__________________
1.
Καλησπέρα Λένα,
Θα ήθελα μια γνώμη πάνω σε έναν προβληματισμό μου. Σε ποιον βαθμό είναι οι σχέσεις μας με τις οικογένειες των συντρόφων μας επιβεβλημένες; Ζω και εργάζομαι στο Ηνωμένο Βασίλειο και είμαι σε σχέση με τον φίλο μου, που είναι Βρετανός, περίπου 4 χρόνια. Γνώρισα την 'στενή' οικογένεια πάνω στον 1ο χρόνο της σχέσης μας και πλέον έχω γνωρίσει θείους, ξαδέρφια, ανίψια [...] και έχω παρευρεθεί σε διάφορες οικογενειακές εκδηλώσεις. Είναι ζεστοί άνθρωποι και με έχουν αγκαλιάσει από την πρώτη στιγμή, με αποτέλεσμα όμως να θεωρούν πλέον αυτονόητο ότι θα παρευρεθώ παντού, και κάποιες εκδηλώσεις μου είναι απόλυτα ξένες πολιτισμικά (πχ. baby shower). Εγώ νιώθω αρκετά άβολα για αυτήν την κατάσταση. Οι λόγοι είναι διάφοροι. Οι δικές μου σχέσεις με την ευρύτερη οικογένειά μου δεν είναι τόσο στενές, αποφεύγω τις συναντήσεις και εκεί. Είμαι επίσης αρκετά εσωστρεφής και δεν νιώθω πάντα άνετα στις γνωριμίες με νέο κόσμο, πόσο μάλλον όταν το περιβάλλον δεν μου είναι 100% οικείο λόγω και πολιτισμικών διαφορών. Κυρίως όμως, με τον φίλο μου αν και είμαστε καιρό μαζί δεν έχουμε καταλήξει πώς και αν θα μπορέσουμε να έχουμε κοινή πορεία στο μέλλον (χώρα διαμονής, εργασία, διάφορα άλλα «θέλω»), δεν συζητάμε γάμους και οικογένειες, επομένως οι στενές σχέσεις με την οικογένειά του με αγχώνουν. Ο ίδιος μου εξηγεί πως στην κουλτούρα της χώρας και της οικογένειάς του αυτό είναι κάτι δεδομένο και δεν εκλαμβάνεται όσο σοβαρά το έχω εγώ στο μυαλό μου. Η δική μου οικογένεια από την άλλη είναι πολύ πιο συντηρητική πάνω σε αυτό το ζήτημα και επιμένουν να με πιέζουν να πάρω αποφάσεις, υπάρχει πολλή πίεση για επιστροφή στην Ελλάδα και κριτική του φίλου μου που ενδεχομένως με κρατάει στο εξωτερικό.
Είναι απόλυτα εγωιστικό εκ μέρους μου να περιμένω κάποια κατανόηση από τον ίδιο ως προς την στάση μου, ή είμαι απλά αχάριστη και δεν εκτιμώ τις προσκλήσεις; Κάνω πάντα προσπάθεια στην σκέψη ότι όλο αυτό μπορεί να τον στενοχωρεί, αλλά είναι παράλογο να νευριάζω όταν αντιλαμβάνομαι ότι απλά δεν θέλει να μπει στη διαδικασία να «με δικαιολογήσει» στους δικούς του; Μήπως το πρόβλημα μας πηγάζει καθαρά από την αβεβαιότητα για το πώς θα καταλήξει η σχέση μας; Θα με ενδιέφερε η γνώμη σου και σε ευχαριστώ εκ των προτέρων.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ Α, ΜΠΑ
Πιστεύω ότι το πρόβλημα πηγάζει κυρίως από την αβεβαιότητα για την κατάληξη της σχέσης σας, αλλά σε συνδυασμό ότι αξιολογείτε διαφορετικά την σχέση κάποιου με την οικογένεια του συντρόφου του. Δεν έχετε καταφέρει να συνεννοηθείτε ούτε στο πρώτο, ούτε στο δεύτερο. Έχετε ανταλλάξει την πληροφορία, αλλά κανείς από τους δύο δεν έχει αντιδράσει ή προσαρμοστεί στη πληροφορία. Ο φίλος σου ξέρει ότι δεν αισθάνεσαι άνετα με την επαφή σου με την οικογένεια του, αλλά εξακολουθεί να την θεωρεί δεδομένη με το επιχείρημα «ξεπέρασε το». Εσύ ξέρεις ότι για αυτόν δεν είναι όσο σημαντικό είναι για σένα, αλλά επιμένεις να στυλώνεις τα πόδια με ακαμψία (τι σημασία έχει αν είναι ξένο πολιτισμικά το baby shower; Στην Αγγλία μένεις, ώρα να το μάθεις. Δεν είναι τελετή μαύρης μαγείας. Πήγαινε και πέρνα καλά). Δεν αφήνεσαι και δημιουργείς θέμα. Κανένας από τους δύο δεν δείχνει να θέλει να προχωρήσει προς έναν συμβιβασμό, και ο λόγος είναι ότι δεν ξέρετε αν αξίζει να κάνετε παραχωρήσεις προς έναν συμβιβασμό, γιατί δεν ξέρετε αν έχει μέλλον η σχέση σας.
