Με αφορμή τον πόλεμο του Ριζοσπάστη με το Twitter (Κανένα «τουίτ» μόνο «Ριζοσπάστη»!, το Twitter απαντά με τα #kketweet) θυμήθηκα ένα παλιό Media Trip. Τότε, ναι, δεν διάβαζα τίποτα άλλο για μία εβδομάδα, ΜΟΝΟ Ριζοσπάστη.
Το Media Trip ήταν μια δημοσιογραφική – χιουμοριστική στήλη για την οποία κάθε βδομάδα αγόραζα και διάβαζα ΜΟΝΟ μία εφημερίδα κάθε μέρα. Για μια βδομάδα διάβαζα Αυριανή, την επόμενη Ελευθερη Ώρα, μετά κάθε μέρα Καθημερινή κλπ. Κατέγραφα τις εντυπώσεις μου σε μια στήλη στην έντυπη Lifo, σε ένα πείραμα για να βρω πώς επηρεάζεσαι αν έχεις για μοναδική πηγή ενημέρωσης ένα μόνο μέσο.
Με το Ριζοσπάστη τα βρήκα σκούρα. Έγραφε σωστά πράγματα, ολόσωστα: οι αγώνες των εργαζομένων, η αγωνία των ανθρώπων για τη ζωή τους, οι πλούσιοι που πλουτίζουν. Μετά από μια εβδομάδα όμως το κεφάλι μου γύριζε ασταμάτητα: κάθε μέρα ένιωθα πως διάβαζα τα ίδια ακριβώς πράγματα. Με είχαν πείσει απ’ την αρχή και τα είχα εμπεδώσει. Δεν άντεχα όμως άλλο...
Το κείμενο είναι απ’ τον Οκτώβριο του 2009.
ΜΕDIA TRIP
MIA ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ
ΤΡΙΤΗ
Στο πρωτοσέλιδο το κλασικό «Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε», το σφυροδρέπανο, το σήμα του 902, η φράση-επεξήγηση: «Όργανο της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας». Δεν νομίζω ότι το συγκεκριμένο όργανο θα δεχόταν ποτέ να επανασχεδιαστεί από Ισπανούς, όπως ο νέος Ελεύθερος Τύπος - ούτε καν από Σοβιετικούς. Μοιάζει απόλυτα ικανοποιημένο με τον εαυτό του.
Ο «Ριζοσπάστης» βλέπει παντού εχθρούς. Οι άλλες εφημερίδες («που προσπαθούν να διαστρεβλώσουν πλήρως τη συνεπή ταξική κι αδιαπραγμάτευτη πάλη του ΚΚΕ»), ο δικομματισμός, η πλουτοκρατία, η αστική τάξη με την προπαγάνδα της, οι Αμερικάνοι: όλοι φέρονται να ασχολούνται όλη μέρα με το ΚΚΕ για να το φιμώσουν και να το ταπεινώσουν. Όποιος πει κάτι με το οποίο διαφωνεί ο Ριζοσπάστης δεν είναι απλώς άνθρωπος με διαφορετική άποψη – είναι έμμισθο όργανο, πράκτορας των αφεντικών, κρυφός απεσταλμένος της πλουτοκρατίας.
Δεν ξέρω αν είναι δικαιολογημένη θεωρία ή απλή μανία καταδίωξης (πρώτη φορά διαβάζω «Ρ»).
Διαφήμιση για βιβλία όπως Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια (35 τόμοι), Παγκόσμια Ιστορία Ακαδημίας Επιστημών ΕΣΣΔ (20 τόμοι) και Ιατρική και Υγεία - Σοβιετική Ιατρική (6 τόμοι). Κάτι μου λέει ότι αυτό το εξαιρετικά up-to-date στοκ δε θα εξαντληθεί σύντομα...
ΤΕΤΑΡΤΗ
Ο «Ρ» έχει τη μαγική ικανότητα να μετατρέπει σχεδόν τα πάντα σε θέματα εργαζομένων και λαϊκών διεκδικήσεων. Τα πάντα όμως!
