24.11.2013 | 12:52
Και τώρα μερικές (πρόχειρες)σαιξπηρικές σημειώσεις (δε θέλω "ου").
"Χειμωνιάτικο παραμύθι".Το έργο παίχτηκε στο 1611 και κατόπιν απαίτησης του Βασιλιά Ιάκωβου το 1612 και 1613.Κύρια πηγή του Παραμυθιού είναι το ειδύλλιο του R.Green "Pandosto" (1588), το οποίο ο Σαίξπηρ ακολουθεί πιστά σε ό,τι αφορά σε πολλά σημεία της πλοκής.Μοτίβο: Σικελία VS Βοημία. Στην πρώτη συναντάμε βασιλιάδες/βασίλισσες, αυλικούς, άρχοντες, αρχοντοπούλες και πρίγκιπες ενώ στη δεύτερη απαντώνται βοσκοπούλες, βοσκοί κλόουν αλλά και έτεροι μυστήριοι τύποι.Η Βοημία αποτελεί ένα αντίπαλο ονειρικό δέος για τη Σικελία.Ο τίτλος του έργου είναι και κυριολεκτικός και μεταφορικός και τον αναφέρει ο βασιλικός γόνος Μαμμίλιο (του Λεόντιου) που δε χαίρει καταληκτικά και της καλύτερης τύχης...Στο έργο διακρίνεται μια σειρά από έννοιες/λέξεις που φέρουν διπλό νόημα αποτελώντας συνάμα και κλειδιά για την εξέλιξη της δράσης:* Η λέξη "αίμα", άλλοτε νοηματοδοτεί τη βία, άλλοτε το θάνατο, κι άλλες φορές την κληρονομικότητα, την οικογένεια, τη συγγένεια.*η λέξη "dear" εμφανίζεται με τη σημασία του "αγαπητού" αλλά και του "ακριβού"*η λέξη "play" με τη σημασία του αθώου παιδικού παιχνιδιού, αλλά και της σεξουαλικής σαγήνης καθώς και της μίμησης/μεταμόρφωσης.Ένα πολυσυζητημένο σημείο του έργου είναι η παράλογη ζήλεια του Λεόντιου που τείνει να τον φέρει στα όρια της παράνοιας. Από τα πλέον σχολιασμένα χωρία είναι αυτά περί της απιστίας αλλά και των παιχνιδιών που του παίζει η φαντασία του.Και σ' αυτό το έργο της τελευταίας περιόδου, ο Σαίξπηρ αποτυπώνει τα ατοπήματα της πρώτης γενιάς που καλείται να επανορθώσει η δεύτερη (διαθέτοντας ωστόσο την επίγνωση που απουσίαζε από την πρώτη).Η πλέον εξέχουσα σκηνική οδηγία του Σαίξπηρ στο έργο αποτελεί το: "βγαίνει κυνηγημένος από μια αρκούδα"ενώ ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στους χαρακτήρες του Αυτόλυκου και της Παυλίνας, που κάνει το θαύμα (;) στο τέλος του έργου.Κατά τη γνώμη μου πρόκειται για ένα από τα πιο ενδιαφέροντα έργα του (ιλαροτραγωδία) και τελειώνοντας θα σημειώσω μια αγαπημένη μου φράση: "Αιρετικός δεν είναι αυτός που καίγεται αλλά εκείνος που βάζει τη φωτιά".Ευχαριστώ για το χρόνο και την υπομονή σας και το συστήνω ανεπιφύλακτα ως "Good Winter Reading"!Οι [σκόρπιες] σημειώσεις πάνω σε σχόλια:Peter Holbrook, "Class X: Shakespeare, Class and the Comedies", ACompanion to Shakespeare's works - The Comedies, Richard Dutton, Jean Howard, Blackwell Publishing, 2003, 67-89.