Κύριο θέμα στην επικαιρότητα τις τελευταίες ημέρες είναι αναμφίβολα το ζήτημα με τη στατικότητα του στεγάστρου Καλατράβα στο ΟΑΚΑ και τα ερωτήματα που προκύπτουν αναφορικά με την ελλιπή του συντήρηση αλλά και το πότε (και αν) θα διορθωθεί το πρόβλημα.
Το στέγαστρο Καλατράβα, ένα έργο που «στόλισε» το ανανεωμένο ΟΑΚΑ και αποτέλεσε το σύμβολο των Ολυμπιακών Αγώνων που διεξήχθησαν στην Αθήνα το 2004, περίπου 20 χρόνια μετά αντιμετωπίζει πρόβλημα με τη στατικότητά του με αποτέλεσμα να παρθεί η απόφαση να κλείσουν το κεντρικό στάδιο του Ολυμπιακού Κέντρου και το Ποδηλατοδρόμιο, ενώ την ίδια ώρα κανείς δεν γνωρίζει πότε θα δοθούν ξανά στο κοινό.
Η LiFO επικοινώνησε με τον επισκέπτη καθηγητή στο Monash University και μέλος της Εθνικής Επιτροπής ΕΛΟΤ, Χρήστο Ροδόπουλο, με αφορμή μία ανάρτησή του, στην οποία προσπάθησε να δώσει απαντήσεις σε πολλά από τα κρίσιμα ερωτήματα που έχουν προκύψει για το στέγαστρο Καλατράβα.
Τι συνέβη, γιατί φτάσαμε στο σημείο να κλείσει το ΟΑΚΑ και πότε αναμένεται να διορθωθεί η κατάσταση. Παράλληλα, υπάρχουν και άλλα κτίρια που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα; Σε αυτά και πολλά άλλα, ο Χρήστος Ροδόπουλος μας έδωσε απαντήσεις τις οποίες και σας παραθέτουμε για να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα.
Στέγαστρο Καλατράβα: Γιατί «εκτοξεύθηκε» το κόστος στα 255 εκατ. ευρώ
Αρχικά, ο Χρήστος Ροδόπουλος έκανε λόγο για ένα έργο, το οποίο ανέλαβε η χώρα μόλις πήρε το χρίσμα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, ως μία «προσωπική εξυπηρέτηση» για τον τότε πρόεδρο της ΔΟΕ, Ζακ Ρογκ. Το στέγαστρο Καλατράβα αρχικά είχε οριστεί να κοστίσει 55-60 εκατ. ευρώ. Το τελικό του κόστος, όμως, τελικά ανέβηκε αρχικά στα 180 και κατέληξε στα 255 εκατομμύρια ευρώ εξαιτίας κάποιων προβλημάτων που προέκυψαν κατά τη διάρκεια της κατασκευής του, όπως επισημαίνει.
Σύμφωνα με τον κ. Ροδόπουλο, δύο είναι οι αιτίες που το τελικό κόστος του εμβληματικού έργου «εκτοξεύθηκε» στη συνέχεια. «Πρώτος λόγος ήταν ότι ανακαλύφθηκε πως σε τέσσερα σημεία το έδαφος δεν μπορούσε να κρατήσει το έργο. Ενώ στην αρχική μελέτη, είχαν γίνει μετρήσεις μέχρι τα 20 μέτρα κάτω από το έδαφος, όταν οριστικοποιήθηκε ο σχεδιασμός για το στέγαστρο Καλατράβα, έπρεπε να ελεγχθεί το υπέδαφος πάνω από τα 40 μέτρα. Εκεί όμως ανακαλύφθηκαν μεγάλα τούνελ κάτω από το έδαφος, ενώ σε κάποιο σημείο βρέθηκε μέχρι και ορυχείο».
Όπως επισημαίνει ο Χρήστος Ροδόπουλος, τα τούνελ που εντοπίστηκαν έκαναν ακατάλληλο το έδαφος στην περιοχή που θα έμπαινε το στέγαστρο άρα έπρεπε να βρεθεί τρόπος να «ενισχυθεί» το υπέδαφος για να καταφέρει να «κρατήσει» το έργο. «Αυτό και έγινε, με τους τεχνικούς να τοποθετούν "πασσάλους", δηλαδή μεγάλες κολόνες, προκειμένου να ενισχυθεί το έδαφος στο σημείο».
Δεύτερος λόγος της αύξησης του κόστους ήταν η απαίτηση του αρχιτέκτονα Σαντιάγο Καλατράβα να τοποθετηθούν οι κεντρικοί πυλώνες με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να φαίνεται το έργο ομοιόμορφο. Παρ' όλη την αισθητική αναβάθμιση του στεγάστρου, αυτό ανέβασε και άλλο το κόστος του έργου καθώς έπρεπε οι κεντρικοί σωλήνες να συγκολληθούν με εξειδικευμένο (και πανάκριβο) εξοπλισμό, κάτι που δεν είχε προβλεφθεί στα αρχικά σχέδια. Μάλιστα, τη συγκεκριμένη δουλειά ανέλαβαν δύο κορυφαίες ιταλικές εταιρείες, η Cimolai και η Studio Romano, καθώς οι εργασίες ήταν τόσο απαιτητικές που χρειαζόταν εξειδικευμένο προσωπικό.