Μια ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της Κ.Ε. του ΚΚΕ είναι, κλασικά, το κεντρικό θέμα του πρωτοσέλιδου και συνδέει το ΟΧΙ του '40 με τα λαϊκά στρώματα που πρέπει να πουν σήμερα το δικό τους ηχηρό ΟΧΙ στα καλέσματα για ταξική συνεργασία. (Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος δεν ήταν τίποτα μπροστά στα σημερινά καλέσματα για ταξική συνεργασία!)
«Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στοχοποιεί την αντιιμπεριαλιστική δράση του ΚΚΕ». (Αν μη τι άλλο, ο «Ρ» έχει αξιοθαύμαστο κουράγιο και θάρρος - εγώ θα είχα αγχωθεί τρομερά με τόσους ισχυρούς εχθρούς να με κυνηγάνε.)
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Ο παλμός της καυτής επικαιρότητας στο πρωτοσέλιδο: διάφορες ανακοινώσεις του κόμματος, ενώ ο κύριος τίτλος αφορά κλασικά σε κάλεσμα για συγκέντρωση – και μάλιστα για μία που δεν θα γίνει παρά δέκα μέρες αργότερα!
Αναπάντεχη αυτοκριτική διόρθωση! Η εφημερίδα δέχεται ότι έκανε λάθος όταν έγραψε προχτές ότι οι Αμερικανοί τη στοχοποιούν «επειδή καταγγέλλει τον ισραηλίτικο ιμπεριαλισμό». Το σωστό, λέει, είναι «τον Ισραηλινό ιμπεριαλισμό» κι όχι «τον Ισραηλίτικο ιμπεριαλισμό»! (wow)
Εξωτερικές ειδήσεις: Κούβα, κομμουνιστικά κόμματα, διαδηλώσεις εργατών στη Ρουμανία, φοιτητικές διαμαρτυρίες στην Αυστρία... Επίσης, η μία και μοναδική σελίδα για τα πολιτιστικά έχει ως πρώτο θέμα την διαμαρτυρία του ΠΑΜΕ στο ΥΠ.ΠΟ., μια είδηση που άνετα θα μπορούσε να είχε μπει και σε οποιαδήποτε άλλη σελίδα.
Στη σελίδα των Media ο εργοδοτικός συνδικαλισμός και οι αγώνες των συμβασιούχων. Ακόμα και στη σελίδα των αθλητικών (των αθλητικών!) διαβάζουμε για τον χορό των επιχειρηματικών καπιταλιστικών συμφερόντων, τις πολυεθνικές που κινούν τα νήματα πίσω απ' τη βιτρίνα του αθλητισμού κ.λπ. Δεν υπάρχουν ζώδια, αλλά μπορώ να φανταστώ πώς περίπου θα ήταν...
ΣΑΒΒΑΤΟ
Οι ιδέες του «Ρ» για δικαιοσύνη και αλληλεγγύη είναι φυσικά ολόσωστες. Το λεξιλόγιό του (μείγμα απλοϊκής, κατανοητής γλώσσας και κλισέ επαναλαμβανόμενων εκφράσεων) δημιουργεί ένα εθιστικό ανάγνωσμα που μοιάζει συνωμοσιολογικό - ενώ δεν είναι.
Σήμερα μαθαίνω τα πάντα για την αντιδραστική θωράκιση, την ενσωμάτωση στους ιμπεριαλιστικούς μηχανισμούς, την καπιταλιστική επίθεση, τα κρυφά σχέδια της άρχουσας τάξης, την αντεργατική λαίλαπα, τους αδίστακτους που θέλουν να τσακίσουν τον λαό, τη βάρβαρη εξουσία, το δυνάμωμα της αντι-ιμπεριαλιστικής πάλης, την αστική προπαγάνδα, τις προβοκατόρικες ενέργειες, την υποταγή του λαού με την καλλιέργεια ψυχολογίας τρόμου, τα νέα πογκρόμ, την ολομέτωπη επίθεση της πλουτοκρατίας, την ανάγκη για λαϊκή επαγρύπνηση και αγωνιστική ετοιμότητα.
