Ο Μπραντ Λίστερ, επέστρεψε στο τροπικό δάσος του Πουέρτο Ρίκο μετά από 35 χρόνια για να διαπιστώσει ότι το 98% των εντόμων που ζουν στο έδαφος έχουν εξαφανιστεί.
«Καταλάβαμε ότι κάτι δεν πάει καθόλου καλά από τις πρώτες ημέρες» αφηγείται ο λέκτορας του πανεπιστημίου Rensselaer Polytechnic University στις ΗΠΑ.
«Οδηγούσαμε προς στο δάσος και την ίδια στιγμή εγώ και ο Αντρές προσέξαμε το ίδιο ακριβώς πράγμα: 'πού είναι όλα τα πουλιά;' Δεν υπήρχε τίποτα». θυμάται.
Η επιστροφή του στο τροπικό δάσος του Λουκουίλο στο Πουέρτο Ρίκο μετά από 35 χρόνια έγινε για να αποκαλύψει μία θλιβερή πραγματικότητα: Ο πληθυσμός των εντόμων που έτρεφε τα πουλιά στο εθνικό πάρκο είχε καταρρεύσει. Στο έδαφος, το 98% είχε εξαφανιστεί. Στα φυλλώματα η απώλεια άγγιζε το 80%. Πιθανότατα, ο ένοχος είναι η υπερθέρμανση του πλανήτη.
«Ήταν αποκαρδιωτικό» περιγράφει ο Λίστερ. «Παλιά οι κολλώδεις και κεραμικές πλάκες ήταν καλυμμένες με έντομα. Καθόμασταν με τις ώρες για να μαζεύουμε τις πλάκες τα βράδια. Τώρα πια τις κατεβάζουμε μετά από 12 ώρες μέσα στο τροπικό δάσος με ένα δυο παγιδευμένα έντομα ή εντελώς άδειες»
«Είναι μία πραγματική κατάρρευση των πληθυσμών των εντόμων στο τροπικό δάσος», λέει. «Συνειδητοποιήσαμε ένα πραγματικά φοβερό, πραγματικά τρομακτικό και ενοχλητικό αποτέλεσμα».
Ο πληθυσμός των εντόμων ξεπερνά τον ανθρώπινο κατά 17 φορές και αποτελεί μία τόσο θεμελιώδη βάση της τροφικής αλυσίδας που οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι μια συντριβή του πληθυσμού των εντόμων ισοδυναμεί με ένα «οικολογικό Αρμαγεδδών».
Όταν η μελέτη του Λίστερ δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο, ένας εμπειρογνώμονας αποκάλεσε τα ευρήματα του «εξαιρετικά ανησυχητικά».
Οι μελέτες στο Πουέρτο Ρίκο είναι από τις ελάχιστες που αξιολογούν αυτό το ζωτικής σημασίας ζήτημα, και είναι βαθιά ανησυχητικές.
Οι πληθυσμοί εντόμων που πετούν, στα φυσικά αποθέματα της Γερμανίας έχουν μειωθεί κατά 75% σε μόλις 25 χρόνια. Η εικονική εξαφάνιση των πουλιών στα δάση ευκαλύπτου της Αυστραλίας ήταν αποτέλεσμα της έλλειψης εντόμων η οποία προκλήθηκε από την ξηρασία και την ζέστη.
Ο Λίστερ και ο συνάδελφός του Αντρές Γκαρθία διαπίστωσαν επίσης ότι οι πληθυσμοί των εντόμων στο ξηρό δάσος του Μεξικό είχαν μειωθεί κατά 80% από τη δεκαετία του 1980.
«Καταστρέφουμε το πρωταρχικό σύστημα υποστήριξης της ζωής που μας επιτρέπει να διατηρούμε την ύπαρξή μας στον πλανήτη αλλά και την ύπαρξη όλης της ζωής που υπάρχει στον πλανήτη» λέει ο Λίστερ και συμπληρώνει «είναι απλώς τρομακτικό να παρακολουθούμε τον αποδεκατισμό του φυσικού κόσμου».
Δεν ήταν τα έντομα που έφεραν τον Λίστερ στο τροπικό δάσος του Πουέρτο Ρίκο για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας του 70 αλλά οι σαύρες «Ανόλα», ένα ιδιαίτερο είδος σπονδυλωτών που αποτελεί παράδειγμα για την οικολογία και τις εξελικτικές μελέτες.
Η μέτρηση των πληθυσμών των εντόμων ήταν απαραίτητη καθώς ήταν η βασική τροφή του συγκεκριμένου είδους σαύρας. Η διαφορά που είδε στο δάσος μετά από τόσα χρόνια ήταν άκρως απογοητευτική.
«Δεν υπήρχαν πεταλούδες που κάποτε, ιδιαίτερα μετά την περίοδο των βροχών, εμφανιζόντουσαν κατά εκατοντάδες παντού» λέει χαρακτηριστικά.
Τα δεδομένα αποκαλύπτουν την ανησυχητικές προβλέψεις. Ο αριθμός των θερμών περιόδων έχει αυξηθεί με θερμοκρασίες πάνω από τους 29C. Οι συντελεστές που έχουν σημασία σε άλλα μέρη του κόσμου, όπως η καταστροφή των οικοτόπων και η χρήση φυτοφαρμάκων, δεν μπορούσαν να εξηγήσουν τους πληθυσμούς των εντόμων που καταρρέουν στο τροπικό δάσος του Λουκουίλο καθώς πρόκειται για προστατευόμενη περιοχή.
Στοιχεία για άλλα ζώα που τρέφονται με έντομα στηρίζουν τα ευρήματα. «Οι βάτραχοι και τα πουλιά είχαν επίσης μειωθεί ταυτόχρονα κατά περίπου 50% έως 65%», παραδέχεται ο επιστήμονας.
Ο ίδιος χαρακτηρίζει αυτές τις επιπτώσεις ως έναν «αντίστροφο τροπικό καταρράκτη» όπου τα χτυπήματα πλέον από την κατάρρευση του πληθυσμού των εντόμων γίνονται ορατά μέσω της τροφικής αλυσίδας.
Με πληροφορίες από Guardian
