19.10.2017 | 20:20
Η στιγμή που βγάζεις στους ώμους σου φτερά
Συχνά πυκνά άκουγες μεγαλώνοντας απο ειδικούς η μη, οτι οι παιδικές εμπειρίες σχεδιάζουν τον ιδιαίτερο μας προσωπικό χάρτη του κόσμου: μια ιδιότυπη, μοναδική αναπαράσταση του κόσμου, η οποία έχει τόση δύναμη που υποβάλλει την ιδέα ότι αυτή η αναπαράσταση είναι ο αυτονόητος κόσμος. Εσύ απαντούσες με την άρνηση, δεν έδινες σημασία, στους άλλους αναφέρεται, έλεγες.Άρνηση λοιπόν απέναντι στην αλήθεια της ζωής, ότι τα δικά σοπυ τραύματα και καθηλώσεις— διαμορφώσαν την ιδιαίτερη αίσθηση του κόσμου που συγκροτεί τον τρόπο και το ύφος σου και σε ακολουθούν μια ζωή. Πρόκειται για καίρια ίχνη της προσωπικής σου ιστορίας, στα οποία όλως ιδιαιτέρως αγνωρίζεσαι ως προσωπικότητα— γι’ αυτό και τα ξεδιαλέγεις από το πλήθος της εμπειρίας σου και τα καταγράφεις στις “Αναμνήσεις” του. Έτσι εάν έχεις ζήσει απο παιδί μέσα σε βία, ένταση, συγκρούσεις, καταλήγεις στο συμπέρασμα ότι ο κόσμος που θα ζήσεις είναι απρόβλεπτος συναισθηματικά ( αγάπη, παραδοχή ανα πάσα στιγμή μετατρέπονται σε απόρριψη και αποστροφή) επιφυλάσει συχνά πόνο, ματαίωση, εγκατάλειψη (ο κόσμος είναι απρόβλεπτος, ασυνεπής, τρομακτικός και γεμάτος αδικία άρα πρέπει να είσαι σε επιφυλακή, να τα κάνεις όλα σωστά για να προλάβεις τα χειρότερα και να μετριάσεις τις επιπτώσεις) Βλέπεις οι γονείς που σου χάρισαν την ζωή, ήταν σημαδεμένοι από μια καίρια έλλειψη. Ήθελαν αλλά δεν είχαν τον τρόπο και την ικανότητα να σου δώσουν αγάπη, ασφάλεια και παραδοχή , δηλάδη συναισθηματική και ψυχική επένδυση για να τα καταφέρεις στην ζωή σου. Η αίσθηση αυτή καταγράφεται ως ακατανόητη, άμεση, τραυματική εμπειρία. Οι πρώτες μνημονικές εγγραφές της συγκεχυμένης, πιθανότατα αγωνιώδους, “ταλαιπωρίας των γονέων” ( ξύλο, ένταση, συγκρούσεις , φτώχεια) μεταδόθηκαν στην ψυχή σου με τρόπους ίσως σκοτεινούς κι απρόσιτους στην όποια ρεαλιστική ανάκληση. Βιώνεις μια τραυματική εμπειρία και είσαι πλέον σημαδεμένος από αυτή στην καθημερινότητά σου, δημιουργώντας μια ουσιαστική δυσκολία για το «ξέχασμα» αυτής της εμπειρίας. Όσο δυνατό παιδί και να είσαι, οι καταπονήσεις και δοκιμασίες σε ακολουθούν. Βιώνεις την απομόνωση στο σχολείο, παιχνίδι, τον διάχυτο φόβο, αίσθηση αδυναμίας ελέγχου, και βασικά την απώλεια του αισθήματος εμπιστοσύνης στους γονείς αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Στην συνέχεια με τα χρόνια και βγαίνοντας στο «παιχνίδι» της ζωής, προσπαθείς με αντιπερισπασμούς ( εργασία, κοινωνικές – ερωτικές σχέσεις) να μετατρέψεις αυτές τις αρνητικές διεργασίες σε εμπειρίες ζωής και να ξεφύγεις απο τραυματα και καθηλώσεις που σε «δένουν» και δεν σου επιτρέπουν να πετάξεις. Δεν εξαφανίζονται οι πρώτες «πλήγες- απώλειες» αλλά μένουν στο ψυχικό και συναισθηματικό σώμα και οδηγούν τα όνειρά σου ( εφιάλτες και σχετικά ) και μετατρέπουν τις αγωνίες σου σε τρόμους και πανικούς.