ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ

Η Αθήνα σαν πόλη,   τα τελευταία χρόνια αντιπροσωπεύει ένα ιδιαίτερο σύστημα συμβίωσης ανθρώπων και πραγμάτων (υλικών και άυλων).Η ιδιαιτερότητά της προσδιορίζεται από δυο παράγοντες. Τάξη μεγέθους ( χαοτική)  και λειτουργίες ( πολυσύνθετες, στρεσογόνες)Συνεπώς, από τη σκοπιά της ψυχικής ζωής μας, η πόλη, ως σύστημα συμβίωσης μέσα στην δύσκολη αυτή περίοδο που ζούμε όλοι, αντιπροσωπεύει ένα ιδιότυπο σύστημα κωδίκων που προσδιορίζουν την μορφοποίηση της καθημερινής εμπειρίας ( άχγος, ένταση, γρήγοροι ρυθμοί, ανασφάλεια )  και τη συγκρότηση του λόγου του υποκειμένου ( πολλές φορές και εσύ ο ίδιος μουδιάζεις μπροστα σε ορισμένα γεγονότα που αντικρύζεις, ιδιαίτερα εάν τα ζείς παθητικά η φωνάζεις εάν είσαι εκδηλωτικός χαρακτήρας).Όμως, το θεμελιώδες κοινό χαρακτηριστικό μας, ως προς την ψυχική επίπτωση της συμβίωσης μας  σε αυτή την μεγαλούπολη, είναι οτι ζώντας στην Αθήνα, αναπόφευκτα πολλές φορές συναντάμε το άγνωστο (γεγονότα, καταστάσεις), το απρόσωπο ( ανθρώπους ξένους, τρομαγμένους ) και το ανοίκειο ( περιστατικά που μας εκπλήσουν, δεν τα χωράει ο νους, θετικά η αρνητικά).Το μέγεθος της Αθήνας ειδικά τώρα μέσα στην κρίση,  κάνει αναπόφευκτη την ύπαρξη άγνωστων χώρων, πραγμάτων κι ανθρώπων.Η συγκέντρωση λειτουργιών κάνει καθημερινά αναπόφευκτη την κοντινή μας συνύπαρξη με φαινόμενα που «δεν τα φαντάζεται κανείς» (σύμφωνα με τη δική μας ιδέα για τον κόσμο, όπως η θέα μιας τρομοκρατικής επίθεσης,  μια ληστεία , εικόνες φτώχειας, βιαιότητας  ), που «δεν τα χωράει ο νους».Έτσι λοιπόν τα τελευταία χρόνια για όλους μας , είναι συχνή  συνάντηση  μας με το άγνωστο, με το απρόσωπο και με το ανοίκειο αφού είναι ο χώρος όπου συγκροτείται η «ψυχή της πόλης».Η συνάντηση με το άγνωστο ( περιοχές που δεν γνωρίζουμε, εμπειρίες που μέχρι σήμερα ουτέ που είχαμε φαντασθεί)  ισοδυναμεί, με δύσκολο βίωμα , με διαρκή, ενίοτε βίαιη, υπενθύμιση των περιορισμών και των ελλείψεων μας  . Ελλείψεις και περιορισμοί, σε πρώτο επίπεδο, της γνώσης, του «ψυχικού ρεπερτορίου», των διαθέσιμων παραστάσεων.Βλέπεις κανένας δεν μπορούσα να φαντασθεί στις βίαιες αλλαγές και ανατροπές στο επίπεδο ζωής μας, με συρίκνωση εισοδήματος και απώλεια εργασίας και συνολικού νοήματος.  Βέβαια, η έλλειψη είναι συστατικό στοιχείο της ανθρώπινης κατάστασης, της ύπαρξης μαςΌμως η έκταση και η ένταση της διαρκούς αυτής υπενθύμισης στην ζωή της Αθήνας μέσα στην κρίση τείνουν να υφίστανται ανεξέλεγκτη φαντασιακή επεξεργασία. Να παραφράζονται δηλ. με όρους «προσωπικής ζημίας και κύρωσης» ( θα χάσω την δουλειά μου, θα πεινάσουν τα παιδιά μου, θα μου πάρουν το σπίτι, θα αρωστήσω)  τροφοδοτώντας έτσι μια αίσθηση ύπαρξης βάναυσα ακρωτηριασμένης, φαντασιώσεις «ευνουχισμού».