Όταν το σώμα της Grace Tchami άρχισε να εμφανίζει τα πρώτα σημάδια της εφηβείας στα 9 της χρόνια, η μητέρα της, ελπίζοντας οτι θα την προστατεύσει, άρχισε να την υποβάλλει σε ένα φρικτό βασανιστήριο. Κάθε πρωί στις 7, έπαιρνε μία από τις βαριές πέτρες που χρησιμοποιούσε για τη λείανση των τρόφων και τη ζέσταινε πάνω σε μία φωτιά από πυρωμένα κάρβουνα. Στη συνέχεια πατούσε με την πέτρα το στήθος της Grace, για να το ισοπεδώσει και να το κάνει επίπεδο.
Η Grace θυμάται τη μητέρα της να εφαρμόζει αυτή την τακτική κάθε μέρα για τρεις μήνες, σε μία μικρή καλύβα με σκεπή από μπαμπού πίσω από το σπίτι. Κατά τη διάρκεια του καθημερινού βασανιστηρίου ο μεγάλος της αδερφός, της κρατούσε τα πόδια για να μένει ακίνητη. Όταν τελείωνε η διαδικασία, η μικρή Grace, τρέμοντας ακόμη από τους πόνους, έπαιρνε το δρόμο για το σχολείο.
Τα Ηνωμένα Έθνη υποστηρίζουν οτι το «σιδέρωμα του στήθους» έχει εφαρμοστεί σε περισσότερες από 3.8 εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο.
Ο δημοσιογράφος της Daily Beast, Philip Obaji Jr. συνάντησε την Grace, σε μία νότια πόλη της Νιγηρίας όπου είχε ταξιδέψει μέσω των συνόρων του Καμερούν για να αγοράσει ύφασμα για την οικογενειακή επιχείρηση της μητέρας της. Όπως ομολόγησε στον ίδιο, η διαδικασία την άφησε μόνιμα σημαδεμένη, ενώ υποφέρει από τρομερούς πόνους στο παλιό της τραύμα. Η μάνα της δικαιολογήθηκε για τις πράξεις της, λέγοντάς της πως ήθελε απλώς να την κάνει λιγότερο επιθυμητή στα αγόρια και έτσι να «σκοτώσει» τις όποιες πιθανότητες πρόωρης εγκυμοσύνης.
Η Grace δεν είναι η μόνη κοπέλα στη Νιγηρία. Η παράδοση του «σιδερωμένου στήθους» συνεχίζεται επί χρόνια στο Καμερούν, και μοιάζει να αναπτύσσεται ραγδαία ανάμεσα στους γονείς που θέλουν να κρατήσουν τις κόρες τους μακριά από τα χέρια των τζιχαντιστών της Μπόκο Χαράμ.
Το 2014, η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Καμερούν συμπεριέλαβε την πρακτική του «σιδερωμένου στήθους» στις διαδεδομένες τακτικές ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων που εφαρμόζονται στην περιοχή. Αυτή η «διαδικασία σιδερώματος του στήθους των νεαρών κοριτσιών με καυτές πέτρες, τούβλα ή τηγάνια από χυτοσίδηρο» έχει «επώδυνες σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες που περιλαμβάνουν πόνο, κύστες, αποστήματα, καθώς και μόνιμες ψυχολογικές και σωματικές ουλές», αναφέρεται στην έρευνα.
Τα Ηνωμένα Έθνη υποστηρίζουν οτι το «σιδέρωμα του στήθους» έχει εφαρμοστεί σε περισσότερες από 3.8 εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο. Την ώρα όμως που η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ισχυρίζεται ότι αυτή η πρακτική είναι «σπάνια», ο τοπικός τύπος στο Καμερούν αναφέρει πως το ποσοστό των νεαρών κορίτσια που υποβάλλονται σε καθημερινή βάση στο «σιδέρωμα του στήθους» τους έχουν αυξηθεί κατά 50%.
