Η Μαριάνα Μπίστη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1981, και από μικρή ασχολήθηκε με τον αθλητισμό. Μεγαλώνοντας, όνειρο της ήταν να γίνει βολεϊμπολίστρια σε ομάδα της Α' Εθνικής, ή Αρχαιολόγος.
Τελικά η Μαριάνα έγινε αρχιτέκτονας αλλά και μία από της πιο πολυγραφότατες νέες φωτογράφους της χώρας, ξεχωρίζοντας για την πολύπλευρη όσο και ιδιαίτερή της ματιά.
Κυριολεκτικά λίγες ώρες πριν την αναχώρηση και εγκατάστασή της στο ομιχλώδες Λονδίνο, ζητήσαμε από την ταλαντούχα φωτογράφο να μοιραστεί το πορτφόλιο και τις σκέψεις της με το LIFO.gr
Who is who:
Σπούδασε Συντήρηση και Αποκατάσταση Κτιρίων στην Πάτρα, ενώ μερικά χρόνια αργότερα συνέχισε τις σπουδές της αποκτώντας το δίπλωμα της Αρχιτέκτωνος Μηχανικού από το Πανεπιστήμιο της Αθήνας.
Την τελευταία δεκαετία εργάστηκε ως αρχιτέκτονας στους NC-MP Architects, ως freelance φωτογράφος (μεταξύ άλλων για την 4η Biennale της Αθήνας, την Art Athina, τους Kokkinou-Kourkoulas Architects, τον ΟΛΠ, το Γαλλικό Ινστιτούτο, το ARTE, κλπ), ενώ παρακολούθησε πλήθος φωτογραφικών σεμιναρίων, δύο εκ των οποίων (με τον Σπύρο Στάβερη και τον Γιώργη Γερόλυμπο) σύμφωνα με την ίδια καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό την μετέπειτα πορεία της.
Ήθελες από πάντα να γίνεις αρχιτέκτονας;
Η μητέρα μου, αρχιτέκτονας, με έπαιρνε από μικρή στα επαγγελματικά της ταξίδια και στη Biennale Αρχιτεκτονικής της Βενετίας. Σαν παιδί έπαιζα στο σχεδιαστήριό της στο με τους ραπιδογράφους, τα στένσιλς και τον παράλληλο. Άρχισα να εργάζομαι στο γραφείο της και να δουλεύω την προμελέτη για την ανακαίνιση του κινηματογράφου Άλφαβιλ πριν ακόμα ξεκινήσω τις σπουδές μου στην Πάτρα.
Η φωτογραφία είναι μια προσωπική και εσωτερική διαδικασία. Μπορεί να μην στρέφεις τον φακό στον εαυτό σου, αλλά στην πραγματικότητα αυτόν φωτογραφίζεις.
Και η φωτογραφία πώς μπήκε στην ζωή σου;
Μικρότερη χανόμουν στα αμέτρητα οικογενειακά άλμπουμ, φλέρταρα με δυο παλιές μηχανές μεσαίου φορμά του παππού, και κάποτε οικειοποιήθηκα μια Minolta με την οποία άρχισα να φωτογραφίζω πιο σοβαρά.
Η σχέση μου με την φωτογραφία δεν ήταν μέρος κάποιου μεγάλου πλάνου. Προέκυψε τυχαία.
Αργότερα άρχισα να καταγράφω εικόνες από τη ζωή στην Πάτρα. Κάποτε φίλοι και γνωστοί στους οποίους έδειχνα τις εικόνες μου με πίεσαν να βγάλω όλη αυτή τη δουλειά προς τα έξω, κι έτσι κατέληξα στο flickr το οποίο ήταν για ένα μεγάλο διάστημα το δεύτερό μου σπίτι: Ζούσα "καταβροχθίζοντας" φωτογραφίες.
Ακολούθησαν δύο πρακτικά σεμινάρια κι έκτοτε άρχισα να πειραματίζομαι με πολλές διαφορετικές αναλογικές μηχανές, να αναβαθμίζω σταδιακά τις ψηφιακές μου, να κυνηγάω καινούρια σεμινάρια, και να παρακολουθώ διαλέξεις και συζητήσεις.
Με ποιον τρόπο θα έλεγες ότι συνδυάζεται στις εικόνες σου η αγάπη και το ενδιαφέρον σου για την αρχιτεκτονική και για την φωτογραφία;
Συνδυάζεται με την Αρχιτεκτονική Φωτογραφία.
Συνδυάζεται με την έμφαση και την επιμονή στη σύνθεση του κάδρου, τη λειτουργία και τις φόρμες των στοιχείων μέσα σε αυτό.
Μπορεί τη στιγμή που φωτογραφίζω κάτι να μην έχω πλήρη επίγνωση της σημασίας του, αλλά σίγουρα ξέρω πολύ καλά τι συμβαίνει σε ό,τι αφορά τη σύνθεση του κάδρου.
Επιπλέον, στα μεγαλύτερα έτη του Πολυτεχνείου άρχισε να με κερδίζει ο αστικός σχεδιασμός, η πολεοδομία, η έννοια του δημόσιου χώρου, ο άνθρωπος.