Από την άλλη πλευρά, η «ανωνυμία» του πλήθους (που εκ περιτροπής συμπεριλαμβάνει τον καθένα) υπογραμμίζει, πολύ συχνά με όρους αδιέξοδου, απόγνωσης και ματαιοπονίας, την δυσκολία επικοινωνίας με τον άλλο άνθρωπο, ( γειτονία, εργασία, μέσα μεταφοράς) που δεν σε ρωτά, δεν σε καταλάβαίνει όσο κι αν υποθέτεις  ότι σ’ ακούει και σε βλέπει.Η διαρκής καταπόνηση, που προκύπτει από τη  καθημερινή πλέον συνάντηση με την απόγνωση,ανασφάλεια εύκολα μπορεί να οδηγήσει σε «παθολογικές» ψυχικές «απαντήσεις» που τελευταία όλο και περισότερο συναντάμε και μας εκπλησούν η ακόμη και μας  φοβίζουνΤην ναρκισσική αναδίπλωση, με τη μορφή της μεγαλομανίας, του εαυτουλισμού, του ανταγωνισμού και της εχθρότητας απέναντι στον (κάθε) άλλον, όλα αυτά που ζούμε καθημερίνα στην εργασία μας, στις δημόσιες εκδηλώσεις, και δυστηχώς ακόμη και στις  συγγενικές και φιλικές σχέσεις ή της κατάθλιψης, του αισθήματος εγκατάλειψης, ανημπόριας και μηδαμινότητας. Αλήθεια πόσοι κοντινοί μας άνθρωποι το τελευταίο διάστημα σταδιακά χάθηκαν, αποσύρθηκαν, κλειστικαν στα σπίτια, στον εαυτό τους. Η συνάντηση λοιπόν με την κρίση έιναι μια ακόμη πηγή αβεβαιότητας και άγχους.Και αντί να μας μαλακώσει την ψυχή, να μας κάνει πιο ανθρώπινους και αληλέγγυους μπρόστα στην απείλη που ζούμε, συβαίνει αρκίβψς το αντίθετο,  αντίδρουμε  με αγωνιώδη προσπάθεια κατασκευής μιας «εικόνας» (το ίματζ,), που θα  ξεγελάει προσωρίνα τον άλλο για να φανούμε άτρωτοι και ανώτεροι απέναντι του.Για το πετύχουμε χρησιμοποιηούμε την  έκπτωση του λόγου και την ακυρολογία σαν εργαλείο,  οταν θα συνατηθούμε με τους άλλους ανθρώπους.Άλλα λέμε και άλλα εννοούμε.. ( άντε βρές εσύ μετά το νόημα της σχέσης)Αυτή η πλαστόγραφημένη και υποκριτική κοινωνική συμβίωση,   γεννά ένα ξεχωριστό αίσθημα ανησυχίας («ξένος στην ίδια του την πόλη, γειτονία, εργασία, οικογένεια).Η «ανησυχία» αυτή μάλιστα πολλές φόρες έχει αρνητικές επιπτώσεις και βλέπουμε  κινητοποιήει ψυχικούς μηχανισμούς, όπως η άρνηση, μεγαλομανία και το αίσθημα «παραφροσύνης» στην επαφή με τα πράγματα και τους ανθρώπους,Το ερώτημα είναι τι μας εμποδίζει να δούμε την ζώη στην πόλη μέσα στην κρίση σαν μια δύσκολη υπαρξιακή εμπειρία, και την αποδόχη της έλλειψης και των περιορισμών που ζήσουμε για τα επόμενα χρόνια.Ακόμη και σήμερα, έπτα χρόνια μετά την εμφάνιση της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης,  δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε  ένα ήθος κοινωνού, δηλ. εταίρου που γνωρίζει και τηρεί τους δύσκολες πλεόν κανόνες του παιχνιδιού και επιχειρεί, στο πλαίσιο αυτό, να καλλιεργεί τη φιλία, την ευγένεια, την αλληλεγγύη και, σε κάθε περίσταση, να εκφράζεται μ’ ένα λόγο προσωπικό.