Κλείνω τον «Ρ» τρομοκρατημένος. Πώς θα μπορέσω να ξαναβγώ στον κόσμο τώρα που έμαθα όλα αυτά που γίνονται εκεί έξω; Τα πάντα, ακόμα και η πρεμιέρα του X-Factor μοιάζουν να κρύβουν κάτι από πίσω τους, κάποια αντιδραστική πλουτοκρατική προβοκάτσια εναντίον των εργαζομένων. Πώς να συνεχίσω τη ζωή μου σαν να μην τρέχει τίποτα;
ΚΥΡΙΑΚΗ
Συνεχίζω τη ζωή μου σαν να μην τρέχει τίποτα και οι πρωτοσέλιδοι τίτλοι συνεχίζουν να είναι τελείως random - θα μπορούσαν να είχαν μπει οποιαδήποτε μέρα της εβδομάδας (ή και της δεκαετίας)!
Τεράστια κείμενα (για την καθολική επίθεση του ευρω-ενωσιακού κεφαλαίου) με μικροσκοπικά, κουραστικά, γραμματάκια. Παρ’ όλα αυτά τα διαβάζω. Τα ξέρω απέξω όλα ήδη.
Να κι η Λιάνα Κανέλλη. Έχει την πιο ενδιαφέρουσα στήλη της εβδομάδας («Πατριδογνωμόνιο») και γράφει για τις cheerleaders «που κουνάνε πισινούς και μπουτάκια» συνδέοντάς τες αριστοτεχνικά με τις προβοκατόρικες τρομοκρατικές οργανώσεις που είναι «εμψυχωτές του κατασταλτικού μηχανισμού»!
Το τελευταίο δισέλιδο της εφημερίδας είναι πραγματικά συγκινητικό. Λέγεται «Στη Μνήμη Αγωνιστών» και έχει φωτογραφίες ανθρώπων που έχουν πεθάνει και λίγα λόγια γι' αυτούς. Πέρα απ' την πλάκα, απ' την ξύλινη πατροναριστική γλώσσα και τα απλοϊκά επαναλαμβανόμενα κλισέ, οι κομμουνιστές έχουν όντως αγωνιστεί για τη χώρα και για τα δικαιώματά μας. Και αυτό το τελευταίο δισέλιδο μας το θυμίζει: είναι συγκλονιστικά γενναίο το να πεθαίνεις για τις ιδέες που θεωρείς σωστές...
-----
Λίγες ημέρες μετά απ’ αυτό το Media Trip ο Ριζοσπάστης με περιέλαβε:
"Δεν είναι ο πρώτος και, βέβαια, δε θα είναι ο τελευταίος που επιλέγει το δρόμο του εκχυδαϊσμού, κάνοντας δήθεν πολιτική κριτική στον «Ριζοσπάστη». Ο λόγος για τον συντάκτη της στήλης MEDIA TRIP στην εφημερίδα LiFO (διανέμεται δωρεάν), ο οποίος ασχολήθηκε με τα φύλλα του «Ριζοσπάστη» τη βδομάδα από 26.10 - 1.11. (…) Φαίνεται πως ο ίδιος ζει στη γυάλα και δεν καταλαβαίνει πώς ζούν και αν τα βγάζουν πέρα οι άνθρωποι του μόχθου. `Η μπορεί στο μικρόκοσμό του να 'χουν γεμάτες τσέπες και να τρώνε παντεσπάνι. (…) Είναι χρήσιμοι κάτι τέτοιοι τύποι στο σύστημα, εμφανίζοντας τον κόσμο γύρω τους, δηλαδή τα βάσανα, τους αγώνες, τις διεκδικήσεις και τις κατακτήσεις που έχουν οι πραγματικοί άνθρωποι που ζουν στον κόσμο που ο «Ριζοσπάστης» και το ΚΚΕ έχουν ταχθεί να υπηρετούν, δηλαδή τον κόσμο της εργατιάς και των λαϊκών στρωμάτων" κλπ.
