Στη δημοσιότητα δόθηκε σήμερα η έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για τη ρατσιστική βία που καταγράφει αλματώδη αύξηση των κρουσμάτων και τη συνδυάζει ευθέως με την είσοδο της Χ.Α. στο Κοινοβούλιο. Εκτιμά δε ότι η αλματώδης αύξηση τέτοιων περιστατικών αντανακλά και τις εξελίξεις που επέτρεψαν να μπει Στη Βουλή η Χ.Α.
Αλματώδης αύξηση των ρατσιστικών επιθέσεων
Στην έκθεση γίνεται λόγος για ρατσιστικές πολιτοφυλακές στο κέντρο της Αθήνας ενώ στηλιτεύεται η στάση της αστυνομίας που αδρανεί ή ολιγωρεί σε ρατσιστικά περιστατικά. Στην έκθεση επισημαίνεται ότι τέτοιες πρακτικές συντηρούν την εσφαλμένη εντύπωση ότι οι ρατσιστικές συμπεριφορές είναι ανεκτές.
Μέσα σε 16 μήνες ο Συνήγορος του Πολίτη κατέγραψε 281 καταγγελίες, έχοντας ως πηγές τα ΜΜΕ, τις ΜΚΟ και τις αναφορές που έφτασαν στην ανεξάρτητη αρχή.
Από τις 281 καταγγελίες, οι 253 έγιναν μέσα στο 2012 και εξ αυτών περισσότερα από 135 περιστατικά κατέληξαν στον τραυματισμό τουλάχιστον 400 ανθρώπων, ενώ υπήρξαν και 4 νεκροί.
Από τα περιστατικά αυτά, τα ¾ καταγράφηκαν στην Αττική, κυρίως στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, την Κυψέλη και τα Πατήσια. Εκτός της Αττικής, τα περισσότερα περιστατικά καταγράφηκαν στα νησιά (πάνω από 30 επιθέσεις, κυρίως στην Κρήτη και τη Ρόδο) ενώ στην ηπειρωτική Ελλάδα οι πιο πολλές επιθέσεις έγιναν στην Πάτρα, τη Θεσσαλονίκη και στην Αιτωλοακαρνανία.
Το προφίλ των ρατσιστών
Ενδιαφέρον είναι ότι οι δράστες ή οι φερόμενοι ως δράστες είχαν προφίλ άνδρα, 40άρη, ενώ ήταν περιορισμένη αλλά ισότιμη στη βαναυσότητα η συμμετοχή γυναικών.
Η πλειοψηφία των θυμάτων που δρούσαν τις βραδινές ώρες, ήταν Ασιάτες, κυρίως από Πακιστάν, Μπαγκλαντές, Αφγανιστάν και Αφρικανούς από Αίγυπτο, Μαρόκο, Αλγερία.
Για τις επιθέσεις χρησιμοποίησαν κλομπ, ρόπαλα, σιδηρογροθιές αλλά και μαχαιρώματα στο πρόσωπο και στο σώμα.
Σε 71 περιπτώσεις, δηλαδή στο ένα τέταρτο των καταγγελιών, οι δράστες συνδέονται ή φέρονται να συνδέονται με τη Χρυσή Αυγή. Χαρακτηριστικά παρατηρεί ο Συνήγορος του Πολίτη στην έκθεσή του ότι στο διάστημα Ιανουάριος-Απρίλιος πριν τις εκλογές του 2012, καταγράφηκαν μόνο 3 περιστατικά.
Ενδιαφέρον είναι επίσης ότι σε 47 περιπτώσεις οι δράστες φέρονται να είναι μέλη των Σωμάτων Ασφαλείας, κυρίως αστυνομικοί.
Οι συντάκτες της έκθεσης παρατηρούν επίσης ότι οι δράστες στις περισσότερες περιπτώσεις δείχνουν μεγάλη αυτοπεποίθηση και δεν φαίνεται να ανησυχούν για τυχόν επιπτώσεις ή για αντίδραση από περαστικούς.
Τα θύματα φοβούνται να καταγγείλουν
"Η πλειοψηφία των ρατσιστικών επιθέσεων, για διάφορους λόγους, είτε δεν καταγγέλλεται καθόλου, είτε καταγγέλλεται αλλά δεν καταγράφεται, είτε καταγράφεται αλλά όχι ως ρατσιστική. Η αδράνεια και απροθυμία αστυνομικών, η άρνηση σύλληψης δραστών ή καταγραφής περιστατικών και, από την πλευρά των θυμάτων, ο φόβος είτε της σύλληψης είτε του στιγματισμού και η πεποίθηση ότι δεν πρόκειται να δικαιωθούν μοιάζουν με συγκοινωνούντα δοχεία. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για κλασική περίπτωση αθέατης εγκληματικότητας, στη μεγάλη έκταση της οποίας φαίνεται να συμβάλλει η στάση και συμπεριφορά αστυνομικών και άλλων κρατικών οργάνων" παρατηρεί η έκθεση.
