Ο Anthony Mobasser, οδοντίατρος στο Beverly Hills, σχεδόν λιποθύμισε, όταν απάντησε σε μια κλήση εκτάκτου ανάγκης κι ανακάλυψε πως η ασθενής που χρειαζόταν βοήθεια ήταν η Elizabeth Taylor. "Ήταν μια φανταστική εμπειρία. Πρέπει να το παίξεις άνετος, αλλά κατά βάθος ιδρώνεις. Προσποιήθηκα πως ήταν μια οποιαδήποτε ασθενής και ηρέμησα". Αυτό έγινε το 1980. Από τότε ο Mobasser έχει κουράρει πάρα πολλούς αστέρες του Hollywood, αλλά ακόμη νιώθει ρίγος κάθε φορά. "Όταν περιποιούμαστε διασημότητες πρέπει να υπερβούμε την comfort zone μας. Οι διάσημοι απαιτούν πολλά περισσότερα από τον μέσο άνθρωπο και δικαίως γιατί είναι μπροστά στις κάμερες και στο κόκκινο χαλί. Αλλά πρέπει να γνωρίζεις τα όριά σου. Αν τα κάνεις θάλασσα, έχεις πρόβλημα", λέει.
Ωστόσο υπάρχουν κι οι ακραίες περιπτώσεις, όταν κάποιος διάσημος καταλήγει νεκρός. Elvis Presley, Michael Jackson και Joan Rivers είναι κάποιες από τις περιπτώσεις όπου η φήμη φαίνεται να πίεσε, μπέρδεψε ή να απέσπασε την προσοχή των γιατρών οδηγώντας σε μια "κακή ιατρική". Το φαινόμενο αυτό έχει μάλιστα και δικό του όνομα: σύνδρομο VIP.
Σίγουρα δεν πρόκειται για κάτι καινούριο. Ο Walter Weintraub, που εφηύρε τον όρο το 1964, παραθέτει στον Guardian σημαντικά παραδείγματα. "Οι πολύ γνωστές περιπτώσεις ιστορικών προσώπων όπως ο Βασιλιάς Γεώργιος III της Αγγλίας και ο Βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΙ της Βαυαρίας αποδεικνύουν ξεκάθαρα πως η θεραπεία ενός ατόμου με τεράστια επιρροή μπορεί να αποβεί εξαιρετικά επικίνδυνη και για τον ασθενή και για τον γιατρό.".
Οι αναπάντεχοι θάνατοι διάσημων ανθρώπων καταδεικνύουν τη σκοτεινή πλευρά στις σχέσεις γιατρού-ασθενή. Μέρες πριν πεθάνει ο Prince, ο Howard Kornfeld, ειδικός σε εθισμούς, έστειλε με τον γιο του Andrew, που δεν ήταν καν γιατρός, βουπρενορφίνη. Ο Kornfeld δεν εξέτασε ποτέ ο ίδιος τον Prince.
Με τους ερευνητές να επισημαίνουν τον πιθανό ρόλο των γιατρών του Λος Άντζελες και της Μινεάπολης στην υπερβολική δόση οπιούχων χαπιών του Prince, η παραπάνω παρατήρηση επιβεβαιώνεται εκ νέου. Γιατροί χαλαρώνουν τους κανόνες για να παρέχουν ειδική μεταχείριση σε "ειδικούς" ασθενείς και καταλήγουν να τους σκοτώνουν, γράφει η βρετανική εφημερίδα.
Οι αναπάντεχοι θάνατοι διάσημων ανθρώπων καταδεικνύουν την σκοτεινή πλευρά στις σχέσεις γιατρού-ασθενή. Μέρες πριν πεθάνει ο Prince, ο Howard Kornfeld, ειδικός σε εθισμούς, έστειλε με τον γιο του Andrew, που δεν ήταν καν γιατρός, βουπρενορφίνη. Ο Kornfeld δεν εξέτασε ποτέ ο ίδιος τον Prince.
Ο Mobasser, οδοντίατρος, λέει πως στην καριέρα του έχει απορρίψει πολλούς διάσημους ασθενείς. «Πολλές φορές έχω πει όχι σε κάποιον διάσημο, αν πιστεύω πως έρχεται μόνο για τα φάρμακα. Πρέπει να κάνεις το καθήκον σου. Δυστυχώς ξέρω συναδέλφους που λένε ναι. Τότε μπαίνει η ηθική στο παιχνίδι- όταν θέλεις να κρατήσεις έναν διάσημο μόνο και μόνο για να έχεις αυτόν τον ασθενή. Έχω δει συναδέλφους να το κάνουν και μακροπρόθεσμα το μετανιώνουν».
"Υπάρχουν γιατροί που δίνουν πράγματα που δεν έχουν κανένα νόημα, για παράδειγμα αυξητικές ορμόνες για να κάνουν κάποιον να δείχνει νεότερος", λέει ο David Agus, γιατρός με εξειδίκευση στον καρκίνο κι ο οποίος περιποιούνταν τον Steve Jobs. Πριν τον θάνατό του το 2011 ο συνιδρυτής της Apple βομβάρδιζε τον Agus με "κομπογιαννίτικες" θεραπείες. Ο Agus, επαγγελματίας γιατρός και καθηγητής του University of Southern California είπε πως τις απέρριψε όλες. "Η πρόκληση είναι να αντισταθείς σε αυτούς τους ανθρώπους. Η πρακτική μου στηρίζεται στη 'δύσκολη αγάπη'. Ο Steve με απέλυσε εκατό φορές και μετά με ξανάπαιρνε τηλέφωνο μια ώρα αργότερα" θυμάται.
