«Στην ομορφότερη χώρα του κόσμου, κάτω από τον υπέροχο ελληνικό ήλιο, κάποιος ετοιμάζεται να απολαύσει τις διακοπές του... Να τος! Σε μια μαγική παραλία με κρυστάλλινα νερά και πεντακάθαρη άμμο, χαίρεται τη φιλοξενία, την ηρεμία και τη γαλήνη!» διατυμπανίζει το νέο, καρτουνίστικο διαφημιστικό σποτ του ΕΟΤ. Και τότε, ξαφνικά, σαν σε bad trip, σκάνε από το πουθενά ειδικές δυνάμεις, κλούβες και περιπολικά 4x4, τον καταχεριάζουν, τον μπουζουριάζουν (θυμάστε κάτι σατιρικά φώτοσοπ με πάνοπλα ΜΑΤ να επιδράμουν σε παραδεισένιες αμμουδιές; Ε, αυτό!) και του κοτσάρουνε κι ένα πρόστιμο λίγο παραπάνω από τον μισό βασικό μισθό (αν, φυσικά, υποθέσουμε ότι ο άμοιρος λουόμενος εργάζεται). Το «σαφάρι» κατά των ελεύθερων κατασκηνωτών σε παραλίες αλλά και σε βουνά, δάση, ρεματιές και λοιπούς «κοινόχρηστους χώρους» αναμένεται να αγριέψει περισσότερο με το νέο υπό κατάθεση νομοσχέδιο του υπουργείου Τουρισμού: 300 ευρώ κατακέφαλα ανά άτομο ή κατασκηνωτικό ή μεταφορικό μέσο θα αξιώνει πλέον, λέει, «το αστυνομικό όργανο που παρίσταται κατά τον έλεγχο».
Δεν χρειάζεται να είσαι λάτρης του σπορ για ν' αντιληφθείς ότι ουσιαστικά πρόκειται για ένα ακόμα «κυνήγι μαγισσών», εφόσον ελάχιστη έως καμία σχέση έχει με την «αναβάθμιση της τουριστικής επιχειρηματικότητας και την αναδιοργάνωση του ΕΟΤ», όπως τιτλοφορείται το περιώνυμο νομοσχέδιο. «Ειρωνικά σχόλια προκαλεί ο υπερδιπλασιασμός του διοικητικού προστίμου στους ελεύθερους κατασκηνωτές, όταν κατά την τελευταία διετία η χώρα ζει μια άνευ προηγουμένου νομιμοποίηση πολεοδομικών αυθαιρεσιών όπου γης, απεμπολώντας ανυπολόγιστα έσοδα από νόμιμα πρόστιμα με βάση τον πολεοδομικό και δασικό κώδικα» ανέφερε χαρακτηριστικά η επικριτική στο σύνολο του νομοσχεδίου επιστολή-παρέμβαση του WWF προς τη Βουλή (3/6). Διότι η Πολιτεία έχει αποκτήσει μια αξιοθαύμαστη εισπρακτική φαντασία μεν, την εφαρμόζει επιλεκτικά σε εύκολους ή απλώς «ενοχλητικούς» στόχους δε.
Το νέο χτύπημα στην ελεύθερη κατασκήνωση γίνεται, μάλιστα, σε μια περίοδο που ολοένα περισσότεροι συμπολίτες μας, από εργένηδες-ισσες και παρέες μέχρι πολυμελείς οικογένειες, στρέφονται εκεί πια όχι τόσο από φυσιολατρική διάθεση όσο από ανάγκη, εφόσον οι πολυήμερες διακοπές σε ξενοδοχείο ή ενοικιαζόμενο μοιάζουν ανεπίτρεπτη πολυτέλεια για έναν μισθό πείνας, όταν υπάρχει κι αυτός. Δεν μιλάμε, δηλαδή, πια για κάποια «γραφικά» φρικιά αλλά για ανθρώπους της διπλανής πόρτας. Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Καταναλωτών, το 73% των Ελλήνων φέτος, έναντι 69% πέρσι, δηλώνει πως ουσιαστικά αδυνατεί να κάνει πραγματικές διακοπές, ενώ και οι περισσότεροι από όσους μπορούν «βλέπουν» μόνο ολιγοήμερες. Επόμενο είναι, όταν για ένα ξένοιαστο δεκαπενθήμερο μια τετραμελής οικογένεια ή συντροφιά χρειάζεται, με σφιχτοχέρηδες υπολογισμούς, πάνω από 2.700 ευρώ, εφόσον το κόστος ζωής δεν εννοεί να ακολουθήσει την ελεύθερη πτώση του εισοδήματος. Τα οργανωμένα κάμπινγκ είναι σαφώς οικονομικότερη επιλογή, όχι όμως τσάμπα (από 8 μέχρι και 18 ευρώ η διανυκτέρευση συν τη σκηνή, ποσά όχι αμελητέα, αν πολλαπλασιαστούν), ενώ πολλές φορές οι προδιαγραφές δεν δικαιολογούν το αντίτιμο. Επιπλέον, γιατί θα πρέπει να είναι κανείς υποχρεωμένος να «σταβλίζεται» ακόμα και στις διακοπές του και, βασικά, γιατί θα πρέπει να απαγορεύεται το δωρεάν; Αυτά τα ερωτήματα θέσαμε και στο υπουργείο Τουρισμού, περιμένουμε όμως ακόμα την απάντηση...
