________________
1.

Αγαπητή Λένα, πιστεύεις πως είναι εφικτή και -κυρίως- επιθυμητή η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση? Είναι εφικτός ο σχηματισμός ενός ενιαίου ευρωπαϊκού κράτους με κεντρική διακυβέρνηση κατ' αντιστοιχία των ΗΠΑ? Μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο δεδομένου ότι υπάρχουν πολυάριθμα κράτη με διαφορετικές γλώσσες και ιστορία? Υπάρχει αυτό σαν μακροπρόθεσμος στόχος σήμερα στην ατζέντα της Ε.Ε.? Και αν υποθέσουμε ότι κάτι τέτοιο όντως επιδιώκεται και είναι μακροπρόθεσμα εφικτό, τι επιπτώσεις θα είχε για την Ελλάδα και για κάθε κράτος ξεχωριστά? Πιστεύεις πως κάτι τέτοιο θα έθετε σε κίνδυνο την εθνική μας αυτονομία, τη γλώσσα μας, την ταυτότητα μας? Δεν θα κατέληγε μακροπρόθεσμα σε ένα συνονθύλευμα λαών όπου η γλώσσα, η παράδοση (μουσική, χοροί, έθιμα κλπ.) και η ιστορία του καθενός σταδιακά θα "παραγράφονταν" και εν τέλει θα εξαφανίζονταν? Θα με ενδιέφερε πολύ να μάθω τη γνώμη σου. Επειδή το θέμα χρήζει μεγάλης ανάλυσης και μελέτης θα ήταν ευπρόσδεκτα και άρθρα που έχεις να προτείνεις εσύ ή οι αναγνώστες.- Μυρτώ

Είναι πράγματι πολύ μεγάλο θέμα και αν υπάρχει διαβασμένος άνθρωπος σχετικά τον παρακαλούμε να μας προτείνει αναγνώσματα. Πέρα από αυτό, αφού ρωτάς τη γνώμη μου, είναι η εξής: καμία χώρα δεν έχει να φοβάται κάτι από μια πολιτική ένωση. Όχι, δεν θα χαθεί κάποια παράδοση επειδή θα ενωθούν οικονομικά και πολιτικά ομάδες με ξεχωριστές παραδόσεις. Το φοβόμαστε επειδή έχουμε μάθει ότι μια χώρα πρέπει να έχει υποχρεωτικά μια γλώσσα, μια θρησκεία και μια ταυτότητα για να συνεχίσει να υπάρχει, αλλιώς κινδυνεύει. Δεν πιστεύω ότι ισχύει. Με αυτό μας τρομοκρατούν και με αυτό έχουμε κάνει ως χώρα τόσα πολλά και τόσα σημαντικά λάθη. Μια χώρα ή μια ομάδα χωρών που συνδέεται με νόμους και έχει ξεχωρίσει –με νόμους- τη θρησκεία από τις πολιτικές διαδικασίες δεν κινδυνεύει ούτε από συνονθύλευμα ούτε από παραγραφή.

________________
2.

Αγαπητή Α μπα,
σου ξαναγράφω, αφού δεν έλαβα καμία απάντηση σε προηγούμενη ερώτηση μου.Καταρχάς,ειμαι 21 ετών και εδώ και 2 χρόνια ειμαι μαζί με ενα θαυμάσιο παιδί,ο οποίος με περνάει 10 χρόνια.Περνάμε πάρα πολύ καλά μαζί, είμαστε πολυ ερωτευμένοι και εδώ και λίγο καιρό μένουμε μόνοι μας,αφού 1 χρόνο τώρα μέναμε με τους γονείς του και τον αδελφό του(ασε ,δράμα).Και εδώ ειναι που θέλω να μου δώσεις τα φώτα σου.Εγω είχα πρόβλημα να μείνω με τους δικούς του,δε λεω καλοι άνθρωποι ,αλλά δεν γίνεται,είμαστε ζευγάρι και πρέπει να έχουμε το χώρο μας.Τον πίεσα να φτιάξουμε το σπίτι (ειναι το πατρικό του και φτιάξαμε τη γκαρσονιέρα κάτω απο τους γονείς του,δλδ δεν πήγαμε και μακριά!) Εμένα αυτό που με προβληματίζει ειναι το γεγονός οτι δεν μπορώ να εχω την ησυχία μου. Έφυγα απο το δικό μου σπίτι με μεγάλη χαρά για να μείνω μαζί του και οχι με τους γονείς και τον αδελφό, ο οποίος ειναι ενοχλητικός,διότι δεν δουλεύει και αναγκάζεται το αγόρι μου να ψωνίζει και για αυτούς. Εγω ετσι δεν αντέχω. Πολλές φορές σκέφτομαι τον χωρισμό και εχω μαλώσει εκατοντάδες φορές για αυτο τον λόγο. Αλλά τον αγαπάω.Τι να κάνω; Δεν θέλω να πληγώσω κανέναν.
Συγνώμη αν σε κουρασα.
Ευχαριστώ,εκ των προτέρων.- Salome

Αν «έτσι δεν αντέχεις», χώρισε. Δεν χρειάζεται να ταλαιπωρούμε τους εαυτούς μας όταν δεν αντέχουμε άλλο. Δεν ξέρω όμως για την αντοχή σου...

Αν, από την άλλη, δηλώνεις ότι τον αγαπάς, θα σημαίνει ότι τον αγαπάς μαζί με ό,τι φέρνει μαζί του. Δεν γίνεται να τον αγαπάς υπό όρους ή με ωράριο. Αν τον αγαπάς πρέπει να δεχτείς, με ό,τι σημαίνει αυτό, ότι έχει μια οικογένεια, που είναι όπως είναι. Αν τον αγαπάς θα σκεφτείς κατά πόσο μπορείς να συμβιβαστείς με τα πράγματα που δεν σου ήρθαν όπως ήθελες και τι μπορείς να κάνεις για να συναντηθείτε κάπου στη μέση. Αφού μένετε από κάτω από τους δικούς του, θα τους έχετε μέσα στη ζωή σας, τελεία και παύλα. Τι θα πει «αυτό δεν το αντέχω;» Πώς το είχες φανταστεί; Ότι θα τους βλέπετε Χριστούγεννα και Πάσχα; Αν δεν έχεις να προτείνεις κάτι καλύτερο, όπως να αγοράσεις ένα σπίτι αλλού, ή να πληρώσετε ενοίκιο σε άλλη περιοχή, δεν καταλαβαίνω τι νόημα έχει να γκρινιάζεις για κάτι που δεν υπάρχει κανένας απολύτως τρόπος να αλλάξει. Μα κανένας, απολύτως. Φαντάσου και να μην θεωρούσες τους γονείς του «μια χαρά ανθρώπους».

Αν θέλεις ανεξαρτησία, πρέπει να την στηρίζεις με τις δυνάμεις σου, όχι να την απαιτείς με φωνές. Εκεί που είσαι, έτσι θα ζεις. Αν μπορείτε να πάτε αλλού, για να έχετε το χώρο σας όπως το φαντάζεσαι, γιατί δεν πηγαίνετε;

ΥΓ. Ελπίζω μόνο να μην δέχεστε ταπεράκια και κρέατα και παπλώματα από τους πάνω, γιατί έτσι μπαίνουμε στο μεγαλειώδες οικοσύστημα του παιδιού που τα θέλει όλα δικά του και δεν καταλαβαίνει ποια δικαιούται, ποια αξίζει και ποια του έχουν χαρίσει, αλλά δεν το έχει πάρει χαμπάρι γιατί τα θεωρεί δεδομένα.

________________
3.

Καλησπέρα Α,μπα!
Ο αντρας της μητέρας μου (ειναι παντρεμένοι 25 χρόνια) την κερατώνει με την καλύτερή της φίλη (τους είδα εγώ, αλλά εκείνοι δε με είδαν)...
Πιστεύω ότι η μαμά μου θα καταρρεύσει αν το μάθει.
Σκέφτομαι να μιλήσω ειλικρινά σ'εκείνον σαν μεγάλοι, ώριμοι άνθρωποι. Ειναι αυτή μια σωστή αντιμετώπιση? Τι να κάνω?- κορη

Είναι πολύ δύσκολη υπόθεση. Βρέθηκες στη μέση χωρίς να το επιλέξεις.

