Ηλίας Πετρόπουλος: Για τους Εβραίους της Σαλονίκης

Ήταν επόμενο ότι η βιωματική παρακαταθήκη του Ηλία Πετρόπουλου από τη Θεσσαλονίκη και το πάθος του να ασχοληθεί με όσα απέρριπτε η εθνική ιστοριογραφία για δεκαετίες θα τον οδηγούσε να ασχοληθεί με τους Εβραίους της Σαλονίκης. Το εφαλτήριο όμως για να καταπιαστεί με τα επώδυνα της μνήμης ήταν η αναβίωση του αντισημιτισμού στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης. Τα άρθρα του αποτέλεσαν κραυγές μιας ειλικρινούς αγωνίας, ενός ενεργού, ίσως του μοναδικού τότε, συγγραφέα που διαμαρτυρήθηκε ενάντια στην εκούσια λήθη και τις κρατικές χρήσεις και καταχρήσεις της Ιστορίας, αποκαλύπτοντας μέσα από τα γραπτά του πτυχές του αποσιωπημένου εβραϊκού παρελθόντος μιας πολυεθνικής πόλης όπως η Σαλονίκη. Εξίσου σημαντικό είναι το ότι ο Πετρόπουλος έγραψε και ως μάρτυρας των γεγονότων, ως ένας μη Εβραίος, μιλώντας ως κομμάτι της πλειοψηφικής κοινότητας. Με αυτή την έννοια, προσφέρει στους αναγνώστες του έναν τρόπο να διαβάσουν την Ιστορία και να τοποθετηθούν, ατομικά και συλλογικά, στον ιστορικό ρου.