Όπως λέει ένα διάσημο ρητό Architecture is politics, politics is Architecture, και κατά μια έννοια το ίδιο ισχύει θεωρώ για τη φωτογραφία.
Είναι "άλλη" δημιουργός η Μαριάνα Μπίστη, και άλλη η Murplejane; Πού διαφοροποιούνται τα δύο αυτά δημιουργικά alter ego;
Ήμουν ανέκαθεν πολύ ανασφαλής και ντροπαλή στην ιδέα της κοινοποίησης των φωτογραφιών μου. Ασφυκτιούσα κάθε φορά που έπρεπε να μιλήσω για τη δουλειά μου.
Η φωτογραφία είναι μια προσωπική και εσωτερική διαδικασία. Μπορεί να μην στρέφεις τον φακό στον εαυτό σου, αλλά στην πραγματικότητα αυτόν φωτογραφίζεις.
Η Murplejane ήταν ένα εξαιρετικό όχημα για να ξεπεράσω τα παραπάνω και να μοιραστώ όσα αποτυπώνω, χωρίς να νιώθω ότι εκτίθεμαι. Το θετικά σχόλια που μαζεύτηκαν με τα χρόνια παραμέρισαν κάπως την εσωστρέφεια και έτσι εμφανίστηκε και η Μαριάνα.
Αρχικά, επέλεξα να μοιράζομαι επώνυμα τη δουλειά που πρόεκυπτε μέσα από αναθέσεις, και με ψευδώνυμο τα ελεύθερα θέματά μου.
Σήμερα πλέον τα δυο αυτά alter egos, ειδικά μετά από αυτή τη συζήτηση, είναι σαφώς συνδεδεμένα.
Αρχιτεκτονική φωτογραφία, φωτορεπορτάζ, street photography, καθημερινές στιγμές, αθηναϊκή πραγματικότητα... Ποιες είναι οι εικόνες που ευχαριστιέσαι περισσότερο να απαθανατίζεις;
Ευχαριστιέμαι όλα τα παραπάνω, για διαφορετικούς λόγους.
Η αρχιτεκτονική φωτογραφία με συνεπαίρνει γιατί μου δίνεται η δυνατότητα να αναδείξω σε ένα έργο πτυχές που μπορεί να μην έχει αντιληφθεί ούτε ο ίδιος ο δημιουργός του.
Το documentary και το street με γοητεύουν πάντα γιατί με ενδιαφέρει πολύ ο άνθρωπος, η σχέση του με τον χώρο και την πόλη.
Επίσης απολαμβάνω πλέον να φωτογραφίζω με τα μάτια εικόνες γύρω μου και να τις προσπερνώ. Η μνήμη είναι η καλύτερη κάμερα.
Πόσο ρόλο παίζει η προσωπική ματιά ενός φωτογράφου στο πώς ακριβώς θα καταγράψει μία πόλη και τους ανθρώπους της; Μπορεί να την κάνει να φαίνεται κάτι μακράν διαφορετικό απ' αυτό που είναι στην πραγματικότητα;
Είναι άλλο πράγμα η εσκεμμένη κατασκευή της πραγματικότητας και άλλο η καταγραφική αναπαράσταση, η οποία πολλές φορές αδυνατεί να ξεφύγει από τον υποκειμενισμό του φωτογράφου.
Επιπλέον, η ερμηνεία μιας εικόνας εξαρτάται από το ποιός είναι αυτός που την κοιτάζει και τι ψάχνει να δει σε αυτήν.
Η φωτογραφία έχει αποτελέσει και εξακολουθεί να αποτελεί εργαλείο προπαγάνδας και στρέβλωσης της πραγματικότητας.
Συμβαίνει όμως συχνά μια θεωρητικά "στρεβλή" εικόνα να χαρακτηριστεί τέτοια όχι επειδή ε ί ν α ι αλλά επειδή εκεί έξω υπάρχουν πολλές συγκρουόμενες ιδεολογικές αφηγήσεις.
Ρωτώ γιατί βλέπουμε τα τελευταία χρόνια πολλές καλλιτεχνικές φωτογραφίες μιας Αθήνας που καταγράφεται και παρουσιάζεται εντόνως σχεδόν σε αποσύνθεση. Αυτού του είδους ή – ας πούμε- επιλεκτική καταγραφή δεν είναι κάπως άδικη για μια πόλη στην οποία σίγουρα υπάρχει ασχήμια, αλλά και ομορφιά όπως σε όλες τις υπόλοιπες πόλεις του κόσμου;
Η ομορφιά είναι δεδομένη και κοινά αποδεκτή.
Καθότι υποκειμενική με τον ένα ή τον άλλο τρόπο όλοι την αντιλαμβανόμαστε και την αποδεχόμαστε. Την "ασχήμια" πάλι όχι.
Από το "σχεδόν σε αποσύνθεση" θα έβγαζα το "σχεδόν".