Όπως επισήμανε εδώ ο κ. Ροδόπουλος, το έργο έγινε στην ώρα του και παραδόθηκε άρτιο, ενώ εξυπηρέτησε πλήρως τον σκοπό του.
Σημειώνεται πως, σύμφωνα με τον κ. Ροδόπουλο, το συνεργείο του Σαντιάγο Καλατράβα είχε όντως αφήσει εμπεριστατωμένο εγχειρίδιο οδηγιών (manual) αναφορικά με τη συντήρηση του μεγάλου αυτού έργου, το οποίο προβλέπει όλες τις κινήσεις που έπρεπε να γίνουν για τα επόμενα 50 χρόνια. «Θεωρώ πως αποκλείεται οι αρχές να μην γνώριζαν τις κινήσεις που έπρεπε να γίνουν ούτε πιστεύω πως ευσταθούν τα περί εξαφάνισης του manual» επισήμανε ο καθηγητής.
Στέγαστρο Καλατράβα: Τι θα γίνει στη συνέχεια
Φτάσαμε, λοιπόν, 19 χρόνια μετά τα εγκαίνια στο στέγαστρο Καλατράβα, να βγαίνει στο φως της δημοσιότητας μία μελέτη, η οποία έκρινε πως, επί της αρχής, το έργο δεν τηρούσε πλέον τις προϋποθέσεις ασφαλείας, λόγω προβλημάτων στη στατικότητα. Σε αυτό το σημείο, όμως, ο Χρήστος Ροδόπουλος επισημαίνει πως «τα ευρήματα της μελέτης μιλούν για την ανεπάρκεια της ασφαλείας στο στέγαστρο αλλά δεν έχουν υπολογίσει τα προβλήματα που υπάρχουν λόγω της ελλιπούς συντήρησης».
Σύμφωνα με τον καθηγητή, στη δεύτερη μελέτη που αναμένεται να γίνει, λογικά θα συμπεριληφθούν και τα προβλήματα που υπάρχουν γενικότερα στο στέγαστρο και τότε θα κριθεί συνολικά το χρονοδιάγραμμα και το κόστος για την αποκατάστασή τους.
Σε ερώτησή μας όμως για το πόσο χρονικό διάστημα θα παραμείνει κλειστό το στέγαστρο Καλατράβα, ο κ. Ροδόπουλος ήταν απαισιόδοξος: «Κατά τη γνώμη μου θα χρειαστούν πάνω από 4-5 μήνες μόνο για τα διαδικαστικά, δηλαδή μελέτες, προκήρυξη διαγωνισμών κλπ. Παράλληλα, πρέπει να ληφθεί υπόψη πως όσο παραμένει κλειστό το κεντρικό στάδιο του ΟΑΚΑ θα υπάρξει και ένα κοστολογικό "γαϊτανάκι" καθώς είναι προγραμματισμένες πολλές εκδηλώσεις, ποδοσφαιρικοί αγώνες και συναυλίες, η ακύρωση (ή μεταφορά) των οποίων θα φέρει μεγάλη έλλειψη στα κέρδη. Για μένα το ορθό θα είναι να παραμείνει κλειστό για τα επόμενα δύο χρόνια μέχρι να αποκατασταθούν τα προβλήματα και να γίνει η σωστή συντήρηση».
Ο Χρήστος Ροδόπουλος αναφέρθηκε και στα προβλήματα που υπάρχουν και σε άλλα κτίρια στη χώρα, εστιάζοντας στα Ολυμπιακά Ακίνητα. Σύμφωνα με τον ίδιο, όπως είχε αξιολογήσει το ΤΑΙΠΕΔ, η αποκατάσταση όλων των προβλημάτων που υπάρχουν στα συγκεκριμένα κτίσματα έχει κόστος άνω των 2 δισεκ. ευρώ, ένα ποσό που είναι άγνωστο αν το κράτος προτίθεται να διαθέσει.
Ιδιαίτερη μνεία έγινε και σε δημόσια κτίρια, όπως τα νοσοκομεία, καθώς τα περισσότερα έχουν κατασκευαστεί πριν από το 1985, από τότε δηλαδή που ισχύουν οι αυστηροί αντισεισμικοί κανονισμοί στη χώρα. Έτσι τα περισσότερα από αυτά κτίρια τυγχάνουν ελλιπούς συντήρησης, κάτι που το κράτος πρέπει να επιληφθεί καθώς ένας ισχυρός σεισμός στην Αττική θα μπορούσε να δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα.
Ολόκληρη η ανάρτηση του Χρήστου Ροδόπουλου για την ιστορία πίσω από το στέγαστρο Καλατράβα: