Το 2020, ο πολιτιστικός και δημιουργικός τομέας στην ΕΕ σημείωσε απώλειες κύκλου εργασιών άνω του 30%, συνολική απώλεια 199 δισ. ευρώ — με τους τομείς της μουσικής και των τεχνών του θεάματος να υφίστανται απώλειες 75% και 90% αντίστοιχα.
Το Eυρωπαϊκό Kοινοβούλιο καλεί την αρμόδια Επιτροπή να προτείνει ένα «ευρωπαϊκό καθεστώς του καλλιτέχνη», για ένα κοινό πλαίσιο για τις συνθήκες εργασίας και ελάχιστες προδιαγραφές για όλες τις χώρες της ΕΕ.
Οι ευρωβουλευτές, με ψήφισμα που εγκρίθηκε με 543 ψήφους υπέρ 50 κατά και 107 αποχές υποστηρίζουν ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων στον πολιτιστικό τομέα, θα έχουν πρόσβαση σε συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Επισημαίνουν τις διαφορές μεταξύ των εθνικών νομοθεσιών σχετικά με το νομικό καθεστώς των καλλιτεχνών που παρεμποδίζουν τις συνεργασίες και τη διασυνοριακή εργασία. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εργαστούν για την αμοιβαία αναγνώριση των πολιτιστικών και καλλιτεχνικών διπλωμάτων, αλλά και για την άρση όλων των εμποδίων διασυνοριακής κινητικότητας και εργασίας, για παράδειγμα με την αναθεώρηση των διοικητικών απαιτήσεων για τις θεωρήσεις (βίζα), τη φορολόγηση και την κοινωνική ασφάλιση.
Οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης τη θέσπιση ειδικών προγραμμάτων για τη στήριξη των νέων δημιουργών και των ατόμων που αναπτύσσουν καινοτομίες ώστε να μπορούν να μετακινούνται και να εργάζονται σε όλη την Ευρώπη.
Οι ευρωβουλευτές επισημαίνουν ότι λόγω της πανδημίας, τόσο οι καλλιτέχνες όσο και το κοινό, εξαρτώνται όλο και περισσότερο από τις ψηφιακές πλατφόρμες, με αποτέλεσμα οι δημιουργοί να υπόκεινται σε αθέμιτες πρακτικές. Για παράδειγμα, με την επιβολή «ρητρών εξαγοράς», τα πνευματικά δικαιώματα εξαγοράζονται έναντι εφάπαξ πληρωμής, στερώντας από τους δημιουργούς τη δυνατότητα να πληρώνονται κάθε φορά που προβάλλεται η δουλειά τους. Καλούν, λοιπόν, την Επιτροπή να λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος προκειμένου να διασφαλίσει ότι τα έσοδα θα διανέμονται δίκαια σε όλους τους δημιουργούς και καλλιτέχνες.
Οι ευρωβουλευτές καλούν τα κράτη μέλη να προωθήσουν και να υπερασπιστούν την καλλιτεχνική ελευθερία και να διασφαλίσουν ότι οι πολίτες της ΕΕ μπορούν να απολαμβάνουν ελεύθερα καλλιτεχνικές δημιουργίες, ενώ ζητούν από την Επιτροπή να επιβάλει κυρώσεις στις χώρες της ΕΕ που δεν σέβονται αυτή την ελευθερία.
Η εισηγήτρια Monica Semedo (Renew, Λουξεμβούργο) δήλωσε: «Ακόμη και πριν από την πανδημία, πολλοί καλλιτέχνες αντιμετώπιζαν δυσκολίες και χρειάζονταν ένα δεύτερο εισόδημα για να εξασφαλίσουν μια αξιοπρεπή διαβίωση. Καλούμε τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση του ασταθούς εισοδήματος, της μη αμειβόμενης εργασίας και της εργασιακής ανασφάλειας, και να διασφαλίσουν ένα ελάχιστο επίπεδο εισοδήματος για τους καλλιτέχνες και τους επαγγελματίες του πολιτισμού. Θα πρέπει επίσης να αποφύγουμε γραφειοκρατικές επιβαρύνσεις, όπως άδειες εργασίας ή άδειες για τη διοργάνωση φεστιβάλ και διπλή φορολόγηση για καλλιτέχνες που εργάζονται σε διασυνοριακό επίπεδο».
