Ήταν Ιούλιος του 2019 όταν είχα την ευκαιρία να ταξιδέψω στη Βαμβακού Λακωνίας. Το χωριό με την ιδιαίτερη φυσική ομορφιά και τη μακρά ιστορία δεσπόζει σε υψόμετρο 900 μέτρων, στις πλαγιές του Πάρνωνα. Για πολλά χρόνια συμπεριλαμβανόταν στα «σιωπηλά» χωριά της ελληνικής υπαίθρου. Ήταν ερημωμένο, με κυρίαρχα χαρακτηριστικά την αποσύνθεση, τη μοναξιά, τη θλίψη και την παρακμή. Μπορεί, όμως, ένα ορεινό χωριό με μόλις έντεκα κατοίκους να ξαναζωντανέψει; Να γεμίσει πάλι επισκέπτες, μόνιμους κατοίκους και πρότυπες επιχειρήσεις, χωρίς να αλλοιωθεί ο παραδοσιακός χαρακτήρας του; Αυτό το στοίχημα κέρδισε μια ομάδα πέντε νέων ανθρώπων, «αναβιώνοντας τη Βαμβακού». Τον τρόπο που το πέτυχαν τον ακούσαμε όταν όλοι μαζευτήκαμε στην πλατεία του χωριού στο πλαίσιο των «Διαλόγων του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος» με τίτλο «Επιστροφή στις Ρίζες». Εκεί τέθηκαν τα ερωτήματα: «Τι αξία έχουν οι ρίζες μας; Και πόσο εύκολα επιστρέφουμε σε αυτές;». Σήμερα, η Βαμβακού δεν είναι πια ένας ερειπωμένος οικισμός χωρίς ζωή. Μετέχοντας σε αυτήν την άκρως ενδιαφέρουσα συζήτηση ανακαλύψαμε ότι άνθρωποι όλων των ηλικιών σ' εκείνο τον ορεινό τόπο χαμογελούν πάλι, υλοποιούν τα σχέδιά τους και ονειρεύονται μια νέα ζωή.
Αναμφίβολα, σήμερα ζούμε σε μια εποχή ιστορικών μετασχηματισμών, με διαρκή αλληλεπίδραση και καταιγισμό πληροφορίας. Την ίδια στιγμή, η υγειονομική κρίση και η εξάπλωση της πανδημίας έχει ενισχύσει την τάση προς την αμφισβήτηση, την πόλωση και τον διχασμό. Σε διάφορες εκφάνσεις της καθημερινότητας μας παρατηρούμε ότι αυξάνεται η ρητορική του μίσους και η μισαλλοδοξία.
Πλέον, η αξία του διαλόγου, σε μια περίοδο παράλληλων μονόλογων, αποδεικνύεται καταλυτική. Άλλωστε, ο διάλογος αποτελεί το υψηλότερο πολιτιστικό επίτευγμα μιας κοινωνίας. Συμβάλλει στην καλλιέργεια της κριτικής μας ικανότητα ενώ η ανταλλαγή απόψεων εμπλουτίζει τον τρόπο σκέψης ανάμεσα στους ανθρώπους.
Η ανταλλαγή των ιδεών, της ελευθερίας της σκέψης και της σημασίας είναι σήμερα περισσότερο αναγκαία από ποτέ. Η ταχύτητα της πληροφορίας και η αυξανόμενη τάση των fake news θολώνουν την αντικειμενική αλήθεια και δημιουργούν μια νεφελώδη πραγματικότητα, από την οποία ανασύρονται στην επιφάνεια μόνο τα γκρίζα σημεία. Η γόνιμη αντιπαράθεση αποτελεί βασικό συστατικό μιας δημοκρατίας γι' αυτό και μέσω του διαλόγου οι πολίτες έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν ποικίλες πτυχές των κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών ζητημάτων.
Στο πλαίσιο αυτό η μηνιαία σειρά συζητήσεων ΔΙΑΛΟΓΟΙ η οποία αποτελεί μια πρωτοβουλία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) και υλοποιούνται με τη δημοσιογραφική επιμέλεια του μη κερδοσκοπικού δημοσιογραφικού οργανισμού iMEdD, έχει σκοπό την ενθάρρυνση της ανταλλαγής ιδεών, την ανάπτυξη ενός νέου τρόπου σκέψης και δράσης, καθώς και την προώθηση και προάσπιση του δημόσιου διαλόγου πέρα από γεωγραφικά όρια.
Οι ΔΙΑΛΟΓΟΙ του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος δίνουν ραντεβού, κάθε τελευταία Τετάρτη του μήνα, για να θέσουν ερωτήματα και να αναδείξουν προβληματισμούς, ανησυχίες, εξελίξεις, διαφορετικές πτυχές, νέα δεδομένα, ανθρώπους, έργα και ιδέες. Μάλιστα, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης τριών ετών γεμάτα συζητήσεις, απόψεις, πεποιθήσεις και νέα δεδομένα και ενεργούς παρουσίας στα κοινωνικοπολιτικά δρώμενα είναι μια ιδανική ευκαιρία προκειμένου να αντιληφθούμε τη δύναμη που έχει ο διάλογος, αναμειγνύοντας ιδέες και συναισθήματα με στόχο να γίνουμε όλοι πιο σκεπτόμενοι αλλά και ενεργοί πολίτες.
Από την εποχή των «Πλατωνικών Διαλόγων» αυτή η μορφή επικοινωνίας λειτουργεί ως μια ιδανική επιλογή προκειμένου να φωτιστούν σημαντικά προβλήματα της ζωής. Οι διάλογοι, ως φορείς επιχειρημάτων, προσφέρουν τη δυνατότητα να αναζητηθούν λύσεις και μέσω της συνεχής εναλλαγής ερωτήσεων και απαντήσεων, αποκτάς την ικανότητα να μάθεις, να εκπαιδευτείς και να ξεφύγεις από επιφανειακές, ανούσιες και δογματικές απόψεις.
Οι Διάλογοι του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος που επιμελείται και συντονίζει η δημοσιογράφος, Άννα – Κύνθια Μπουσδούκου, με τη φρεσκάδα των ιδεών τους, τις διεισδυτικές αναλύσεις, τα επίκαιρα σχόλια, τις ανεξάρτητες απόψεις, τη διαδραστικότητα στα νεανικά κοινά και τη πρωτότυπη ματιά τους σε διάφορα θέματα της επικαιρότητας χαρτογραφούν την πολυεπίπεδη πραγματικότητα φωτίζοντας τις πιο ενδιαφέρουσες εκδοχές των γεγονότων.
Από το μέλλον της εργασίας, την τέχνη κατά τη διάρκεια του Lockdown, τα αχαρτογράφητα νερά του τουρισμού, τις προκλήσεις της οικονομίας, την κλιματική αλλαγή, τη δημογραφική γήρανση, την κακοποίηση των ζώων, τις νυχτερινές όψεις της Αθήνας, το ρεμπέτικο, το ρόλο της δημοσιογραφίας ως και τη μόδα, τη γαστρονομία ή τον έρωτα οι Διάλογοι συνθέτουν ως ενιαίο συναρπαστικό αφήγημα το φάσμα της καθημερινότητας μας. Φυσικά, στις δημόσιες αυτές συζητήσεις οι οποίες πολλές φορές πραγματοποιούνται στα πιο απρόσμενα μέρη, βασικό στοιχείο αποτελεί η συμμετοχή του κοινού αφού όποιος θέλει, απ' όπου κι αν είναι, συμφωνεί ή διαφωνεί, μπορεί να παρέμβει, είτε με ερώτηση, είτε με τοποθέτηση.
Άλλωστε, «Χωρίς τον διάλογο δεν θα μπορούσαμε να καταλάβουμε πολλά γι' αυτόν τον κόσμο, αλλά ούτε και να τον εξελίξουμε».
Τον περασμένο Απρίλιο οι ΔΙΑΛΟΓΟΙ ξεκίνησαν μια σειρά live webcast λόγω covid-19 και πλεον οι συζητήσεις πραγματοποιούνται διαδικτυακά στο snfdialogues.org .
σχόλια