Η θεατρική ομάδα Μαύρος Γάντζος παρουσιάζει στα πλαίσια του 1ου Θεατρικού Φεστιβάλ της Πόλης στο θέατρο Άνετον της Θεσσαλονίκης την παράσταση ΚΡΥΦΑ βασισμένη στα έργα "Ζώντας κρυφά" του Jon Fosse και την "Απόφαση" της Νίκης Γιάνναρη σε σκηνοθεσία και σκηνικο χώρο του Θάνου Μπουλουγρά με τους Δημήτρη Φραγκούλη, Χρήστο Ντόβα, Πάνο Θεοδωρίδη και Λία Ζωγράφου. Μουσικό τοπίο Μαριάνα Βογιατζή, κίνηση Δημήτρη Κυανίδη και φώτα Jean-Michel Perrenoud
Όταν βρεθήκαμε τυχαία στο διάλειμμα μιας παράστασης το περασμένο καλοκαίρι ανταλλάσσοντας δυο κουβέντες, ήξερα πως έπρεπε να ξαναβρεθούμε για να μιλήσουμε. Λίγο αργότερα, βρισκόμενος αντιμέτωπος με τη συγγραφή ενός μικρού θεατρικού κειμένου κι έχοντας ανάγκη μια δεύτερη ματιά, ζήτησα τη βοήθειά της. Το διαμέρισμα μου φάνηκε προκλητικά οικείο. Περάσαμε στη βεράντα κι αρχίσαμε να μιλάμε με την οικειότητα παλιών γνώριμων.
Μου έκαναν εντύπωση οι εικόνες που έφερε ερήμην του. Εικόνες εμψυχωμένες τόσο, ώστε στο θέατρο να αποκαλούνται σκηνικό. Υπολείμματα από κλωστές κεντήματος στη σειρά, ένα αδέξιο φυτολόγιο, σπάνια αντικείμενα του ‘50, ζωγραφιές και βιβλία και σχέδια και σπίτια και χαρτιά καιυφάσματα και μια βιτρίνα με παιχνίδια και μινιατούρες και ντροπές. Μια ποπλίνα, σκέφτηκα, πάνω στο τραύμα.
Οι ώρες κύλησαν χωρίς να το αντιληφθούμε. Φτάσαμε στο τέλος του κειμένου. Τις επόμενες μέρες και σε στιγμές ανύποπτες στιγμές, τηλεφωνιόμασταν για τις διορθώσεις. Χωρίς ούτε καν τους συνήθεις αμοιβαίους χαιρετισμούς.
Κάποιος είπε πως τραυματικό δεν είναι το να συμβεί κάτι βίαιο, την ώρα που δεν πρέπει, αλλά το να μην συμβεί τίποτε τότε που θα ‘πρεπε κάτι να συμβεί. Γι’αυτό αγαπάει έτσι το θέατρο, σκέφτηκα. Για να συμβεί, επιτέλους, αυτό που δεν συνέβη τότε που θα ‘πρεπε να είχε συμβεί: η Παρουσία.
Σε κάποια από τις συνομιλίες μας είπε : « Επιτρέπεται....», τίποτε άλλο. Ακολούθησε ένα ταξίδι της στο Παρίσι για μια παράσταση του Claude Regy, που μέχρι τότε αγνοούσα και κάπως έτσι ήρθα σ΄ επαφή με το έργο του Νορβηγού συγγραφέα Jon Fossse. Το Ζώντας κρυφά μου κίνησε αμέσως το ενδιαφέρον, συγχρόνως όμως και την ανάγκη κάποιας γυναικείας φωνής δίπλα του, σαν συμπλήρωμα αλλά και σαν αντίστιξη. Μάλλον έψαχνα μια επαφή στη δυσβάσταχτη μοναξιά του αφηγητή· ή μήπως στη δική μου;
Κι ύστερα κατάλαβα πως για κάποιους σ’αυτήν την ομάδα, θέατρο είναι το να ανασύρεις τα πράγματα από την αφάνεια και να τα φέρνεις στο φως. Δικά σου πράγματα. Έτσι όπως μπορείς και θέλεις. Αυτό είναι, σκέφτηκα, η σκηνοθεσία: Το να παρίστασαι μάρτυρας της Απουσίας, κι έπειτα να της δίνεις φόρμα. Μεκόπο. Και οδύνη.
Το κείμενο γράφτηκε σαν να παίζαμε. Συζητήσεις, ατέλειωτες διορθώσεις, χιούμορ, η απόλαυση της συνεργασίας στις καθημερινή σχεδόν επαφή μας. Στο τέλος δημιουργήθηκε ένα κείμενο που ήταν ακριβώς όπως το είχα σχηματίσει στο μυαλό μου. Ζήτησε να υπογράψει ως Ν. Γ. κι εγώ την πρόδωσα.
Συζητούσαμε για την τέχνη·λέγαμε πως η τέχνη είναι τρόπος ζωής. Είναι εκείνο το συμβάν που μαρτυρεί την ερμητική πραγματικότητα. Γιατί το όντως ερμητικό δεν είναι η τέχνη αλλά η πραγματικότητα: Ο τάφος της μητέρας, ένα απελπισμένο τηλεφώνημα από την άκρη του κόσμου, η ανοίκεια οικειότητα μεταξύ των συγγενών, το σακάκι του πατέρα, το φως εκείνο το απόγευμα που σ’αποχαιρετούσα, τα σώματα των ανθρώπων, η καταγωγή, η ενοχή, η πίκρα, το χρώμα, ένα γεύμα, ο έρωτας, ένα σπίτι, οι αγαπημένοι φίλοι που απουσιάζουν.
Όταν άρχισε η διαδικασία της υλοποίησης της παράστασης ήταν όλες τους εκεί: η Γιάννα, η Μαριάνα, η Τάνια, η Φρόσω, η Λία, η Μαρίνα, η Μαρία (στο Παρίσι), η Σόφι (στο Βερολίνο), η Αγγελική (στο Bliss)… Μετά, ο Δημήτρης, ο Πάνος, ο άλλος Δημήτρης, ο Σπύρος, ο Σταύρος, ο Γιώργος, ο Νίκος (στο Βερολίνο) ο άλλος Νίκος (στη Βαρκελώνη), ο Χρήστος…και οι απόντες.
Στο θέατρο καλείσαι να διακρίνεις ένα λεπτό αδιόρατο νήμα, το δικό σου νήμα...να ψηλαφίσεις τους κόμπους του μέσα από τη φόρμα, δηλαδή, μέσα από τις σχέσεις...ή κάπως έτσι...
τέλος πάντων...
Παύση
Επειδή επιτρέπεται...
Σιωπή
Ν. Γ. Θάνος Μπουλουγράς
Δημοτικό Θέατρο Άνετον, Παρασκευοπούλου 42, 2310-869869 Απόψε 24 Μαϊου 2012 στις 9:15μμ, τελευταία παράσταση
σχόλια