Η κυρία Ιορδανίδου, αναπληρώτρια καθηγήτρια και ακαδημαϊκή υπεύθυνος στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα "Επικοινωνία και Δημοσιογραφία" του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου, μου μίλησε για το φετινό #Retreat, αλλά και την δημοσιογραφία στη νέα εποχή.
Τι ακριβώς είναι τo #Retreat και ποιος είναι ο σκοπός του;
O θεσμός του #Retreat είναι η πρώτη ετήσια συνάντηση γνωριμίας όλων των εμπλεκόμενων στο Πρόγραμμα. Σκοπός της διοργάνωσης είναι η ενίσχυση της επικοινωνίας μεταξύ φοιτητών και διδασκόντων, καθώς επίσης και των φοιτητών μεταξύ τους, έτσι ώστε να εδραιωθεί ένα πνεύμα κοινότητας και ομάδας.
Πώς αποφασίσατε να γίνει το φετινό #Retreat2014 στη Θεσσαλονίκη; Τι συμβολίζει η πόλη δημοσιογραφικά και πολιτισμικά για σας;
Ο Χρήστος Τσιγγιρίδης (οδός στην Καλαμαριά, όπου μεγάλωσα) υπήρξε ο ιδρυτής του πρώτου ραδιοφωνικού σταθμού στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Η πρώτη τηλεοπτική πειρατική εκπομπή βγήκε από τα στούντιο της ΔΕΘ. Η Θεσσαλονίκη υπήρξε πρωτοπόρα και ανέδειξε σπουδαίες δημοσιογραφικές δυνάμεις, ανεξάρτητα αν της «επέτρεψαν» ποτέ να τις καλλιεργήσει και να συμμετέχει στη διαμόρφωση του πολιτικού γίγνεσθαι
Η Θεσσαλονίκη με τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητάς της, κουβαλάει μια μοναδική πορεία στην ιστορία, ενώ, παράλληλα, διαμορφώνει μια νέα ευρωπαϊκή ζωή προς το μέλλον. Αν μπορούσαμε (σύμφωνοι όλοι οι ΕΔΜίτες), θα ήμασταν αποκλειστικά και μόνο στη Θεσσαλονίκη, κάθε χρόνο για το #Retreat. Γιατί όση Θεσσαλονίκη και να γευτεί κανείς, δεν αρκεί ποτέ!
O σύγχρονος δημοσιογράφος χρειάζεται τρεις βασικές ικανότητες: να γνωρίζει τις πρακτικές της δημοσιογραφίας, να μπορεί να χειρίζεται τα εργαλεία και να μπορεί ο ίδιος να εξελίσσεται μαζί με την εποχή του.
Ενώ θεωρητικά είναι ένας θεσμός για τους νεοεισερχόμενους φοιτητές, συχνά έρχονται ξανά και παλιότεροι φοιτητές. Πώς κι έτσι;
Απαντώντας στα μηνύματα και με βάση το συνεχώς μεταλλασσόμενο γίγνεσθαι στα πεδία της επικοινωνίας και της δημοσιογραφίας, το μεταπτυχιακό, κάθε χρόνο, κάνει re-start. Ανανεώνει το περιεχόμενό του και μεταλλάσσεται κι αυτό. Το re-treat μας δίνει την ευκαιρία να μοιραστούμε δια ζώσης τις νέες προσεγγίσεις μας. Αυτό, αλλά και το γεγονός ότι once ΕΔΜίτης, always ΕΔΜίτης (ΕΔΜ = αρχικά του μεταπτυχιακού προγράμματος «Επικοινωνία και νέα Δημοσιογραφία» του ΑΠΚΥ), κρατά κοντά και μαζί μας τους απόφοιτους, που έμαθαν να μοιράζονται τους νέους αναστοχασμούς μας.
Μιλήστε μας για τις εκδηλώσεις που θα γίνουν φέτος, τα εργαστήρια, τις συζητήσεις
Φέτος, θα επιχειρηθεί η λειτουργία πέντε (5) διαδραστικών και βιωματικών εργαστηρίων, πάνω σε θέματα που άπτονται της επικαιρότητας, αλλά και που εμπίπτουν μέσα στη διδακτέα ύλη του Μεταπτυχιακού, στοχεύοντας να καταστήσουν το #Retreat2014 ένα επιπρόσθετο πεδίο γνώσης.
Ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης δουλεύει με τους φοιτητές πάνω στο δημοσιογραφικό κείμενο και τη διαφορετική του λειτουργία και ανάγκες γραφής και έκφρασης με το λογοτεχνικό κείμενο, ενώ ο Λεωνίδας Χατζηθωμάς και η Κατερίνα Διαμαντάκη εστιάζουν στις τεχνικές ανάγνωσης και μελέτης γύρω από το ακαδημαϊκό κείμενο.