Δεν υπάρχει σωστό και λάθος. Επειδή δεν είναι δικιά σου υπόθεση, δεν συμμετέχεις και δεν την δημιούργησες με κάποιον τρόπο, μην πιστεύεις ότι είναι υποχρεωτικό να κάνεις κάτι. Εκτός από τη μαμά σου, πρέπει να προστατέψεις και τον εαυτό σου. Αν δεν πιστεύεις ότι μπορείς να το χειριστείς, περίμενε μέχρι να νιώσεις πιο δυνατή ή μην ανακατεύεσαι καθόλου.

Αν αποφασίσεις να μιλήσεις στον πατριό σου, πριν το κάνεις, οργάνωσε μια στρατηγική. Τι θέλεις να πετύχεις με τη συζήτηση; Τι θέλεις να γίνει; Θέλεις να μάθεις το γιατί; Θέλεις να τον κάνεις να το πει στη μητέρα σου; Θέλεις να του πεις να σταματήσει; Κάθε στόχος δημιουργεί διαφορετική συζήτηση. Επίσης, τι πιστεύεις ότι θα γίνει αν τον αντιμετωπίσεις; Θα θυμώσει; Θα σε αποφύγει; Θα σε βγάλει τρελή; Πρέπει να είσαι προετοιμασμένη, ανάλογα με το πώς φέρεται σε δύσκολες περιστάσεις.

Έχει σημασία πόσο χρονών είσαι, αν ζεις μαζί τους, και πολλά άλλα. Το τι συμβαίνει σε ένα γάμο είναι μόνο μεταξύ δύο ανθρώπων. Πολλά πράγματα υποθέτουμε απ' έξω, αλλά αυτός ο μικρόκοσμος είναι αόρατος ακόμη και για τα παιδιά. Ό,τι και να αποφασίσεις να κάνεις, να το έχεις υπόψη σου.

________________
4.

Αγαπητή Λένα,
Πώς να αντιμετωπίσω τους ηλίθιους που πιστεύουν σε θεωρίες συνωμοσίας; Για να γίνω πιο σαφής, τα τελευταία χρόνια σπουδάζω αρχαιολογία, αντικείμενο που μου άρεσε από μικρή. Τελευταία όμως παρατηρώ πολύ συχνά το εξής: συγγενικά ή και φιλικά μου πρόσωπα, σε συζητήσεις που κάνουμε αναφέρουν ως επιστημονικά τεκμηριωμένες διάφορες απόψεις στυλ Λιακόπουλου (πχ, με βάση τα τελευταία αρχαιολογικά (!) δείγματα, ο Οδυσσέας έφτασε στην Αμερική), που τις υποστηρίζουν μάλιστα με σθένος. Ξέρω ότι η ενδεδειγμένη αντίδραση είναι το γέλιο, ιδίως όταν είναι τόσο γελοίες. Εκνευρίζομαι όμως όταν μου κάνουν ιστορικό- αρχαιολογικό μάθημα άνθρωποι που η μόνη τους επαφή με το αντικείμενο ήταν μία επίσκεψη στην Ακρόπολη στην Ε' Δημοτικού. Πέρα από αυτό, σε πολλές τέτοιες συζητήσεις ελλοχεύουν άλλα θέματα, κυρίως εθνικιστικά. Όταν μία φορά τόλμησα να πω ότι το αλφάβητο μας έχει φοινικική προέλευση κόντεψα να βγω εχθρός του Έθνους, σύμμαχος των ανθελλήνων κτλ. Ως μέλλουσα αρχαιολόγος νιώθω ηθική υποχρέωση να βάζω κάποια πράγματα στη θέση τους, ιδίως όταν αυτά παρουσιάζονται τόσο διαστρεβλωμένα. Το κακό όμως είναι πως δεν είμαι και ο πιο ετοιμόλογος άνθρωπος. Όχι ότι δεν σκέφτομαι αφοπλιστικές απαντήσεις, σκέφτομαι, απλώς μου έρχονται με μισή ώρα καθυστέρηση. Και πολλές φορές, όταν θέλω να πω πολλά πράγματα, καταλήγω να παθαίνω μπλακ αουτ και να μην λέω σχεδόν τίποτα. Τι να κάνω λοιπόν για να τους ταπώνω άμεσα; Και γιατί υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν σε συνωμοσιολογίες; Θεωρήσαι πιο ψαγμένος όταν πιστεύεις σε κάτι που οι άλλοι (τα "πρόβατα") αγνοούν;- Μαρία

