Καθώς η Θεσσαλονίκη είναι κάθε μέρα στις ειδήσεις λόγω της Δ.Ε.Θ., θα ήθελα να βάλω στο παιχνίδι τις πολύ ενδιαφέρουσες σκέψεις που μου έστειλε ο φοιτητής της σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Α.Π.Θ. Χρήστος Λαζάρου, ο οποίος είναι και ο δημιουργός του πρότζεκτ "Make Thessaloniki Great Again" που είχαμε παρουσιάσει πριν από μερικούς μήνες στη LIFO.
Λέει ο Χρήστος Λαζάρου:
Παρίσι: Στις 30 Μαρτίου 1885 ο μηχανικός Gustave Eiffel δημοσίευσε τα πρώτα σχέδια για ένα σιδερένιο πύργο ύψους 300ων μέτρων, που θα αποτελούσε το κεντρικό αξιοθέατο της Παγκόσμιας Έκθεσης του 1889 στο Παρίσι. Επρόκειτο για τον Πύργο του Άιφελ. Από τη στιγμή που δημοσιεύτηκαν τα πρώτα σχέδια έγινε αισθητή η δυσαρέσκεια του κόσμου για το έργο. Οι αντιδράσεις κορυφώθηκαν το 1887 όταν ακαδημαϊκοί ,αρχιτέκτονες, μηχανικοί, ζωγράφοι, γλύπτες, ποιητές, επιστήμονες και πολλές άλλες καταξιωμένες προσωπικότητες της Γαλλίας και του υπόλοιπου κόσμου συνυπέγραψαν και δημοσίευσαν στο περιοδικό "Le Temps" το κείμενο «Καλλιτέχνες ενάντια στον πύργο του Άιφελ ».
Το κείμενο μεταξύ άλλων έλεγε:
«...διαμαρτυρόμαστε με όλη μας τη δύναμη και την αγανάκτηση στο όνομα του γαλλικού γούστου ενάντια στην έγερση αυτού του άχρηστου και τερατώδους Πύργου του Άιφελ.»
«...φανταστείτε για μια στιγμή ένα γελοίο πύργο να κυριαρχεί στον ουρανό του Παρισιού σαν γιγάντια μαύρη καμινάδα, επισκιάζοντας με τη βαρβαρική του εμφάνιση την Παναγία των Παρισίων, τον Πύργο Saint Jacques, το Λούβρο, την Αψίδα του Θριάμβου, όλα τα ντροπιασμένα μνημεία μας θα εξαφανιστούν...»
Άλλοι προέβησαν σε ακόμα χειρότερους χαρακτηρισμούς όπως: «Τραγική λάμπα δρόμου», «Σκελετός καμπαναριού», «Ημιτελής και παραμορφωμένη μάζα σίδερου», «Μισοχτισμένο φουγάρο εργοστασίου» και άλλα.
Εν τέλει ο Πύργος ολοκληρώθηκε και εγκαινιάστηκε τον Μάρτιο του 1889. Οι αρνητικές κριτικές εξαφανίστηκαν μπροστά στο τελικό αποτέλεσμα. Το έργο λατρεύτηκε και δέχτηκε 2 εκατομμύρια επισκέπτες μέσα στον πρώτο χρόνο λειτουργείας του. Σήμερα είναι το πιο πολυφωτογραφημένο κτήριο παγκοσμίως και αποτελεί σύμβολο της αρχιτεκτονικής και του καλού γούστου των Παριζιάνων.
Θεσσαλονίκη: Το 1997 η Θεσσαλονίκη ανέλαβε το θεσμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης. Στο πλαίσιο αυτό το κράτος ανακοίνωσε και ξεκίνησε περίπου 300 έργα και μελέτες για την ανανέωση των υποδομών της πόλης. Οι περισσότερες από αυτές ολοκληρώθηκαν έστω και μετά το 1997. Παράλληλα προσκαλέστηκαν 8 διεθνούς φήμης αρχιτέκτονες, μεταξύ των οποίων και ο Rem Koolhaas, με σκοπό να σχεδιάσουν ο καθένας από μία παραθαλάσσια στάση για τα καραβάκια της θαλάσσιας συγκοινωνίας.
Οι αρχιτέκτονες ανταποκρίθηκαν και κατέβαλαν όλοι από μία μελέτη. Στόχος αυτού του εγχειρήματος ήταν να αναζωπυρωθεί η σχέση των κατοίκων με τη θάλασσα και να δοθεί στην πόλη ένας νέος κοσμοπολίτικος αέρας. Ακόμα τα κτήρια που παρουσιάστηκαν θα χρησιμοποιούνταν και ως περίπτερα αναψυχής ή πολιτιστικοί χώροι. Οι 8 στάσεις που προέβλεπε το σχέδιο ήταν: Καλοχώρι, Πλατεία Ελευθερίας, Μέγαρο Μουσικής, Αρετσού, Μαρίνα Καλαμαριάς, Μίκρα, Αεροδρόμιο και Νέοι Επιβάτες.
Δυστυχώς καμία από τις μελέτες δεν κατασκευάστηκε. Εδώ οι περισσότεροι θα υποθέταμε ότι κόστος κατασκευής ήταν πολύ μεγάλο για το δήμο. Στην πραγματικότητα όμως οι μελέτες περιφρονήθηκαν και απορρίφθηκαν από την τότε διοίκηση επί δημαρχίας Κωσταντίνου Κοσμόπουλου.
Θεωρήθηκαν απειλητικές για την ιστορία και το χαρακτήρα της Θεσσαλονίκης. Μια πόλη με τέτοιο Βυζαντινό, Ρωμαϊκό, Οθωμανικό και Ελληνιστικό παρελθόν δεν μπορεί να υποτάσσεται και να ακολουθεί τυφλά την μόδα και το design των ξένων. Δυστυχώς ξέχασαν ότι το λαμπερό αυτό παρελθόν δεν είχε πολλά να προσφέρει πλέον αφού η Θεσσαλονίκη το είχε θάψει κάτω από τις πολυκατοικίες της πριν από μερικές δεκαετίες. Το μέλλον θα μπορούσε να δώσει περισσότερα...