Ο Συνήγορος του Πολίτη παρατηρεί επίσης ότι τα αστυνομικά τμήματα καταγράφουν ελάχιστες περιπτώσεις τέτοιων περιστατικών με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτό του Α.Τ. Ομόνοιας, όπου η υπηρεσία ανέφερε ότι δεν διαθέτει κανένα στοιχείο για περιστατικά ρατσιστικής βίας στην περιοχή για την οποία έχει την ευθύνη.
Χαρακτηριστικό επίσης είναι ότι η ΕΛΑΣ κατέγραψε μόνο το 1/3 των περιστατικών συγκριτικά με εκείνα που κατέγραψε ο Συνήγορος. Η Αρχή κάνει επίσης λόγο για επιφανειακή εξέταση των περιστατικών που καταγγέλονται στην αστυνομία.
Απογοητευτική χαρακτηρίζεται και η διερεύνηση από την ΕΛΑΣ των υποθέσεων στις οποίες φέρονται να εμπλέκονται αστυνομικοί. Από τις 22 περιτπώσεις, διερευνήθηκαν μόνο οι 6, επιβλήθηκε πρόστιμο σε μία περίπτωση και οι υπόλοιπες 5 μπήκαν στο αρχείο.
Προβληματικός ο Ξένιος Δίας
Ειδική αναφορά γίνεται και για την επιχείρηση Ξένιος Δίας με την έκθεση να καταγράφει καταχρηστικές προσαγωγές, χωρίςεξατομικευμένη υπόνοια τέλεσης αδικήματος. "Η επιχείρηση Ξένιος Ζευς είναι προβληματική όσον αφορά την τήρηση δύο θεμελιωδών συνταγματικών αρχών, της αρχής της αναλογικότητας και της απαγόρευσης εθνοφυλετικών διακρίσεων" αναφέρει.
"Πρόκειται για επιχείρηση καταστολής που δημιουργεί και αναπαράγει τον κοινωνικό αποκλεισμό των 'ξένων', στον αντίποδα κάθε έννοιας ενσωμάτωσης και ειρηνικής συνύπαρξης" τονίζει η έκθεση.
Ο Συνήγορος χαρακτηρίζει απολύτως αντιφατικό το μήνυμα της πολιτείας, την ίδια στιγμή που συστήνει ειδικές υπηρεσίες για την αντιμετώπιση της ρατσιστικής βίας, να καλλιεργεί στερεότυπα στοχοποίησης του "άλλου", του εθνοφυλετικά "διαφορετικού".
Αναφορά γίνεται και για το νομικό πλαίσιο με την επισήμανση ότι υπάρχει μια σημαντική απόσταση μεταξύ των προβλέψεων του συνταγματικού νομοθετικού πλαισίου και της εφαρμογής του.
Η ρατσιστική βία στα σχολεία
Ειδικό τμήμα της έκθεσης αφιερώνεται στη ρατσιστική βία στα σχολεία, καθώς διαπιστώνεται αύξηση τα τελευταία δύο χρόνια των κρουσμάτων βίας μεταξύ μαθητών με στοιχεία φυλετικού ή άλλης μορφής ρατσισμού. Ο Συνήγορος του Πολίτη συστήνει στο υπ. Παιδείας να ενισχύσει το μήνυμα προς όλα τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας (εκπαιδευτικούς, μαθητές, γονείς) ότι "το σχολείο δεν κάνει αποδεκτή στους κόλπους του οποιαδήποτε μορφή ρατσιστικής ή ξενοφοβικής συμπεριφοράς από οποιονδήποτε και ότι οι θιγόμενοι μαθητές μπορούν να απευθύνονται στη διεύθυνση του σχολείου τους, στις προϊστάμενες διευθύνσεις εκπαίδευσης και σε εξειδικευμένους φορείς προάσπισης δικαιωμάτων".
Συνήθως τα περιστατικά δεν γνωστοποιούνται στη διεύθυνση του σχολείου ενώ στις περιπτώσεις που φτάνουν ως τους εκπαιδευτικούς χρησιμοποιούνται παιδαγωγικά μέσα, αν και στην πλειονότητα των περιπτώσεων η παρέμβαση του σχολείου εξαντλείται σε ρηματική καταδίκη των μη αποδεκτών συμπεριφορών ή σε επιβολή κυρώσεων ή συστάσεων.
Ο Συνήγορος προτείνει προώθηση της δημοκρατίας και της εκπαίδευσης των μαθητών στα δικαιώματα, καθιέρωση διαδικασιών ακρόασης, συμφιλίωσης και εναλλακτικών κυρώσεων όταν εκδηλώνεται ένα περιστατικό βίας, ενίσχυση του ρόλου των ίδιων των μαθητών στην επίλυση συγκρούσεων, καθώς και κατάλληλη επιμόρφωση και υποστήριξη των εκπαιδευτικών.
σχόλια