Έκθεση του 2011 από τη μη κυβερνητική οργάνωση για την Ενίσχυση και την Ανάπτυξη των Φύλων (GEED) που έχει έδρα την πόλη Μπαμέντα στο βορειοδυτικό Καμερούν, αναφέρει πως 1 στις 4 γυναίκες έχει σίγουρα βιώσει τη συγκεκριμένη εμπειρία. Στο 58% των περιπτώσεων ήταν οι μητέρες των κοριτσιών που εφάρμοζαν τη φρικιαστική αυτή τακτική στα παιδιά τους, πιστεύοντας ότι έτσι τα προστατεύουν.
Οι αναλυτές επιμένουν ότι το «σιδέρωμα του στήθους» γινόταν αρχικά για τη βελτίωση του μητρικού γάλακτος. Αυτό όμως άλλαξε όταν άρχισαν να σαρώνουν τα ποσοστά βιασμών και πρόωρων εγκυμοσύνων. Οι μητέρες άρχισαν να υποβάλλουν τις κόρες τους σε αυτή τη διαδικασία, όντας πεπεισμένες ότι μειώνουν τον κίνδυνο της έκθεσης τους σε περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης και πρόωρης εγκυμοσύνης.
Τα κορίτσια των πλουσίων γυναικών αναγκάζονται να φορούν ζώνες που πιέζουν το στήθος και υποτίθεται το εμποδίζουν από το να μεγαλώσει.
Αν και το φαινόμενο παρουσιάζει μεγάλη έκταση στο Καμερούν, παρόμοιες τακτικές έχουν διαπιστωθεί σε χώρες όπως η Νιγηρία, το Τογκό, η Δημοκρατία της Γουινέα, η Ακτή Ελεφαντοστού και η Νότιος Αφρική. Το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Πληθυσμό έχει τοποθετήσει το «σιδέρωμα του στήθους» ανάμεσα στα πέντε εγκλήματα που σχετίζονται με τη βία κατά των φύλων.
Στην επαρχία Μπόρνο της Νιγηρίας, περιοχή ίδρυσης της Μπόκο Χαράμ, ένα μέλος της πολιτοφυλακής που μίλησε στη Daily Beast, υποστήριξε ότι ορισμένα κορίτσια που κατάφεραν να ξεφύγουν από τον πόλεμο που μαίνεται στα βόρεια σύνορα της χώρας, είπαν σε κάποιους από τους συντρόφους του ότι το «σιδέρωμα του στήθους» έγινε από τους γονείς τους όταν οι τζιχαντιστές άρχισαν να απαγάγουν κορίτσια στην περιοχή.
«Έχουμε μιλήσει με ορισμένα κορίτσια που μας είπαν ότι γονείς τους σιδέρωσαν το στήθος τους ώστε να δείχνουν λιγότερο ελκυστικές στους παραστρατιωτικούς της Μπόκο Χαράμ», λέει ο Abass Bashir, μέλος της ομάδας των πολιτοφυλάκων, η οποία συνεργάζεται στενά με τις κυβερνητικές δυνάμεις στην επαρχία Μπόρνο. «Κάποιες από αυτές είπαν ότι νιώθουν ακόμη φρικτούς πόνους γύρω από το στήθος τους».
Γονείς από το βόρειο Καμερούν φοβούνται όλο και περισσότερο βλέποντας τις κόρες τους να αναπτύσσουν στήθος, ειδικότερα από την ημέρα που μαθεύτηκε η είδηση τον περασμένο Φεβρουάριο, της απαγωγής 8 κοριτσιών ηλικίας 11 έως 14 ετών κοντά στα σύνορα με τη Νιγήρια, σχεδόν την ίδια ώρα που άλλες φήμες ήθελαν ορισμένες από τις απαχθέντες μαθήτριες του Τσιμπόκ να έχουν παντρευτεί μαχητές της Μπόκο Χαράμ.