Υπάρχουν γιατί έχουμε την ανάγκη να τακτοποιήσουμε το σύμπαν σε αιτίες και αποτελέσματα, και αυτό πάση θυσία. Σιχαινόμαστε τις ασάφειες, την αβεβαιότητα και τις γκρίζες ζώνες. Όταν χρειάζεται έρευνα ή αντοχή για να δεχτούμε το χάος γύρω από ορισμένα ζητήματα ή να δεχτούμε ότι για πολλά πράγματα ο άνθρωπος δεν ξέρει τίποτα, κάνουμε την τρίχα τριχιά, βρίσκουμε συνδέσεις με το ζόρι, συσχετίζοντας άσχετα πράγματα, και αυτό, πασπαλισμένο με συναίσθημα και την άλλη επιτακτική ανάγκη, του ανήκειν, προκύπτουν οι θεωρίες συνωμοσίας.

Όταν λες σε κάποιον, που θεωρεί ότι η ύπαρξή του έχει αξία επειδή κατάγεται από σοφούς αρχαίους Έλληνες, ότι οι σοφοί, μυθικοί άνθρωποι, δεν ταυτίζονται με την φαντασίωση που έχει δημιουργήσει στο μυαλό του προκειμένου να νιώσει ότι είναι μέλος μιας σπουδαίας ομάδας (ή ότι δεν είναι σίγουρα πρόγονοι του ή ότι δεν είναι τέλειοι ή ότι δεν υπήρχαν από την εποχή των δεινοσαύρων), δεν συζητάτε για ιστορία ή για αρχαιολογία. Συζητάτε για την προσωπική του αξία, που την παίρνει πάρα πολύ σοβαρά και θα την υπερασπίζεται με σθένος που δεν συγκρίνεται με το δικό σου, επειδή για σένα διακυβεύονται πολύ λιγότερο. Γι' αυτό σε αποστομώνουν, γι' αυτό τα χάνεις και δεν ξέρεις τι να πεις. Ως αρχαιολόγος μπορείς να λες την άποψη σου, αλλά αν τους ενδιέφερε πραγματικά η αρχαιολογία δεν θα περίμεναν να γνωρίσουν εσένα. Τα βασικά θα τα ήξεραν ήδη.

________________
5.

Αγαπητή Α, μπα,
τι κάνεις με μια φίλη που παρεξηγεί και τσαντίζεται αρκετά συχνά; Εννοώ ότι μπορεί να κρατήσει μούτρα ή να σου στείλει τσαντισμένα σμσ ή να σου στήσει καυγά αργότερα για κάτι που είπες-έκανες και εσύ μπορεί ούτε να το θυμάσαι. Γιατί κάτι άλλο εννοούσες, γιατί πώς μπορείς να το έκανες αυτό, γιατί δεν καταλαβαίνεις, κλπ. Είμαστε φίλες πολλά χρόνια, έχουμε αλλάξει πολύ μεγαλώνοντας και ζούμε πολύ διαφορετικές ζωές, οπότε λογικό να αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά κάποια πράγματα. Αλλά είναι κουραστικό να μετράω τα λόγια μου γιατί ποτέ δεν ξέρεις τι είναι αυτό που θα την πειράξει και θα φέρει τη συντέλεια του κόσμου. Δεν γίνεται μόνο με μένα αλλά με όλες τις φίλες και γενικά έχει μείνει με λίγες φίλες θα έλεγα. Στο τέλος θα χάσει κι εμάς, δεν ξέρω πώς να την ταρακουνήσω, έχω προσπαθήσει να της πω διάφορα εις μάτην. Μπορεί να πω ένα χαζό αστείο πχ και να σκεφτεί χίλια δύο ότι κρύβονται από πίσω, τέτοια φαντασία ούτε δεν ξέρω ποιος! Είναι δύσκολο να αποτυπώσω το ακραίο της υπόθεσης σε μια ερώτηση αλλά περιμένω τη σοφή σου απάντηση αν έβγαλες λίγο άκρη! Σε φιλώ και σε ευχαριστώ!- Ας πόυμε Πόπη