Εκτός από το να ζητούν ανόητες θεραπείες, κάποιοι διάσημοι πιέζουν τους γιατρούς τους να περάσουν διάφορα τεστ ή τους απαγορεύουν να μοιράζονται πληροφορίες με συναδέλφους τους για προστατεύσουν την ιδιωτικότητά τους. "Δεν υπάρχει αμφιβολία πως όσοι είναι πλούσιοι κι έχουν δύναμη αντιμετωπίζονται διαφορετικά από τους υπολοίπους" λέει ο John Connolly, πρόεδρος και CEO του Castle Connolly. "Οι γιατροί μπορεί να επηρεάζονται από ισχυρούς ασθενείς σε κατευθύνσεις που μπορεί να μην είναι ό,τι καλύτερο". Είναι δύσκολο να πεις όχι σε έναν υψηλού προφίλ ασθενή που εκτός από το γεγονός πως αποτελεί "προσοδοφόρα επιχείρηση", προσδίδει επίσης κύρος και αίγλη.
Η φήμη έπαιξε τεράστιο ρόλο στον θάνατο της Joan Rivers τον Αύγουστο του 2014 κατά τη διάρκεια μια διαδικασίας ρουτίνας. Οι γιατροί λέγεται πως ήταν τόσο νευρικοί κι είχαν πάθει τέτοιο σοκ που ήταν διάσημη που παραβίασαν το πρωτόκολλο. Κάποιος μάλιστα τράβηξε μια φωτογραφία της διάσημης ηθοποιού στο χειρουργείο πριν πάθει καρδιακό επεισόδιο. Η κλινική και οι γιατροί ανέλαβαν τελικά την ευθύνη για τον θάνατό της.
Ο γιατρός του Michael Jackson, Conrad Murray, διευκόλυνε το αίτημα του τραγουδιστή για προποφόλη, ένα ισχυρό χειρουργικό αναισθητικό, για να τον βοηθήσει να κοιμάται. Το δικαστήριο καταδίκασε τον Murray για ανθρωποκτονία εξ' αμελείας καθώς το συγκεκριμένο φάρμακο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον θάνατο του Jackson το 2009.
Στην περίπτωση του Jobs, οι γιατροί την "γλίτωσαν". Ο Steve Jobs αρνήθηκε να τους αφήσει να του αφαιρέσουν έναν όγκο στο πάγκρεας και αντί γι' αυτό προσπάθησε να θεραπευτεί με μια vegan δίαιτα, θεραπευτικά βότανα και βελονισμό. Όταν αργότερα συμφώνησε να εγχειριστεί, ο όγκος είναι εξαπλωθεί σε ανεξέλεγκτο βαθμό. "Για πολλούς διάσημους ασθενείς που αρρωσταίνουν είναι η πρώτη φορά που δεν έχουν τον έλεγχο και είναι δύσκολο για εκείνους να το συνηθίσουν", λέει ο Agus, γιατρός του Jobs.
Ο θάνατος του Elvis Presley το 1977 από καρδιακά προβλήματα σε σύνδεση με συνταγογραφημένα φάρμακα είναι ίσως η πιο γνωστή περίπτωση του συνδρόμου VIP. Ο γιατρός τους George Constantine Nichopoulos, γνωστός ως Dr Nick, δέχθηκε έντονη κριτική. Ωστόσο ο ίδιος κατηγορούσε τον γιατρό του τραγουδιστή Leon Cole στη δυτική όχθη για τον θάνατο. Ο Cole πέθανε λίγους μήνες πριν πεθάνει ο Presley.
"Κατηγορούσε δημοσίως τον πατέρα μου για τα πάντα, υποστήριζε πως ήταν ο κακός της υπόθεσης, και πως αυτός [ο Dr Nick] έπρεπε κάθε φορά να βάζει σε τάξη τον χαμό και να κρατά υγιή τον Elvis", λέει ο γιος του Leon Cole. "Οι περισσότεροι δεν το πίστευαν αυτό, αλλά ο Dr Nick έζησε περισσότερο από τον πατέρα μου, οπότε η δική του εκδοχή είναι και που επικράτησε στις βιογραφίες". Ο David Cole λέει πως γνωρίζει από την μητέρα του ότι ο πατέρας του έδινε μορφίνη κι άλλα ναρκωτικά στον Presley. "Ο Dr Nick του τα διέθετε επίσης, σε πιο τακτική βάση", σημειώνει.
Σε κάθε περίπτωση, ο θάνατος του Leon Cole ενισχύει τον ισχυρισμό πως η θεραπεία ενός σημαντικού ανθρώπου μπορεί να αποβεί επικίνδυνη για τον ασθενή αλλά και για τον ίδιο τον γιατρό. "Ο πατέρας μου έπαιρνε speed για να εργάζεται σε σχεδόν 24ωρη βάση. Είχε γίνει τόσο απαθής μοιράζοντας ναρκωτικά σε διάσημους, που πίστευε πως ήταν απρόσβλητος στο οτιδήποτε, αλλά οι αμφεταμίνες εξάντλησαν την καρδιά του", λέει ο γιος του.
Με πληροφορίες από τον "Guardian"