«Κάποιες κοπέλες ομολόγησαν ότι οι γονείς τους, τους θύμιζαν συνεχώς τις περιπτώσεις των κοριτσιών που απήχθησαν, σε μία προσπάθεια να τις πείσουν να υποβληθούν στη συγκεκριμένη διαδικασία», λέει ο Bashir. «Μάλιστα οι γονείς ήταν που τους είπαν ότι τα κορίτσια αυτά δεν θα είχαν απαχθεί, εαν δεν είχαν αφήσει το στήθος τους να αναπτυχθεί».
Πριν η Boko Haram αρχίσει να στήνει τη βάση της στο μακρινό βόρειο τμήμα της χώρας, «το σιδέρωμα του στήθους» δεν αποτελούσε καν θέμα αναφοράς σε μία περιοχή όπου κυριαρχούν οι Μουσουλμάνοι, πιθανότατα ως αποτέλεσμα του υψηλού ποσοστού πρόωρων γάμων, φαινόμενο καταστρέφει τις όποιες ψευδαισθήσεις για τη νεότητα μιας κοπέλας. Τώρα, οι ντόπιοι λένε ότι οι γονείς επιβάλλουν με το ζόρι αυτές τις τακτικές στις κόρες τους.
«Επισκέφτηκα έναν καταυλισμό στο Μόκολο όπου όλα τα κορίτσια είχαν υποβληθεί στη συγκεριμένη διαδικασία», λέει ο Μusa Oumarou, ένας από τους εκατοντάδες εμπόρους που επισκέπτεται το Ίκομ καθημερινά. «Μία γυναίκα, της οποίας η κόρη κατάφερε να ξεφύγει από την Μπόκο Χαράμ την τελευταία στιγμή, ξεκίνησε να σιδερώνει το στήθος της κόρης και έπεισε τους γείτονες της να κάνουν το ίδιο στις δικές τους κόρες».
Όσο όμως οι γονείς προσπαθούν να αποτρέψουν απαγωγές και επικείμενους γάμους με μαχητές της Μπόκο Χαράμ, τόσο περισσότερα νεαρά κορίτσια (σε μία προσπάθεια να αποφύγουν να παντρευτούν σε μικρή ηλικία) προσπαθούν να σιδερώσουν μόνες τους τα στήθη τους, μπας και καθυστερήσουν την σεξουαλική τους ανάπτυξη και συνεχίσουν το σχολείο.
Ακτιβιστές για τα δικαιώματα των παιδιών στο Καμερούν, προσπαθούν, εδώ και πολλά χρόνια, μέσα από καμπάνιες σε σχολεία, εκκλήσιες και ΜΜΕ να αφυπνίσουν την κοινή γνώμη της χώρας και να στρέψουν την προσοχή στις επώδυνες σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες που προκαλεί το «σιδέρωμα του στήθους», πρακτική που μέχρι πριν από μερικά χρόνια γινόταν στα κρυφά. Παρά τις προσπάθειες τους όμως, εκατομμύρια κορίτσια συνεχίζουν να πέφτουν θύματα αυτής της φρικιαστικής παράδοσης.
Η Γκρέις έμεινε έγκυος σε ηλικία 15 ετών, αλλά έχασε το μωρό της στη γέννα. Η ίδια ισχυρίζεται ότι το σιδέρωμα του στήθους είναι περισσότερο επώδυνο και από τους πόνους της γέννας, και επιπλέον πως δεν την απέτρεψε από το να μείνει έγκυος εκτός γάμου. «Όλη αυτή η πρακτική είναι άχρηστη παρόλα αυτά. Αντί να διδάσκει, το σιδέρωμα του στήθους σκοτώνει. Η μητέρα μου θα έπρεπε να με διαπαιδαγωγήσει σεξουαλικά, από το να επιτρέψει σε αυτή την σατανική πρακτική να με καταστρέψει σαν άνθρωπο».
Πηγή: Daily Beast / Μετάφραση, επιμέλεια: LIFO Newrsoom
σχόλια