«Δυστυχώς στην τηλεόραση δεν ακούγονται οι καταστάσεις όπως είναι πραγματικά μέσα στους καταυλισμούς, ούτε οι ιστορίες εθελοντών και προσφύγων» ήταν το πρώτο πράγμα που είπε στο LIFO.gr η 17χρονη Ιφιγένεια Μπακέλλα που πηγαίνει ως εθελόντρια σε camp της Βοιωτίας.
Καταγράψαμε λοιπόν την αφήγησή της με όσα έζησε η ίδια...
Mπορεί να είμαι ανήλικη και να πηγαίνω ακόμα στο σχολείο, όμως από τον Απρίλιο πηγαίνω σε ένα πολύ μεγαλύτερο σχολείο - με μαθήματα ζωής. Η ζωή ενός εθελοντή που βρίσκεται καθημερινά στους καταυλισμούς είναι ένας αγώνας, όμως την ίδια στιγμή είναι και ένα μεγάλο πανεπιστήμιο. Αλλάζει όλο το νόημα της ζωής σου όταν δουλεύεις και βοηθάς τους συνανθρώπους σου με πάθος και αγάπη.
Κάτι με το οποίο σίγουρα θα ταυτιστούν όσοι βοηθάνε, είναι το γεγονός ότι μετά από καιρό δένεσαι με τους πρόσφυγες. Αποκτάς μια προσωπική επαφή και αφήνεις πάντα ένα κομμάτι του εαυτού σου εκεί παρόλο που μπορεί να επιστρέφεις στην καθημερινότητα σου. Εμένα συχνά με καλούν στο κινητό μου το βράδυ για να μου ευχηθούν καλό βράδυ και να με ρωτήσουν ποτέ θα τους επισκεφτώ πάλι. Είναι πάντα τόσο φιλόξενοι και δείχνουν κατανόηση. Μια γυναίκα με συγκίνησε πραγματικά γιατί όταν την ρώτησα αν χρειάζεται να της φέρω κάτι μου απάντησε «ξέρω πως έχετε δύσκολη οικονομική κατάσταση. Δεν θέλω να ξοδεύετε λεφτά για εμένα.» Είναι απίστευτο ότι άνθρωποι που κυριολεκτικά δεν έχουν τίποτα προσπαθούν να μην γίνονται βάρος και σκέφτονται τον συνάνθρωπο τους. Και εμείς ως Έλληνες που τους φιλοξενούμε στη χώρα μας, συνεχίζουμε να συμπεριφερόμαστε ρατσιστικά και να μην δείχνουμε κατανόηση στην κατάσταση τους. Ντρέπομαι που εμείς τόσα χρόνια μιλάμε για αρετές και αξίες και όταν είναι η ώρα να τα αποδείξουμε, κάνουμε τα στραβά μάτια. Αντί να τους ανοίξουμε την αγκαλιά μας και να σταθούμε αλληλέγγυοι στη συμφορά τους τους έχουμε καταδικάσει σε έναν άθλιο τρόπο ζωής...
Η ζωή στο camp με τον καιρό γίνεται όλο και καλύτερη εξαιτίας των ΜΚΟ που δουλεύουν εκεί. Καμία απο αυτές δεν είναι γνωστές οργανώσεις, αντιθέτως πρόκειται για εθελοντές που ίδρυσαν τις δικές τους Μ.Κ.Ο. ειδικά για τα camp. Εξαιρετική δουλειά γίνεται π.χ. με την ιατρική περίθαλψη που παρέχει η Advenist Help σε όλους τους πρόσφυγες, έχοντας κλινική στο εσωτερικό του camp καθώς και η Armando Aid η οποία ίδρυσε το σχολείο που λειτουργεί καθημερινά όλο το καλοκαίρι.
Χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: Υπάρχουν εκείνοι που συμφωνούν με την εκπαίδευση, την ισότητα των δύο φύλων και σέβονται τις γυναίκες τους και τα παιδιά τους, όμως υπάρχει και ένα άλλο ποσοστό...
