Από τη Μαρία Κριτσιλίγκου
Η Ευρώπη μπορεί να φαίνεται μια ήπειρος με παλιά κράτη και λαούς, αλλά από ορισμένες απόψεις είναι πολύ νέα, καθώς εφηύρε ξανά και ξανά τον εαυτό της στον 20ο αιώνα, συχνά μέσα απο επώδυνες πολιτικές μεταβολές.
Ορισμένα έθνη-όπως η Πρωσία- εξαλείφθηκαν από το χάρτη και τη μνήμη των ζωντανών ανθρώπων, άλλα -όπως η Αυστρία και η Μακεδονία- έχουν ηλικία μικρότερη από τρεις γενιές.
Όταν η γιαγιά μου γεννήθηκε στη Βαρσοβία, η πόλη αυτή ανήκε στην τσαρική αυτοκρατορία, η Τεργέστη ανήκε στους Αψβγούργους και η Θεσσαλονίκη στους Τούρκους. Οι Γερμανοί εξουσίαζαν τους Πολωνούς, οι Άγγλοι την Ιρλανδία, η Γαλλία την Αλγερία.
Μεγάλο μέρος της Ευρώπης δεν γνώρισε καθεστώς πιο κοντινό στο δημοκρατικό έθνος - κράτος, που σήμερα έχει γίνει ο κανόνας, από τις μοναρχίες των Βαλκανίων. Πουθενά δεν είχαν δικαίωμα ψήφου οι ενήλικες και των δύο φύλων, και οι χώρες όπου τα κοινοβούλια υπερίσχυαν έναντι των βασιλιάδων ήταν λίγες.
Με δυο λόγια, η σύγχρονη δημοκρατία, όπως και το έθνος-κράτος με το οποίο είναι τόσο στενά συνδεδεμένη, αποτελεί προϊόν του παρατεταμένου εσωτερικού και διεθνούς πειραματισμού που ακολούθησε την κατάρρευση της παλιάς ευρωπαϊκής τάξης πραγμάτων το 1914.
Ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Mark Mazower: "Σκοτεινή Ήπειρος, ο Ευρωπαϊκός Εικοστός Αιώνας", μου φαίνεται η καλύτερη εισαγωγή, μα και το ίδιο το κυρίως θέμα, για την διάλεξη που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, στο Μέγαρο Μουσικής, στο πλαίσιο της απονομής του βραβείου "Διδώ Σωτηρίου" στο συγγραφέα που ασχολείται ιδιαιτέρως με την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, Mark Mazower.
Είναι νέος, δε μοιάζει με τον γέροντα, χιλιόχρονο ιστορικό της φαντασίας σου, ή της δικής μου, μιλάει ελληνικά, μια γλώσσα δύσκολη, ιδιαίτερη και πλούσια, γλωσσολογικά και ετυμολογικά.
Έχει χιούμορ, καυτηριάζει τις φήμες που γράφονται στον ξένο τύπο σχετικά με τον ακαμάτη χαρακτήρα του Έλληνα και μας παρομοιάζει με drama queens αναφερόμενος στον διόλου σπάνιο παραλληλισμό της τωρινής οικονομικής μας κατάστασης, με την κατοχή και τον πόλεμο. Για έναν ιστορικό, καθώς και για όποιον έχει ζήσει κυριολεκτικά είτε σε περίοδο πραγματικής κατοχής είτε σε εμπόλεμη κατάσταση, ακούγεται αστείο, ίσως και ύβρις. Η υποκειμενική ματιά!
Αναφέρθηκε στις επιλογές της Ελλάδας στην παρούσα κατάσταση, τονίζοντας το ασύμφορο της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση στη δεδομένη φάση, χωρίς εμπάθεια και απέδωσε τις ανάλογες ευθύνες στους πολιτικούς ιθύνοντες, αναφερόμενος στο διεθνές "Μαζί τα Φάγαμε".
Δε διστάζει να αναρωτηθεί δημοσίως γιατί δεν έχει υπάρξει ακόμα ενας πολιτικός να πει ξάστερα τι έχει συμβεί και πώς ακριβώς αυτό θα διορθωθεί και παραμένει έκπληκτος με την ανικανότητα των πολιτικών μας.
Θετικός στην απαραίτητη έξωθεν βοήθεια στη δεδομένη φάση και οργισμένος με τους Νεοναζί και την ανοχή του Συντάγματος στην ακροδεξιά, ο Mark Mazower έκλεισε τη μεστή ομιλία του με απαντήσεις σε ερωτήσεις.
- "Πού αποδίδετε το ότι δεν υπάρχουν κινήσεις όπως το Κίνημα στο Γουδί, αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα?"
-"Μα ποιός σας είπε ότι δεν υπάρχουν;"
σχόλια