Ένας συνηθισμένος κίνδυνος κάθε κρατικοδίαιτου medium είναι να γίνει φανερός ή καλυμμένος προπαγανδιστής της κυβέρνησης που το ψωμίζει. Να κάτι φοβόμαστε: η νέα ΕΡΤ να γίνει κομματικό όργανο του ΣΥΡΙΖΑ, συνεχίζοντας την μακρά Ελληνική παράδοση σύμφωνα με την οποία κάθε κυβέρνηση χρησιμοποιούσε ως φερέφωνο την κρατική ραδιοτηλεόραση (πράγμα που φυσικά την εκνεύριζε τρομερά όταν συνέβαινε όσο αυτή ήταν στην αντιπολίτευση).
Περιέργως, η ΝΕΡΙΤ αυτή τη στιγμή, ούσα σε ένα περίεργο limbo, χωρίς κανείς να ξέρει τι τους ξημερώνει, είναι η αντικειμενικότερη κρατική τηλεόραση που είχαμε ποτέ. Οι δημοσιογράφοι δεν ελέγχονται άμεσα απ' την κυβέρνηση (η οποία την σνομπάρει επιδεικτικά) άρα δεν κρύβει πράγματα, αλλά ταυτόχρονα οι ίδιοι δημοσιογράφοι δεν θέλουν να τσατίσουν και την κυβέρνηση τρομερά, με την ελπίδα να προσληφθούν και στην νέα ΕΡΤ.
Η κυβέρνηση (και η κάθε κυβέρνηση) πρέπει να καταλάβει πως εκτός αν αλλάξει κάτι δραματικό, οι ειδήσεις της ΕΡΤ θα έχουν πάντα μικρά ποσοστά και δεν θα επηρεάζουν κανέναν - έτσι κι αλλιώς το μεγαλύτερο μέρος των τηλεθεατών τους ήταν πάντα οι φανς του εκάστοτε κόμματος που είχε την εξουσία.
Το αποτέλεσμα αυτής της εξαιρετικά παράξενης συγκυρίας; Ότι κρατιούνται οι ισορροπίες. Όχι για τους σωστούς λόγους μεν, αλλά κρατιούνται. Το θέμα είναι πώς θα μπορέσει να γίνει αυτό για τους σωστούς λόγους.
Η Πόπη Διαμαντάκου, με μακρά πορεία στο τηλεοπτικό ρεπορτάζ, δεν είναι καθόλου αισιόδοξη, έχοντας διαβάσει και αναλύσει το νέο νομοσχέδιο. Λέει:
Επανερχόμαστε στα γνώριμα και θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο νόμος καταργεί τα προσχήματα και μεταφέρει πλήρως και ειλικρινώς τις εξουσίες στην κυβέρνηση, της οποίας το σύνθημα «πρώτη φορά Αριστερά» εκλαμβάνεται και ως εγγύηση για μια ΕΡΤ «εναλλακτικού» κυβερνητικού ελέγχου. Οπως κι αν έχει, μιλάμε για πλήρη έλεγχο, με τον υπουργό Επικρατείας να ασκεί την άμεση εποπτεία της -ακόμη και το στρατηγικό σχέδιο θα υποβάλλεται σε αυτόν, υποθέτουμε για να το εγκρίνει (άρθρ. 10, παράγρ. 10)- ενώ για τα μέλη του Δ.Σ. δεν υπάρχει κανένα εχέγγυο επιλογής χωρίς κομματικά κριτήρια, καμιά διαφάνεια σχετικά με τα προσόντα τους, αφού δεν προβλέπεται ούτε ανάρτηση υποψηφιοτήτων ούτε δημοσιοποίηση κριτηρίων. Δεν προβλέπεται καν δημόσια ακρόαση υποψηφίων, όπως τουλάχιστον είχε καθιερωθεί από προηγούμενους νόμους. Οχι ότι είχαν αποφευχθεί με τις προηγούμενες μεθόδους οι κομματικές επιλογές, αλλά διαμορφωνόταν τουλάχιστον ένα πεδίο κριτικής, στοιχειώδες για τη λειτουργία μιας Δημοκρατίας.