Η φίλη σου θέλει επιβεβαίωση τόσο απεγνωσμένα που προκαλεί για να στρέψει την προσοχή στον εαυτό της ως θύμα. Δεν ξέρει πώς αλλιώς να το κάνει. Πάντα θα βρίσκει αφορμές για να θυμώνει και πάντα θα ζητάει από τους άλλους να ασχοληθούν μαζί της, να εξηγηθούν και να ζητήσουν συγνώμη.

Δεν μπορείς να την αλλάξεις, μπορείς όμως να μην παίζεις άλλο το παιχνίδι της, και όποιος αντέξει. Μην αναλύεις τα γιατί και τα πώς όταν πραγματικά δεν είπες ή δεν έκανες κάτι για να την θίξεις. Πες της «λυπάμαι που το πήρες έτσι, δεν το εννοούσα καθόλου με τον τρόπο που το έλαβες, το είπα με καλοσύνη/ενδιαφέρον/χωρίς να το σκεφτώ καθόλου, συγνώμη όπως και να έχει» και τέλος. Μπορεί να λάβει το μήνυμα, αλλά μην περιμένεις και πολλά.

________________
6.

γεια σου Α,μπα! Σε διαβάζω ανελλιπώς και με χαρά.
Θέλω να σου ζητήσω συμβουλή για το παρακάτω: Πού σταματάει το θέλω να δω και να ζήσω όσο το δυνατόν περισσότερα/θέλω να είμαι όσο το δυνατόν πιο σίγουρη ότι παίρνω την κατάλληλη απόφαση και που έρχεται το δεν ικανοποιούμαι γιατί πάντα υπάρχουν πράγματα που δεν είδα/έκανα/ερεύνησα;
Φέρ' ειπείν, σχεδιάζουμε διακοπές με τον σύντροφό μου και πέφτουν ιδέες. Πάνω που καταλήγουμε στον προορισμό εκεί σκέφτομαι χμ, μήπως όμως κάπου αλλού θα ήταν καλύτερα/πιο έτσι, πιο αλλιώς; αυτός προσπαθεί να μου βάλει κάποια όρια κ μου λέει πρέπει όμως να αποφασίσουμε για να κλείσουμε εισιτήρια, να οργανωθούμε κτλ κι εκεί ζορίζομαι κ αποφασίζω, αλλά μέσα μου παίζει η κασέτα.
Κι αυτό με αποτρέπει από το να πάρω μια απόφαση κ να την στηρίξω κ παραπαίω. Αυτό συμβαίνει όχι μόνο σε θέματα διακοπών, αλλά και σε άλλα σημαντικότερα κ μη...Φέρνει κ συγκρούσεις με τις σχέσεις μου, γιατί κάποιες καθυστερήσεις λόγω αναποφασιστικότητας/μη επαρκούς σταθερότητας δημιουργούν προβλήματα, π.χ. στο συγκεκριμένο παράδειγμα δεν προλαβαίνουμε να κλείσουμε (το φτηνό) εισιτήριο, δημιουργούν σύγχυση κτλ... Τι μπορώ να κάνω για να μην αισθάνομαι αυτό το κενό μεταξύ επιθυμίας/απόφασης/δράσης και να γίνω περισσότερο αποφασιστική, σίγουρη για τις ενέργειές μου;
p.s. το βίντεο αυτό που είδα πριν λίγες μέρες ήταν κάπως βοηθητικό!
-κλάρα

θα σου απαντήσω με τα λόγια του " happiness project ".