Η Ελλάδα έχει, βέβαια, τόσες παραλίες κι εξοχές, που ακόμα κι αν κατέβαζαν τον... στρατό, θα ήταν αδύνατο να αφανίσουν το ελεύθερο κάμπινγκ. Πόσο μπορείς, όμως, να χαλαρώσεις, όταν νιώθεις διαρκώς απειλούμενο είδος; Αλλά μη λυγίζετε, σύντροφοι ελευθεροκατασκηνωτές. Η αντίσταση έχει ήδη ξεκινήσει! Η σελίδα του κινήματος για την ελεύθερη κατασκήνωση στο facebook, που στηρίζουν συλλογικότητες όπως οι Ηλιόσποροι και το Κενό Δίκτυο, διαθέτει πάνω από 6.000 υποστηρικτές. Τον Ιούνιο του '10 μέλη της κατασκήνωσαν συμβολικά ένα 24ωρο στο Σύνταγμα, όπου δόθηκε επίσης συναυλία, ενώ πέρσι έκαναν ανοικτό κάλεσμα σε δήμους για τη δημιουργία ενός πανελλαδικού δικτύου περιοχών ελεύθερης κατασκήνωσης που χαρακτηρίζουν «βιώσιμο τουρισμό και πλούτο για όλους»: «Η είδηση για την προσαύξηση του προστίμου μάς αιφνιδίασε, είναι αλήθεια... Ήδη οι περισσότεροι έχουμε σκορπίσει λόγω εποχής! Όχι, βέβαια, ότι ξαφνιαστήκαμε. Όλο αυτό εντάσσεται σε μια συντονισμένη προσπάθεια γενικού ξεπουλήματος παραλιών και λοιπών δημόσιων εκτάσεων από το ΤΑΙΠΕΔ, ακόμα και περιοχών ενταγμένων στο δίκτυο Natura» μας λέει εκπρόσωπος των Ηλιόσπορων. «Εκεί αποσκοπεί και η προσπάθεια εκδίωξης του ανθρώπινου στοιχείου-θεματοφύλακα... Είναι τυχαίο π.χ. που η πρόσφατη φωτιά στην Πρέβελη μπήκε λίγο μετά την αστυνομική έφοδο και τις συλλήψεις σκηνιτών;» αναρωτιέται. Η ανταπόκριση των δημάρχων είναι ακόμα περιορισμένη «από φόβο ή και πονηριά», σε αρκετά μέρη όμως επικρατεί «διακριτική ανοχή», συνοδευόμενη ενίοτε από κάποιες ευκολίες όπως κάδοι - ντουζιέρες.
Ναι, ξέρω και τις αντιρρήσεις ή, μάλλον, όντας χρόνιος free camper, τις έχω... βιώσει κιόλας. Υπάρχουν, εννοείται, και οι ασυνείδητοι, ενοχλητικοί, βρομιάρηδες κατασκηνωτές που μας δυσφημούν όλους (οι «Δέκα Εντολές» του καλού ελεύθερου κατασκηνωτή στα iliosporoi.net και freecamper.gr). Σίγουρα, πάντως, δεν είναι η μεγάλη πλειονότητα κι εξάλλου, πόσο πιο συνειδητοί είναι πια οι «κυριλέ» τουρίστες; Εκπαίδευση ναι, κατατρεγμός όχι. Ούτε «κόβουμε» πελατεία από δωμάτια ή οργανωμένα κάμπινγκ (όσοι τα προτιμούν, εκεί θα πάνε έτσι κι αλλιώς), ούτε «επιβαρύνουμε το περιβάλλον» – το περισσότερο σκουπίδι το βλέπεις συχνά γύρω ή και μέσα σε οργανωμένες πλαζ. Σε πολλά μέρη, άλλωστε (Γαύδος, Δονούσα, Ανάφη, Χιλιαδού, Ικαρία, Τήλος κ.λπ.), η ελεύθερη κατασκήνωση έχει ενταχθεί τόσο οργανικά στο χωροχρονικό συνεχές, ώστε η κατάργησή της δεν συμφέρει ούτε τις τοπικές κοινωνίες – στην οικονομία των οποίων συμβάλλει, θαρρώ, περισσότερο από κάτι τουριστικά πακέτα τύπου all inclusive.
Το κλίμα και οι φυσικές ομορφιές της χώρας είναι ίσως η μόνη της ακλόνητη αξία, ένα προνόμιο που όλοι όσοι μοιραζόμαστε το πληρώνουμε πια πανάκριβα – στην κυριολεξία. Μήπως πάει πάρα πολύ, οπότε, να μας αρνούνται ετσιθελικά να τα απολαύσουμε υπεύθυνα μεν αλλά με τον τρόπο που ο καθένας επιλέγει; Εγώ, πάντως, ήδη ξεσκόνισα σκηνή και υπνόσακο, πάνω στα οποία άρχισα να κεντώ ένα υψωμένο μεσαίο δάκτυλο.
σχόλια