Στο δεύτερο εργαστήρι, θα επιχειρηθεί η βιωματική συμμετοχή των φοιτητών στην ανάλυση/παρουσίαση/προσέγγιση του Data Driven Journalism με οδηγούς την Βάλια Καιμάκη και τον Χρύσανθο Χρυσάνθου και με στόχο τη συνοπτική παρουσίαση της κατεύθυνσης της νέας Δημοσιογραφίας.
Στη συνέχεια, ο Θανάσης Ν. Σαμαράς μας ξεναγεί στη μεθοδολογία της έρευνας και την αξιοποίησή της στο μεταπτυχιακό, καθώς και την καθημερινή κι επαγγελματική μας ζωή. Συνοδοιπόροι του στο εργαστήρι, οι επιβλέποντες καθηγητές διατριβών, καθώς και μεταπτυχιακοί και διδακτορικοί φοιτητές μας.
Στο βιωματικό εργαστήρι με τίτλο «Μια φορά κι έναν καιρό...», ο Βασίλης Μουρδουκούτας επικεντρώνεται στον μείζονα ρόλο της αφήγησης ιστοριών (storytelling) στην επικοινωνία του ψηφιακού 21ου αιώνα και αναρωτιέται «μήπως τα «παραλέμε»; Παρέμβαση για την αφήγηση θα κάνει ο Σπύρος Βρετός.
Η Λήδα Τσενέ και η Βάλια Καϊμάκη μέσα από ένα διαδραστικό εργαστήριο πλοήγησης σε παλαιότερα (blogs, facebook, twitter) και καινούρια εργαλεία (storyful multisearch, topsy, google, media tools κ.λ.π.) μιλούν για τη σημασία ανάπτυξης κοινοτήτων (online communities) και τις δυνατότητες διαμοιρασμού περιεχομένου, ενώ παράλληλα, εξηγούν πώς χρησιμοποιούνται τα social media στη δημοσιογραφία και την επικοινωνία και πώς μπορούν να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο ενός μεταπτυχιακού προγράμματος στην εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
Κι η ημερίδα;
Μέσα από την ημερίδα με τίτλο «Ένας θαυμαστός, καινούργιος κόσμος; Επικοινωνία, δημοσιογραφία και πολιτική στον 21ο αιώνα», οι Λευτέρης Κουσούλης & Δημήτρης Παπάζογλου, Παύλος Τσίμας & Ανδρέας Παναγόπουλος και Άρης Δημοκίδης & Ευθύμης Σαββάκης απαντούν σε ερωτήσεις των Βασίλη Μουρδουκούτα, Βάλιας Καϊμάκη και Χρύσανθου Χρυσάνθου αντίστοιχα, για τις νέες τεχνολογίες, το ρόλο της δημοσιογραφίας, την εμπλοκή της πολιτικής με την επικοινωνία και τη δημόσια σφαίρα. Παρέμβαση για την πολυπλοκότητα στην επικοινωνία θα κάνει ο Αντώνης Παπαγιαννίδης.
Ποια είναι κατά τη γνώμη σας τα σημαντικότερα προβλήματα σήμερα στο χώρο της δημοσιογραφίας;
Κανείς δεν γνωρίζει σήμερα μέχρι πότε ή μέχρι ποιου σημείου η δημοσιογραφία θα συνεχίσει να μεταλλάσσεται. Το νέα (στον τίτλο του μεταπτυχιακού μας) το βλέπετε πεζό και πλάγια, επειδή δεν έχει τεκμηριωθεί ακαδημαϊκά. Υπογραμμίζει τη συμμετοχή μας στην πορεία μετάλλαξης. Η δημοσιογραφία χρειάζεται συνεχώς νέες ειδικότητες, εξειδικευμένους δημοσιογράφους που ενώ γνωρίζουν τέλεια τις πρακτικές της δημοσιογραφίας, πρέπει να είναι ταυτόχρονα και σε θέση να τις εφαρμόσουν σε περιβάλλοντα που εξελίσσονται διαρκώς.
Συνεπώς, ο σύγχρονος δημοσιογράφος χρειάζεται τρεις βασικές ικανότητες: να γνωρίζει τις πρακτικές της δημοσιογραφίας –που είναι πάντα οι ίδιες παραδοσιακές–, να μπορεί να χειρίζεται τα εργαλεία –στην πραγματικότητα, να κατανοήσει τη φιλοσοφία τους, ώστε να μπορεί να χειρίζεται και κάθε καινούργια εφαρμογή– και τέλος, να μπορεί ο ίδιος να εξελίσσεται μαζί με την εποχή του.