Επίσης, καταργείται οριστικώς ο θεσμός του Εποπτικού Συμβουλίου, που προέβλεπε ο νόμος για τη ΝΕΡΙΤ, «επαναστατικός» και μόνον για το γεγονός ότι για πρώτη φορά θεσμοθετούνταν ανάχωμα μεταξύ κυβέρνησης και δημόσιας τηλεόρασης. Αλλά το γεγονός ότι ο εν λόγω θεσμός εντέλει εκφυλίστηκε από τροποποιήσεις της προηγούμενης κυβέρνησης αποτελεί την επιπλέον απόδειξη ότι το πολιτικό σύστημα εντέλει συναντάται στις αντιλήψεις του περί ελάχιστου εύρους της «ανεξαρτησίας» της ΕΡΤ.
Σε παλιές δυσλειτουργικές εποχές οδηγεί και το άρθρο για την επιλογή των 7 μελών του Δ.Σ., τα οποία θα επιλέγονται με απλή πλειοψηφία της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, άρα με κυβερνητική πλειοψηφία, και δυστυχώς δεν προβλέπεται να είναι σχετικά με την ΕΡΤ, να γνωρίζουν τη λειτουργία της, εκτός από 2, τα οποία θα εκπροσωπούν τους εργαζομένους. Ως εκ τούτου άσχετοι με το αντικείμενο -κομματικοί φίλοι και ευνοούμενοι;- θα προσέρχονται μία φορά τον μήνα να παίρνουν σημαντικότατες αποφάσεις για το πρόγραμμα της δημόσιας τηλεόρασης.
Ενδιαφέρον σημείο του νομοσχεδίου αποτελεί και η ανάθεση όλων των αρμοδιοτήτων διοίκησης στον διευθύνοντα σύμβουλο, ενώ υπάρχει θέση προέδρου για την οποία δεν αναφέρονται κριτήρια και προσόντα. Μπορεί ως εκ τούτου να είναι ένα συμβολικό πρόσωπο―χωρίς απαραιτήτως τυπικά προσόντα σπουδών. Αλλά ποια θα είναι η λειτουργικότητα ενός τέτοιου ρόλου; Και ποια η απόδοση της όποιας αμοιβής του;
Υπάρχουν όντως αυτοί οι κίνδυνοι που αναφέρει η κα Διαμαντάκου. Να βολευτούν τα δικά μας παιδιά, οι δικοί μας δημοσιογράφοι, οι δικοί μας (παντελώς άσχετοι με το αντικείμενο) άνθρωποι. Και να έχουμε μία απ' τα ίδια.
Η κυβέρνηση (και η κάθε κυβέρνηση) πρέπει να καταλάβει πως εκτός αν αλλάξει κάτι δραματικό, οι ειδήσεις της ΕΡΤ θα έχουν πάντα μικρά ποσοστά και δεν θα επηρεάζουν κανέναν - έτσι κι αλλιώς το μεγαλύτερο μέρος των τηλεθεατών τους ήταν πάντα οι φανς του εκάστοτε κόμματος που είχε την εξουσία.
Αν το πάρουν απόφαση πως δεν έχει νόημα ή χειροπιαστά κομματικά οφέλη η ενημερωτική προπαγάνδα μέσω της κρατικής, πως δεν είναι επιδραστική ούτε καν ποσοτικά μετρήσιμη, ίσως να φτιάξουν επιτέλους μια πραγματικά Καλή Τηλεόραση.
Η Αριστερά έχει παράδοση στον πολιτισμό και εξαιρετικούς ανθρώπους σχετικούς με αυτόν. Ελπίζω να αφήσει την ενημέρωση στην ησυχία της, με δελτία ειδήσεων ψυχρά και αντικειμενικά, και να δώσει βάρος σε επιμορφωτικά, πολιτιστικά προγράμματα υψηλού επιπέδου.
Με δυο λόγια, αν θέλουν σώνει και καλά να βολέψουν κάποιους "δικούς τους" τουλάχιστον ας πρόκειται για ανθρώπους που αξίζουν και που έχουν πραγματικά να προσφέρουν πολλά στο δημόσιο λόγο, τον πολιτισμό της χώρας και την κουλτούρα γενικότερα.
σχόλια