Για σημαντική «κοινωνική ρήξη» μεταξύ όσων πιστεύουν ότι τα συστήματα ΑΙ έχουν συνείδηση και εκείνων που επιμένουν ότι η τεχνολογία δεν αισθάνεται τίποτα ήδη διαφαίνεται, κάνει λόφγο ο Τζόναθαν Μπιρτς, καθηγητή Φιλοσοφίας στο London School of Economics - ενόψει του διεθνούς συνεδρίου αυτή την εβδομάδα στο Σαν Φρανσίσκο, για τη δημιουργία ρυθμιστικού πλαισίου για την τεχνητή νοημοσύνη.
Την περασμένη εβδομάδα, μια διατλαντική ομάδα ακαδημαϊκών προέβλεψε ότι η συνείδηση στα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης είναι ένα ρεαλιστικό σενάριο που μπορεί να έχει πραγματωθεί μέχρι το 2035. Ένας ακαδημαϊκός δήλωσε ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αντικρουόμενες «υποκουλτούρες» σχετικά με το αν τα προγράμματα υπολογιστών έχουν παρόμοια δικαιώματα ευημερίας με τους ανθρώπους ή τα ζώα.
Ο Μπιρτς δήλωσε ότι «ανησυχεί για μεγάλες κοινωνικές διασπάσεις», καθώς οι άνθρωποι διαφωνούν σχετικά με το αν τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης είναι πραγματικά ικανά για συναισθήματα, όπως ο πόνος και η χαρά.
Η Βρετανία θα φιλοξενήσει ένα συνέδριο στο Σαν Φρανσίσκο στις 21 και 22 Νοεμβρίου, για συζητήσεις με προγραμματιστές τεχνητής νοημοσύνης σχετικά με το πώς μπορούν να εφαρμόσουν στην πράξη τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής της Σεούλ για την τεχνητή νοημοσύνη. Οι φορείς ασφάλειας της τεχνητής νοημοσύνης από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και άλλες χώρες θα συναντηθούν με εταιρείες τεχνολογίας για την ανάπτυξη ισχυρότερων πλαισίων ασφάλειας καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται ραγδαία.
Υπάρχουν ήδη σημαντικές διαφορές μεταξύ του τρόπου με τον οποίο διάφορες χώρες και θρησκείες αντιμετωπίζουν τα ζώα, όπως μεταξύ της Ινδίας, όπου εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι είναι χορτοφάγοι, και της Αμερικής, η οποία είναι ένας από τους μεγαλύτερους καταναλωτές κρέατος στον κόσμο. Οι απόψεις σχετικά με την αισθητικότητα της τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσαν να σπάσουν σε παρόμοιες γραμμές, ενώ η άποψη των θεοκρατιών -όπως η Σαουδική Αραβία, η οποία αυτοτοποθετείται ως κόμβος τεχνητής νοημοσύνης- θα μπορούσε επίσης να διαφέρει από τα κοσμικά κράτη.
Το ζήτημα θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει εντάσεις εντός των οικογενειών με ανθρώπους που αναπτύσσουν στενές σχέσεις με chatbots, ή ακόμη και με AI avatars αποθανόντων αγαπημένων προσώπων τους, να συγκρούονται με συγγενείς που πιστεύουν ότι μόνο τα πλάσματα με σάρκα και οστά έχουν συνείδηση.
Ο Μπιρτς, ειδικός στην αισθητικότητα των ζώων, ο οποίος έχει πρωτοστατήσει σε εργασίες που οδήγησαν σε έναν αυξανόμενο αριθμό απαγορεύσεων στην εκτροφή χταποδιών, ήταν συγγραφέας μιας μελέτης στην οποία συμμετείχαν ακαδημαϊκοί και ειδικοί σε θέματα τεχνητής νοημοσύνης από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ και τις εταιρείες Eleos και Anthropic AI. H έρευνά τους υπογραμμίζει ότι η προοπτική συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης με δικά τους συμφέροντα και ηθική σημασία «δεν είναι πλέον ένα θέμα μόνο για την επιστημονική φαντασία ή το μακρινό μέλλον».
Οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας που αναπτύσσουν Τεχνητή Νοημοσύνη καλούνται να προσδιορίζουν την ευαισθησία και την αισθητικότητα των συστημάτων τους, ώστε να αξιολογούν αν τα μοντέλα τους είναι ικανά για ευτυχία και πόνο και αν μπορούν να ωφεληθούν ή να ζημιωθούν.
