Όταν στη διάρκεια της δεκαετίας του '80 ξεκινούσαν οι μεταρρυθμίσεις στην οικονομία ώστε να εδραιωθεί ο ιδιότυπος «κρατικός καπιταλισμός» της Κίνας, οι εμπνευστές της ίδρυσης των μεγαθηρίων εργοστασίων της Foxconn δεν θα μπορούσαν να προβλέψουν ότι λίγα μόλις χρόνια αργότερα οι γραμμές παραγωγής θα έμοιαζαν σχεδόν άδειες σε σχέση με το παρελθόν –λόγω της πολιτικής ενός μόνο παιδιού- , οι μονάδες θα συσσώρευαν χρέη, ενώ το ΑΕΠ θα περιοριζόταν σε αύξηση 7,7% στο πρώτο τετράμηνο του 2013, σύμφωνα με στοιχεία του περιοδικού TIME.
Σήμερα, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου προκαλεί μεγάλη ανησυχία στους αναλυτές και την διεθνή κοινότητα καθώς δείχνει να έχει αφήσει οριστικά στο παρελθόν τα αστρονομικά ποσοστά ανάπτυξης που σημείωνε τις τελευταίες δεκαετίες. Λογικά, σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον ύφεσης και κρίσης κάτι τέτοιο θα φαινόταν απόλυτα φυσιολογικό. Οι ιδιαιτερότητες και ο προσανατολισμός της κινεζικής οικονομίας όμως αφήνουν όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά, με το σενάριο της ραγδαίας αλλαγής να αποτελεί ανομολόγητο φόβο σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο λόγος για τον οποίο το συγκεκριμένο σενάριο διακινείται στα διεθνή fora, προς συζήτηση ή εκφοβισμό, είναι η διάψευση των προσδοκιών που δημιούργησε η άλλοτε δυναμικά ανερχόμενη βιομηχανία της «πράσινης ενέργειας». Ο Μάικλ Σούμαν ανταποκριτής στην Κίνα επί 16 χρόνια, για τον αμερικανικό Τύπο, παρατηρεί ότι ο τομέας αυτός έχει γίνει θύμα της ίδιας της υπερβολής του. «Σε μια φρενήρη προσπάθεια να κυριαρχήσουν σε παγκόσμιο επίπεδο, οι τράπεζες της Κίνας επένδυσαν δισεκατομμύρια στην βιομηχανία παρασκευής φωτοβολταϊκών πάνελ, που παρ' όλα αυτά έχει παρακμάσει απότομα. Ενδεικτική είναι η πρόσφατη χρεωκοπία της εταιρίας κολοσσού Suntech Power, που προκλήθηκε κυρίως λόγω κορεσμού της αγοράς».
Παράλληλα τα στοιχεία του οίκου Fitch που κάνουν λόγο για χρέος της τοπικής κυβέρνησης που αγγίζει το 25% του ΑΕΠ (2 τρις δολάρια) καθώς και ο «σκαιός δανεισμός» από άγνωστες και μυστικές πηγές, που ο Τζόρτζ Σόρος παραλλήλισε με τις «αναξιόπιστες πρακτικές που βύθισαν την Wall Street», και δείχνει να προκαλεί τριγμούς στη σταθερότητα των τραπεζών, προκαλούν έντονη ανησυχία για την πιθανότητα να εισέλθει η Κίνα σε οικονομική κρίση.
Δυτικοί οικονομολόγοι προτείνουν να αυξηθεί ο ρόλος της κατανάλωσης ως αντίβαρο στην εξαρτητική σχέση οικονομίας- αναπτυξιακών επενδύσεων. Στην περίπτωση αυτή όμως η πολιτική κατάσταση στην Κίνα, θα έπρεπε να αλλάξει ολοκληρωτικά. Ανεξάρτητα από το τι μέλλει γενέσθαι, είναι πλέον ξεκάθαρο, όπως σημειώνει ο Μάικλ Σούμαν ότι η Κίνα «δεν μπορεί να επωμίζεται επ' αόριστον την παγκόσμια ανάπτυξη ενώ οι ΗΠΑ και η Ευρώπη βυθίζονται στην ανεργία και τα χρέη».
σχόλια