Gay Pride

Yπάρχει μια παράσταση που δεν αναπαριστά τίποτα. Ένα Συμπόσιο οι συνδαιτυμόνες του οποίου δεν παρέστησαν ποτέ.

Υπάρχει ένας έλικας στο μυαλό του Πλάτωνα που αλέθει την προοπτική της σκηνής και κατεβαίνουν αμέσως τα μαύρα παραπετάσματα έως τα υποσκήνια.

Έχω ακούσει πως έτσι πολτοποιούν έναν κακό αδένα, έτσι ανακατεύουν το ζυμάρι της αδυναμίας. Ο άνθρωπος δεν σκέφτεται με το όργανο. Δεν οργανώνεται με λόγο η ψυχή. Έχω ακούσει για την ιδέα της ομοιοστασίας σε μια εξελιγμένη φυσική χωρίς το «τζίνι» - όπως λένε στο θέατρο τον γερανό που ανυψώνει τον τεχνικό έως τα φώτα.

Άλλα στοιχεία δηλώνουν την εικόνα. Άλλος κανόνας οδηγεί την αυλαία της εποχής. Το ότι η φιλοσοφία πέθανε μετά τον Νίτσε, ή ότι ακόμη ζει μ’αυτήν την ετιμοθάνατη γνώση σημαίνει πως έζησε με το μέλημα να αντιταχθεί στην ν- φιλοσοφία. Δηλαδή στο τέλος της αλλά και στην αρχή της. Και αν η σκέψη σήμερα έχει κάποια σημασία είναι γιατί μπορεί να θέτει ερωτήματα μη φιλοσοφικά. Ερωτήματα που έχουν να κάνουν με τον τρόπο της έκφρασης. Εξ’ου και ο λόγος ύπαρξης του Πλάτωνα στο θέατρο.  Πώς θα μιλήσω, λοιπόν, ανάμεσα στα κατασκευάσματα δυο διαστάσεων: τη φιλολογία και την ευσέβεια; Πώς θα σωπάσω, σβήνοντας στη χάρτινη έρημο κι αυτής της σκηνής; Πώς θα μιλήσω σε όσους κρύβουν μέσα τους ερήμους;

Κι όπως ανέκαθεν, σ’ οτιδήποτε τιτλοφορείται διάλογος, ζητούμενο υπήρξε να κάνεις τον υποτιθέμενο συνομιλητή να πει αυτό που το ερώτημα του πρώτου ομιλητή δικαιολογεί -μια που η απάντηση προϋπάρχει- έτσι κι εδώ, διάλογος δεν υπάρχει. Κι ενώ αντιστρέφεται ο πλατωνισμός -χάνεται η ουσία και τα φαινόμενα κυριαρχούν- επικρατεί ο Σωκράτης ως σοφιστής, όπως στον Σοφιστή, όπου η περιπέτεια του πλατωνισμού ενσαρκώνεται στον ελεάτη Ξένο - αναδιπλασιασμό του Σωκράτη. Επιστροφή αιώνια λοιπόν του όντος στο μη ον ώστε ο πλατωνισμός ν’ αρνηθεί εν τέλει κάθε ουσιολογικό ισχυρισμό και να περιοριστεί στον χειρισμό ειδώλων.

Άραγε, ο Πλάτων δεν είναι μια διερώτηση του Πλάτωνα; Οι διάλογοί του δεν στερούνται από «την παρουσία του πατρός τους», όπως υποστηρίζει στον Φαίδρο; Το έργο του δεν έχει γραφτεί «πάνω στο νερό»; Αλλά, εάν ο Πλάτωνας υπάρχει, συμβαίνει γιατί είναι μέσα στο βιβλίο του. Κι αν το βιβλίο υπάρχει, είναι γιατί πολλαπλασιάζει το βιβλίο. Κι όπως το πλατωνικό κείμενο είναι το χειρόγραφο ενός άλλου (του Σωκράτη), έτσι και το κείμενο του Λακάν είναι χειρόγραφο του Πλάτωνα.

Αυτό θα δείξω στο Εθνικό την Πέμπτη 22 Δεκεμβρίου, όντας βέβαιος και αμφιβάλλοντας για το ανόσιο σχέδιο: ένα θυέστειο σχέδιο προφανώς. Έβαλα τον Λακάν να υπαγορεύει το Ακόμη (μεταφρ. Β. Σκολίδης εκδ. Ψυχογιός, 2011). Διότι ό,τι υπογράφει ο Πλάτωνας-Σωκράτης δεν είναι άλλο από τη θανατική καταδίκη μιας θεωρίας που καταδικάζει την απόλαυση. Πράγματι, το ομιλούν σώμα δεν μπορεί να πετύχει ν’ αναπαραχθεί παρά χάρη σε μια παρεξήγηση της απόλαυσής του. Δηλαδή, «δεν αναπαράγεται παρά χάρη σε μια αστοχία αυτού που θέλει να πει, γιατί αυτό που θέλει να πει -δηλαδή το νόημά του- είναι η ουσιαστική απόλαυσή του».

Τουλάχιστον, απολαμβάνουμε εδώ, άπιστοι ως προς τα κείμενα, άπιστοι μεταξύ μας, όντας, παρ’ όλα αυτά, ο ένας για τον άλλον τέρατα πίστεως; Δηλαδή οι άπιστοι οι πιο διεστραμμένοι;

*: η νέα  μετάφραση του συμποσίου είναι της Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλλου που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Σμίλη.