Διασχίζω τη Φωκίωνος Νέγρη παρατηρώντας στενάχωρα μπαλκόνια και τους τοίχους των πολυκατοικιών. Κάτω από το γκρίζο τους κρύβεται η ακμή της Κυψέλης την εποχή της αντιπαροχής, του Άλκη Γιαννακά και του Αλέκου Τζανετάκου. Ο ιστορικός δρόμος που φιλοξένησε την ελίτ των αστεριών του Φίνου -κάτι σαν λεωφόρο της Δόξας στο Χόλιγουντ- αλλά και την ελληνική διανόηση είναι τώρα ένα multi colored αλλά και vintage σκηνικό. Άνθρωποι από όλες τις φυλές προχωράνε βιαστικά κάνοντας ζιγκ-ζαγκ ανάμεσα στα τραπεζοκαθίσματα των καφέ, όπου κάποιοι άλλοι απολαμβάνουν νωχελικά τον φραπέ ή τον εσπρέσσο τους.
«Είναι ωραία να χαλαρώνεις στις πολυθρόνες στα καφέ της Φωκίωνος Νέγρη και να παρατηρείς το πλήθος που περνάει. Πού να το φανταζόταν ο παλιός αστός πώς θα εξελισσόταν η περιοχή όταν αγόραζε το ρετιρέ του εδώ» λέει ο Κώστας Εμμανουηλίδης, κάτοικος της Κυψέλης εδώ και πολλά χρόνια. Η Κυψέλη δεν είναι πια ο ίδιος κόσμος που περιέγραψε στα τραγούδια του ο Λουκιανός Κηλαηδόνης ή οι αλητείες και τα φλερτ της γενιάς του Green Park που αποτύπωνε στο φακό του ο Νικολαΐδης. Το κυκλοφοριακό αφόρητο, μία θέση πάρκινγκ καθημερινό σαφάρι και η μικροεγκληματικότητα στα ύψη, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ασφάλειας. Ταυτόχρονα μία από τις περιοχές της Ευρώπης με τη χαμηλότερη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο. Η Κυψέλη είναι μαζί με το κέντρο της Αθήνας η περιοχή που ανεβάζει την ελληνική πρωτεύουσα στην τρίτη θέση από το τέλος ανάμεσα σε ευρωπαϊκές πόλεις σε ποιότητα ζωής σε ό,τι αφορά στη μόλυνση της ατμόσφαιρας, στην ηχορύπανση και στη ρύπανση των δρόμων. Τα μπαρ και τα καφέ κάνουν πολλούς να αντιδρούν, καθώς, όπως λένε, η κατάσταση αυτή επιβαρύνει το ήδη πολύ σοβαρό κυκλοφοριακό πρόβλημα και περιορίζει στο ελάχιστο τις θέσεις για παρκάρισμα που είναι ούτως ή άλλως λιγοστές. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου, οι κάτοικοι της Κυψέλης μαζί με αυτούς των Πατησίων είναι οι περισσότερο αγανακτισμένοι από το κυκλοφοριακό.
Κι όμως... σε έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών οι κάτοικοι της Κυψέλης -της περιοχής που σάρωσε περισσότερο η αντιπαροχή- δηλώνουν ικανοποιημένοι από τη ζωή τους σε μεγαλύτερο βαθμό από όσο οι κάτοικοι άλλων, πιο «προνομιούχων» περιοχών. Τι είναι αυτό που κάνει τον Κυψελιώτη να χαμογελά; «Προσπαθούμε να μείνουμε στα θετικά της Κυψέλης και σίγουρα δεν υπολογίζουμε σε αυτά τη φασαρία, τις στριμωγμένες οικοδομές, την έλλειψη ανοιχτών χώρων» λέει ο Κώστας Εμμανουηλίδης. «Είναι μια μεγάλη αγορά όπου βρίσκεις ό,τι θες γρήγορα και χωρίς ταλαιπωρία, αρκεί να μην πάρεις αυτοκίνητο μαζί. Όπως κάθε περιοχή σε κέντρο πόλης, η Κυψέλη σού παρέχει πρόσβαση σε πολλά συγκοινωνιακά μέσα. Αν ψάχνεις διασκέδαση και νυχτερινή ζωή και δεν τη βρίσκεις εδώ, σίγουρα θα τη βρεις κάπου κοντά και εύκολα. Στην Κυψέλη δεν πλήττεις γιατί χαζεύεις κόσμο και κίνηση. Χώρες της Βαλκανικής, της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής έχουν τις πολυπληθείς αντιπροσωπείες τους».
Είναι μεσημέρι και στα καφέ της Φωκίωνος Νέγρη στριμώχνεται κόσμος όλων των ηλικιών. Αυτή είναι και η ιδιαιτερότητα αυτού του δρόμου. Χωράει όλες τις ηλικίες. Από την άστατη γενιά του ‘60 που συχνάζει δεκαετίες εδώ, θεωρώντας τη Φωκίωνος Νέγρη το δρόμο που οδηγεί πίσω στη νεότητα, μέχρι τις νεότερες ηλικίες που θορυβούν χαλώντας την ησυχία των αστικών ρετιρέ. «Μην κοιτάτε ψηλά. Φτωχομάναήταν είναι και θα είναι πάντα η Κυψέλη. Συμπίλημα πολιτισμών τη στιγμή ακριβώς που χάνουν την ταυτότητά τους. Κέντρο-απόκεντρο» τονίζει η Βασιλεία Κούρου, εκπαιδευτικός που ζει χρόνια στην περιοχή. «Ο πρώτος τόπος εγκατάστασης για τους Έλληνες πρόσφυγες και εσωτερικούς μετανάστες στη δεκαετία του ‘50, παραμένει ίδιος και για τους νέους κατοίκους που τώρα αποκτούν ρίζες στον τόπο μας». Υπάρχει κάτι που κάνει την Κυψέλη μια ξεχωριστή συνοικία ρωτάω τη Βασιλεία; «Πολλά» μου λέει. «Πρώτα από όλα η παλιά ΔΕΛΤΑ ή ΕΒΓΑ της γειτονιάς, τόπος συνάντησης συμπατριωτών από διαφορετικές χώρες. Τα πολυεθνικά καφενεία όπου στήνονται αυτοσχέδια γλέντια αργά το βράδυ ή το απομεσήμερο της Κυριακής και ξεχειλίζει ο νόστος. Ακόμη, ο πεζόδρομος της Αγίας Ζώνης. Τα ουζερί δίπλα στο Άσυλο Ανιάτων, όπου το σούρουπο οι τρόφιμοι απολαμβάνουν τα χρώματα του δειλινού δίπλα σε πιτσιρίκια διαφόρων χρωμάτων και φυλών που παίζουν αμέριμνα. Οι νεανικές παρέες που ακούνε ρεμπέτικα πίνοντας το ουζάκιτους. Το αιθιοπικό εστιατόριο ΑΧuΜ. Από τα ελάχιστα στην Αθήνα, που, εκτός από τις παραδοσιακές συνταγές, το ζωντανό του πρόγραμμα και την αφρικανική του ατμόσφαιρα, διοργανώνει και γλέντια γάμων και βαπτίσεων με το παραδοσιακό τελετουργικό και τα έθιμα των Κοπτών της Αιθιοπίας. Τα κομμωτήρια των Νιγηριανών με εξειδίκευση στο ράστα, οι πλατείες που από άδολα σεργιάνια το απόγευμα μετατρέπονται σε επικίνδυνα σημεία αργά το βράδυ. Και η Δημοτική Αγορά, χώρος δημιουργίας πλέον, αλλά και η κατάληψη της Λέλας Καραγιάννη σήμα κατατεθέν της περιοχής είναι. Η μόνη που λειτουργεί ακόμη χωρίς να έχει χάσει το νόημά της».
Αυτό ακριβώς είναι η Κυψέλη, ό,τι λέει το όνομα της. Μια κυψέλη διαφορετικών φυλών, θρησκειών, τάξεων, ιδεολογιών. Με κατοίκους διανοούμενους, παλιούς αστούς και μετανάστες. Στην Κυψέλη, όπως και παλιά με τα εγχώρια λαϊκά, τα μπλουζ της μετανάστευσης ακούγονται δυνατότερα από οπουδήποτε αλλού.
ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ
147.500. Οι άνδρες είναι, σύμφωνα με την ΕΣΥΕ, 68.950 και οι γυναίκες 78.950. Οι περισσότεροι κάτοικοι είναι από 20 ως 44 ετών. Στην περιοχή ζουν πάνω από 40 χιλιάδες αλλοδαποί.
ΜΟΡΦΩΣΗ
Οι περισσότεροι κάτοικοι της Κυψέλης είναι απόφοιτοι μέσης εκπαίδευσης - ξεπερνούν τους 51 χιλιάδες. Υψηλός είναι ο αριθμός των πτυχιούχων ανωτάτων σχολών, που πλησιάζουν τους 20 χιλιάδες, ενώ υπάρχουν και περισσότεροι από 9 χιλιάδες αναλφάβητοι. Λίγοι οι κάτοχοι διδακτορικού τίτλου (670) αλλά και οι κάτοχοι μάστερ (1.303).
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ
Κυρίως πωλητές, τεχνίτες, υπάλληλοι γραφείου και ανειδίκευτοι εργάτες. Περίπου 10 χιλιάδες ασχολούνται με επιστήμες ή καλλιτεχνικά επαγγέλματα.
ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ
80 χιλιάδες κάτοικοι ανά τ.χλμ., από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές παγκοσμίως.
σχόλια