Το χειρότερο σου υποβάλλουν, εκδήλως ή αδήλως, την αίσθηση ενός προσωπικού πεπρωμένου ( δεν αξίζεις και τόσο, δεν είσαι και τόσο σημαντικός άνθρωπος) — την πυξίδα της πορείας σου μέσα στον κόσμο ( να προφυλαχθείς, να αυτοπεριορίζεσε γιατί δεν αξίζεις και τόσο και θα το εισπράξεις εάν ανοιχτείς) και τοτέ ακολούθεις ένα τρόπο ζωής. Σε κατευθύνουν βλέπεις η μειονεξία και η ντροπή που αισθάνεσαι σε σχέση με τα άλλα παιδιά ( ξαδέρφια και γείτονες) βούτας με τα μούτρα σε λανθασμένες εξαρτητικές - συμβιωτικές σχέσεις που εκτίμας ότι αρχικά θα σε στηρίξουν ( αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης) και στην συνέχεια θα σου δώσουν να ακολουθήσεις ένα έτοιμο σχέδιο ζωής . Έχεις σταθέρα την πεποίθηση ότι δεν μπορείς να κουμαντάρεις το «πλοιάριο΄» της ζωής σου και εάν δεν έχεις «διασωστές» θα βουλιάξεις στα ρηχά. Με τον καιρό χάνεις το δικαίωμα της αυτονομής υπαρξέως σου και αρχίζεις να ανταποκρίνεσαι στις προσδοκίες αρχικά των γονέων και αργότερα των υπόλοιπων σημαντικών άλλων ( φίλοι,ερωτικές –εργασιακές σχέσεις). Αποτέλεσμα να μαθαίνεις ότι δεν έχεις το δικαιωμα για δικές σου επιθυμίες και ευθύνες αλλά πρέπει να σύρεσαι πίσω απο τις φιλοδοξίες και ανάγκες των άλλων, για να είσαι ασφαλής. Έχοντας αποκτήσει αυτές « ικανότητες» συχνά νιώθεις εγκλωβισμένος, μόνος και αβοήθητος απο τις απειλές και τις αγωνίες που σε περιστοιχίζουν ( γονέων, φιλών, συντρόφων) και αργότερα πλέον απο εμπειρία και διαίσθηση αναπτύσεις άμυνες και συμπεριφορές για να προφυλαχθείς και να σώζεσαι. ( Σε ξεγελαέι η τακτική, είναι για λίγο και λίγους , γιατί οι φόβοι σου με την πρώτη ένταση βγαίνουν παρέλαση μπροστά στον άλλον) Η καθημερινότητα αυτή κάποια στιγμή σε εξαντλεί, καταλαβαίνεις ότι κάτι «σάπιο έχει το βασίλειο» και προσπάθεις σπασμωδικά και ασύντακτα να αλλάξεις ορίζοντες. Να ξεφύγεις απο την «λαβή» με την οποία έχεις δέσει ο ίδιος τον εαυτό σου. Η αδυναμία αυτόνομης παρουσίας που να δίνει νόημα στην ύπαρξη σου και η έλλειψη ορίων σε σχέση με τους άλλους, σε αναγκάζουν απο άμυνα να προσπαθήσεις αρχικά να περιορίζεις τους αλλούς απο την ζωή σου και να αποσσύρεσαι σε μια δική σου νησίδα ζωής που εσφαλμένα νομίζεις ότι είσαι κυριαρχός. Αρχικά λοιπόν προσπαθείς να αναχαιτίζεις κάθε απαίτηση και αίτημα που σου ζητούν οι αλλοί και θεωρείς ότι ειναι απειλιτικά για την ψυχική ηρεμία και συνοχή σου αλλά οι συνθήκες στην οικογένεια και όσα έχεις διδαχθεί συναισθηματικά σε έχουν μετατρέψει απο μικρό σ΄ενα συμορφούμενο, και φοβισμένο άνθρωπο που στο τέλος σύρεται πισω απο τις ανάγκες και υποχρεώσεις των άλλων. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί εσωτερική σύγκρουση γιατί απο την μία επιθυμείς το πλησίασμα ( μοναξία, ανάγκη αγάπης, να σχετισθείς) απο την αλλή η σκέψη αυτή, σε τρομάζει ( θα με εγκλωβίσουν και πάλι στις επιθυμίες τους) Βλέπεις και στην ενήλικη ζωή σε υπονομέυει η ανάγκη για στοργή και επιδοκιμασία, να αγαπιέσαι και να επιδοκιμάζεσαι απο το κοινωνικο περιβάλλον. Οτι δηλαδή δεν έζησες μέσα στην οικογένεια και το αναζητάς επίμονα απο τους άλλους. Και για να πετύχεις στο παρελθόν «έδινες» συναισθηματικά, υλικά ( ακόμη και τον εαυτό σου) Όταν το συνειδητοποιείς κάποια στιγμή αισθάνεσαι δυσφορία και επιθετικότητα και με αυτόν τον τρόπο εγκαταλείπεις για τα καλά την σχέση σου με τους άλλους ανθρώπους. Σε κάθε ευκαιρία αναχαιτίζεις καθε αίτημα αγάπης και εικοινωνίας των άλλων και θεωρείς οτί ειναι απειλητικό για την ψυχική ηρεμία και συνοχή σου και παραβιαση του εσωτερικού κόσμου.Όταν όμως βρίσκεσαι μόνος αισθάνεσαι τρόμο και ένα μεγάλο κενό. Δεν ξέρεις να ζείς σαν ενήλικας, με δικές σου επιθυμίες και ανάγκες. Δεν δείχνεις την παραμικρή κατανόηση οτί θέλει χρόνο και κόπο για να αλλάξεις σταδιάκα τον τρόπο που ζείς. Είσαι στην αρχή και δεν θέλεις να εγκαταλείψεις, να επιστρέψεις σε μια ζωή που δεν αντέχεις και σε αυτό το σημείο ζητάς βοήθεια. Αυτός κύκλος ζωής κάποια στιγμή ολοκληρώνεται με μια πράξη, απόφαση σημαδιακή και καθοριστική για όλη τη μετέπειτα πορεία ζωή σου : Είναι η στιγμή που έστω και με καθυστέρηση χρόνων προσπαθείς να αυτονομήσεις τα θέλω σου από τις προσδοκίες του οικογενειακού και κοινωνικού σου περιβάλλοντος. Να πείς όχι σ’ ένα στρέβλο πλαίσιο οικογενειακής συνέχειας,κοινωνικής και οικονομικής: δεν θα γίνεις η συνέχεια των αρνητικών προτύπων σου και δεν θα αναπαράγεις τα οικογενειακά τράυματα σου. Μια επίμονη προσπάθεια άρνησης της θεμελιώδους αίσθησης που έγραψε αρνητικά και θετικά στην ψυχή σου η πρωιμότερη εμπειρία σου ( να εγκαταλείπεις στα δύσκολα, να αποσύρεσαι με την πρώτη στραβή) και έρχεται σιγά σιγά η αφοσίωση και η πρόθεση να προσφέρεις όποιες δυνάμεις έχεις σ΄ένα στόχο ζωής. Οι αλλαγές αυτές μπορούν να προέλθουν μέσα από την είσοδο στην ζωή σου ανθρώπων που θα επιδράσουν θετικά στην ατομική σου ψυχολογία, θα σου δείξουν άλλες αντιλίψεις και συμπεριφορές. Εάν δεν βρείς τέτοιες θετικές επιρροές οι αμυντικές τάσεις θα παραμείνουν και θα κυκλώσουν πιο αποπνυκτικά την προσωπικότητα του. Είναι μονόδρομος να πιστέψεις στον εαυτό σου και στο ότι ανεξάρτητα απο τις επιδόσεις και τα επιτεύγματα που ντύνουν την ύπαρξη,ακόμη και εάν οι άλλοι σου είπαν λανθασμένα το αντίθετο, εσύ αξίξεις.
0