Δεν αναλύεις γιατί είναι τόσο δύσκολο να συνεννοηθείτε για το μέλλον της σχέσης σας μετά από τέσσερα χρόνια, αλλά να ξέρεις ότι μετά από τέσσερα χρόνια θα έπρεπε να ξέρεις. Φοβάμαι πολύ, φοβάμαι πάρα πολύ ότι «δεν ξέρεις» επειδή νιώθεις την πίεση από τους γονείς σου στην Ελλάδα. Ακόμη και αν θέλεις μέσα σου να γυρίσεις πίσω, είναι πολύ δύσκολο να το καταλάβεις, και πάλι εξαιτίας αυτής της πίεσης. Πριν από όλα νομίζω ότι προέχει να σκεφτείς τι είσαι διατεθειμένη να κάνεις για να κρατάς ευχαριστημένους τους γονείς σου, και ακόμη πιο πριν πρέπει να σκεφτείς πολύ καλά αν οι γονείς σου θα είναι ποτέ πραγματικά ευχαριστημένοι με αυτό που κάνεις. Νομίζω ότι τα προβλήματα που έχεις δεν είναι στην Αγγλία, αλλά βρίσκονται στο παρελθόν σου.
__________________
2.
Με αφορμή την ερώτηση/απάντηση 5, βιώνω κι εγώ μια από τα ίδια... Γονείς που τσακώνονται από οταν θυμάμαι τον εαυτό μου... Παλιά περνούσαν και καποιες περιόδους με μέλια, τωρα μεγάλωσαν και όλα ειναι πιο δύσκολα... Ο πατέρας μου ηταν που ήταν δύσκολος ανθρωπος, πλεον ειναι ανυπόφορος και αχώνευτος, αγγίζει τα όρια της απανθρωπιάς (δεν το λέω τυχαία, πχ στη γιαγιά μου και πεθερά του φέρεται απαίσια γιατί έχει άνοια και δυο μήνες τον χρόνο που πρέπει να τη φιλοξενεί την θεωρεί βαρος). Η μητέρα μου από την αλλη, αν και πολύ γλυκος ανθρωπος κατά βάση, κατέληξα μετά απο τεράστια ενδοσκόπηση και αυτο-ψυχαναλυση/ψυχοθεραπεια, οτι εχει ενδυθεί το ρόλο του θύματος και παραμένει εκουσίως σε αυτήν τη θέση, να κατηγορεί τον πατέρα μου για ολα τα κακα της μοιρας της και να υστεριάζει. Της εχω προτείνει απειρες φορές να ερθει να μεινει μαζί μου (ζω μόνη μου και μακριά τους εδω και χρόνια) για να ηρεμήσει και ολο βρίσκει δικαιολογίες. Το διαζύγιο που πολλά παιδια το θεωρούν εφιάλτη, εγώ το επιθυμούσα διακαώς. Και ο λόγος που με ενοχλει αυτη η κατασταση ειναι οτι (ισως και σαν μηχανισμος αυτοσυντηρησης/επιβιωσης) ημουν ανεκαθεν πολύ πιο ωριμη από τα αλλα παιδία της ηλικίας μου με αποτέλεσμα να ερχονται οι γονεις μου σε μενα και να μου κλαίγονται και να συζητανε μαζί μου τα θέματά τους. Το πρόβλημα πλέον ειναι οτι δεν τους αντεχω ουτε για εκεινες τις περιοδους π μενω μαζι τους (γιορτες, διακοπες). Μου χαλανε τη διαθεση. Κυριως