ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ

Γενικά έχω παρατηρήσει ότι οι άνθρωποι θέλουν να είναι σταθεροί στις απόψεις τους και να τις υποστηρίζουν. Όταν κάνουν συζήτηση δύο άνθρωποι με διαφορετικές απόψεις και διαφωνούν, νομίζω στις περισσότερες περιπτώσεις ο καθένας θα ενδιαφερθεί περισσότερο να αποδείξει ότι έχει δίκιο, παρά να προβληματιστεί μήπως και έχει κάπου άδικο. Θα θελήσει και θα προσπαθήσει να πείσει τον άλλον, παρά να πεισθεί από τον άλλον. Και - νομίζω, πάντα - ότι αυτό δεν έχει να κάνει με το αν και κατα πόσο δίκιο αισθάνεται ότι έχει ο καθένας. Άλλωστε οι περισσότεροι θεωρούν ότι έχουν δίκιο σε ο,τι κάνουν, αλλιώς δε θα έκαναν αυτά που κανουν. Εντάξει βέβαια, δεν είναι και λίγοι αυτοι που αναγνωρίζουν τα λάθη τους.Εν παση περιπτώσει, το να υπερασπιζομαστε τις απόψεις μας (κοσμοθεωρία, πολιτικές απόψεις, πίστη, ηθική, φιλοσοφία ζωής, κλπ) είναι ζωτικης σημασίας για την ταυτότητά μας. Αν υπονοηθει έστω και ελάχιστα ως αληθες κάτι διαφορετικό απο αυτά που πιστεύουμε, μας πιάνει φοβος (ή και τρόμος) ότι η ως τωρα θεώρησή μας για τον κόσμο ήταν λάθος, άκυρη, ένα φιάσκο. Αδιανοητο να γίνει αποδεκτο αυτο! Δεν είναι θέμα καθαρα εγωισμού, αλλα μάλλον επιβίωσης. Έχουν γίνει τρομακτικοί πόλεμοι στην ιστορία για να μη διαταραχθεί το αίσθημα ασφάλειας που μας δίνει η πίστη στις απόψεις μας. Η οποία πίστη αυτή προέρχεται αλλά και ενισχύεται και παγιώνεται και από την πίστη των γύρω μας, της ομάδας στην οποία ανήκουμε, στις ίδιες απόψεις. Έτσι βλεπει κανείς σε μικρότερες και μεγαλύτερες κοινωνικες ομάδες, μικρότερες και μεγαλύτερες "κοινές αλήθειες" (ή "κοινούς μύθους" η "κοινά αφηγηματα" - όπως θέλετε), οι οποίες άλλοτε ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και άλλοτε όπως αποδεικνύεται όχι.Αλλά διερωτώμαι... Είναι δυνατόν να είμαστε απολύτως σωστοί σε ό,τι πιστεύουμε; Σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει, το να μένουμε σταθεροί στις απόψεις μας δεν είναι δυσλειτουργικό; Δεν είναι πιθανό πολλά απο τα όσα πιστεύουμε σήμερα να έχουν διαψευσθεί εκατό, χίλια, δέκα χιλιάδες χρόνια μετα; Οι αρχαίοι Έλληνες σκοτώνονταν μεταξύ τους και σήμερα ανηκουμε όλοι στη ίδια χώρα (βέβαια πάλι με το παραμικρό τρωγομαστε μεταξύ μας). Όταν ο Γαλιλαίος είπε ότι η γη είναι στρογγυλη έπεσαν να τον φάνε γιατί απειλούσε τη χριστιανική αλήθεια. Αλλά ο σημερινός χριστιανος (και ο ίδιος ο πάππας) δε νομίζω να θεωρείται αιρετικός αν πιστεύει ότι η γη είναι στρογγυλή. Παραδείγματα "στρογγυλών γαιών" άπειρα...Ενδεικτικά, μέχρι σχετικα πρόσφατα εθεωρουντο αδιανόητες οι προγαμιαίες σχέσεις. Σήμερα όμως;;; Κατά γενική ομολογία μάλλον απαραιτητες. Διορθωστε με αν κανω λαθος. Ομοίως, κάποια αδιανόητα για σήμερα πράγματα, είναι απίθανο σε λίγα, σε ελάχιστα χρόνια από τώρα να εχουν καταστει καθολικά αποδεκτά; Αν δεν είναι απίθανο, τότε τί μας εμποδίζει να αναγνωρίσουμε σήμερα ως εσφαλμένα, πράγματα τα οποία αύριο θα είναι ξεπερασμένα; Γιατί δεν αναγνωρίζουμε από τωρα ότι "η γη είναι στρογγυλή";;;Σε αντιθεση με πιο απλούς οργανισμούς (πχ βακτήρια), ως πολύπλοκο είδος που είμαστε, μας χαρακτηρίζει η αυξημένη ευαλωτοτητα στην αλλαγη. Πέραν από βιολογικες αναλύσεις, αυτό ενδεικνύεται απο το ότι οι άνθρωποι που αλλάζουν τη ζωή των κοινωνιων και τον ρου της ιστορίας είναι ελάχιστοι. Λίγοι είναι οι πρωτοπόροι που διερωτώνται για τη ζωή και κάνουν ανακαλύψεις, καινοτομίες κλπ. Οι περισσότεροι απλα ακολουθούμε με καθυστέρηση. Γιατί απλα δεν μπαίνουμε στη διαδικασία (ισως δεν μπορούμε; δε θέλουμε;) να αναρωτηθούμε για τη ζωή μας, πόσο μάλλον να την αμφισβητήσουμε. Όταν ομως μια νέα ιδέα γίνει αποδεκτή από την εκάστοτε κυβερνώσα ελίτ, τότε γίνεται αποδεκτή (ή επιβάλλεται) και στην ευρύτερη κοινωνία. Και αν είναι μια φορά δύσκολο για ένα άτομο να αλλαξει νοοτροπια, τότε είναι εκατο φορές δυσκολο για μια ολόκληρη κοινωνία.Αλλά και στα καθημερινά μικρά πράγματα... Τσακωνόμαστε για ανούσιους λόγους. Το να υποχωρήσουμε θεωρείται αδυναμία. "Όχι κύριε, δε δέχομαι ότι εσύ έχεις δίκιο και εγώ άδικο, δε θα μας καβαλήσεις εσύ!" Έχουμε και μιαν υπόληψη στην κοινωνία τούτη, δε γίνεται να μας αμφισβητούν. Μετά δε θα μας υπολογίζει κανένας. Και τέλος πάντων, "ακομα κι όταν έχω άδικο, δικαίως το έχω!"Αλήθεια, έχετε ακούσει κανέναν να λέει το αντίστροφο; : "Ακόμα κι όταν έχω δίκιο, αδίκως το έχω!" Εγώ ποτέ των ποτών! Τί looser, ε;Από ότι κατάλαβατε, είμαι της άποψης ότι είναι καλύτερα να μη μενουμε σταθεροί (ούτε για μια στιγμη αν γινεται) στις απόψεις μας, αλλά να έχουμε ανοικτες τις κεραίες μας και να ακουμε προσεκτικά τις άλλες απόψεις για να εξελισσομαστε ει δυνατον συνεχως, πολύ απλά γιατί και η ιδια ζωή εξελίσσεται συνεχώς.Αλλά πάλι, αυτή μου η (πιθανότατα σφαλερή) άποψη είναι ενδεχομένως προσωρινή. Αύριο μπορεί να έχω άλλη άποψη! :-)Δεκτές όλες οι απόψεις!