Ο καθηγητής του ΕΜΠ και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του CERN, Ευάγγελος Γαζής, κατήγγειλε σήμερα πως η Αθήνα αρνείται αντικαρκινική επένδυση 100 εκατομμυρίων ευρώ με την τεχνογνωσία του CERN, με τις δηλώσεις του να προκαλούν αίσθηση.
Οι αντιδράσεις στους ισχυρισμούς του καθηγητή ξεκίνησαν από τη ΓΓ Έρευνας και Τεχνολογίας και το Υπουργείο Παιδείας και συνεχίζονται με τον Δημόκριτο να παίρνει θέση και τον καθηγητή Φυσικής του Παν/μιου Ιωαννίνων και Ερευνητικό Εκπρόσωπο της Ελλάδας στο CERN να αντικρούει το όσα είπε ο Ε. Γαζής.
Ο Καθηγητής Φυσικής του Παν/μιου Ιωαννίνων και Ερευνητικός Εκπρόσωπος της Ελλάδας στο CERN Κ. Φουντάς στην απάντησή του την οποία το LIFO.gr έλαβε την Δευτέρα το βράδυ σημειώνει:
«Πιστεύω ότι τα λεγόμενα του Καθ. Ε. Γαζή σε πολλά σημεία δεν συνάδουν με την πραγματικότητα. Θα ήθελα λοιπόν να διευκρινίσω τα έξης σχετικά με την πρόταση της δημοκρατίας του Μαυροβουνίου για την ίδρυση κέντρου θεραπείας καρκίνου με δέσμες σωματιδίων.
1. Ερευνήθηκε η βιωσιμότητα των υπαρχόντων κέντρων στην Ευρώπη και διαπιστώσαμε ότι κανένα από αυτά τα κέντρα δεν κατάφερε να επιβιώσει αυτόνομα μετά την αρχική επένδυση, η οποία δεν ήταν 100 εκατομμύρια ευρώ όπως αναφέρει ο Καθ. Ε. Γαζής αλλά ήταν στην περιοχή των 140-170 εκατομμυρίων ευρώ. Με λίγα λόγια, τα έσοδα από τους ασθενείς όχι μόνον δεν ήταν αρκετά για να αποσβέσουν την αρχική επένδυση όπως ισχυρίζεται ο Καθ. Ε. Γαζής, αλλά οι κυβερνήσεις των χωρών τους χρειάζεται συνεχώς να τα ενισχύουν με χρηματικά ποσά για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Αυτό το αναγνωρίζουν τώρα οι περισσότερες χώρες οι οποίες με αρκετό αρχικό ενθουσιασμό έλαβαν αποφάσεις για την κατασκευή τέτοιων κέντρων.
2. Η τεχνολογία στην οποία αναφέρεται ο Καθ. Ε. Γαζής είναι τεχνολογία ευρέως διαδεδομένη (όπως παραδέχεται και ο ίδιος όταν αναφέρει το μεγάλο αριθμό χωρών οι οποίες έχουν κατασκευάσει τέτοιου είδους κέντρα), συνεπώς η Ελλάδα δεν αποκτά ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων χωρών. Αντιθέτως, αν αυτό γινόταν δεκτό, θα κάναμε μία αφάνταστα ακριβή επένδυση σε ένα τομέα όπου υπάρχει ήδη ισχυρός ανταγωνισμός από μεγάλο αριθμό χωρών, χωρίς καμία ελπίδα απόσβεσης της αρχικής επένδυσης. Επί πλέον, να τέτοιο κέντρο θα αιμορραγούσε οικονομικά συνεχώς μετά την αρχική επένδυση.
3. Η Ελλάδα θα πρέπει να επενδύει σε ερευνητικούς τομείς στους οποίους είμαστε ανταγωνιστικοί διεθνώς. Η Ελληνική κοινότητα Υψηλών Ενεργειών στα Ελληνικά παν/μια και ερευνητικά κέντρα, έχει αποδείξει πολλές φορές όχι μόνο ότι είναι απλά ανταγωνιστική αλλά έχει και ομάδες οι οποίες διαπρέπουν με την αριστεία της έρευνας τους στα πειράματα του CERN. Δεν μπορούμε όμως να πούμε το ίδιο για τον τομέα φυσικής επιταχυντών ο οποίος ούτε κρίσιμη μάζα έχει ούτε έχει να επιδείξει για την ώρα την αριστεία των πειραματικών ομάδων του CERN.