γιατι ερχονται σε μενα να τους κάνω τον συμβουλο γάμου ή τον δικαστή ή τον διαιτητή. Δεν θυμάμαι ποτε ηταν η τελευταια φορα που αισθανθηκα σαν κορη που εχει απεναντι της γονεις-προστατες. Θα μου πεις, γιατί καθεσαι και κανεις τον δικαστή, αφου δεν εισαι υποχρεωμένη? Δικιο έχεις... Στο πατρικό μου απομονώνομαι και ολα καλα. Οταν ερχονται σπιτι μ ομως, δεν σεβονται ουτε καν τον προσωπικό μου χώρο. Δεν σεβονται οτι δουλευω τοσες ωρες και οτι το σπίτι μου ειναι το ησυχαστήριό μου. Και ειναι μια σταλιά, Λένα μου, ουτε λογος για απομόνωση. Εχω εγκαταλείψει καθε ελπίδα διαζυγίου τους πλεον. Να μην τους ξαναφιλοξενήσω δεν ξερω αν ειναι ρεαλιστική λυση. Να μην μενω στο πατρικό μου επίσης δεν ειναι λύση. Πώς να το χειριστώ που αντί να χαίρομαι που τους βλέπω με πιάνουν στην καλύτερη τα νεύρα μου, αφου κάνουν συνεχεια σαν ανωριμα 5χρονα με παντελή ελλειψη διαθεσης για διαλογο?
-Συμβουλος γάμου
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ Α, ΜΠΑ
Κατηγορείς τη μαμά σου που έχει ενδυθεί το ρόλο του θύματος, αλλά όταν διαπιστώνεις ότι εσύ έχεις ενδυθεί τον ρόλο του δικαστή, κάνεις ακριβώς ό,τι κάνει η μητέρα σου: αρνείσαι να προχωρήσεις την σκέψη παρακάτω και να κάνεις κάτι γι'αυτό. Όπως η μαμά σου ταυτίζεται με αυτόν τον ρόλο, πιθανότατα επειδή αυτόν ξέρει και δεν θέλει να μάθει άλλον, έτσι κι εσύ στο θέατρο της στενής σου οικογενειακής ζωής έχεις αναλάβει τον ρόλο που ανέλαβες, σε μια προσπάθεια να ελέγχεις τα πράγματα και να τα λύσεις. Έχεις καταλάβει εδώ και πολλά χρόνια ότι δεν καταφέρνεις τίποτα, αλλά δεν θέλεις να αλλάξεις τον ρόλο σου. Όσο αποτυχημένος και να είναι στην πράξη, στο βάθος νιώθεις ότι κάτι κερδίζεις παίζοντας τον.
Δεν μπορείς να αλλάξεις την δυναμική που έχουν οι γονείς σου μεταξύ τους. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να αλλάξεις την δυναμική που έχεις με αυτούς, και αυτό θα γίνει αν σταματήσεις να λειτουργείς ως σύμβουλος γάμου. Όταν καταλάβουν ότι δεν μπορούν να σε χρησιμοποιήσουν με αυτόν τον τρόπο, τότε αναγκαστικά θα αλλάξει και η σχέση που έχετε μεταξύ σας. Δεν ξέρω σε τι θα μετασχηματιστεί, αλλά και αυτό ως ένα σημείο είναι στο χέρι σου, αν σκεφτείς τι είδους σχέση είναι ρεαλιστικό να έχετε.
__________________
3.