[Όλο το άρθρο. Στην ίδια σελίδα υπάρχει και απολογητής του Τείχους του Βερολίνου (!)]
Αφού διάβασα λοιπόν το άρθρο απάντησα:
Και αυτό το Media Trip όπως και τα προηγούμενα, ήταν γραμμένο με εμφανές εξυπνακίστικο τρόπο αδαούς αναγνώστη που διαβάζει κάθε μέρα μια εφημερίδα που (συνήθως) δεν έχει ξαναδιαβάσει ποτέ. Γραμμένο με το ύφος που ο Μικρός Νικόλας ή ο Αντριαν Μολ θα σχολίαζε πράγματα που ίσως μοιάζουν αυτονόητα.
Ήμουν σίγουρος πως η αίσθηση του χιούμορ (πόσω μάλλον της αυτοκριτικής) δεν θα υπήρχε ούτε στο ελάχιστο στον Ριζοσπάστη. Και, όπως αποδείχτηκε, προτιμήθηκε το να παρανοηθούν οι προθέσεις, να βρεθεί ένας ακόμα εχθρός, ένας καθεστωτικός που "επιλέγει το δρόμο του εκχυδαϊσμού".
Το Media Trip, εννοείται, δεν αναφέρεται στους αγώνες των ανθρώπων αλλά στην παρουσίαση θεμάτων, τη δομή και τη φρασεολογία της εφημερίδας. Η κάλυψη της επικαιρότητας είναι αυτή που σχολιάζεται -με ξεδιάντροπο, χιουμοριστικό ακόμα και εξυπνακίστικο τρόπο- από το ημερολόγιο του αναγνώστη, και όχι απαραίτητα η ίδια η επικαιρότητα.
Ο Ριζοσπάστης έχει πολλά δίκια (και διάφορα άδικα) στην πολιτική του στάση. Ταυτίζει όμως τη δημοσιογραφική με την πολιτική στάση - μπορεί να σχολιάσεις κάτι για την κλισέ στερεοτυπική γλώσσα, για μια άσχετη λεζάντα ή για μια γραμματοσειρά και να σε κάνουν να νιώσεις πως προσβάλεις τους νεκρούς του Εμφυλίου.
Είναι συναρπαστικό πως η γκρίνια με όλους και με όλα που διάβαζα επί μία εβδομάδα, στράφηκε τώρα εναντίον μου με τις κλισέ εκφράσεις που τόσο με διασκέδαζαν.
Η ασταμάτητη μανία καταδίωξης, ο δογματισμός, η έλλειψη (οποιουδήποτε, καλού ή κακού) χιούμορ και οι χαρακτηρισμός όποιου σχολιάζει τον "Ρ" ως "τύπος μικρόκοσμου", "χρήσιμος στο σύστημα" κλπ, είναι σαφώς πράγματα καλτ και διασκεδαστικά - αλλά πηγάζουν από παρανόηση. [Πιθανότατα με το ζόρι συγκρατήθηκαν απ' το να με πουν Πράκτορα των Αμερικανών και των Σιωνιστών - ή ακόμα καλύτερα Παρακρατικό.]
Τα μονομανή περιεχόμενα και οι επαναλαμβανόμενες υπερβολές του Ριζοσπάστη έδωσαν πολλές σουρεαλιστικές αφορμές για σχολιασμό και χιούμορ (όπως δίνω κι εγώ με τον παλιμπαιδισμό και τις εμμονές μου). Οι καθημερινοί αγώνες των ανθρώπων απ' την άλλη, όχι: κανείς δεν είπε ότι αυτοί είναι για γέλια…
[επίσης: Ανεκτίμητο: Ο Ριζοσπάστης γράφει για τον Κυνόδοντα]
σχόλια