Οι σημερινές εκλογές στη Γερμανία αποτελούν μία κρίσιμη στιγμή, όχι μόνο για τη χώρα, αλλά και για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε μια εποχή που οι παγκόσμιες ισορροπίες αναδιαμορφώνονται, μια ισχυρή και αποφασιστική Γερμανία είναι απαραίτητη για την ηγεσία και τη συνοχή της Ευρώπης.
Άλλωστε, ο πρώην καγκελάριος Χέλμουτ Κολ αποτελεί το ζωντανό παράδειγμα της ευρωπαϊκής προόδου. Με την επανένωση της Γερμανίας, ο Κολ όχι μόνο υποστήριξε την ένταξη της Ανατολικής Γερμανίας στο ΝΑΤΟ, αλλά προώθησε και την ευρύτερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση μέσω της εισαγωγής του ευρώ. Η θυσία του Deutsche Mark αποτέλεσε μέρος μιας στρατηγικής προσέγγισης που στόχευε στη δημιουργία ενός ισχυρότερου και πιο ενοποιημένου οικονομικού χώρου. Ωστόσο, οι νεότεροι καγκελάριοι της Γερμανίας έχουν υιοθετήσει πιο εσωστρεφή πολιτική, παραμελώντας την ενεργή προώθηση της ευρωπαϊκής ηγεσίας.
Η οικονομική βαρύτητα της Γερμανίας είναι αδιαμφισβήτητη. Οι κύριοι εμπορικοί της εταίροι είναι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Γαλλία, η Πολωνία, η Ολλανδία , η Ιταλία και η Αυστρία. Σύμφωνα με το 2023, οι εξαγωγές της Γερμανίας προς αυτές τις χώρες υπερβαίνουν κατά πολύ τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ και την Κίνα, γεγονός που υπογραμμίζει τη στενή οικονομική διασύνδεση μεταξύ της Γερμανίας και της ΕΕ. Ένα υγιές γερμανικό οικονομικό μοντέλο είναι καίριο για τη σταθερότητα και την ανταγωνιστικότητα όλης της ζώνης του ευρώ.
Οι επικείμενες εκλογές αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις, τόσο σε εσωτερικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο κύριος υποψήφιος, ο Φρίντριχ Μερτς, ηγέτης της συντηρητικής Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (ΧΔΕ), είναι υπέρμαχος στα δημοσκοπικά δεδομένα, με περίπου 30% της ψήφου, αλλά χρειάζεται συνασπιστική διακυβέρνηση για να σχηματίσει κυβέρνηση. Η ανάγκη για ριζικές μεταρρυθμίσεις στον οικονομικό τομέα είναι επιτακτική. Οι δομικές προκλήσεις όπως η υποεπένδυση σε κρίσιμες υποδομές, το επενδυτικό κενό (εκτιμάται περίπου στα 600 δισεκατομμύρια ευρώ) και οι περιορισμοί που επιβάλλει το «φρένο του χρέους», εμποδίζουν την καινοτομία και την ανανέωση της οικονομίας.
Παράλληλα, η συζήτηση γύρω από το θέμα της μετανάστευσης και οι σχέσεις με ακροδεξιές δυνάμεις, όπως η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD), δημιουργούν επιπλέον προκλήσεις. Ο Μερτς έχει απορρίψει την ιδέα συνεργασίας με το AfD, αλλά οι πολιτικές επιλογές του και οι συνασπιστικές του κινήσεις θα καθορίσουν το μέλλον της χώρας. Η ανάγκη για μεταρρυθμίσεις δεν περιορίζεται μόνο σε οικονομικά ζητήματα, αλλά αγγίζει και το θέμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και της ολοκλήρωσης της εσωτερικής αγοράς, που είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των προκλήσεων από τις ΗΠΑ και την Κίνα.