Πιστεύεις πως οι ανθρωποι θα ήταν καλυτερο να ειμαστε με ανθρώπους που μας ταιριάζουν; πχ αν Εγώ είμαι τακτική να είναι και αυτός ή αν Εγώ είμαι πολύ ανοιχτομυαλη να είναι και αυτός το ίδιο; θα μας έλυνε συγκρούσεις και προβλήματα που δημιουργούν συχνά αντίθετοι χαρακτήρες; θα σου δώσω ένα παράδειγμα. Εγώ δεν ζηλεύω καθόλου και ο φίλος μου το θεωρεί έλλειψη ενδιαφέροντος ενώ. Εγώ τη ζήλια του τη θεωρώ τρόπο επιβολής και έλλειψη εμπιστοσύνης. Εγώ ειμαι συχνά εντελώς αφηρημένη και απροσεχτη και του "έλα μωρέ τι έγινε;" και αυτός οργανωμένος και συγκροτημενος. Εγώ τους βλέπω "όλους καλούς" αυτός είναι επιφυλακτικός και κραταει πισινή. Εγώ είμαι λίγο παρτακιας αυτός επηρεάζεται περισσότερο συναισθηματικά. Εγώ είμαι φιλόδοξη αυτός Όχι. Για εμένα η απάντηση στην ερωτηση είναι οτι προφανώς είναι καλύτερο και πιο εύκολο να είσαι με κάποιον που σκέφτεται παρόμοια. Μήπως η απάντηση είναι πιο συνθετη; Και έχει σημασία να απαντήσω σε αυτή την ερώτηση;
-Αντιθετη
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ Α, ΜΠΑ
Έχει σημασία να απαντήσεις σε αυτή την ερώτηση, και μάλιστα μεγάλη, γιατί είναι ένα μέρος της μεγάλης ερώτησης «ποιοι άνθρωποι μου ταιριάζουν και πώς τους αναγνωρίζω». Δεν ξέρω αν υπάρχει μια σωστή απάντηση, ξέρω πώς έχω απαντήσει αυτή την ερώτηση για μένα. Πιστεύω ότι ταιριαστοί είναι οι άνθρωποι που συμφωνούν εκ των προτέρων σε τέτοια πράγματα, δηλαδή έχουν μια κοινή βάση, ώστε να βρίσκονται στο ίδιο σύμπαν όταν μιλάνε μεταξύ τους, και ακόμη πιο σημαντικό, όταν θέλουν να πάρουν από κοινού μια σοβαρή απόφαση που θα επηρεάσει τις ζωές και των δύο. Δεν είναι σημαντικό για όλες τις σχέσεις, είναι σημαντικό για τις σχέσεις που θέλεις (ή ελπίζεις) να κρατήσουν για πολύ.
__________________
4.
Αμπα βοήθεια.
Με τον φίλο μου είμαστε απο διαφορετική χώρα κ κουλτούρα. Το λέω γιατί στη συγκεκριμένη περίπτωση μετράει. Επίσης μενω κ εγω μυστηριώδης γιατί διαβάζουν πολλοί φίλοι κ γνωστοί κ δεν θελω να φανεί μια στο εκατομμύριο οτι είμαι εγω. Δεν ξερω γιατί, απλα δε θελω. Μένουμε λοιπόν μαζί με τον φίλο μου κ αργά αλλα σταθερά είμαστε στη διαδικασία να διακοσμούμε το σπίτι. Ο φίλος μου δεν εχει ιδέα απο τέχνη αλλα κυρίως τα γούστα μας ειναι εντελώς αλλιώτικα. Το θέμα ειναι οτι άμα βάλω κάτι θα του αρεςει στο τέλος αλλα αν τον ρωτήσω πριν θα μου πει οτι ειναι βαρετό κ θα θέλει κάτι κατακιτσαριες. Επιςης οι οικογένεια του θα του πάρει δώρο παρόμοιου γούστου πραγματα. Και εγω δεν έχω πει ποτε οτι δε μαρεσει κάτι γιατί δεν θελω να τον μειώσω. Αλλα είμαστε τωρα στο Τσακ να μου βάλει μια ταπετσαρία που θα πονάνε τα μάτια μου καθε ώρα που την κοιτάω. Πες μου πως να το χειριστώ. Σοβαρά τωρα!
-Δεν του άρεσε ο Κλιμτ ουτε ο Βαν Γκόγκ
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ Α, ΜΠΑ
Αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι ότι πιστεύεις ότι οι φίλοι και οι γνωστοί θα σε καταλάβουν μόνο αν πεις σε ποια χώρα ζεις, αλλά όχι από την ερώτηση που κάνεις. Αλλά ό,τι νομίζεις.
