική συνταγή: μαζί με το αλεύρι παίρνει και ρυζάλευρο στη ζύμη του. Αυτό του δίνει την έξτρα τραγανάδα που συντηρείται, οπότε μπορείς να τον φτιάξεις και από την προηγούμενη μέρα.
Κτιστάκης, Σωκράτους 59, Ομόνοια, 210 5240891
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
Θοδωρής Αντωνόπουλος Για την έκφραση «Επάγγελμα ομοφυλόφιλος»
Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος Γιατί το επίπεδο του δημοσίου διαλόγου είναι τόσο απελπιστικά χαμηλό;