Η χώρα βρίσκεται σε μια λανθάνουσα κατάσταση. Ζήσαμε και ζούμε ακόμα μια ιδιόμορφη, συχνά σιωπηλή και απαρατήρητη, κοινωνική αποσύνθεση όπως και την προσβολή βαθειά ριζωμένων κοινωνικών αξιών.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να το υπογραμμίζουμε σε ό,τι κάνουμε, αρκεί να μην πέφτουμε στην παγίδα της επανάληψης και της μονόπλευρης καταγραφής.
Σε ό,τι με αφορά, δεν με ενδιαφέρει καθόλου να αποδείξω κάτι. Με ενδιαφέρει να αποτυπώσω αυτή την πρωτόγνωρη και φορτισμένη κατάσταση διότι μου είναι αδύνατο να την αγνοήσω.
Τελικά όταν βλέπουμε τέτοιου είδους εικόνες βλέπουμε περισσότερο την προσωπική ματιά και τα αισθήματα του φωτογράφου γι' αυτήν παρά την ίδια την πόλη ως έχει;
Υποστηρίζω ότι βλέπουμε και τα δυο.
Δεν διανοήθηκα ποτέ να ισχυριστώ μέσα από τις φωτογραφίες μου ότι η Αθήνα είναι αυτή και μόνο αυτή. Οι εξαθλιωμένοι, οι τοξικομανείς, οι απελπισμένοι.
Από την άλλη, δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει ότι όλες αυτές οι εικόνες αποτέλεσαν -λιγότερο ίσως σήμερα- μια πραγματικότητα. Δεν τις κατασκεύασα, ήταν εκεί.
Αρκετοί δε, θα μείνουμε με την απορία τι απέγιναν οι άνθρωποι αυτών των εικόνων, μιας και σήμερα κάνοντας μια βόλτα στο κέντρο συναντάμε είτε απόλυτη ερημιά, είτε απίστευτη κοσμοσυρροή στα νέα "hot spots" της Αθήνας.
Πειραματίζεσαι και με τα νέα μέσα φωτογραφίας (smartphones κτλ). Ποια είναι η γνώμη σου για το instagram;
Φωτογραφίζω φανατικά με το κινητό από το 2010.
Πιστεύω ότι η κάμερα του κινητού απελευθέρωσε όλους μας, φωτογράφους ή ερασιτέχνες. Βέβαια είναι γεγονός ότι έχουμε φτάσει σε μια φάση ολοκληρωτικού σχετικισμού για το τι αποτελεί μια φωτογραφία ή όχι. Φαινόμενο κι αυτό μιας εποχής που τα μέσα παραγωγής περιεχομένου ανήκουν πια σε όλους.
Από την άλλη όμως, παρά τον ωκεανό πληροφορίας και περιεχομένου πιστεύω ότι μέσα από πλατφόρμες όπως το instagram αναδεικνύονται εξαιρετικές δουλειές, νέοι φωτογράφοι, και ενδιαφέρουσες οπτικές που στο παρελθόν πιθανόν να μην είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε.
Τι καταλαβαίνεις να αλλάζει στην ματιά σου ως φωτογράφος όταν χρησιμοποιείς το κινητό σε σχέση με το όταν φωτογραφίζεις επαγγελματικά, ή με άλλου είδους "βαρύτερο" εξοπλισμό;
Επί της ουσίας δεν αλλάζει τίποτα.
Είμαι της άποψης ότι το μήνυμα παραμένει μήνυμα και όχι μέσο. Σέβομαι κάθε φωτογραφία και κάθε κάδρο ανεξάρτητα από το είδος της μηχανής που κρατώ στο χέρι.
Η μόνη ίσως διαφορά που βρίσκω είναι στο θέμα των δυνατοτήτων που σου παρέχει ο εκάστοτε εξοπλισμός.
Σε πετυχαίνουμε στην φάση της αναχώρησής σου για Λονδίνο. Πρόκειται για μία μόνιμη, επαγγελματική, εγκατάσταση;
Ξεκινάω ένα full time master στα Fine Art Media, στο Slade School of Fine Art/ UCL και νιώθω απεριόριστη ευγνωμοσύνη σε όσους με βοήθησαν να φτάσω ως εδώ.
Στο μεταξύ, συνεργάζομαι με ένα αρχιτεκτονικό γραφείο ως φωτογράφος εσωτερικών/εξωτερικών χώρων, και έπεται συνέχεια.
Βέβαια έχω αφήσει πίσω άντρα και σκυλί και αυτό είναι μεγάλο θέμα. Ευελπιστώ στην πορεία, εκτός από δέματα με λάδια, πίτες και λοιπά εδώδιμα, να παραλάβω και τα αγόρια μου.
Τελικά μπορείς να διαλέξεις ανάμεσα στην αρχιτεκτονική και την φωτογραφία;
Ανάμεσα στην αρχιτεκτονική και τη φωτογραφία θα διάλεγα σαφώς το βόλεϊ.
Αλλά σοβαρά τώρα, διαλέγω πλέον εύκολα τη φωτογραφία αφού εμπεριέχει την πρώτη πολύ περισσότερο απ' ότι η πρώτη τη δεύτερη.
Περισσότερα projects της Μαριάνας Μπίστη
Indignants
Landscapes
Primal Matter
_______________
σχόλια