Είναι σχεδόν βέβαιο ότι για κάποιον άλλον τα δικά σου γούστα είναι καρακιτσαρία και το ίδιο καρακιτσάτη είναι όλη σου η οικογένεια, οπότε για αρχή, προσπάθησε να μην θεωρείς τόσο αυτονόητο ότι είσαι πιο εξελιγμένη από τον φίλο σου, και δες το πρόβλημα ως πρόβλημα συμβιβασμού, και όχι πολιτισμικού ιμπεριαλισμού από ένα ανώτερο είδος κουλτούρας προς ένα κατώτερο. Ούτε εγώ θα έβαζα Βαν Γκογκ και Κλιμτ στους τοίχους. Να λες όταν κάτι δεν σου αρέσει, όπως κι αυτός σου λέει ότι κάτι είναι βαρετό. Μη φοβάσαι μήπως με τα σχόλια σου καταλάβει πόσο κατώτερος σου είναι, γιατί ελπίζω να μην είναι, τον διάλεξες για να μείνεις μαζί του στο ίδιο σπίτι. Η περιφρόνηση, αγαπητή φίλη, είναι το πιο διαβρωτικό συναίσθημα για μια σχέση. Είναι σαν τη μούχλα. Χρειάζεται χρόνια για να κάνει ζημιά, αλλά όταν ανακαλύψεις τη βλάβη, μόνο το γκρέμισμα σώζει την κατάσταση.
Η ταπετσαρία είναι κάτι σχετικά μόνιμο, οπότε πηγαίνετε μαζί στο μαγαζί και βρείτε μια που να αρέσει μέσες άκρες και στους δύο. Αν δεν αλλάζει γνώμη με τίποτα για τη συγκεκριμένη, αντιπρότεινε να εφαρμοστεί σε μικρότερη έκταση, ή διαπραγματεύσου πλήρη ελευθερία σε άλλον τομέα. Αυτό είναι ο συμβιβασμός. (Το πρόβλημα της περιφρόνησης όμως είναι το σοβαρό θέμα).
__________________
5.
γεια σου α,μπα!
σε διαβαζα για χρονια μεχρι που πηρα το θαρρος να σου γραψω και με απογοητευσες.. δεν θυμαμαι με τι ψευδονυμο σου ειχα γραψει, αλλα θυμαμαι να ανυπομονω για μηνες μεχρι να δω την απαντηση σου σε ενα σοβαρο μου θεμα που δεν ηρθε ποτε.. απο αγαπημενη μου συνηθεια εγινες κατι διαφορετικο και απομακρο.. κριμα βρε λενα, πραγματικα ηθελα να με συμβουλεψεις. –απογοητευμενη
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ Α, ΜΠΑ
Απογοητευμένο παστίτσιο, δεν είμαι η μαμά σου.
__________________
6.
Αγαπητή Α,μπα,
Είμαστε πέντε μήνες μαζί και πιο πριν ήμασταν πολυ καλοί φίλοι. Είναι η πιο ωραία σχέση που εχω κάνει ποτέ και θέλω να μείνουμε μαζί. Να δούμε πως θα πάει, να μοιραζόμαστε την καθημερινότητα μας. Τώρα αυτός μένει με συγκάτοικους και στο σπίτι του δεν μπορούμε ποτέ να είμαστε μόνοι. Το δικό μου σπίτι ειναι μικροσκοπικό, ένα δωμάτιο, ούτε εδώ είμαστε άνετα. Οποτε για μένα το να μέναμε κάπου μαζί σε ένα νορμαλ σπίτι μου φαίνεται πολυ καλή ιδέα.
Αυτός σε τρεις μήνες πρέπει να μετακομίσει από εκεί που μένει. Είχα μια ελπίδα, βασισμένη στο ότι κοιμόμαστε κάθε μερα μαζί και στο ότι μια μερα με ρώτησε αν θα ήθελα να μείνουμε μαζί, ότι όταν θα αφήσει το σπίτι που ειναι τώρα θα ψάχναμε κάτι μαζί. Όμως, ήρθε πριν δυο βδομαδες και με ρώτησε αν θα το έπαιρνα προσωπικά αν δεν μέναμε μαζί. Λέει δεν ειναι έτοιμος, ειναι νωρίς και μπορει λόγω καθημερινότητας να χαλάσει η σχέση μας.