Οικονομική ύφεση, εξωτερικές απειλές και ευρωπαϊκή ασφάλεια
Η οικονομική κρίση που βιώνει η Γερμανία επιδεινώνεται από την απειλή επιβολής δασμών από τις ΗΠΑ, εάν ο Ντόναλντ Τραμπ υλοποιήσει τη συμφωνία του «America First». Το εμπόδιο αυτό έχει επιπλέον αρνητικές συνέπειες για το βιομηχανικό μοντέλο της χώρας, το οποίο έχει ήδη υποστεί σοβαρές ζημιές λόγω της μείωσης των φθηνών ενεργειακών εισαγωγών από τη Ρωσία και της αυξανόμενης ανταγωνιστικότητας της Κίνας – ιδιαίτερα στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, που αποτελεί τον πυρήνα της γερμανικής οικονομίας και του εξαγωγικού της δυναμικού προς τις ΗΠΑ.
Ταυτόχρονα, η μετατόπιση του παγκόσμιου στρατιωτικού πεδίου, σε συνάρτηση με την πιθανή απόσυρση των ΗΠΑ από την ευρωπαϊκή ασφάλεια, αναδεικνύει την ανάγκη για εντατική επανεξέταση της αμυντικής πολιτικής της Γερμανίας. Μετά την πλήρη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022, ο πρώην καγκελάριος Όλαφ Σολτς είχε ανακοινώσει μια «Zeitenwende» – μια καθοριστική στροφή προς την αναβάθμιση της άμυνας. Ωστόσο, η υλοποίηση της αναγκαιότητας για επενδύσεις στον στρατό έχει καθυστερήσει και η επιχειρησιακή ετοιμότητα έχει μειωθεί, εν μέρει λόγω της μεταφοράς εξοπλισμού προς την Ουκρανία. Ο νέος υποψήφιος καγκελάριος, ο Φρίντριχ Μερτς, αναγνωρίζει την ανάγκη για ένα πιο αυτοδύναμο ρόλο της Γερμανίας στη διασφάλιση της ευρωπαϊκής ασφάλειας, ακόμη και με την πιθανότητα ότι οι ΗΠΑ μπορεί να μειώσουν τη δέσμευσή τους στους ευρωρωματικούς συμμάχους.
Εκλογές Γερμανία: Πολιτικές διχοτόμησης
Η διαμόρφωση της νέας κυβέρνησης απαιτεί τη δημιουργία συνασπισμών. Ο Μερτς θα πρέπει να επιλέξει προσεκτικά τους πολιτικούς του εταίρους, είτε αυτοί προέρχονται από το Σοσιαλιστικό Κόμμα (SPD) είτε από τους Πράσινους, οι οποίοι έχουν διαφορετικές πολιτικές προτεραιότητες. Η εμπειρία των προηγούμενων συνασπιστικών κυβερνήσεων, που συχνά απέτυχαν να υλοποιήσουν ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, τονίζει την ανάγκη για μια νέα προσέγγιση, όπου ο συνδυασμός οικονομικής μεταρρύθμισης και ευρωπαϊκής στρατηγικής είναι κεντρικός.
Η καταπολέμηση των δομικών προβλημάτων της γερμανικής οικονομίας, όπως η παλαιότητα των βιομηχανικών μοντέλων, η βαριά φορολόγηση και η έλλειψη επενδύσεων σε τεχνολογία και καινοτομία, είναι κρίσιμη. Μόνο μέσα από μια συντονισμένη πολιτική που θα στηρίζεται σε ριζικές αλλαγές, η Γερμανία θα μπορέσει να ανακτήσει τον ρόλο της ως κινητήρια δύναμη της Ευρώπης.
Οι επερχόμενες εκλογές στη Γερμανία δεν αφορούν μόνο το εσωτερικό της πολιτικό πεδίο, αλλά έχουν ευρείες συνέπειες για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια ισχυρή και ανανεωμένη Γερμανία θα μπορέσει να προσφέρει την «πυξίδα» που χρειάζεται η ΕΕ, ενισχύοντας την εσωτερική αγορά και προωθώντας δομικές μεταρρυθμίσεις που θα αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του παγκόσμιου περιβάλλοντος.
Για τους Έλληνες αναγνώστες, η εξέλιξη της γερμανικής εκλογής αποτελεί έναν έμμεσο δείκτη της ευρωπαϊκής σταθερότητας και ανταγωνιστικότητας. Η επιλογή που θα κάνει ο γερμανικός λαός έχει τη δύναμη να διαμορφώσει τις διεθνείς ισορροπίες και να ενισχύσει τη συνοχή της Ευρώπης, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε μια εποχή παγκόσμιων αλλαγών και αβεβαιότητας.
