Έχω ξαναγράψει για την περίπτωση της, όχι σκανδαλοθηρικά θέλω να πιστεύω, και έχω κάνει ρεπορτάζ για την ανορεξία. Τα πρώτα χρόνια της περιπέτειάς της υπήρχε συμπαράσταση και συμπόνια από τον κόσμο, τώρα πια όμως μοιάζει να έχει εξατμιστεί. Διαβάζω πολλούς που λένε "αυτή φταίει" και "τόσα χρόνια δεν ήθελε να γιατρευτεί" και "η κοπέλα κάνει ότι δεν καταλαβαίνει ποσό αδύνατη είναι". Και ίσως να μοιάζει έτσι σε έναν εξωτερικό παρατηρητή.
Θυμάμαι μια σοκαριστική της εμφάνιση στην Αννίτα Πάνια, που ενώ η παρουσιάστρια τη στρίμωχνε για το βάρος της, η Καραγιάννη πουλούσε τρελίτσα με χαμόγελο και χαρά, τονίζοντας ότι αφού αρέσει στον άντρα της τα αλλά περισσεύουν. Σε κάποιες στιγμές παραδεχόταν ότι δεν πρέπει να χάσει άλλο βάρος, αλλά το ύφος πίσω από τα λόγια της έδειχνε τελείως το αντίθετο.
Αυτή όμως είναι η μορφή της ψυχικής διαταραχής, και δε συμφωνώ με κανέναν που κατηγορεί την Καραγιάννη σήμερα. Οι ψυχίατροι λένε πως αρχικά η νευρική ανορεξία δεν σε κάνει να χάνεις βάρος - σε κάνει να βλέπεις τον εαυτό σου παχύ. Είναι παράπλευρη απώλεια το ότι το ανορεξικό άτομο δεν τρώει, κι είναι ο τρόπος του να αντιμετωπίσει αυτό που του συμβαίνει. Η ψυχική διαταραχή σε κάνει να ΜΗΝ καταλαβαίνεις ποσό βάρος έχεις χάσει, να θέλεις να χάσεις περισσότερο, να μην πιστεύεις και να μην πείθεσαι από ό,τι κι αν σου πουν οι άλλοι, και τελικά να κανείς το δικό σου, χωρίς να μπορείς να συνειδητοποιήσεις ποσό αυτοκαταστροφικό είναι. Η διαταραχή σε κάνει να μη θέλεις να γιατρευτείς.
Πολλές διαταραχές αντιμετωπίζονται με συνδυασμό ψυχοθεραπείας και φαρμακευτικής αγωγής. Από ό,τι φαίνεται, η ψυχογενής ανορεξία αντιστέκεται σε μεγάλο βαθμό σε λύσεις που βοηθούν αποτελεσματικά ασθενείς άλλων διαταραχών.
Κι όμως πολλοί θεωρούν πως η ψυχογενής ανορεξία είναι απλά το ότι δεν έχεις όρεξη για φαΐ κι ότι η κάθε Καραγιάννη κάνει νάζια και είναι εγωίστρια που επιμένει να μην τρώει. Πρέπει να έχεις βιώσει μια ψυχική διαταραχή για να καταλάβεις πως ο,τι κι αν σου λένε οι άλλοι ("μην αγχώνεσαι μωρέ", "σκέψου θετικά και θα βγεις από την κατάθλιψη") δεν πιάνει. Κι όσο δεν γιατρεύεσαι πχ. από την αγχώδη διαταραχή ή από την κατάθλιψη με θετική σκέψη, οι άλλοι -που δεν πάσχουν από αυτά και πιστεύουν πως αν ήταν στη θέση του άλλου θα αυτογιατρεύονταν εύκολα- χάνουν την υπομονή τους. Πολλές διαταραχές αντιμετωπίζονται με συνδυασμό ψυχοθεραπείας και φαρμακευτικής αγωγής. Από ό,τι φαίνεται, η ψυχογενής ανορεξία αντιστέκεται σε μεγάλο βαθμό σε λύσεις που βοηθούν αποτελεσματικά ασθενείς άλλων διαταραχών. Μπορεί να λέμε "ας κάνει ψυχοθεραπεία ή ας πάρει φάρμακα η κάθε Καραγιάννη", όμως πιθανότατα κάνει και παίρνει - εδώ και πολλά πολλά χρόνια.
Δεν είναι λίγοι αυτοί που πέθαναν από ανορεξία, όπως δεν είναι λίγοι και αυτοί που επέζησαν. Δεν φταίνε σε τίποτα ούτε οι μεν ούτε οι δε. Είναι μεγάλη κουβέντα το τι φταίει και ποιοι είναι οι παράγοντες, πάντως τις ώρες που μια γυναίκα δίνει μάχη για τη ζωή της (ή μόλις την έχασε!), βρίσκω άκομψο να την κατηγορούμε, χωρίς να έχουμε ιδέα για το πώς έχει η κατάσταση.
Όπως δεν μπορείς να κατηγορήσεις κάποιον με αυτισμό ή πέτρες στα νεφρά, ή λεύκη πως "τα 'θελε και τα 'παθε" και πως "ήταν στο χέρι του να το αποφύγει και να αλλάξει/γιατρευτεί" έτσι δεν μπορείς να κατηγορήσεις και κάποιον με ψυχική ασθένεια για αυτήν.
Το μόνο πράγμα που είναι σίγουρα στο χέρι μας -και είναι και το σημαντικότερο- είναι να ζητήσουμε ιατρική βοήθεια. Κι αν δεν το αντιλαμβανόμαστε εμείς, πρέπει να το αντιλαμβάνονται αυτοί που μας αγαπούν.
