Αλυσιδωτές αναμένεται να είναι οι εξελίξεις μετά την απόφαση του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού Gazprom να «κλείσει τη στρόφιγγα» του φυσικού αερίου στη Βουλγαρία και την Πολωνία για «αθέτηση των συμφωνηθέντων».
Η Gazprom διευκρίνισε πως δεν πλήρωσαν σε ρούβλια, όπως είχε απαιτήσει ο Ρώσος πρόεδρος από τις χώρες που χαρακτηρίζει ως «μη φιλικές». Ο Βλαντίμιρ Πούτιν είχε ζητήσει να ανοίξουν λογαριασμοί στην Gazprombank, για τον σκοπό αυτό, και να καταβάλλονται εκεί τα χρήματα για το αέριο, που στη συνέχεια θα μετατρέπονται στο ρωσικό νόμισμα.
Η Πολωνία και η Βουλγαρία είναι οι πρώτες χώρες που αποκλείονται από τον ρωσικό ενεργειακό τομέα, μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία στα τέλη Φεβρουαρίου, αλλά η ρωσική πλευρά προειδοποιεί για ανάλογες κινήσεις σε Γερμανία, Ουγγαρία και Σερβία. Το αέριο, για αυτές, διέρχεται μέσω πολωνικού και βουλγαρικού εδάφους και θα «παγώσουν» οι μεταφορές σε περίπτωση που παρατηρηθεί μη εγκεκριμένη παρακράτηση από τη Βαρσοβία και τη Σόφια.
«Εκβιασμός»
Οι χώρες «όμηροι»
Οι ευρωπαϊκές χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό αέριο, είναι αρκετές.
Η Ουγγαρία είναι στην κορυφή της λίστας με το 25% του αερίου της να αγοράζεται από τη Ρωσία, ενώ μόλις το 7% αγοράζεται από άλλες πηγές. Η χώρα, ωστόσο, έχει και άλλες πηγές ενέργειας στις οποίες μπορεί να στηριχθεί. Σημειώνεται πως - προ πολέμου - ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν διατηρούσε πολύ καλές σχέσεις με τον Ρώσο πρόεδρο.
Σε (λίγο) καλύτερη μοίρα η Σλοβακία με το 22% του αερίου της να είναι ρωσικό και το 3% να προέρχεται από άλλες πηγές. Μολδαβία και Αυστρία προμηθεύονται το 17% και 15%, αντίστοιχα, του αερίου τους από τη Ρωσία.
Ακολούθως η Γερμανία που λαμβάνει το 14% του αερίου της από Ρωσία, αλλά και ένα 13% από άλλες πηγές.
Η εξάρτηση άλλων χωρών – Τσεχία, Ιταλία, Σλοβενία, Λουξεμβούργο, Εσθονία, Σερβία, Λετονία, Λιθουανία, Ρουμανία, Ελβετία – κυμαίνεται γύρω στο 12% με 7%. Ορισμένες ωστόσο, έχουν αυξημένες εισαγωγές και από άλλες πλευρές.
Ήσυχες θα είναι τον επόμενο χειμώνα θα είναι χώρες όπως η Ισπανία, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Βρετανία, που δεν αγοράζουν φυσικό αέριο από τους Ρώσους.
Το CNN, που δημοσιεύει τα στοιχεία, δεν δίνει ποσοστά για την Ελλάδα και τη Σουηδία καθώς δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα.
Φον ντερ Λάιεν: Εκβιασμός
Περί «μέσου εκβιασμού» έκανε λόγο η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σχολιάζοντας τις εξελίξεις.
«Αυτό είναι αδικαιολόγητο και απαράδεκτο. Και δείχνει για άλλη μια φορά την αναξιοπιστία της Ρωσίας ως προμηθευτή φυσικού αερίου» υπογράμμισε η Ευρωπαία αξιωματούχος, η οποία εξήγγειλε πως η ΕΕ ήταν προετοιμασμένη για αυτό το σενάριο και γίνονται εργασίες ώστε να διασφαλιστούν εναλλακτικές παραδόσεις.
«Τα κράτη-μέλη έχουν θέσει σε εφαρμογή σχέδια έκτακτης ανάγκης για ένα τέτοιο σενάριο και συνεργαστήκαμε μαζί τους σε συντονισμό και αλληλεγγύη» διευκρίνισε.
Και ο Βούλγαρος πρωθυπουργός, Κίριλ Πετκόφ, έκανε λόγο για «μονόπλευρο εκβιασμό», επεσήμανε πως εξετάζονται όλα τα συμβόλαια με τη Gazprom και κατήγγειλε παραβίαση τους.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, απάντησε στις καταγγελίες επισημαίνοντας πως η χώρα του είναι ένας αξιόπιστος προμηθευτής και δεν κάνει εκβιασμούς. Δήλωσε, δε, πως υπάρχουν χώρες που συμφώνησαν να πληρώνουν σε ρούβλια, αλλά δεν διευκρίνισε πόσες ή ποιες είναι.