Το καταλαβαίνω με τη λογική μου: είμαστε μόνο πέντε μήνες μαζί, δεν ειναι περίεργο να το θεωρεί νωρίς. Όμως νιώθω χάλια. Απόρριψη. Μοναξιά. Ήμουν έτοιμη και το περίμενα πως και πως. Τώρα που ψάχνει σπίτι μαζί με τους δυο συγκάτοικους του νιώθω παραμελημένη, εκτός της μικρής ομάδας που νόμιζα ότι φτιάχναμε.
Το εχω πάρει αρκετά βαριά. Σε αυτό νομίζω πως παίζει ρόλο το ότι μένω στην Ολλανδία εδώ και πέντε χρόνια και δεν εχω καταφέρει να εχω ένα σταθερό πυρήνα φίλων. Οποτε νιώθω πιο κοντά με κάποιον αυτός ή αυτή φεύγουν, γυρνάνε Ελλάδα, πάνε στην Ασία για ποστντοκ ή ξερω γω τι άλλο. Και τώρα με το δικό μου κάπως ένιωσα ότι ναι, φυτρώνει μια κοινή ρίζα, είμαστε μαζί. Αλλα όχι. Αυτός μου λέει ότι παρόλο που δε θέλει να μείνουμε μαζί είμαι πολυ σημαντική για αυτόν. Τι να πω, δε με πείθει.
Τι να κάνω; Να περιμένω μεχρι να αλλάξουν οι ανάγκες του; Ειναι φυσιολογικό να νιώθω τέτοια θλίψη δυο βδομαδες μετά τη συζήτηση που κάναμε; Και θυμό; Νιώθω ότι η αρνητική ενέργεια που εχω βγάλει μας φθείρει. Και οι δυο στα 30, αν εχει σημασία.
Ευχαριστώ και groetjes uit Amsterdam
-Ένα στούντιο και 3 συγκάτοικοι
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ Α, ΜΠΑ
Και βέβαια είναι φυσιολογικό να νιώθεις θλίψη για την απογοήτευση που έζησες. Όμως είναι σημαντικό να αναγνωρίσεις για ποιο λόγο νιώθεις τη θλίψη, ώστε να ξέρεις ποια είναι η επόμενη σου κίνηση. Δεν στενοχωριέσαι επειδή ο φίλος σου δεν θέλει να μείνει μαζί σου, καταλαβαίνεις ότι είναι λογικό να μην το θέλει μετά από πέντε μήνες. Στενοχωριέσαι επειδή είχες αφεθεί να στηρίξεις όλες σου τις ελπίδες σε αυτή τη λύση, ώστε να μην αισθάνεσαι ξεκρέμαστη στη Ολλανδία. Μη νομίζεις ότι δεν το ξέρει και ο φίλος σου, και μπορεί να είναι αυτός ο λόγος που δεν θέλει να μείνει μαζί σου. Είναι μεγάλο το βάρος που δίνεις στη σχέση σας. Κανείς δεν μπορεί να αντέξει την ευθύνη να είναι το μόνο βαρίδιο στην ζωή ενός άλλου.
Γι'αυτό, η λύση δεν είναι να περιμένεις να αλλάξουν οι ανάγκες του. Η λύση είναι να αλλάξεις εσύ. Δεν γίνεται να βασίζεις όλη σου την κοινωνική ζωή και την ανάγκη σου για στενή επικοινωνία σε έναν άνθρωπο. Δεν έχεις καταφέρει να έχεις έναν σταθερό πυρήνα φίλων γιατί δεν είναι εύκολο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι κάτι που μπορείς να απαιτείς παραμονεύοντας, πόσο μάλλον κάτι που σου δίνει δικαίωμα να κρατάς κακία και να είσαι αρνητική με τον άλλον.
Η προφανής λύση είναι οι φίλοι του φίλου σου. Υπάρχει ήδη μια μαγιά παρέας για να γνωρίσεις κι άλλους ανθρώπους. Πρέπει να συνεχίσεις τις προσπάθειες για επαφή με άλλους ανθρώπους, χωρίς να σκέφτεσαι ότι έχεις μια καβάντζα, γιατί δεν έχεις. Πέντε μήνες κρατάει η σχέση σου, δεν υπογράψατε συμβόλαιο με αίμα. Είναι ωραίο που βρήκες έναν να συνεννοείσαι. Άρα γίνεται. Όπως βρήκες αυτόν, δες και πώς θα βρεις άλλους, για φιλική σχέση.