Τα παιδιά έχουν μεγάλη ανάγκη για επαφή με κόσμο. Όποτε έρχεται κάποιος νέος εθελοντής τρέχουν όλοι πάνω του για να τον αγκαλιάσουν και να πάρουν κάποια παιχνίδια που πιθανώς έχει να τους δώσει. Δεν είναι αχάριστα με τα παιχνίδια τους, παρόλο που είναι παιδιά, και προσπαθούν να τα φυλάνε σε καλή κατάσταση καθώς γνωρίζουν ότι δεν πρόκειται να βρουν εύκολα άλλα. Άσχημη είναι η στιγμή που μοιράζονται τα παιχνίδια, τα παιδιά είναι τόσα πολλά που πάντα κάποιο θα καταλήξει χωρίς τίποτα. Όμως η επαφή μαζί τους είναι εκπληκτική. Κάποιες φορές δεν χρειάζεται να ξέρεις την ίδια γλώσσα για να επικοινωνήσεις!
Όσον αφορά το φαγητό, βλέπω συνεχώς άρθρα που αναφέρουν την «αχαριστία των προσφύγων» που συνεχώς πετάνε το φαγητό που τους προσφέρεται από το κράτος μαζί με φωτογραφίες από το φαγητό πεταμένο στα σκουπίδια. Αν δεν δούλευα μέσα στο camp θα τα πίστευα και εγώ αυτά. Το πρόβλημα όμως είναι ότι ο κόσμος δεν έχει δοκιμάσει αυτό το φαγητό για να καταλάβει. Καταρχάς τον πρώτο μήνα μεσημέρι και βράδυ ερχόντουσαν συνεχώς πατάτες βραστές, επί ένα μήνα. Στην αρχή όλοι γκρίνιαζαν ότι ήταν άψητες και δεν τρωγόντουσαν, τους θεώρησα υπερβολικούς μέχρι που μία μέρα μου έδωσαν να δοκιμάσω. Ειλικρινά αναγκάστηκα να το φτύσω - το φαγητό στα camp δεν τρώγεται! Από τις 10 μερίδες που φέρνουν την εβδομάδα, πιθανώς μόνο οι 2 είναι δυνατόν να φαγωθούν. Θεωρώ λοιπόν ως βασικό πρόβλημα αυτή τη στιγμή την παραπληροφόρηση που υπάρχει. Η ελληνική κοινωνία δεν είναι έτοιμη να δεχτεί αυτά τα άτομα, και δεν θα είναι ποτέ μέχρι να σταματήσει τις προκαταλήψεις και τα ψέματα που υπάρχουν. Είναι εύκολο να ακούς μια είδηση και στη συνέχεια σαν φερέφωνο να την αναπαράγεις παντού. Το θέμα είναι τι συμβαίνει στην πραγματικότητα.
Αντίστοιχα συνεχώς ακούω κόσμο να αποκαλεί τους πρόσφυγες «βρωμιάρηδες». Έχω μια ερώτηση όμως προς όλους αυτούς τους Έλληνες: αν εκείνοι αναγκάζονταν να ταξιδέψουν με τα πόδια για περίπου 4-5 μήνες στα βουνά, στη συνέχεια να πάρουν μια βάρκα για ένα άγνωστο μέρος και από εκεί να καταλήξουν σε έναν καταυλισμό με ελάχιστες παροχές υγιεινής, θα ήταν καθαροί; Αυτό είναι αδύνατον! Από την εμπειρία μου πάντως οι περισσότεροι από αυτούς είναι πολύ καθαροί, προσπαθούν να καθαρίζουν την σκηνή τους κάθε μέρα, πλένονται συνεχώς και ζητάνε σαπούνια και αρωματικά επειδή και εκείνοι θέλουν να αισθάνονται καθαροί. Σίγουρα στο camp υπάρχει μια άσχημη μυρωδιά καθώς όλα τους έχουν θέμα με την τουαλέτα τους και πρόκειται για 700+ άτομα συγκεντρωμένα σε ένα χώρο, όμως δεν είναι σωστό να τοποθετούμε μια ταμπέλα σε έναν λαό απλώς επειδή είναι πρόσφυγες.