«Οι «ευχαριστημένοι» είναι αυτοί που παίρνουν μια απόφαση ή δρουν μόλις τα κριτήρια τους ικανοποιηθούν. Αυτό δεν σημαίνει ότι ικανοποιούνται με τη μετριότητα – τα κριτήρια τους μπορεί να είναι πολύ αυστηρά – αλλά μόλις βρουν το αυτοκίνητο, το ξενοδοχείο, ή τη σάλτσα που έχει τις ιδιότητες που θέλουν, είναι ευχαριστημένοι. Οι «μεγιστοποιητές» θέλουν να πάρουν την ιδανική απόφαση. Οπότε ακόμη και όταν δουν το ποδήλατο ή τον φωτογράφο που βρίσκεται εντός των προδιαγραφών τους, δεν μπορούν να πάρουν απόφαση αν δεν έχουν εξαντλήσει όλες τις άλλες πιθανότητες, ώστε να ξέρουν ότι πήραν την πιο καλή απόφαση που υπάρχει...

Στο καταπληκτικό βιβλίο «The Paradox of Choice» ο Barry Schwartz γράφει ότι οι «ευχαριστημένοι» τείνουν να είναι πιο ευτυχισμένοι από τους «μεγιστοποιητές». Οι «μεγιστοποιητές» πρέπει να αφιερώσουν περισσότερο χρόνο και ενέργεια για να πάρουν μια απόφαση και συχνά έχουν άγχος για το αν, τελικά, πήραν την καλύτερη δυνατή.»

Συμπληρώνω με τις δικές μου σκέψεις: αυτό που δεν μπορείς να δεχτείς είναι ότι δεν μπορείς να τα έχεις ΟΛΑ. Από εκεί ξεκινάει νομίζω η αναποφασιστικότητα. Σε τρομάζει ότι το «ναι» σε κάτι σημαίνει «όχι» σε κάτι άλλο που μπορεί να είναι καλύτερο. Αυτό ισχύει. Αυτό που δεν σκέφτεσαι όμως ποτέ είναι ότι αυτό το κάτι άλλο, που δεν θα γνωρίσεις ποτέ, έχει τις ίδιες πιθανότητες να είναι χειρότερο.

________________
7.

Το να πιστεύω καμιά φορά ότι είμαι ένα τίποτα είναι ανησυχητικό;; Τι γίνεται όταν στο λέει κάποιος σε μια στιγμή ελαφρότητας, και δεν είναι κακόβουλος; Είμαι τίποτα..και εγώ και εσύ. Το κάτι και το τίποτα όμως έχουν και τη συμβατική τους έννοια. Είσαι κάτι όταν κάνεις μια επιφανή δουλειά έστω αποδεκτή με τις σημερινές νόρμες, όταν χτυπάς ωραίες γκόμενες. είσαι κάτι έστω όταν είσαι η α μπα και σε χειροκροτούν οι..από κάτω. Ή πιο απλά...όταν έχεις γαμάτους φίλους, ή γουστάρεις μέσα σε μια ωραία σχέση, ή όταν ξυπνάς κάθε μέρα ολοζώντανος. Όταν δεν συμβαίνει κάτι από τα παραπάνω, τρέχει τίποτα;; Μήπως χάνεται το περιεχόμενο... σαν ένα ολόγραμμα σου που μετακινείται;- απολύτως τίποτα

Για κάτι που σου είπε κάποιος σε στιγμή ελαφρότητας, χωρίς να είναι κακόβουλος, πολύ το αναλύεις. Γιατί δεν το δέχεσαι, έτσι όπως ειπώθηκε; Κι εσύ ένα τίποτα είσαι, κι εγώ και όλοι μας, δεν είναι ιδιαίτερα πρωτότυπη σκέψη. Τι προσπαθείς να εξηγήσεις μετά, ότι μέσα στο τίποτα είσαι ένα κάτι; Είσαι, ναι, έτσι κι αλλιώς, χωρίς να χτυπάς ωραίες γκόμενες. Όλα αυτά ρευστά είναι, και σημαντικά και ασήμαντα, και πάρα πολύ σχετικά, και τεράστια και τίποτα. Μόνο ένα έχει σημασία.

ΥΓ.  Ελπίζω να μην μπερδεύεις την ματαιότητα της ύπαρξης με την ανάγκη αναγνώρισης από τους γύρω.