«Ανησυχώ αρκετά για μεγάλες κοινωνικές διασπάσεις εξαιτίας αυτού. Θα μπορούσαν να υπάρξουν τεράστιες κοινωνικές ρήξεις, όπου η μία πλευρά θα βλέπει την άλλη να εκμεταλλεύεται πολύ σκληρά την Τεχνητή Νοημοσύνη, ενώ η άλλη πλευρά θα βλέπει την πρώτη να αυταπατάται νομίζοντας ότι υπάρχει αίσθηση» είπε ο καθηγητής Φιλοσοφίας στο London School of Economics.
Ο Τζόναθαν Μπιρτς ανέφερε επίσης ότι οι εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης «θέλουν να επικεντρωθούν πραγματικά στην αξιοπιστία και την κερδοφορία». «Δεν θέλουν να παρασυρθούν από τη συζήτηση σχετικά με το αν θα μπορούσαν να δημιουργήσουν κάτι περισσότερο από ένα προϊόν, αλλά στην πραγματικότητα να δημιουργήσουν μια νέα μορφή συνειδητής ύπαρξης. Αυτό το ερώτημα, που ενδιαφέρει κατεξοχήν τους φιλοσόφους, έχουν εμπορικούς λόγους να το υποβαθμίσουν» σημείωσε.
Μια μέθοδος για να προσδιοριστεί πόσο συνειδητή είναι μια τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να είναι να ακολουθηθεί το σύστημα δεικτών που χρησιμοποιείται για την καθοδήγηση της πολιτικής σχετικά με τα ζώα. Για παράδειγμα, ένα χταπόδι θεωρείται ότι έχει μεγαλύτερη αίσθηση από ένα σαλιγκάρι ή ένα στρείδι.
Οποιαδήποτε αξιολόγηση θα ρωτούσε ουσιαστικά αν ένα chatbot στο τηλέφωνό σας θα μπορούσε πραγματικά να είναι χαρούμενο ή λυπημένο ή αν τα ρομπότ που είναι προγραμματισμένα να κάνουν τις δουλειές του σπιτιού σας υποφέρουν αν δεν τους φέρεστε καλά. Θα πρέπει να εξεταστεί ακόμη και αν ένα αυτοματοποιημένο σύστημα αποθήκης έχει την ικανότητα να αισθάνεται ματαίωση.
Ένας άλλος συγγραφέας, ο Πάτρικ Μπάτλιν, ερευνητής στο Ινστιτούτο Παγκόσμιων Προτεραιοτήτων του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, δήλωσε πως «θα μπορούσαμε να εντοπίσουμε τον κίνδυνο ότι ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης θα προσπαθούσε να μας αντισταθεί με τρόπο που θα ήταν επικίνδυνος για τους ανθρώπους» και ότι θα μπορούσε να υπάρξει ένα επιχείρημα για την «επιβράδυνση της ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης» έως ότου γίνει περισσότερη δουλειά σχετικά με τη συνείδηση.
«Αυτού του είδους οι εκτιμήσεις της δυνητικής συνείδησης δεν γίνονται αυτή τη στιγμή», είπε.
Η Microsoft και η Perplexity, δύο κορυφαίες αμερικανικές εταιρείες που ασχολούνται με την κατασκευή συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης, αρνήθηκαν να σχολιάσουν την έκκληση των ακαδημαϊκών να αξιολογήσουν τα μοντέλα τους ως προς την αίσθηση. Η Meta, η Open AI και η Google επίσης δεν απάντησαν. Δεν συμφωνούν όλοι οι ειδικοί σχετικά με τη διαφαινόμενη συνείδηση των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης. Ο Ανίλ Σεθ, κορυφαίος νευροεπιστήμονας και ερευνητής της συνείδησης, δήλωσε ότι αυτή «παραμένει μακριά και ίσως να μην είναι καθόλου δυνατή».
«Αλλά ακόμη και αν είναι απίθανο, δεν είναι συνετό να απορρίψουμε εντελώς την πιθανότητα» υπογράμμισε ο Ανίλ Σεθ, επισημαίνοντας τη διαφορά μεταξύ νοημοσύνης και συνείδησης. Η πρώτη είναι η ικανότητα να κάνουμε το σωστό πράγμα τη σωστή στιγμή, ενώ η δεύτερη είναι μια κατάσταση στην οποία δεν επεξεργαζόμαστε απλώς πληροφορίες, αλλά «το μυαλό μας είναι γεμάτο φως, χρώμα, σκιά και σχήματα». «Συναισθήματα, σκέψεις, πεποιθήσεις, προθέσεις - όλα μας φαίνονται με έναν ιδιαίτερο τρόπο» είπε.
*Με πληροφορίες από Guardian