Πέρα όμως από το καθαρά οικονομικό θέμα βιωσιμότητας υπάρχει και το καθαρά ακαδημαϊκό. Ο Καθ. Ε. Γαζής θα έπρεπε να γνωρίζει καλά ότι θέματα ερευνητικής πολιτικής και επενδύσεων θα πρέπει να εξετάζονται ψύχραιμα και με καθαρά επιστημονικά κριτήρια από επιτροπές ειδικών αφού ο ενδιαφερόμενος υποβάλει την σχετική έκθεση στην Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ). Η ΓΓΕΤ έχει αξιολογήσει μεγάλο αριθμό προγραμμάτων τα τελευταία χρόνια βασισμένη σε επιτροπές ειδικών οι οποίοι αξιολογούν τις προτάσεις με κριτήρια την αριστεία της επιστημονικής ομάδας καθώς και το ανταγωνιστικό όφελος για την Ελλάδα. Αν όντως ο καθ. Ε. Γαζής πιστεύει ειλικρινά ότι η Ελλάδα θα ωφεληθεί από το συγκεκριμένο πρόγραμμα/κέντρο θα μπορούσε κάλλιστα να υποβάλει ερευνητική πρόταση συμπεριλαμβανομένης και μελέτης οικονομικής βιωσιμότητας στην Επιτροπή CERN της ΓΓΕΤ για να λάβει το θέμα την σωστή πορεία όπως και όλες οι άλλες προτάσεις. Τέτοια πρόταση όμως ποτέ δεν υποβλήθηκε από τον καθ. Ε. Γαζή μέχρι σήμερα.
Κατά την γνώμη μου είναι αφάνταστα καταστρεπτικό για την Ελλάδα όταν η ερευνητική πολιτική της χώρας αποφασίζεται στα κανάλια και γίνεται αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης όπως φαίνεται να επιχειρείται στην συγκεκριμένη περίπτωση.
Δήλωση από τον Γεώργιο Νούνεση/ Διευθυντή & Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου στο Δημόκριτο
Σχετικά με τα σημερινά δημοσιεύματα στον Τύπο για την «τεχνογνωσία του CERN και την καταπολέμηση καρκινικών όγκων» σας ενημερώνω για τα ακόλουθα:
Το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος ουδέποτε συμμετείχε στην εκπόνηση σχεδίου επιχειρηματικότητας για την επένδυση 100 εκατ. ευρώ στην εγκατάσταση της «Καινοτόμου Μονάδας Ακτινοβολίας Καρκινικών Όγκων». Δεν υπάρχει καμία απόφαση του σημερινού αλλά και των προηγούμενων Διοικητικών του Συμβουλίων, καμία έγκριση του Προέδρου στην κατεύθυνση αυτή. Στην προσπάθειά μου να ανακαλύψω αν έστω και ανεπίσημα το Κέντρο ή μεμονωμένες ερευνητικές του ομάδες συμμετείχαν σε τέτοια μελέτη, όλες οι απαντήσεις που πήρα από τα Ινστιτούτα και τις Υπηρεσίες του Κέντρου είναι αρνητικές.
Επιπρόσθετα θέλω να σας ενημερώσω για τα εξής:
Τον Ιανουάριο του 2018 συμμετείχα ως προσκεκλημένος του CERN στη συνάντηση για το εν λόγω θέμα στην Τεργέστη, με επίσημη παρουσία όλων των Βαλκανικών Κρατών και της Ελλάδας, εκπροσώπων του CERN, κλπ.
Εκεί κατέστησαν σαφή τα εξής:
Η ακτινοθεραπεία καρκινικών όγκων με δέσμες πρωτονίων βρίσκεται ακόμη σε πειραματικό στάδιο. Τόσο στη Γερμανία (Χαϊδελβέργη) όσο και στην Ιταλία (Παβία) διεξάγονται τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές σε ειδικά κέντρα, με κόστος που αναλαμβάνουν οι ίδιοι οι οργανισμοί που τις διεξάγουν. Οι δοκιμές αυτές δεν πρόκειται να ανακοινώσουν αποτελέσματα πριν το 2023. Όπως μας ανακοινώθηκε επίσημα, σήμερα καμία ασφαλιστική εταιρεία, κανένα εθνικό σύστημα υγείας δεν συμμετέχουν στην κάλυψη του κόστους νοσηλείας των ασθενών.
Ο δρόμος της ακτινοθεραπείας με πρωτόνια ή και με ιόντα άνθρακα προβλέπεται να είναι μακρύς μέχρι την όποια τελική της ένταξη στην καθημερινή κλινική πράξη. Ενθαρρυντικά αποτελέσματα υπάρχουν για παιδιατρικούς καρκίνους. Κάποια όμως αποτελέσματα που ήδη δημοσιεύονται δεν είναι θετικά. Το Μάιο του 2016 ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα τυχαιοποιημένης μελέτης που διεξήχθη στις ΗΠΑ για τον μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. Τα αποτελέσματα αυτά καταδεικνύουν ότι δεν υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά στην επιβίωση των ασθενών αλλά ούτε και στις παρενέργειες μεταξύ της συμβατικής ακτινοθεραπείας και της ακτινοθεραπείας με πρωτόνια. Journal of Clinical Oncology 34, no. 15_suppl (May 20 2016) 8500-8500, και επίσης DOI: 10.1200/JCO.2017.74.0720 Journal of Clinical Oncology - published online before print January 2, 2018