Το cySlang (προφέρεται σισλάνγκ) περιλαμβάνει αποκλειστικά λαϊκές, νεανικές και αργκοτικές λέξεις και εκφράσεις της σύγχρονης ομιλούμενης κυπριακής που προέρχονται άλλοτε απευθείας από τις λεξιλογικές παρακαταθήκες της διαλέκτου και άλλοτε από πιο πρόσφατες λεξιπλασίες και δάνεια. Η αρχική συγκέντρωση και επιλογή των λημμάτων έγινε από τους φοιτητές που παρακολούθησαν το μάθημα "ΓΕΠ236 Λεξικογραφία" κατά το ακαδημαϊκό έτος 2015-16. Πρόκειται δηλαδή για υλικό που προέκυψε από πρωτογενή έρευνα και όχι από αποδελτίωση παλιότερων έργων. Η επεξεργασία των δεδομένων βασίστηκε σε επιστημονικές προδιαγραφές έτσι ώστε το τελικό αποτέλεσμα, αν και εκ πρώτης όψεως μπορεί να φαίνεται απλώς ψυχαγωγικό, να είναι απολύτως κατάλληλο για να χρησιμοποιηθεί ως πόρος γλωσσολογικής έρευνας. Για το λόγο αυτό εξάλλου, ο ιστοχώρος περιλαμβάνει και επιστημονική βιβλιογραφία σχετικά με τη κυπριακή λεξικογραφία.
Η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κύπρου Μαριάννα Κατσογιάννου (που έχει φτιάξει και το εξαιρετικό Facebook page για την Γλωσσολογία, που είχα παρουσιάσει εδώ) μου μίλησε για το νέο της πρότζεκτ:
«Το σχεδίαζα εδώ και χρόνια, αλλά δεν είχα τα μέσα για να το κάνω, έτσι, πρότεινα στους φοιτητές του μαθήματος της λεξικογραφίας να βοηθήσουν και αυτοί ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό. Δημιουργήθηκε και μία ομάδα συναδέλφων που είναι όλοι Κύπριοι, φιλόλογοι και/ή γλωσσολόγοι και ελέγχει κάθε λήμμα πριν το δημοσιεύσουμε. Οι λέξεις που περιέχει δεν βρίσκονται πάντα στα λεξικά – ή, αν βρίσκονται, το λεξικό δεν αναφέρει την αργκοτική τους σημασία. Αναγκαστικά λοιπόν, η σημασιολογική επεξεργασία των λημμάτων στο cySlang είναι πρωτότυπη: πολλή δουλειά για το λεξικογράφο, αλλά το αποτέλεσμα είναι ενδιαφέρον. Εκτός από αυτό, υπάρχουν επιστημονικές προδιαγραφές, π.χ. για την οργάνωση του λημματολογίου, για τις ορθογραφικές παραλλαγές των λέξεων, για τον έλεγχο των συνωνύμων…
Υπάρχουν σημαντικές λεξικογραφικές πρωτοτυπίες: αυθεντικά παραδείγματα με παραπομπή στην πηγή τους, εικονογράφηση, βίντεο, δυνατότητα να σχολιάζουν οι χρήστες. Τα νέα λήμματα, οι αλλαγές και οι διορθώσεις φτάνουν στο χρήστη σε πραγματικό χρόνο. Πολύ σημαντική ήταν η τεχνική υποστήριξη που είχαμε από την εταιρεία Αlgolysis Ltd: επιστήμονες πληροφορικής που ήξεραν τη δουλειά τους και μας βοήθησαν να φτιάξουμε σωστά το πρόγραμμα. Από τεχνολογική άποψη, ο απλούστατος τρόπος αναζήτησης των λημμάτων είναι από τα πιο βολικά στοιχεία για το χρήση.
Το λεξικό είναι ανοιχτό, ο καθένας μπορεί να πάρει μέρος με μία απλή εγγραφή. Η πιο ευχάριστη έκπληξη μέχρι στιγμής ήταν όταν γράφτηκαν στο σάιτ και οι… κουμπάροι από το slang.gr – με τους οποίους δεν έχω προσωπική γνωριμία.
Αυτή τη στιγμή το λεξικό περιέχει πάνω από 1200 λέξεις και ανεβαίνουν σιγά-σιγά. Αλλά έχω πολύ περισσότερο υλικό, περίπου άλλες 2000 λέξεις που περιμένουν τη σειρά τους... όταν βρω χρηματοδότηση για να συνεχίσω. Δυστυχώς, η κατασκευή του σάιτ πληρώθηκε με τα λεφτά που μου έδωσε το πανεπιστήμιο για να αγοράσω υπολογιστή... και ακόμα κι έτσι δεν ήταν εύκολο να πάρω έγκριση για το έξοδο. Έχω υποσχεθεί να το συντηρήσω μόνη μου μέχρι το τέλος του 2016, μετά ελπίζω να βρεθεί κάποια λύση.
Άλλωστε, υπάρχουν ένα σωρό σχέδια: να γυρίσουμε βίντεο για τα παραδείγματα των λημμάτων, να προσθέσουμε ήχο – και κυρίως να κάνουμε και άλλα ενδιαφέροντα λεξικά… για τα οποία θα πρέπει να περιμένετε για να μάθετε περισσότερα.»
*Στο λεξιλόγιο της αργκό εξ ορισμού περιλαμβάνονται αρκετές λέξεις που θεωρούνται άσεμνες, χυδαίες ή προσβλητικές και ότι η πλοήγηση στον ιστοχώρο δεν συνιστάται σε όσους ενοχλούνται από το γεγονός αυτό.
Να 15 εκφράσεις που ψάρεψα απ' το cySlang
1. Αλά πούτσα λα καύλα
Σημαίνει: Σε κατάσταση απόλυτης νωχελικότητας και χαλαρότητας, που ξεφεύγει κατά πολύ από την προβλεπόμενη συμπεριφορά ενός καλού και σωστού στρατιώτη.
Παράδειγμα: -Ρε νέο, ίνταλος πάεις έτσι άλα πούτσα λα καύλα; Κούμπωσ' τα κουμπιά σου τζ̌αι βάρ' το περέ σου ίσ̌ια να μεν σε πάρει!
2. Γαμήσιν αξινόστραφον
Σημαίνει: Πολύ μεγάλη δυσκολία ή ατυχία, αναποδιά.
3. Αν ππέσει αυκόν που τον κώλον της έθθα σπάσει
Σημαίνει: Είναι πολύ κοντή.
Παράδειγμα: Ε φίλε εγνώρισα μιαν εχτές κουκλάρα αλλά προβληματίζει με το ύψος της, εν τόσο κοντή που αν ππέσει αφκό που τον κώλο της έθθα σπάσει.
4. Βιλλομούτσουνος
Σημαίνει: Αυτός που είναι πολύ άσχημος, ο ψωλομούρης.
5. Βάλλω φτερόν στον κώλον
Σημαίνει: Ντύνομαι και στολίζομαι επιδεικτικά.
6. Γαμήσιν γαουρίσιμον
Σημαίνει: Γαμήσι 'γαϊδουρινό', δηλαδή άγριο και ηδονικό.
8. Διώ κώλον
Σημαίνει:
Δέχομαι να κάνω πρωκτικό σεξ.
- Υποκύπτω σε όλες τις απαιτήσεις κάποιου, δέχομαι τα πάντα.
9. Έν της τον δείχνω
Σημαίνει: Δεν μου αρέσει καθόλου ως γυναίκα, μα καθόλου λέμε - τόσο που ούτε καν να της τον... δείξω δεν καταδέχομαι.
Παράδειγμα: Ρε αρέσκει σου τούτη; Παναία μου όι ρε, εν της τον δείχνω!
10. Κλάννω μαραπέλλες
Σημαίνει: Δυσκολεύομαι πολύ με κάτι που πρέπει να κάνω, κινδυνεύω να αποτύχω.
Σημείωση: H μαραπέλλα ή παραπέλλα (αγγλ. mirabelle plum) είναι ένα είδος δαμάσκηνου με κίτρινο χρώμα.
11. Που τα πούτταρα ως τα μούνναρα
Σημαίνει: Από το πουττίν (γυναικεία γεννητικά όργανα) ως το μουνί, δηλαδή σε πολύ μικρή, σε αμελητέα απόσταση.
Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, ολόκληρη η έκφραση είναι από τα μούναρα στα πούτταρα κι απ' τα σκατά στα κότσιρα και σημαίνει 'από το κακό στο χειρότερο'.
12. Πουτανούιν
(Χαρακτηριστικό παράδειγμα λέξης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί εξίσου ως χαϊδευτικό και ως μειωτικό, ανάλογα με τα συμφραζόμενα.)
Πουτανάκι, νεαρή πουτάνα ή γενικότερα νεαρή γυναίκα που κάνει κακή εντύπωση με τη συμπεριφορά της.
Νεαρός ομοφυλόφιλος προσκολλημένος σε κάποιον μεγαλύτερο.
Παράδειγμα:
- [...] ξέρεις πόθεν εφκύκε ο μύθος του Υδροχόου; - Όι.
- Που τον Γανημύδη. Ξέρεις ποιος ήταν τούτος; - Όι.
- Το πουτανούι του Δία!!! Έχυνε κρασί τους θεούς τα απογεύματα και την νύχτα ο Δίας 'έχυνε' του άλλα πράματα!
13. Πουτταρέλλα
Σημαίνει: Όμορφη γυναίκα, ωραίο μουνί.
Παράδειγμα: Η γιαγιά μου η ξιμαρόγλωσση η μακαρίτισσα ελάλεν στες γειτόνισσες "ελάτε πουτταρέλλες να πιούμεν καφέν".
14. Πουττολευκωσιάτης
Σημαίνει: Αυτός που έχει μεγαλώσει στη Λευκωσία με πολλές ανέσεις κι έχει γίνει μαλθακός, ο βούτουρος.
15. Πουττίν (μουνί) ξ̌ουρισμένον
Σημαίνει:
Δουλειά που δεν παρουσιάζει καμία δυσκολία, μασημένο φαΐ.
7. Γαμώ την κουφήν