Πολλοί διάσημοι συγγραφείς έγραψαν και βιβλία για παιδιά. Ανάμεσα τους ο Mark Twain, η Maya Angelou, ο James Joyce, η Sylvia Plath, ο William Faulkner, η Virginia Woolf και οι Gertrude Stein, Anne Sexton, Toni Morrison, και John Updike.
Σε αντίθεση με τους περισσότερους, ο T.S. Eliot (26 Σεπτεμβρίου 1888 - 4 Ιανουαρίου 1965) έγραψε πράγματα για παιδιά που έγιναν κλασικά. Έχω το βιβλίο που κυκλοφόρησε και στα ελληνικά από τις εκδόσεις ΑΓΡΑ - και είναι πραγματικά απολαυστικό ανάγνωσμα.
Απ' ό,τι είδα ένα απ' τα ποιήματα περιλαμβάνεται στα σχολικά βιβλία της Ελλάδας. Το μπλογκ της Τετάρτης Δημοτικού ενός σχολείου της Πτολεμαϊδας γράφει:
Σήμερα διαβάσαμε το απόσπασμα από το βιβλίο του T.S. Eliot: το εγχειρίδιο πρακτικής γατικής του Γερο Πόσουμ. Μιλήσαμε για τις δημοφιλέστερες ράτσες τους, τις σκανδαλιές τους αλλά και για τις ικανότητές τους.
====
Πολύ ενδιαφέρον μου φάνηκε και το πώς γράφτηκε το βιβλίο.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1930, ο Elliot έστελνε ένα σωρό γράμματα στα βαφτιστήρια του. Σε κάθε γράμμα σκάρωνε και μια ιστορία, και ένα ποίημα. Δημοσιεύτηκαν αρκετά χρόνια αργότερα το 1939 με τον τίτλο "Old Possum's Book of Practical Cats".
Το σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα που πέρασε (σχεδόν μια δεκαετία) από τότε που τα έστειλε μέχρι τότε που τα ζήτησε απ' τα βαφτιστήρια του για να τα αντιγράψει και να τα δημοσιεύσει, μου φαίνεται πως αποδεικνύει πως τα Ποιήματα για τις Γάτες του, ο Έλιοτ δεν τα έγραφε με στόχο να δημοσιευτούν.
Τα έγραφε μόνο για να διασκεδάσει τους παραλήπτες των επιστολών, τα παιδιά, και μόνο αργότερα ίσως σκέφτηκε ότι ήταν άξια έκδοσης.
Είμαστε τυχεροί που έχουμε αυτά τα ποιήματα -που είναι κομψά, και έξυπνα και πρωτότυπα- γιατί ανοίγουν μια (ακόμη) πορτούλα στο υποσυνείδητο του Έλιοτ και μας δείχουν μια τελείως διαφορετική πλευρά του ταλέντου του, την απρόβλεπτα παιδική.
Για την ιστορία, η συλλογή αυτή ενέπνευσε ένα απ' τα δημοφιλέστερα μιούζικαλ του Broadway, το "Cats".
Όταν το Cats πρωτοξεκίνησε να παίζεται το 1981, η ζήτηση για τη δουλειά του T.S. Elliot αυξήθηκε - και δεν εννοώ μόνο το "Old Possum's Book of Practical Cats", αλλά και τις ενήλικες συλλογές του. Το παιδικό του βιβλίο πάντως ωφελήθηκε περισσότερο στα βιβλιοπωλεία, με αποτέλεσμα ο εκδοτικός οίκος να παραγγείλει άμεσα εικονογράφηση για το βιβλίο (την έκανε ο περίφημος Edward Gorey) και να το ξανακυκλοφορήσει σε σπέσιαλ έκδοση.
Δεκαετίες όμως πριν γίνει το βιβλίο διάσημο χάρη στο μιούζικαλ Cats, ο ίδιος ο Έλιοτ είχε ηχογραφήσει κάποια απ' τα παιδικά ποιήματά του, το καλοκαίρι του 1947.
Στην παρακάτω ηχογράφηση του 1947, που πέρασε από ψηφιακή επεξεργασία το 1992 και βρίσκεται στο "T.S. Eliot read T.S. Elliot", ο ποιητής διαβάζει το πρώτο ποίημα της συλλογής, το "Η ονομασία των Γατών".
The Naming of Cats is a difficult matter,
It isn’t just one of your holiday games;
You may think at first I’m as mad as a hatter
When I tell you, a cat must have THREE DIFFERENT NAMES.
First of all, there’s the name that the family use daily,
Such as Peter, Augustus, Alonzo or James,
Such as Victor or Jonathan, George or Bill Bailey –
All of them sensible everyday names.
There are fancier names if you think they sound sweeter,
Some for the gentlemen, some for the dames:
Such as Plato, Admetus, Electra, Demeter –
But all of them sensible everyday names.
But I tell you, a cat needs a name that’s particular,
A name that’s peculiar, and more dignified,
Else how can he keep up his tail perpendicular,
Or spread out his whiskers, or cherish his pride?
Of names of this kind, I can give you a quorum,
Such as Munkustrap, Quaxo, or Coricopat,
Such as Bombalurina, or else Jellylorum-
Names that never belong to more than one cat.
But above and beyond there’s still one name left over,
And that is the name that you never will guess;
The name that no human research can discover –
But THE CAT HIMSELF KNOWS, and will never confess.
When you notice a cat in profound meditation,
The reason, I tell you, is always the same:
His mind is engaged in a rapt contemplationOf the thought, of the thought, of the thought of his name:
His ineffable effable
Effanineffable
Deep and inscrutable singular Name.
σχόλια