Όσες μέρες πήγαινα, οι πρόσφυγες φρόντιζαν κάθε πρωί να μου έχουν έτοιμο πρωινό. Πάντα με περίμενε ένας χυμός καθώς και ένα κρουασάν. Προσπαθούν πάντα να είναι φιλόξενοι και δεν έχουν πρόβλημα να δίνουν ακόμα και από το υστέρημα τους. Κάθε μεσημέρι τρώμε μαζί σε κάποια σκηνή και μαγειρεύουν πάντοτε αρκετό φαγητό ώστε να μοιράσουν και στους εθελοντές. Πρόκειται στην ουσία για μια κοινότητα ανθρώπων που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της και να βρει τις ισορροπίες της. Αν και υπάρχουν αρκετοί τσακωμοί μεταξύ τους, γενικώς είναι αρκετά ενωμένοι. Όποτε κάθομαι μαζί τους για φαγητό βλέπω να μοιράζονται με τους "γείτονες τους" τα φαγητά και τα φρούτα που έχουν.
Απ' ό,τι φαίνεται, χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Υπάρχουν εκείνοι που συμφωνούν με την εκπαίδευση, την ισότητα των δύο φύλων και σέβονται τις γυναίκες τους και τα παιδιά τους, όμως υπάρχει και ένα άλλο ποσοστό που ζούσε σε πιο κλειστές κοινωνίες (κυρίως στα χωριά) και θεωρεί πως τα κορίτσια δεν έχουν δικαίωμα να πάνε σχολείο και στη συνέχεια να εργαστούν. Προς μεγάλη μου έκπληξη, ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών που έχω γνωρίσει είναι σπουδαγμένες και εργάζονταν στην πατρίδα τους. Σίγουρα μας αναφέρονται περιστατικά όπου π.χ. κάποιος άντρας χτυπάει την γυναίκα του ή τα παιδιά του, όμως όταν συμβαίνει αυτό οι ίδιοι οι άντρες του camp μαζεύονται, χωρίς την δική μας παρέμβαση, και προσπαθούν να μιλήσουν σε εκείνον και να τον πείσουν να σταματήσει να ασκεί βια καθώς αυτό εδώ είναι ποινικό αδίκημα. Έχοντας συζητήσει με διάφορας συζύγους μου λένε ότι σέβονται την γυναίκα τους και γνωρίζουν πόσο σημαντική είναι για την οικογένεια τους. «Δεν τολμάω καν να την σπρώξω» μου ανέφερε ένας.
Γνώρισα μια γυναίκα 75 χρονών, τα χαρακτηριστικά της από την κούραση και το ταξίδι δείχνουν για 85, όμως τα πόδια της ακόμα βαστάνε. Δούλευε όλη τη ζωή της πολύ σκληρά και επιτέλους ήθελε να ξεκουραστεί μέχρι που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρίδα της. Είναι μόνη της εδώ χωρίς καθόλου οικογένεια...
Υπάρχει ένα κορίτσι στο καμπ 13 χρονών, που έχει ταλέντο στη ζωγραφική. Ζωγραφίζει σχέδια μόδας και κάνει μαθήματα με μία δασκάλα για σχέδιο προσώπου. Από όταν ξεκίνησε να λειτουργεί το σχολείο είναι τόσο ενθουσιασμένη που κάθε πρωί σηκώνεται από τις 6 για να ετοιμάσει τα πράγματα της, να κάνει επανάληψη τα μαθήματα της και στις 9 να πάει για μάθημα. Ανυπομονεί όλη την ημέρα μόνο και μόνο για το σχολείο. Είναι ανατριχιαστική μόνο η σκέψη ότι οι υπόλοιποι μαθητές του κόσμου, σιχαίνονται το σχολείο και αν ήταν στο χέρι τους δεν θα πήγαιναν καν, ενώ αυτό το κορίτσι όπως και άλλοι διώχθηκαν από την πατρίδα τους επειδή ήθελαν να μάθουν γράμματα.