Μην περιμένεις να έχεις φιλαράκια από τα παλιά όπως όταν ήσουν στην Ελλάδα. Η σταθερότητα που ελπίζεις να αποκτήσεις, σε μεγάλες χώρες, όταν βρίσκεσαι σε κύκλους ανθρώπων που κάνουν ανώτατες και εξειδικευμένες σπουδές, δεν υπάρχει. Ο κόσμος μετακινείται συνέχεια. Μπορεί να μην γίνεται να έχεις τον ίδιο σταθερό κύκλο «για πάντα», αλλά κάθε φορά που κάνεις έναν φίλο, αυτός είναι ο σταθερός σου κύκλος. Αν αλλάξεις άποψη για το τι είναι μόνιμο, λαμβάνοντας υπόψη σου την πραγματικότητα στη οποία ζεις, θα διευκολύνεις πολύ τη ζωή σου.
(Αλλά δεν φαντάζεσαι πόσο χαίρομαι που μας είπες πού ζεις, και δεν ανέφερες 'μια πόλη του εξωτερικού')
_________________
7.
Αγαπητή Αμπα,
Στα 29 μου διαγνώστηκα με πρώιμη ωοθηκική ανεπάρκεια. Με λίγα λόγια χωρίς ωάρια και άρα δυνατότητα απόκτησης βιολογικού τέκνου. Μετα από πολύ σκέψη και ψάξιμο με τον άντρα μου, απορρίψαμε την υιοθεσία για λόγους που δεν είναι της παρούσης και πλέον στα 31 μου καταλήξαμε στη λύση της λήψης δανεικού ωαρίου. Αν λοιπόν πετύχει η εξωσωματική, το παιδί που θα κυοφορήσω θα έχει τα γονίδια του άντρα μου και της δότριας. Ο νόμος στην Ελλάδα ως σήμερα προβλέπει ότι η ταυτότητα της δότριας και της λήπτριας (εμένα) παραμένουν άγνωστες για πάντα για όλους τους‚ εμπλεκόμενους. Και για το παιδί που θα γεννηθεί, ακόμα και μετά την ενηλικίωσή του. Και εδώ αρχίζει το μπέρδεμα. Αποκαλύπτεις ή όχι μια τέτοια πληροφορία στο πιθανό παιδί? Οι ψυχολόγοι των δύο κέντρων που επισκέφτηκα με συμβούλεψαν τα ακριβώς αντίθετα. Στο ένα κέντρο ΑΣΦΑΛΩΣ και να το πω, στο άλλο ΑΣΦΑΛΩΣ να μη το πω. Εγώ πάλι δε ξέρω τι είναι καλύτερο. Αρχικά θεώρησα ότι επιβάλλεται να γνωρίζει ένα παιδί την βιολογική του ταυτότητα, αλλά τώρα που μπήκα στο χορό αρχίζω να αμφιβάλλω. Και τι θα πω ακριβώς? Ξέρεις, δεν είμαι εγώ η βιολογική σου μητέρα, αλλά δεν ξέρω και ποια είναι? Ούτε καν από που κατάγεται, πως λέγεται, τίποτα? Μήπως η μισή αλήθεια δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα? Από την άλλη πως θα κρύψω κάτι τόσο σημαντικό? Να βρω τρίτο ψυχολόγο? Μια σκέψη για όλα αυτά?
