Τά'χουμε ξαναπεί, από τον περασμένο Αύγουστο που ήμουν πάλι στη Λεμεσό, συμμετέχοντας στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της πόλης: Μπορεί όντως να έφτασε και στην Κύπρο η κρίση, οι Κύπριοι πάντως αν κρατάνε κάτι με νύχια και με δόντια είναι ο πολιτισμός. Γι' αυτό εξακολουθούν να στηρίζονται οικονομικά από το κράτος τα καλλιτεχνικά φεστιβάλ που συσπειρώνουν τον κόσμο και κάπου του ανοίγουν και τα μάτια!
Το σημαντικότερο στοιχείο του φεστιβάλ είναι πως δεν πλατιάζει το πρόγραμμα του και όλοι δίνουν ραντεβού στις 20.30 ακριβώς στο θέατρο Ριάλτο. Εκεί, μέχρι και τις 23.30, θα παρακολουθήσουν από δέκα έως δώδεκα μικρού μήκους ταινίες απ' όλο τον κόσμο χωρίς άλλες παράλληλες εκδηλώσεις. Αποτέλεσμα είναι ένα θέατρο - πραγματικό κομψοτέχνημα για την πόλη της Λεμεσού να γεμίζει ασφυκτικά από νεαρούς καλλιτέχνες, έχοντας στο πλάι τους εκπροσώπους του Υπουργείου Πολιτισμού Κύπρου.
Εδώ ας πούμε βλέπετε την εικαστικό και κινηματογραφίστρια Μαρία Παπαχαραλάμπους με την Έλενα Χριστοδουλίδου, υπεύθυνη κινηματογραφίας του κυπριακού ΥΠΠΟ, τον ηθοποιό - πολύ γνωστό και στη χώρα μας - Μάριο Ιωάννου και τον επίσης εικαστικό και κινηματογραφιστή Αχιλλέα Κεντώνη. Πάμε να δούμε τώρα ποιες ταινίες παρακολουθήσαμε χθες βράδυ, τέταρτη μέρα του φεστιβάλ:
Στην 20λεπτη Νικολέτα που γύρισε η Ελληνογερμανίδα Sonia Liza Kenterman και που βραβεύθηκε σε ΗΠΑ και Καναδά, μεταφερόμαστε στην Ελλάδα του 1951 και βιώνουμε την αγωνία ενός 8χρονου αγοριού, θύμα του μίσους του Εμφυλίου, να μεταφέρει τη νεογέννητη αδερφή του μέχρι το σπίτι της θείας του. Η απόφαση έχει ληφθεί: θα αφήσει το μωρό στην άκληρη αδερφή της μάνας του και θα γυρίσει σ' αυτήν με τρόφιμα και χρήματα. Ο φασίστας όμως θείος δε θέλει σπίτι του τον γιο ενός κομμουνιστοσυμμορίτη κι έτσι ο μικρός, αφού πάρει τα τρόφιμα και τα λεφτά, θα πάρει και το μωρό και θα τραβήξει πάλι για τα βουνά. Εξαιρετικά καλογυρισμένη ταινία που φυσικά προξενεί εντύπωση όχι τόσο το θέμα της, όσο η επιθυμία μιας νέας κοσμοπολίτισσας σκηνοθέτιδας να ασχοληθεί με τις πληγές του Εμφυλίου στην Ελλάδα!
Στο 6λεπτο The Captain, συμπαραγωγή Αυστραλίας - ΗΠΑ, οι δύο σκηνοθέτες, ο Nash Edgerton και ο Spencer Susser, μέλη της αναρχικής σινε-κολεκτίβας Blue-Tongue Films, δεν έχουν το θεό τους! Ένας πιλότος ξυπνά από βαρύ μεθύσι ανάμεσα σε πτώματα και το σύμπαν διαλυμένο γύρω του. Δεν αργεί να συνειδητοποιήσει τις συνέπειες των πράξεων του...
Το 15λεπτο animation Edmond was a donkey, συμπαραγωγή Καναδά - Γαλλίας, του ηθοποιού, σκηνογράφου και γλύπτη Franck Dion, το λάτρεψα! Σκέτο ποίημα! Ο Edmond είναι ένα συμβιβασμένο ανθρωπάκι, άριστο στα επαγγελματικά και συζυγικά του καθήκοντα, που προκαλεί όμως τη χλεύη των συναδέλφων του. Όταν μια μέρα θα του φορέσουν αυτιά γαϊδάρου, αυτός θα κάνει την ανατροπή του και θ' ανακαλύψει την πραγματική του υπόσταση!
Δεν το περίμενα οι Κύπριοι εικαστικοί Αχιλλέας Κεντώνης - Μαρία Παπαχαραλάμπους, που εγώ γνώρισα πριν μία δεκαετία ακριβώς ως δημιουργοί ακραίων experimental short films, να ασχολούνται σήμερα με την κωμωδία και μάλιστα τόσο πετυχημένα! Στο 15λεπτο Domino Effect τους, παρακολουθούμε τη ζωή του ταπεινού αντι-ήρωα τους, που τον ενσαρκώνει ο ηθοποιός Μάριος Ιωάννου, να μετατρέπεται σε τραγωδία α λα b-movie όμως! Σάτιρα του μικροαστισμού, αλμοδοβαρικές επιρροές και ένα παιχνίδι με το κιτς, την ποπ και το σουρεαλισμό! Άμα τελικά ο καλλιτέχνης είναι ακομπλεξάριστος, τα πάντα μπορεί να κάνει το ίδιο καλά!
Το επόμενο ταινιάκι από τη Γαλλία, το 7λεπτο And death will be alright, των Laurent Srey - Nicolas Lim, υπάρχει ολόκληρο στο youtube. Το παραθέτω, δείτε το κι εσείς κι εντυπωσιαστείτε με την απόλυτη αντιστροφή του κόσμου μέσα από μία νεοψυχεδελική διαδραστική αισθητική.
Η καλύτερη, κατά τη γνώμη μου, ταινία που είδαμε χθες ήταν το 15λεπτο Night Shift της Ινδής Zia Mandviwalla, υποψήφιο μάλιστα για τον μικρό Χρυσό Φοίνικα του περσινού φεστιβάλ Κανών! Η συγκλονιστική Anapela Polataivao είναι μία καθαρίστρια αεροδρομίου, απεριποίητη και μελαγχολική, που επιβιώνει με ότι αφήνουν οι άλλοι πίσω της. Στο τέλος διαπιστώνουμε πως πρόκειται για μια μάνα που ότι κλέβει περιστασιακά από τους ανθρώπους στο αεροδρόμιο, το φέρνει στα δυο μικρά παιδιά της που μεγαλώνει μόνη της. Σαν μια γερακίνα που διακινδυνεύει τη ζωή της για να επιστρέψει στη φωλιά και να ταΐσει τα μικρά της! Πολύ γλυκό και ανθρώπινο ταινιάκι!
Και το 8λεπτο γαλλικό Helmut μου άρεσε, αν και κωμωδία που ακολούθησε το σπαρακτικό Night Shift από τη Νέα Ζηλανδία: Μια κουλτουριάρα πενηντάρα μάνα τραβολογάει την έφηβη punk - goth κόρη της σε εκδρομές στη Βαυαρία για να της δείξει μεσαιωνικά κάστρα, έχοντας φάει πετριά με τον ηθοποιό Helmut Berger στην ταινία Το λυκόφως των Θεών του Βισκόντι. Η κόρη δυσανασχετεί, επιτίθεται φραστικά στη μητέρα της και το χάσμα των γενεών είναι αδύνατον να γεφυρωθεί, τουλάχιστον στην περίπτωση αυτών των δύο γυναικών. Το χιούμορ του Eric Turpin και της Rose Turpin βραβεύθηκε δικαίως στο φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους της Clermond Ferrant στη Γαλλία!
Απ' όλα έχει ο μπαξές του Φεστιβάλ Κύπρου, ακόμη και μικρού μήκους ταινίες τρόμου! Στο 15λεπτο Newborn, συμπαραγωγή Κύπρου - Αγγλίας, που γύρισε ο Κύπριος Paris El-Said, δύο σεκιουριτάδες σε μία υπερπολυτελή πολυκατοικία γίνονται βορά ενός απροσδιόριστου φρικιαστικού τέρατος. Ως φαίνεται, οι πύλες της Κολάσεως άνοιξαν και το ανθρώπινο είδος δεν θα είναι ιδιαίτερα ασφαλές τώρα. Καλογυρισμένο, εφετζίδικο, αλλά όχι του γούστου μου.
Στο 10λεπτο αυστριακό Trespass, ο χαρακτήρας άβαταρ του σκηνοθέτη Paul Wenninger είναι ο ταραξίας της γήινης γαλήνης που ταξιδεύει ανά τον κόσμο, χωρίς ωστόσο να βγαίνει απ' τους τέσσερις τοίχους που τον περιβάλλουν. Βραβείο μοντάζ ασυζητητί γι' αυτό το δεξιοτεχνικό, φιλοσοφικών προεκτάσεων, animation!
Βραβευμένο σε Ρουμανία, Πορτογαλία και Φινλανδία, το 18λεπτο House Party (Chefu') του 42χρονου Ρουμάνου Andrian Sitaru είναι ένα ξεκαρδιστικό σχόλιο πάνω στις γονικές σχέσεις και τις παρεμβάσεις τρίτων σ' αυτές. Συγκεκριμένα, όταν η μάνα ενός έφηβου θα δεχτεί σπίτι τις κουτσομπόλες φιλενάδες, που θα την ενημερώσουν χαρτί και καλαμάρι για τις ακολασίες του γιου της, όσο εκείνη απουσίαζε, δεν θα αναθεωρήσει την ήδη τεταμένη σχέση με το παιδί της, αλλά με τις φίλες της. Πολύ καλή ταινία πραγματικά!
Τελευταία ταινία για χθες, το συγκινητικό μόλις 5 λεπτών Gomsu που γύρισε ο 27χρονος Τουρκοκύπριος Kamil Saldum. Το θέμα των Κύπριων που έχασαν τα σπίτια και τους ανθρώπους τους κατά την τουρκική εισβολή, όπως φαίνεται δεν απασχολεί μόνο τους ίδιους, αλλά και τη νεότερη γενιά των Τούρκων καλλιτεχνών, γεννημένων και μεγαλωμένων στον τόπο αυτό από το 1974 και μετά! Τα βλέμματα και λίγες μόνο ατάκες πρωταγωνιστούν δίπλα στη φωνή της Σαβίνας Γιαννάτου που ερμηνεύει το παραδοσιακό κυπριακό Γιασεμίν.