Νομίζω πως όλοι έχουν έρθει αντιμέτωποι με φωτογραφίες από τον πόλεμο που γίνεται στη Συρία. Είναι αποδεχτό το γεγονός ότι οι Σύριοι είναι πρόσφυγες. Δεν ισχύει το ίδιο όμως και για τους Αφγανούς - οι περισσότεροι θεωρούν πως ήρθαν τώρα επειδή βρήκαν την ευκαιρία. Η αλήθεια είναι όμως ότι στο Αφγανιστάν υπάρχουν συνεχώς βομβαρδισμοί, βρίσκεται και αυτό σε εμπόλεμη κατάσταση και οι Ταλιμπάν απειλούν συνεχώς τη ζωή πολλών οικογενειών. Μια οικογένεια αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρίδα της επειδή ο πατέρας στο χωριό που ζούσε αποφάσισε να δηλώσει τις κόρες του στο σχολείο παρόλο που ήταν άνω των 11 ετών. Οι Ταλιμπάν προσπάθησαν να τον σκοτώσουν και απείλησαν να βλάψουν και τις κόρες του. Μια άλλη οικογένεια βρέθηκε υπό απειλή επειδή ήθελαν να στρατολογήσουν τα μικρά της αγόρια. Η κατάσταση σε αυτές τις χώρες είναι εκτός ελέγχου και αυτοί οι άνθρωποι έχουν κάθε δικαίωμα για ένα καλύτερο περιβάλλον ζωής για τους εαυτούς τους αλλά και για τα παιδιά τους.
Πολλοί απ' αυτούς είναι τα πιο δυνατά άτομα που γνώρισα ποτέ στη ζωή μου. Γνώρισα μια γυναίκα 75 χρονών, τα χαρακτηριστικά της από την κούραση και το ταξίδι δείχνουν για 85, όμως τα πόδια της ακόμα βαστάνε. Δούλευε όλη τη ζωή της πολύ σκληρά και επιτέλους ήθελε να ξεκουραστεί μέχρι που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρίδα της. Είναι μόνη της εδώ χωρίς καθόλου οικογένεια, όμως κάποιοι άλλοι την προσέχουν. Πριν λίγες μέρες μού ανακοίνωσε ότι φεύγει για την Γερμανία με τους διακινητές. Δεν θα μάθω ποτέ άμα έφτασε ή όχι, πιστεύω όμως ότι θα τα καταφέρει επειδή η ψυχική δύναμη που διέθετε ήταν περισσότερη από τη σωματική. Μια άλλη μεγάλη οικογένεια με 4 ενήλικες και 7 παιδιά ταξίδεψε για 6 μήνες με τα πόδια μέχρι να φτάσει εδώ, και τώρα προσπαθεί να βρει πάλι τρόπο με τους διακινητές για να φύγει για τη Γερμανία ή τον Καναδά. Η μητέρα δεν τα βάζει κάτω μέχρι να καταφέρει να εξασφαλίσει ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά της - οπότε την ρωτάω βάζει τα κλάματα επειδή νιώθει ανίκανη που δεν μπορεί να τους δώσει όλα όσα ονειρεύτηκε. Τι χειρότερο για μια μάνα από το να νιώθει ανίκανη μπροστά στα ίδια της τα παιδιά; Η ίδια μου είπε «Εδώ δεν κάνουμε τίποτα. Είμαστε σαν τα ζώα, ξυπνάμε τρώμε καθαρίζουμε και πάμε πάλι για ύπνο. Δεν έχουμε προορισμό εδώ». Αυτοί οι άνθρωποι ψάχνουν απλώς έναν προορισμό για τις οικογένειές τους, τίποτε άλλο.
Συχνά στενοχωριέμαι επειδή σκέφτομαι τι θα απογίνουν όλες αυτές οι αθώες ψυχούλες. Έχουν περάσει και έχουν δει τόσα πολλά. Είναι αδιανόητο πώς ένα παιδάκι 5 χρονών άντεξε ένα τόσο μεγάλο ταξίδι και καταφέρνει και είναι ακόμα χαρούμενο και ευτυχισμένο. Το ζήτημα είναι πού θα καταλήξουν αυτά τα παιδιά; Ακόμα και να μεγαλώσουν θα καταφέρουν ποτέ να ξεχάσουν; Να ξεχάσουν και να συγχωρήσουν για όλα αυτά που τους συνέβησαν; Πιστεύω πως πρέπει να προσπαθήσουμε όλοι να γίνουμε πιο καταδεκτικοί μαζί τους. Αν όχι για τους μεγάλους, ας το κάνουμε για τα παιδιά, γιατί κανένα παιδί δεν αξίζει αυτή τη ζωή.
