Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι έτοιμες να αναγνωρίσουν τον ρωσικό έλεγχο στην Κριμαία, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης ειρηνευτικής συμφωνίας με την Ουκρανία, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν τις διαπραγματεύσεις και τις οποίες επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Bloomberg.
Η πρόθεση για αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικής από τις ΗΠΑ αυτή αποτελεί ένδειξη της πρόθεσης του Ντόναλντ Τραμπ να επιτύχει κατάπαυση του πυρός, αλλά ενέχει σοβαρούς διπλωματικούς και νομικούς κινδύνους, προειδοποιούν διεθνολόγοι.
Η Κριμαία και γιατί έχει σημασία για τον Πούτιν
Η Κριμαία ανήκει στην Ουκρανία και καταλήφθηκε από τη Ρωσία το 2014, έπειτα από στρατιωτική επέμβαση και δημοψήφισμα υπό κατοχή.
Η διεθνής κοινότητα αρνείται έως σήμερα να αναγνωρίσει την προσάρτηση, καθώς κάτι τέτοιο θα μπορούσε να νομιμοποιήσει την παράνομη αλλαγή συνόρων μέσω βίας. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει δηλώσει κατηγορηματικά ότι δεν θα παραχωρήσει εδάφη στη Μόσχα.
Η αναγνώριση της Κριμαίας θα αποτελούσε σημαντική διπλωματική νίκη για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος επιδιώκει διεθνή αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας στην περιοχή. Ωστόσο, δεν έχει μέχρι στιγμής αποδεχτεί την πρόταση Τραμπ για ειρηνευτική συμφωνία. Ο Λευκός Οίκος και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ απέφυγαν να σχολιάσουν επίσημα, ενώ Αμερικανός αξιωματούχος αρνήθηκε να επιβεβαιώσει τις σχετικές πληροφορίες.
Οι ΗΠΑ παρουσίασαν στους Ευρωπαίους συμμάχους τους, στο Παρίσι, προτάσεις για τον τερματισμό των εχθροπραξιών και τη σταδιακή άρση κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας. Οι όροι περιλαμβάνουν διατήρηση του ελέγχου των κατεχόμενων εδαφών από τη Μόσχα και αποκλεισμό της Ουκρανίας από την ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Στις συνομιλίες συμμετείχαν ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο Αμερικανός απεσταλμένος Steve Witkoff και εκπρόσωποι από Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ουκρανία. Νέα συνάντηση προγραμματίζεται στο Λονδίνο την επόμενη εβδομάδα.
Τραμπ: «Είμαστε έτοιμοι να αποχωρήσουμε»
Ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίστηκε επιφυλακτικός, τονίζοντας ότι οι ΗΠΑ θα αποσυρθούν από τη διαδικασία εάν δεν διαπιστώσουν πρόοδο. «Αν ένα από τα δύο μέρη το κάνει πολύ δύσκολο, θα πούμε απλώς, είσαι ανόητος. Ελπίζουμε όμως ότι δεν θα χρειαστεί», είπε σε δημοσιογράφους την Παρασκευή.
Μέχρι στιγμής, η Ουκρανία δεν έχει συμφωνήσει με τις προτεινόμενες παραχωρήσεις. Ο Ζελένσκι δηλώνει ότι τα ουκρανικά εδάφη δεν συζητούνται χωρίς πλήρη κατάπαυση του πυρός. Η πρόταση Τραμπ θα πρέπει να συζητηθεί περαιτέρω και με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, που εμφανίζονται διστακτικές στην αναγνώριση κατεχόμενων περιοχών.
Αμερικανοί αξιωματούχοι σημειώνουν ότι η πρόταση δεν αποτελεί τελική διευθέτηση και ότι η όποια συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει ρήτρα ασφαλείας για την Ουκρανία. Ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο τόνισε ότι το αίτημα του Κιέβου για εγγυήσεις ασφαλείας είναι δικαιολογημένο, αλλά οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν φτάσει σε τόσο εξειδικευμένο στάδιο.
Πρόταση Τραμπ για άρση κυρώσεων στη Ρωσία
Παρά τις συνομιλίες, η Ρωσία συνέχισε τους βομβαρδισμούς στην Ουκρανία. Μια προσωρινή μερική εκεχειρία για ενεργειακές υποδομές έληξε την Παρασκευή, ενώ προηγούμενες επιθέσεις με βαλλιστικούς πυραύλους στη Σούμι στοίχισαν τη ζωή σε 35 ανθρώπους.
Οι συνομιλίες στο Παρίσι περιλάμβαναν επίσης συζήτηση για μια ευρωπαϊκή ειρηνευτική δύναμη στην Ουκρανία και για στρατιωτική και οικονομική στήριξη στο μεταπολεμικό τοπίο. Η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο επιδιώκουν να πείσουν τον Τραμπ να εγγυηθεί μέρος αυτών των δεσμεύσεων.
Η πρόταση για σταδιακή άρση των κυρώσεων, ενώ η Ρωσία εξακολουθεί να κατέχει ουκρανικά εδάφη, προκαλεί αντιδράσεις. Οποιαδήποτε άρση κυρώσεων από την Ε.Ε. απαιτεί ομοφωνία των κρατών-μελών, κάτι που θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο.
Ο Αμερικανός απεσταλμένος Witkoff δήλωσε πως το «κλειδί» για την ειρηνευτική συμφωνία είναι πέντε εδάφη, χωρίς να δώσει λεπτομέρειες. Η Ρωσία ζητά την αναγνώριση της κυριαρχίας της όχι μόνο στην Κριμαία, αλλά και σε μεγάλα τμήματα των Ζαπορίζια, Χερσώνα, Λουχάνσκ και Ντονέτσκ.
Απαντώντας στις δηλώσεις Witkoff, ο Ζελένσκι επέκρινε τον Αμερικανό απεσταλμένο ότι «υιοθέτησε τη ρωσική στρατηγική» και ξεκαθάρισε πως «αυτά τα εδάφη ανήκουν στον ουκρανικό λαό». «Δεν συζητάμε εδάφη πριν την κατάπαυση του πυρός και δεν θα δεχθούμε ποτέ ότι τα ουκρανικά εδάφη είναι ρωσικά», κατέληξε ο Ουκρανός πρόεδρος.
Με πληροφορίες από Bloomberg