HMOYN EKEI: Στις «Βάκχες» του Ευριπίδη, με το Σάκη Ρουβά

HMOYN EKEI: Στις «Βάκχες» του Ευριπίδη, με το Σάκη Ρουβά Facebook Twitter
41

Με την προτροπή «να κοιτάμε τα ωραία μας μέσα ερείπια» καλοσώρισε ο Δημήτρης Λιγνάδης τους θεατές της προπαράστασης των Βακχών, που δόθηκε χθες το βράδυ στο ασφυκτικά γεμάτο και σε προνομιακή θέση Ευριπίδειο Θέατρο στη Σαλαμίνα. Ο σκηνοθέτης αναφέρθηκε στις μεγάλες απαιτήσεις της αναμέτρησης με ένα τόσο δύσκολο κλασσικό κείμενο και έκλεισε την εισαγωγή του με την απαγγελία του ποιήματος του Οδυσσέα Ελύτη «Το Τρελοβάπορο».


Η παράσταση ξεκίνησε δυναμικά με τον εναερίτη-Διόνυσο να κατεβαίνει στην πόλη της Θήβας και την εντυπωσιακή αποκάλυψη του νέου θεού, με άμεσες αναφορές στο Χριστό, μέσα από τα χέρια ενός πολυεθνικού χορού από βάκχες-νύφες. Στη συνέχεια όμως η παράσταση άρχισε να κάνει κοιλιά και να χάνει την έντασή της. Το πρόβλημα, αντίθετα με τις προβλέψεις, δεν ήταν ο Σάκης Ρουβάς αλλά οι επιλογές του σκηνοθέτη. Στην προσπάθειά του να χωρέσει στην παράσταση μια πληθώρα στοιχείων και πληροφοριών, τη βάρυνε, με αποτέλεσμα να χάσει την έντασή της και να αποδυναμωθούν κάποιες πραγματικά καλές ιδέες.


Ο χορός, στον οποίο ο Ευριπίδης μετά από χρόνια ξαναδίνει πρωταγωνιστικό ρόλο, κυριαρχούσε σε όλη τη διάρκεια της βραδιάς και χαρακτηριζόταν από μια ζωική ενέργεια, την οποία δεν έχασε ούτε στιγμή. Η παρουσία των αφρικανικών κρουστών ήταν λειτουργική και υπογράμμιζε τα σημεία ενδιαφέροντος. Τα χορικά αποδόθηκαν με ποικιλία εκφραστικών μέσων, που συμπεριελάμβαναν από αναφορές σε παγανιστικές τελετές, ραπ, ομαδικό αυνανισμό μέχρι και κάλαντα! Ο θεατής «πυροβολείται» από αλλεπάλληλα ευρήματα και χάνει τελικά την ουσία την κειμένου.


Κάπου εδώ βρίσκεται, κατά τη γνώμη μου, το βασικό πρόβλημα της παράστασης. Η ματιά του Δημήτρη Λιγνάδη ταυτίζεται με αυτήν του Πενθέα και οι Βάκχες αντιμετωπίζονται σα μια φιλήδονη ομάδα γυναικών, χωρίς «δεύτερη ανάγνωση». Ο θεατής δέχεται μια «επίθεση λαγνείας», πουθενά όμως δεν αναδεικνύεται το μεταφυσικό περιεχόμενο του κειμένου. Ο Τειρεσίας της Ρούλας Πατεράκη δεν κατάφερε να «περάσει» στους θεατές, δε βοήθησε και η μάλλον αδύναμη, για ανοιχτό θέατρο, φωνή της.

Ο Διόνυσος του Σάκη Ρουβά είναι λαμπερός σαν παντοδύναμος θεός και υπηρετεί την ανάγνωση του Λιγνάδη, ως αντικείμενο λατρείας. Η εμφάνισή του υπό τους ήχους βυζαντινότροπης μουσικής, με χρυσό θώρακα που παραπέμπει σε Παλαιολόγο, είναι εντυπωσιακή. Στις σκηνές που απαιτούσαν ερμηνεία λεπτών αποχρώσεων, όπως η αποπλάνηση-γάμος του Πενθέα με το Διόνυσο, είναι περισσότερο σχηματικός, σε καμία στιγμή όμως δε λειτουργεί σα τροχοπέδη στην παράσταση.

Ο Κάδμος του Γιάννη Καρατζογιάννη έχει χιούμορ στην πρώτη του εμφάνιση και είναι «κουρασμένος» από το βάρος της συμφοράς στο τέλος, με κίνδυνο να μοιάζει υποτονικός. Η Μαρία Κίτσου ως Αγαύη με τη «μεθυσμένη» της ερμηνεία μας στέρησε -και στερήθηκε- την κορύφωση που υπαγορεύει ο συγγραφέας. Αυτή υπηρετείται από το μοιρολόι της Γιώτας Βέη, στιγμή που ενεργοποιεί άμεσα τη συλλογική μνήμη. Ο Πενθέας του Δημήτρη Πασσά δεν κατάφερε να αποφύγει την παγίδα της καρικατούρας και δε βοήθησε το θεατή να ερμηνεύσει τον ψυχισμό του. Η Ελλάδα με τις παραδόσεις της, λατρευτικές και γαμήλιες, κυριάρχουσε. Τα κουστούμια της Εύας Νάθενα ήταν λειτουργικά και χαρακτήριζαν την παράσταση, τα σκηνικά απλά, με το στύλο της ΔΕΗ-τοτέμ να κυριαρχεί.

Όταν ο Διόνυσος σβήνει τα φώτα και αποχωρεί, έχοντας επιβάλλει τη λατρεία του με το σκληρότερο τρόπο, έρχεται η ώρα του απολογισμού. Ο Σάκης Ρουβάς βούτηξε στα βαθιά και ...κολυμπάει. Η μεγάλη προσπάθεια που είναι προφανές ότι καταβάλλει, στο μέλλον ενδέχεται να τον δικαιώσει.

Ο Δημήτρης Λιγνάδης προσέγγισε το κείμενο με υπερβάλλοντα ζήλο και αρκετά διδακτική διάθεση. Η σκηνοθεσία του είναι επεξηγηματική και μονοδιάστατη, ακόμα και η ιδέα της παράθεσης κάποιων εύληπτων στίχων από το πρωτότυπο, προδίδεται από την άμεση παράθεση της μετάφρασής τους. Σίγουρα δεν είναι οι καλύτερες «Βάκχες» που έχουμε δει, θα είναι όμως οι πιο πολυσυζητημένες και θα φέρουν στα ανοιχτά θέατρα κόσμο που δεν παρακολουθεί τραγωδίες. Είναι κι αυτό κάτι...

 Κορίνα Φαρμακόρη

Αρχείο
41

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Σωτήρης Ντάλης / «Μετά την πανδημία του κορωνοϊού, η ανισότητα θα αυξηθεί»

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και επικεφαλής της Μονάδας Έρευνας για την Ευρωπαϊκή και Διεθνή Πολιτική σχολιάζει τον αντίκτυπο της πανδημίας και της εκλογής Μπάιντεν στην Ευρώπη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Σωτήριος Σέρμπος / «Επί Τραμπ οι μειοψηφίες κατέστησαν πλειοψηφίες»

Τι σηματοδοτεί η εποχή Μπάιντεν και τι αφήνει πίσω του ο απερχόμενος Πρόεδρος; Απαντά στη LiFO ο Σωτήριος Σέρμπος, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης και Ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ελλάδα / Θεοκλής Ζαούτης: «Είναι αρκετά πιθανόν να έχουμε τρίτο κύμα πανδημίας»

Ο καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και μέλος της Επιτροπής των Λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας μιλά για τα τελευταία δεδομένα της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Νικόλας Σεβαστάκης / Ο γυμνός βασιλιάς, το Καπιτώλιο και η επόμενη μέρα

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ένας Γουίλι Σταρκ της εποχής μας. Υπάρχει κάτι σημαντικό που χωρίζει τη λαϊκιστική φαντασία των χρόνων του Μεσοπολέμου –όπως την αναπλάθει το μυθιστόρημα του Γουόρεν– από τα πλήθη που είδαμε να βγαίνουν από τα μεσαιωνικά σπήλαια των social media για να ορμήσουν προς το Καπιτώλιο.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ελλάδα / Ευάγγελος Μανωλόπουλος: «Να μάθουμε να ζούμε με τις μάσκες, γιατί θα αργήσουμε να τις βγάλουμε»

Ο καθηγητής Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και Ιατρικής Ακριβείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, μιλά στη LiFO για τα εμβόλια και τις φαρμακευτικές αγωγές που εξετάζονται. Απαντά για το δεύτερο κύμα της πανδημίας, εξηγεί ποια είναι η αλήθεια για τις ΜΕΘ, πότε θα αποχωριστούμε τις μάσκες αλλά και πότε προβλέπεται η επάνοδος στην κανονικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τech & Science / Γιατί η ασφάλεια του εμβολίου είναι υψηλού βαθμού; Ο καθηγητής της Οξφόρδης Πέτρος Λιγοξυγκάκης εξηγεί

Τι θα σημάνει η γενική χρήση των εμβολίων; Θα εφαρμοστούν νέοι κανόνες σχετικά με τον εμβολιασμό; Πότε προσδιορίζεται η έναρξή του; Και τι γίνεται με τους αρνητές;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Νικόλας Σεβαστάκης / Η ενδοχώρα της άρνησης και το εμβόλιο

Η όποια στρατηγική για τον εμβολιασμό χρειάζεται να είναι σκληρή με τον νεοφασισμό των fake news και της ωμής παραπλάνησης. Την ίδια στιγμή, όμως, πρέπει να εντάξει τις ανησυχίες, τις αντιρρήσεις και τις δεύτερες σκέψεις πολλών ανθρώπων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ελλάδα / Ευάγγελος Καϊμακάμης: «Έχουν πεθάνει πολλοί σαραντάρηδες στα χέρια μας χωρίς προβλήματα υγείας»

Ο πνευμονολόγος-εντατικολόγος στο νοσοκομείο Παπανικολάου μιλά για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις ΜΕΘ και τις μελλοντικές ανησυχίες του σχετικά με την πανδημία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ελλάδα / Θεόδωρος Βασιλακόπουλος: «Ακόμη κι αν είχαμε 10.000 κλίνες ΜΕΘ, αν γέμιζαν όλες, θα θρηνούσαμε 4.000 θανάτους»

Ο καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σχολιάζει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