Ας μου επιτραπεί να θεωρήσουμε ότι η τελευταία αυτή ικανότητα αποτελεί και το κλειδί για τους επαγγελματίες που θέλουν να επιβιώσουν και μάλιστα με επιτυχία, στο νέο μιντιακό περιβάλλον.
Ποιες διαφορές εντοπίζετε μεταξύ της παλιάς και της νέας Δημοσιογραφίας;
Οι βασικές αρχές της δημοσιογραφίας, όπως προανέφερα, παραμένουν ακριβώς οι ίδιες. Ο δημοσιογράφος συλλέγει, αξιολογεί, επιβεβαιώνει την πληροφορία και κατόπιν τη δημοσιεύει, όπως έκανε πάντα. Η πρώτη τομή είναι τα αναρίθμητα πλέον εργαλεία που διαθέτει σήμερα για να επεξεργαστεί όλα τα παραπάνω και που οφείλει να μπορεί να τα χρησιμοποιήσει ταυτόχρονα με την πρωτογενή του έρευνα.
Δεύτερη τομή, ο δημοσιογράφος δεν είναι πλέον εξειδικευμένος στον τύπο, το ραδιόφωνο ή την τηλεόραση. Οφείλει να μπορεί να χρησιμοποιήσει και τα τρία μέσα, εφόσον χρειαστεί, ώστε να μπορεί να παρουσιάσει όσο γίνεται καλύτερα την είδηση. Ταυτόχρονα, δουλεύει μόνος του. Πιο συχνά: δεν υπάρχει ηχολήπτης ή εικονολήπτης, δεν υπάρχει επιμελητής ύλης. Ολόκληρο το τελικό προϊόν είναι στην αποκλειστική του ευθύνη. Πηγαίνοντας ένα βήμα παρακάτω, ο δημοσιογράφος, πλέον, μπορεί να μην εργάζεται για κανένα μέσο, αλλά να είναι ο ίδιος εκδότης στο διαδίκτυο. Η κατάρρευση της οικονομίας οδήγησε πολλούς δημοσιογράφους να τολμήσουν δικά τους εγχειρήματα ή να βρεθούν σε μία ενδιάμεση κατάσταση: και εργαζόμενοι για κάποιο μέσο και εκδότες του εαυτού τους. Η διαδικασία αυτή απαιτεί γνώσεις επιχειρηματικής, αλλά και τεχνικής φύσης. Πρόκειται για την τρίτη και πιο πρόσφατη τομή στη δημοσιογραφία.
Τι συμβουλές δίνετε στους νεοεισερχόμενους φοιτητές σας; Πώς μπορούν να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο τρόπο τα νέα μέσα και τη νέα δημοσιογραφία;
Είναι μονόδρομος να κατανοήσουν τις βασικές αρχές των νέων μορφών της επικοινωνίας και της δημοσιογραφίας, να αποκτήσουν άμεσα την πολύτιμη γνώση των νέων εργαλείων και μέσων επικοινωνίας, να εκπαιδευτούν στο να επιχειρηματολογούν ορθά, αλλά και να τεκμηριώνουν όσα δημοσιεύουν ή μεταδίδουν. Ακόμη, να μάθουν να επικοινωνούν, να δικτυώνονται και να δημοσιεύουν μεθοδικότερα, ταχύτερα και με μεγαλύτερη επιτυχία.
Ίσως, το πιο σημαντικό για τα σημερινά δεδομένα, είναι να κατανοήσουν την αξία και να υιοθετήσουν το νέο ρόλο του «entrepreneur» - επιχειρηματία δημοσιογράφου/συμβούλου επικοινωνίας, που λειτουργεί αυτόνομα στην αγορά εργασίας, και που θα ενισχύσει αναμφισβήτητα την επαγγελματική τους δυναμική.
Πέρα απ' τις συζητήσεις για τη δουλειά και τις σπουδές, φαντάζομαι ότι σκοπεύετε να το ρίξετε και λίγο έξω στην πόλη. Πώς σκέφτεστε να περάσετε όλοι σας τον 'ελεύθερο' χρόνο;
Από τσιπουροκατάσταση το μεσημέρι της Παρασκευής στα Λαδάδικα και ξενάγηση στη βυζαντινή πόλη μας (για όσους καταφτάνουν από μακριά), έως γαστρονομικές θεσσαλονικιώτικες τσάρκες μετά μουσικής για το βράδυ της Παρασκευής και του Σαββάτου. Τα πολύ νυχτερινά των Κυπρίων φοιτητών μου, αδυνατώ να τα αποκαλύψω! Το Μεταπτυχιακό μας έχει πρόσωπο!
σχόλια