Αλέξανδρος Μαλλιάς: Ελλάδα και Βόρεια Μακεδονία

Στο δοκίμιο αυτό επισημαίνεται ότι προϋπόθεση αναζήτησης λύσης στα λεγόμενα εθνικά ζητήματα είναι η συνεννόηση και η συναίνεση και κατακρίνεται η έλλειψη ειλικρινούς προσπάθειας προς την κατεύθυνση αυτή. Στην πρώτη αυτή αυτοψία της Συμφωνίας των Πρεσπών, αναδεικνύεται η θετική σημασία της erga omnes σύνθετης ονομασίας «Βόρειος Μακεδονία», με συνταγματική μάλιστα αναθεώρηση. Ταυτόχρονα, το δοκίμιο αυτό εξηγεί γιατί τα κεντρικά ζητήματα της γλώσσας και της εθνότητας/ιθαγένειας/υπηκοότητας αποτελούν την αχίλλειο πτέρνα της συμφωνίας, η οποία δεν εξασφαλίζει την καθαρότητα και την απόλυτη σαφήνειά τους.

Το βασικό πρόβλημα αφορά τη διαφορετική, μεταξύ των δύο συμβαλλομένων στη συμφωνία μερών, δηλαδή της Ελλάδας και της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, ερμηνεία των όρων που συνιστούν τη μακεδονική ταυτότητα (γλώσσα, ιθαγένεια/υπηκοότητα/εθνικότητα). Έτσι ενισχύονται οι εκτιμήσεις και οι φόβοι εκείνων που αμφισβητούν τη βιωσιμότητα της συμφωνίας και αποδυναμώνεται η εμβέλειά της.

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος στον πρόλογο τονίζει: «Ο Αλέξανδρος Μαλλιάς παρακολουθεί συστηματικά τα εθνικά θέματα και ανταποκρίνεται στην υποχρέωση να διατυπώνει τις απόψεις του, συμβάλλοντας σε έναν εθνικό διάλογο που, δυστυχώς, είναι κολοβός και επηρεασμένος σχεδόν πάντα από τις συγκυριακές σκοπιμότητες της εσωτερικής πολιτικής. Το βιβλίο του αυτό είναι μια πρώτη, άμεση, πολύ χρήσιμη ανάλυση της Συμφωνίας των Πρεσπών, που την τοποθετεί στα ιστορικά και ευρύτερα διεθνοπολιτικά συμφραζόμενά της».