Τι είναι ρατσισμός; Γιατί υπάρχει και τι ακριβώς επιπτώσεις έχει στις ανθρώπινες σχέσεις;
Με μία και μόνο άσκησή της στους μαθητές της, η εκπαιδευτικός Τζέιν Έλιοτ η οποία δούλευε σε ένα σχολείο σε χωριό στην Αϊόβα περίπου 1000 λευκών και θρησκευόμενων κατοίκων, τους απάντησε σε όλες τις παραπάνω ερωτήσεις και ακόμα περισσότερες που ίσως να μην είχαν σκεφτεί ποτέ τα παιδιά.
Ήταν μόλις μία μέρα μετά τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ το 1968 όταν η κυρία Έλιοτ, όπως συνήθιζαν να την αποκαλούν οι μαθητές της, τους έβαλε να κάνουν αυτή την άσκηση. Ήταν απλή. Τα παιδιά της τάξης θα χωρίζονταν σε δύο ομάδες, σε αυτή με τα γαλανομάτικα παιδιά και σε εκείνη με τα παιδιά που έχουν καστανά μάτια. Τα παιδιά με τα καστανά μάτια, για να ξεχωρίζουν από την άλλη ομάδα, θα φορούσαν έναν γιακά.
Επίσης, τα παιδιά με τα καστανά μάτια δεν θα είχαν τη δυνατότητα να παίξουν με τους γαλανομάτηδες συμμαθητές τους, θα είχαν μικρότερο σε διάρκεια διάλειμμα από εκείνους, ήταν λιγότερο έξυπνοι από την άλλη ομάδα και θα ζούσαν για λίγο στην απομόνωση ενώ θα είχαν και το... στίγμα των καστανομάτηδων, δηλαδή παιδιά ενός... κατώτερου Θεού.
Τα παιδιά με τα καστανά μάτια περνούσαν πραγματικά δύσκολα κατά τη διάρκεια της άσκησης. Δεν μπορούσαν να μιλήσουν σε κανέναν, ένιωθαν κατατρεγμένα και απομονωμένα. Είχαν θυμώσει ή απογοητευτεί. Η κυρία Έλιοτ δεν άφησε να κρατήσει πολύ το... μαρτύριό τους. Η άσκηση την επόμενη μέρα άλλαξε κανόνες. Οι γιακάδες που 'στιγμάτιζαν' τους καστανομάτηδες άλλαξαν χέρια και πήγαν στους γαλανομάτηδες. Τώρα εκείνοι θα ήταν οι στιγματισμένοι. Εκείνοι θα απομονώνονταν και θα ζούσαν στο... πετσί τους τον ρατσισμό.
«Έβλεπα θαυμάσια, συνεργάσιμα, εκπληκτικά πονετικά παιδιά να μετατρέπονται σε κακούς μοχθηρούς ρατσιστές μέσα σε 15 λεπτά» δήλωσε αργότερα η Τζένι Έλιοτ για τους μαθητές της. Πολλά χρόνια μετά, οι ίδιοι μαθητές πήγαν να τη συναντήσουν ξανά και να μιλήσουν για εκείνη την άσκηση που έμεινε για πάντα χαραγμένη στο μυαλό τους.
«Είχα θυμώσει» είπε μία πρώην μαθήτριά της η οποία την επισκέφτηκε με τον άντρα της. «Ένιωθα βασιλιάς» είπε ένας άλλος μαθητής της, γυρνώντας τον χρόνο πίσω, όταν στην άσκηση ήταν ο προνομιούχος της διάκρισης που είχε κάνει η κυρία Έλιοτ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε με την άσκηση της Έλιοτ στους μαθητές της, προβλήθηκε σε πάρα πολλά άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα στις Ηνωμένες Πολιτείες όπως και σε σωφρονιστικό ίδρυμα ύψιστης ασφαλείας στη Νέα Υόρκη για τους κατάδικους.
«Πιστεύω ότι η αναγκαιότητα αυτής της άσκησης είναι έγκλημα» δηλώνει τώρα η Τζένι Έλιοτ μετά από χρόνια σκληρής δουλειάς και συνεχίζει: «Δεν θέλω να χρησιμοποιηθεί περισσότερο. Θέλω να μην χρειάζεται. Και πιστεύω ότι αν οι δάσκαλοι θέλουν, μπορούν να εξαλείψουν την ανάγκη αυτής της άσκησης».
Δείτε την σούπερ δασκάλα επί τω έργω...
σχόλια