-Κλούβιο αυγό
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ Α, ΜΠΑ
Η εξέλιξη της τεχνολογίας στην ιατρική συνοδεύεται και από νέα ηθικά ερωτήματα, όπως αυτό που αναφέρεις εδώ. Η γέννηση παιδιού από ωάριο δότριας γίνεται από το 1984, ωστόσο αυτό το ερώτημα μοιάζει σα να μην έχει απαντηθεί ακόμα. Τουλάχιστον όχι από την κοινωνία, γιατί από τους ειδικούς έχει απαντηθεί: είναι καλύτερο να το πεις στο παιδί, για πολλούς λόγους. Μου κάνει εντύπωση που ψυχολόγος που δουλεύει σε κέντρο σου είπε το αντίθετο. Σίγουρα σου είπε το αντίθετο;
Δεν ξέρω αν ζητάς μια επίσημη γνώμη, ή την δική μου γνώμη. Μάλλον το πρώτο, αφού έχεις κάνει ήδη την σωστή κίνηση να ρωτήσεις ψυχολόγους. Μολαταύτα, επειδή εγώ δεν είμαι ψυχολόγος θα σου δώσω μια απάντηση μίγμα επίσημης θέσης και προσωπικής. Τέτοιου είδους μυστικά, που αφορούν τη ζωή τρίτου ανθρώπου, και έχει πολλούς εμπλεκόμενους, δεν μπορούν να μείνουν μυστικά. Για να μην το μάθει ποτέ το παιδί σου, πρέπει να λέτε ψέματα για μια ζωή. Στον παιδίατρο, στους γιατρούς που θα συναντήσετε αργότερα, στους δασκάλους, στους συγγενείς. Αυτό το δεδομένο θα πρέπει να απέχει για πάντα από τις συζητήσεις σας, δεν θα μπορείτε να το ξεστομίσετε ποτέ, ούτε μεταξύ σας. Θα πρέπει να εξαφανίσετε ό,τι αποδεικτικό χαρτί υπάρχει από οπουδήποτε υπάρχει, και αυτό είναι αδύνατο. Η τεχνολογία εν τω μεταξύ προχωράει συνεχώς – κιτ που ανιχνεύουν το DNA πωλούνται πια για ιδιωτική χρήση, πολύ σύντομα θα είναι αρκετά φτηνά για να τα χρησιμοποιήσει οποιοσδήποτε, ένας μαθητής δημοτικού ακόμα. Η ιατρική ήδη ανιχνεύει κληρονομικές ασθένειες μέσω του αίματος. Ακόμα και αν οι άνθρωποι γύρω σας δεν πουν ποτέ τίποτα, ακόμα και αν σε εσάς δεν ξεφύγει ποτέ τίποτα (ένα βλέμμα, ένα υπονοούμενο, από μια ερώτηση του παιδιού σας αν μπορείτε να διπλώσετε τη γλώσσα σας όπως αυτό), τότε μπορεί να το ανακαλύψει τυχαία. Και η παραβίαση και η προδοσία που θα νιώσει τότε, θα είναι σε εξαιρετικά μεγάλη κλίμακα.
Η αντερώτηση που έχω να κάνω εγώ, ως άνθρωπος, είναι η εξής; Γιατί να μην το πείτε; Γιατί να μείνει κάτι τέτοιο κρυφό; Αν το κρατήσετε μυστικό, είναι σα να δέχεστε ότι είναι κάτι κακό. Τα παιδιά που γεννιούνται μέσω υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, με δότες, ή γενικώς με εξωσωματική, είναι πιο πιθανό να βρεθούν περικυκλωμένα από αγάπη, από γονείς που ήξεραν πολύ καλά τι ήθελαν και ήταν διατεθειμένοι να ξοδέψουν και χρήματα και ενέργεια και ψυχολογικά αποθέματα για να το πετύχουν. Σε αποκτήσαμε γιατί το θέλαμε όσο τίποτα άλλο στον κόσμο, είναι το μήνυμα, δεν είναι κάτι που έγινε τυχαία. Αυτό το μήνυμα είναι πολύ ανεβαστικό για ένα παιδί.
Για το πώς θα το πείτε στο παιδί σας (θα το πείτε, δεν θα το πεις. Δεν είναι δική σου μόνο υπόθεση) υπάρχουν βιβλία (στα αγγλικά, σίγουρα, δεν ξέρω αν υπάρχουν σχετικά παιδικά βιβλία στα ελληνικά) που σε καθοδηγούν. Δεν υπάρχει μια συνταγή για το πότε και με ποιο τρόπο, αλλά είναι καλύτερο να ξεκινήσετε την κουβέντα όσο είναι μικρό, για να μην υπάρξει η στιγμή «πέφτω από τα σύννεφα». Είσαστε μια οικογένεια που δημιουργήθηκε με βοήθεια. Αν εσύ το θεωρείς εντάξει, θα το θεωρήσει και το παιδί εντάξει. Η μαμά του θα είσαι εσύ, όποιος και αν είναι ο τρόπος με τον οποίο ήρθε στον κόσμο.
σχόλια